Πλησιάζει η γιορτή της μητέρας και δεν θα μπορούσα να μην αφιερώσω ένα κείμενο σε μία “μητέρα” που ξεχώρισε στο Χόλιγουντ. Κινηματογραφικά έγραψε τη δική της σελίδα και κατάφερε να προωθήσει τον εαυτό της μόνη της και να φτάσει στην κορυφή. Στην οικογένεια της, από την άλλη πλευρά, δεν διέπρεψε όσο επαγγελματικά. Ας δούμε γιατί η Joan Crawford χαρακτηρίζεται ως η “mommy dearest” του Χόλιγουντ!
Μία γεύση από τα παιδικά της χρόνια
Η Lucille LeSueur, όπως ήταν το πραγματικό της όνομα, βίωσε την απώλεια, πριν καν γεννηθεί. Η μεγαλύτερη αδερφή της πέθανε, ενώ ο πατέρας της εγκατέλειψε την οικογένεια. Η Lucille γεννήθηκε στο Τέξας, στις 23 Μαρτίου του 1904. Ο δεύτερος σύζυγος της μητέρας της, ο Henry Cassin, μετέφερε όλη την οικογένεια στην Οκλαχόμα, όπου διηύθυνε τοπική όπερα. Η Lucille τον λάτρευε και συχνά έχανε την αίσθηση του ότι δεν ήταν ο βιολογικός της πατέρας. Όσο μεγάλωνε, όμως, ο Henry την παρενοχλούσε σεξουαλικά, μέχρι που η νεαρή Crawford ξεκίνησε να φοιτά σε καθολική σχολή θηλέων στο Κάνσας, όπου αναγκάστηκαν να μετακομίσουν και πάλι οικογενειακά, λόγω κατηγοριών κατά του θετού της πατέρα για υπεξαίρεση. Ο χωρισμός των γονέων της, μετά από το συμβάν αυτό ήταν αναπόφευκτος. Η Lucille ποτέ δεν κατάφερε να περάσει την πρωτοβάθμια εκπαίδευση, δεν εγκατέλειψε, ωστόσο, το σχολείο, αλλά εργάστηκε εκεί, βοηθώντας στην κουζίνα και την καθαριότητα. Πάθος της ήταν ο χορός!
Ο δρόμος προς την χολιγουντιανή βασιλεία
Κυνηγώντας τη νεανική φιλοδοξία της να διαπρέψει στο χορό, η Lucille ξεκίνησε να εργάζεται ως χορεύτρια σε χορωδίες, όπου ήρθε σε επαφή με τον παραγωγό Jacob Shubert, ο οποίος την ενέταξε στο cast της παραγωγής του Broadway με τον τίτλο “Innocent Eyes”. Η συμμετοχή της αυτή της χάρισε τη γνωριμία της με τον σαξοφωνίστα James Welton, τον οποίο και παντρεύτηκε, αν και ποτέ δεν τον ανέφερε μεταγενέστερα σαν πρώην σύζυγό της.
Η μία γνωριμία έφερνε την άλλη και η Crawford, προμοτάροντας η ίδια τον εαυτό της, και αποφασισμένη να φτάσει στην κορυφή, δεν άργησε να βρεθεί στο πρώτο της screen test στο Χόλιγουντ και να συνάψει, με την Metro Goldwyn Mayer, το πρώτο της συμβόλαιο. Ξεκίνησε σαν αντικαταστάτρια της τότε σταρ του στούντιο, Norma Shearer, την οποία η Crawford απεχθανόταν θανάσιμα και θεωρούσε τη μεγαλύτερή της εχθρό, μία εχθρό που δεν μπορούσε να συναγωνιστεί, δεδομένου του ότι ήταν παντρεμένη με τον διευθυντή παραγωγής της εταιρείας.
