Η πτώση της Σαϊγκόν στις 30 Απριλίου 1975 ήταν ένα γεγονός-ορόσημο, που σηματοδότησε το τέλος του πολέμου του Βιετνάμ. Το PAVN (People’s Army of Vietnam) υπό την διοίκηση του στρατηγού Văn Tiến Dũng, ξεκίνησε την επιχείρηση απελευθέρωσης στις 29 Απριλίου 1975. Με την βοήθεια του Στρατού της Δημοκρατίας του Βιετνάμ, μέχρι το απόγευμα της επομένης, είχαν καταλάβει τα πιο σημαντικά σημεία της πόλης και η σημαία υψώθηκε πάνω από το προεδρικό μέγαρο του Νοτίου Βιετνάμ.
Πριν την κατάληψη της πόλης, είχε προηγηθεί η εκκένωση όλου του Αμερικάνικου στρατιωτικού και πολιτικού προσωπικού, μέσω της επιχείρησης «Συχνός Άνεμος». Κάποιοι Αμερικάνοι, όμως, είχαν αποφασίσει να μην φύγουν. Η ημέρα αυτή ονομάστηκε από την κομμουνιστική κυβέρνηση ως «Η ημέρα που χάσαμε την χώρα» ή«Η Εθνική ημέρα ντροπής». Το τέλος του πολέμου του Βιετνάμ και η θέσπιση νόμων από την κομμουνιστική κυβέρνηση, συνέβαλε στην παρακμή του πληθυσμού. Όλα αυτά ως το 1979, όπου και τα πάντα άλλαξαν!
«Δεν έχεις τίποτα να φοβηθείς. Μεταξύ Βιετναμέζων δεν υπάρχουν νικητές και νικημένοι. Μόνο οι Αμερικάνοι έχουν χτυπηθεί. Αν είστε πατριώτες, θεωρήστε αυτή μια στιγμή χαράς. Ο πόλεμος για τη χώρα μας τελείωσε».
Βορειοβιετναμέζος Συνταγματάρχης Bui Tin προς τον στρατηγό Duong Van Minh
Η πτώση της Σαϊγκόν, ο «συχνός άνεμος» και η εκκένωση με ελικόπτερο
Η ταχύτητα με την οποία έπεσε η Σαϊγκόν, ήταν ένα γεγονός μη αναμενόμενο. Η CΙΑ και οι Βιετναμέζοι, πίστευαν πως το νότιο Βιετνάμ θα μπορούσε να αντέξει ένα χρόνο, δηλαδή μέχρι το 1976. Αυτός, όμως, ήταν ένας υπολογισμός που αποδείχθηκε τελείως λανθασμένος. Οι κινήσεις που είχε ξεκινήσει να κάνει το PAVN τον Μάρτιο 1975, είχαν οδηγήσει σε μια γενικευμένη ανησυχία στη πόλη και οι άνθρωποι πίστευαν πως σύντομα οι κομμουνιστές θα αναλάμβαναν τα ηνία. Ο φόβος για ένα λουτρό αίματος ήταν έκδηλος.

Οι Αμερικάνοι, που αρνήθηκαν να φύγουν, ήταν αυτοί που συνδέονταν με Βιετναμέζους φίλους και εξαρτώμενους τους (παιδιά και σύζυγοι). Σύμφωνα με το DAO (Decentralized Autonomous Organization), ήταν παράνομο να τους μεταφέρει σε αμερικανικό έδαφος. Στην τελική εκκένωση με το όνομα «Επιχείρηση Συχνός Άνεμος» 7.000 χιλιάδες άτομα κατάφεραν να φύγουν με ελικόπτερο. O λόγος της εναέριας φυγής ήταν πως οι θαλάσσιοι δρόμοι είχαν αποκλειστεί και τα αεροπλάνα αδυνατούσαν να προσγειωθούν στην Σαϊγκόν.
Η πτώση της Σαϊγκόν
H Σαϊγκόν, ήταν το προπύργιο του Νότιου Βιετνάμ, γι΄αυτό και ήταν τόση σημαντική η πτώση της. Οι δυνάμεις του Νοτίου Βιετνάμ, είχαν καταρρεύσει, αφού οι πρόσφατες μάχες είχαν ξεκινήσει ήδη από τον Δεκέμβριο του 1974, όταν οι Βορειοβιετναμέζοι είχαν εξαπολύσει επίθεση εναντίον της επαρχίας Phuoc Long. Παρά τις υποσχέσεις του Προέδρου Νixon, η βοήθεια που είχε δοθεί ήταν μηδενική. Έτσι, οι Βορειοβιετναμέζοι πήραν θέση τελικής επίθεσης, περικυκλώνοντας πλήρως τη Σαϊγκόν, ενώ η αντίσταση που συνάντησαν ήταν ελάχιστη. Χαρακτηριστικό της κατάστασης είναι ότι τα τανκς του Βορείου Βιετνάμ έπεσαν μέσα στις πύλες του προεδρικού μεγάρου.

