Σε μία ιστορική ομιλία στο Κέντρο Πολιτισμού «Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος» και χωρίς να κρυφοκοιτάζει χαρτιά και σημειώσεις, ο απερχόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα, ανέδειξε για άλλη μία φορά την επικοινωνιακή και χαρισματική του προσωπικότητα. Η 50λεπτη καταληκτική ομιλία της σύντομης επίσκεψης του στη χώρα μας, επεφύλασσε, πέραν της αποτίμησης της κυβερνητικής του θητείας, έναν ύμνο στη Δημοκρατία και στο λίκνο της, την Ελλάδα. Η ομιλία του, διανθίστηκε με πληθώρα ελληνικών λέξεων (με το Bold χρώμα), που συνόδευαν την περιγραφή του για τα όσα όπως τόνισε «αυτός ο τόπος ο μικρός, ο μέγας, προσέφερε στην ανθρωπότητα». Έτσι, ξεκίνησε με το Γεια σας, Καλησπέρα, αναφέρθηκε στη φημισμένη ελληνική λέξη Φιλοξενία και το παιδικό του όνειρο να επισκεφτεί την Ακρόπολη και τον Παρθενώνα. Έκανε ειδική μνεία στις Τραγωδίες του Αισχύλου και του Ευριπίδη, καθώς και στη συνεισφορά της ιστοριογραφίας των Ηροδότου και Θουκιδίδη, στην καλλιέργεια του ανθρώπινου νου. Η δε σκέψη του Σωκράτη και του Αριστοτέλη εμπλούτισαν όπως είπε την κατανόηση μας για τον κόσμο. Στη συνέχεια, έπλεξε το εγκώμιο της ελληνό – αμερικανικής κοινότητας, με την οποία κάθε χρόνο γιορτάζεται η 25η Μαρτίου στο Λευκό Οίκο, με Φουστανέλες, Ούζο και Σπανακόπιτα. Δεν παρέλειψε βέβαια, να κάνει αναφορά ακόμη και στο Γιάννη Αντετονκούμπο και στα κατορθώματα του. Η χρησιμοποίηση ελληνικών λέξεων συνεχίστηκε, με τον Ομπάμα να κάνει αναδρομή 25 αιώνες πριν, στους βραχώδεις λόφους της Ακρόπολης, όπου γεννιόντουσαν οι έννοιες της Δημοκρατίας, του Κράτους και του Πολίτη, στην Αθήνα του Περικλή. Μετά από αυτήν την αμιγώς «ελληνική εισαγωγή», ο Ομπάμα αφιέρωσε μεγάλο κομμάτι της ομιλίας του στις σύγχρονες Δημοκρατίες και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν. Τρομοκρατία, πυρηνικά, κλιματική αλλαγή, μεταναστευτικό και προσφυγικές ροές. Σε αυτό το σημείο, εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του στην Ελλάδα και τους κατοίκους της, για την αλληλεγγύη που επέδειξαν παρά την οικονομική δυσπραγία.
Ακολούθησε, η απαρίθμηση των θετικών και αρνητικών σημείων της σύγχρονης παγκοσμιοποιημένης οικονομίας και κοινωνίας και έθεσε ως πρώτιστο μέλημα των πολιτικών ελίτ, την καταπολέμηση των οικονομικών ανισοτήτων. Αυτό, σε συνδυασμό με την προάσπιση των πανανθρώπινων και θεμελιωδών δικαιωμάτων, αποτελούν το μόνο δρόμο για την περαιτέρω πρόοδο των κοινωνιών μας. Αυτό είναι το μονοπάτι για μια οικονομία χωρίς αποκλεισμούς, για να ευημερήσουν οι Δημοκρατίες μας και να εμφυσήσουν την ελπίδα στους ανθρώπους. Επιστρέφοντας στα της Ελλάδας, μίλησε για τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις που γίνονται και για ένα μείγμα ενδογενών και εξωγενών παραγόντων που οδήγησαν στην παρούσα οικονομική κατάσταση. Χαρακτήρισε ως απαραίτητη την προσέλκυση επενδύσεων για να καταστεί η ελληνική οικονομία βιώσιμη, ενώ τάχθηκε υπέρ της ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους. Εξέφρασε την αισιοδοξία του, τόνισε πως οι Έλληνες πάλευαν πάντα ενάντια στις πιθανότητες και κάλεσε τη νεολαία να μην ακολουθήσει το δρόμο της μετανάστευσης, αλλά να παλέψει στη χώρα μας. Πλησιάζοντας στο τέλος της ομιλίας του, αναφέρθηκε στον κίνδυνο που ελλοχεύει με την αναβίωση νέων εθνικισμών και παλιών διαχωρισμών. Για να αποφευχθούν αυτά, πρέπει οι ηγεσίες να αφουγκραστούν τους πολίτες τους, να καταπολεμηθεί η διαφθορά και το αίσθημα αδικίας. Όπως έλεγε ο Μάρτιν Λούθερ Kινγκ «όλες οι παγκόσμιες αξίες, πρέπει να εδράζονται σε ένα αίσθημα δικαιοσύνης». Κλείνοντας, ο Ομπάμα είπε: «πρέπει να επιλέξουμε την ελπίδα αντί του φόβου, όλοι μας ζούμε κάτω από τον ίδιο ήλιο, ερωτευόμαστε κάτω από το ίδιο φεγγάρι, είμαστε όλοι άνθρωποι. Και άνθρωποι σαν κι αυτούς που φτάνουν κάθε μέρα στην Ελλάδα, μου δίνουν ελπίδα». Σε αυτό το σημείο καταχειροκροτήθηκε, ενώ χρησιμοποίησε δύο φορές άλλη μία ελληνική λέξη, τη μοναδική καθώς δεν υπάρχει αντίστοιχη σε άλλη γλώσσα, το Φιλότιμο. Είπε πως η ιδιότητα του πολίτη είναι ο υψηλότερος τίτλος, πάνω από κάθε άλλο αξίωμα, ο Δήμος είναι αυτός που καθορίζει το μέλλον και αποχώρησε με μία αναφώνηση και πάλι στα ελληνικά: Ζήτω η Ελλάς!