Η Metro Goldwyn Mayer δεν συμφωνούσε με το “ταπεινό” όνομα της Lucille. Θέλοντας να διαφημίσει όσο περισσότερο γινόταν την ονοματοδοσία της νεαρής σταρ, το στούντιο διοργάνωσε σε συνεργασία με το Movie Weekly διαγωνισμό, ώστε να διαλέξει το κοινό το νέο της όνομα. Το “Joan Crawford” δεν της πολυάρεσε, ωστόσο ένιωθε πως της προσέδιδε ασφάλεια και κύρος. Στο δρόμο της προς την κορυφή, η Joan παρευρισκόταν σε όλες τις εκδηλώσεις των κύκλων του Χόλιγουντ, ενώ συνέχισε να θριαμβεύει στο χορό. Το Western Association of Motion Picture Advertisers δεν άργησε να την εντάξει στη λίστα με τις κορυφαίες ανερχόμενες σταρ. Ποτέ δεν ήθελε να ταυτιστεί με το προσιτό κορίτσι “της διπλανής πόρτας”, γι’ αυτό και σταδιακά άρχισε να υιοθετεί το προφίλ της χολιγουντιανής diva. Έκανε μέχρι και μαθήματα, ώστε να ξεφορτωθεί την νοτιοδυτική προφορά της.
Μέχρι τη δεκαετία του 1930, η Crawford κατάφερε να αναδείξει τον εαυτό της σε επαγγελματικό και προσωπικό επίπεδο. Ο δεύτερος(;) γάμος της έγινε, το 1929, με τον Douglas Fairbanks Jr., γόνο “βασιλικής” οικογένειας του Χόλιγουντ, ο οποίος έληξε άδοξα λίγα μόλις χρόνια αργότερα. Στη μεγάλη οθόνη από την άλλη, η Crawford πέρασε επιτυχώς από το βουβό φιλμ στον διάλογο και πρωταγωνίστησε σε μοναδικές επιτυχίες, πολλές εκ των οποίων στο πλευρό του τότε χολιγουντιανού “βασιλιά” Clark Gable. “Untamed”, “Dance, Fools, Dance”, “Laughing Sinners”, “This Modern Age” ήταν έργα με δική τους σελίδα στην ιστορία του αμερικανικού κινηματογράφου και που τοποθέτησαν άξια την Crawford στη λίστα με τους τοπ αστέρες της Metro Goldwyn Mayer, δίπλα στην αντίζηλό της Norma Shearer.
Το 1935 παντρεύτηκε και πάλι, αυτή τη φορά τον Νεοϋορκέζο θεατρικό ηθοποιό Franchot Tone, με τον οποίο έχτισαν στο Λος Άντζελες μία μικρή θεατρική σκηνή. Μετά από δύο ανεπιτυχείς προσπάθειες να αποκτήσουν ένα παιδί, η Crawford ζήτησε διαζύγιο, ισχυριζόμενη πως ο Tone είχε βυθιστεί στο ποτό και την κακοποιούσε.
Από την κορυφή στην παρακμή και από την παρακμή στην Pepsi Cola
Η δεκαετία του 1940 σήμανε το τέλος για το ενδιαφέρον γύρω από την Crawford. Μετά από την τελευταία επιτυχία της με την Metro Goldwyn Mayer (“The Last of Mrs Cheyney”, 1937), έλυσε το συμβόλαιό της με το στούντιο (1943). Λίγα χρόνια πριν, μάλιστα, το Independent Film Journal τη στιγμάτισε, τοποθετώντας την (μαζί με άλλους αστέρες της εποχής, όπως η Katharine Hepburn, η Norma Shearer και ο Fred Astaire) στο “Box Office Poison”, ως αδικαιολόγητα (βάσει των πωληθέντων εισιτηρίων) υψηλά αμειβόμενων ηθοποιών.