Η διάσωση χιλιάδων βιετναμέζων από Αμερικανούς διπλωμάτες
Ο Διπλωμάτης Αμερικάνος Wolfgang J. Lehmann, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην εκκένωση της Σαϊγκόν. Παράλληλα, ο ίδιος ήταν από τα τελευταία άτομα που άφησαν την πρεσβεία των ΗΠΑ, που βρισκόταν στη πρωτεύουσα, στις 30 Απριλίου 1975. Βέβαια δεν ήταν ο μοναδικός, αφού και άλλοι διπλωμάτες επέδειξαν γενναιότητα, σώζοντας βιετνμέζους πολίτες.

Ο Lehmann περιέγραψε το γεγονός με τα ακόλουθα λόγια: «Μπορούσαμε να δούμε τα φώτα των νηοπομπών του Βορείου Βιετνάμ να πλησιάζουν την πόλη…Το ελικόπτερο ήταν γεμάτο με το υπόλοιπο προσωπικό και τους υπόλοιπους πολιτικούς φρουρούς…και ήταν εντελώς αθόρυβο εκτός από τους ρότορες του κινητήρα. Δεν νομίζω ότι είπα λέξη στην έξοδο και δεν νομίζω ότι το έκανε κανένας άλλος. Το συναίσθημα που κυριαρχούσε ήταν η τεράστια θλίψη».
Το ευχαριστήριο τηλεγράφημα του προέδρου Ford προς τον πρέσβη Graham Martin
«Αγαπητέ Graham: Θέλω να εκφράσω τη βαθιά μου εκτίμηση σε εσάς και σε όλο το προσωπικό σας για την επιτυχή εκκένωση Αμερικανών και Βιετναμέζων από τη Σαϊγκόν. Η ακούραστη αφοσίωση της αποστολής σας και η επιδέξια απόδοσή της κάτω από τη μεγαλύτερη πίεση ήταν ζωτικής σημασίας για την ολοκλήρωση αυτής της πιο δύσκολης και λεπτής επιχείρησης. Παρακαλώ δεχθείτε επίσης τις ειλικρινείς προσωπικές μου φιλοφρονήσεις. Το θάρρος και η σταθερότητά σας σε αυτήν την κρίσιμη περίοδο μας επέτρεψαν να εκκενώσουμε τους πολίτες μας και έναν πολύ μεγάλο αριθμό Βιετναμέζων που κινδυνεύουν με εξαφάνιση. Ελπίζω ότι θα μεταφέρετε σε όλο το προσωπικό σας τη βαθιά ευγνωμοσύνη μου και του αμερικανικού λαού για την καλή δουλειά που έγινε. Mε εκτίμηση Gerald R, Ford.»

30η Απρίλη: Ημέρα επανένωσης του έθνους του Βιετνάμ ή ημέρα εθνικού θρήνου;
H 30η Απριλίου στο Βιετνάμ εορτάζεται ως επίσημη αργία και θεωρείται ημέρα επανένωσης του έθνους. Οι άνθρωποι εκείνη την ημέρα παίρνουν άδεια από την δουλειά, ενώ πραγματοποιούνται δημόσιοι πανηγυρισμοί. Για κάποιους βιετναμέζους που κατάφεραν να δραπετεύσουν από εκείνη την κόλαση, η ημέρα είναι ημέρα θρήνου.
Για άλλους, όμως, η 30η Απριλίου αναφέρεται ως «Μαύρος Απρίλιος» για την πτώση της Σαϊγκόν και του νοτίου Βιετνάμ!
Ακολουθεί βίντεο σχετικά με την πτώση της Σαϊγκόν!
Οι πηγές που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτό το άρθρο:
Fall of Saigon. Ανακτήθηκε από https://en.wikipedia.org/wiki. Τελευταία πρόσβαση στις 29/4/2022.
The fall of South Vietnam. Ανακτήθηκε από https://www.britannica.com/. Τελευταία πρόσβαση στις 29/4/2022.
Fall of Saigon. Ανακτήθηκε από https://www.history.com/. Τελευταία πρόσβαση στις 29/4/2022.