https://www.youtube.com/watch?v=0BahLomn3mY&t=28s
Η σημερινή ομιλία Ομπάμα, με τις πολλές ελληνικές λέξεις που χρησιμοποίησε, έδωσε αφορμή να ανασυρθούν στη μνήμη οι θρυλικές όπως αποτυπώθηκαν τότε, ομιλίες του Ξενοφώντα Ζολώτα στην Αμερική, το 1957 και το 1959. Οι μνήμες του εμφυλίου ήταν νωπές και ο Ζολώτας ήθελε να στρέψει το βλέμμα της διεθνούς κοινότητας στην Ελλάδα. Ο ευφάνταστος τρόπος που βρήκε, ήταν να εκφωνήσει δύο λόγους στα αγγλικά, με τη χρησιμοποίηση όμως αποκλειστικά «ελληνικών λέξεων». Οι λόγοι εκφωνήθηκαν στο πλαίσιο ετήσιων συναντήσεων της Παγκόσμιας Τράπεζας. Ο Ζολώτας τότε, ήταν διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, ενώ υπήρξε και Πρωθυπουργός για λίγους μήνες, στην οικουμενική κυβέρνηση της περιόδου 1989 – 1990.
Ο λόγος του 1957:
Kyrie, I eulogize the archons of the Panethnic Numismatic Thesaurus and the Oecumenical Trapeza for the orthodoxy of their axioms methods and policies, although there is an episode of cacophony of the Trapeza with Hellas. With enthusiasm we dialogue and synagonize at the synods of our didymous Organizations in which polymorphous economic ideas and dogmas are analyzed and synthesized. Our critical problems such as the numismatic plethora generate some agony and melancholy. This phenomenon is charateristic of our epoch. But, to my thesis we have the dynamism to program therapeutic practices as a prophylaxis from chaos and catastrophe. In parallel a panethnic unhypocritical economic synergy and harmonization in a democratic climate is basic. I apologize for my eccentric monologue. I emphasize my eucharistia to your Kyrie to the eugenic and generous American Ethnos and to the organizers and protagonists of this Ampitctyony and the gastronomic symposia.
Ο λόγος του 1959:
Advertisements
Kyrie, It is Zeus’ anathema on our epoch for the dynamism of our economies and the heresy of our economic methods and policies that we should agonize the Scylla of numismatic plethora and the Charybdis of economic anaemia. It is not my idiosyncrasy to be ironic or sarcastic, but my diagnosis would be that politicians are rather cryptoplethorists. Although they emphatically stigmatize numismatic plethora, they energize it through their tactics and practices. Our policies have to be based more on economic and less on political criteria. Our gnomon has to be a metron between political, strategic and philanthropic scopes. Political magic has always been anti-economic. In an epoch characterized by monopolies, oligopolies, monophonies, monopolistic antagonism and polymorphous inelasticities, our policies have to be more orthological. But this should not be metamorphosed into plethorophobia, which is endemic among academic economists. Numismatic symmetry should not hyper-antagonize economic acme. A greater harmonization between the practices of the economic and numismatic archons is basic. Parallel to this, we have to synchronize and harmonize more and more our economic and numismatic policies panethnically. These scopes are more practicable now, when the prognostics of the political and economic barometer are halcyonic. The history of our didymus organizations in this sphere has been didactic and their gnostic practices will always be a tonic to the polyonymous and idiomorphous ethnical economies. The genesis of the programmed organization will dynamize these policies. Therefore, I sympathize, although not without criticism on one or two themes, with the apostles and the hierarchy of our organs in their zeal to program orthodox economic and numismatic policies, although I have some logomachy with them. I apologize for having tyrannized you with my Hellenic phraseology. In my epilogue, I emphasize my eulogy to the philoxenous autochthons of this cosmopolitan metropolis and my encomium to you, Kyrie, and the stenographers.