Η παρακμή για την καριέρα της την οδήγησε στο καταφύγιο της οικογένειας. Υιοθέτησε μία κόρη, την Christina, παντρεύτηκε τον ηθοποιό Phillip Terry (με τον οποίο χώρισε τέσσερα χρόνια αργότερα) και υιοθέτησαν μαζί άλλον έναν γιο. Η οικογένεια, όμως, δεν μπορούσε να ικανοποιήσει τις φιλοδοξίες της και την τάση της να ξεχωρίζει. Δεν άργησε, λοιπόν, να αλλάξει στούντιο και να υπογράψει συμβόλαιο με τους Warner Bros. Οι ρόλοι της ήταν αρκετά επιτυχημένοι, παρόλο που η εταιρεία προτιμούσε την Betty Davis, την πιο δημοφιλή σταρ που είχε αναδείξει εκείνη την εποχή. Χαρακτηριστικά, μετά από άρνηση της Davis να πρωταγωνιστήσει στο έργο “Mildred Pierce” (1945), ο σκηνοθέτης Michael Curtiz δεν ήθελε με τίποτα να συνεργαστεί με την Crawford, καθώς εκνευριζόταν με το υπεράνω ύφος της και τις ιδιοτροπίες της. Η Crawford, ωστόσο, απέδειξε στην παραγωγή και στον Curtiz με την υποκριτική της δεινότητα πως η καριέρα της δεν είχε τελειώσει, κερδίζοντας Όσκαρ Α’ Γυναικείου Ρόλου για την ερμηνεία της.
Η Crawford, έτσι, πήρε παράταση ζωής (αλλά και δύο ακόμα οσκαρικές υποψηφιότητες) στη μεγάλη οθόνη έως το 1952, όταν για άλλη μία φορά το ενδιαφέρον για εκείνη άρχισε να ατονεί, με τις νεότερες σταρ να κάνουν την εμφάνισή τους.
Ο γάμος αποτέλεσε και πάλι καταφύγιο για την Crawford. Τελευταίος της σύζυγος ήταν ο Al Steele, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Pepsi Cola. Τον ακολούθησε σε πολλά επαγγελματικά ταξίδια, αλλά τον έχασε από καρδιακή προσβολή μόλις πέντε χρόνια μετά το γάμο τους (1959). Φαίνεται πως τον είχε αγαπήσει πραγματικά, ενώ μετά το θάνατό του συνέχισε να τοποθετεί στο τραπέζι πιάτο και για εκείνον. Η Crawford επιλέχθηκε από την Pepsi να καλύψει στο συμβούλιο τη θέση του συζύγου της. Έγινε το χολιγουντιανό πρόσωπο της εταιρείας, ενώ σε μεταγενέστερα γυρίσματα συνήθιζε να φέρνει μαζί της αναψυκτικά Pepsi.
Αιώνιο μίσος
Το 1961 η Crawford επιχείρησε την τελευταία απόπειρα αναβίωσης της καριέρας της και προώθησε τον εαυτό της, όπως μόνο εκείνη ήξερε να το κάνει. Στα χέρια της είχε πέσει ένα σενάριο με τον τίτλο “Τι απέγινε η Μπέιμπι Τζέιν;” (“Whatever happened to baby Jane?”, 1962), ένα ψυχωτικό θρίλερ για μία παράλυτη πρώην σταρ του Χόλιγουντ και την τρελή αδερφή της, με την οποία συγκατοικούσε. H Crawford θεώρησε το θέμα αυτό κατάλληλο για να κάνει το comeback στη μεγάλη οθόνη με έναν πρωταγωνιστικό ρόλο που όλοι θα θυμούνται, και έτσι σε συνεργασία με τον σκηνοθέτη Robert Aldrich, προσέγγισαν τους Warner Bros., προτείνοντας μάλιστα ως συμπρωταγωνίστρια της Joan, για το ρόλο της ψυχωτικής αδερφής, την αιώνια εχθρό της, μα επίσης πια ξεχασμένη Bette Davis. Στο βωμό της επανεμφάνισής τους στο χώρο του Χόλιγουντ, οι δύο σταρ προσπάθησαν να βάλουν στην άκρη τις μεταξύ τους αντιζηλίες, που πηγάζουν από την περίοδο που και οι δύο μεσουρανούσαν, και να υπομείνει η κάθε μία τις παραξενιές της άλλης. Ο ίδιος ο σκηνοθέτης διέψευσε τις θεωρίες συνωμοσίας και μίσους που κυκλοφόρησαν αμέσως στον τότε τύπο, βεβαιώνοντας τον κόσμο πως οι δύο συμπρωταγωνίστριες συνεργάστηκαν άρτια.
Το χάος ήρθε μετά τα γυρίσματα. Η ταινία είχε μεγάλη επιτυχία, χαρίζοντας στην Davis μία οσκαρική υποψηφιότητα. Η Crawford δεν το άντεξε και αρνιόταν να δει την μισητή της Davis να την ξεπερνά και να παραλαμβάνει τρίτο Όσκαρ στην καριέρα της! Για αυτό και επικοινώνησε με όλες τις υποψήφιες το 1962 για Όσκαρ Α’ Γυναικείου Ρόλου, προσφερόμενη να παραλάβει εκείνη σε περίπτωση που νικήσουν, το βραβείο στο όνομά τους. Έτσι και έγινε, όταν η Anne Bancroft ανακοινώθηκε νικήτρια του οσκαρικού κυπέλλου! Η Crawford κατέβηκε από τη σκηνή, κρατώντας στα χέρια της το βραβείο και βαδίζοντας επιδεικτικά μπροστά από μία έξαλλη Davis, που θεώρησε την κίνησή της σαμποτάζ. Η σχέση τους ποτέ δεν αποκαταστάθηκε μετά από αυτό. Σε μεταγενέστερη παραγωγή με τον τίτλο “Hush…hush sweet Charlotte” (1964), όπου αρχικά προτάθηκαν και οι δύο για συμπρωταγωνίστριες, η Crawford εγκατέλειψε τα γυρίσματα σαν “άρρωστη”, μη αντέχοντας την “κακοποίηση” που της ασκούσε η Davis και αντικαταστάθηκε.
Αντί επιλόγου
Η Crawford έκτοτε βυθίστηκε στο ποτό και την “αρρώστια”, αρνούμενη τις δημόσιες εμφανίσεις, καθώς η εικόνα της δεν την ικανοποιούσε. Εξέδωσε δύο αυτοβιογραφικά βιβλία (“A portrait of Joan”, “My Way of Life”), τα οποία απογοήτευσαν το κοινό, που περίμενε να περιέχουν λεπτομέρειες από τα γυρίσματα και τις αντιζηλίες, καθώς πρόκειται για οδηγούς διατροφής, περιποίησης, άσκησης και γενικότερα ζωής που ακολουθούσε αυστηρά η Joan, ώστε να βρίσκεται πάντα “στην εντέλεια”. Πέθανε στις 10 Μαΐου του 1977 από έμφραγμα στο διαμέρισμά της στη Νέα Υόρκη.
Μόλις ένα χρόνο μετά από το θάνατό της, η πρώτη θετή της κόρη Christina, εξέδωσε ένα βιβλίο (που εξελίχθηκε σε best-seller), με τον τίτλο “Mommy Dearest”, όπου ανέλυε την ψυχική και σωματική κακοποίηση που ασκούσε η Crawford στα δύο πρώτα θετά της παιδιά (τα οποία και αποκλήρωσε, για λόγους “που εκείνα ξέρουν”, όπως είχε δηλώσει). Χαρακτηριστικά, η Christina έγραψε πως η Crawford τους επέβαλε να την προσφωνούν ως “mommy dearest”, αν και η ίδια επέλεξε το Χόλιγουντ και την διασημότητα από το να είναι μητέρα. Πολλοί επιβεβαίωσαν τα περιστατικά που περιγράφονται στο βιβλίο, μολονότι άλλοι φίλοι της στο Χόλιγουντ, όπως και οι δύο μικρότερες θετές της κόρες τα διέψευσαν παντελώς.
Ακολουθεί βίντεο με αποσπάσματα από συνεντεύξεις της Davis σχετικά με την Crawford.
Πηγές
https://www.britannica.com/biography/Joan-Crawford, https://www.imdb.com/name/nm0001076/?ref_=nv_sr_1?ref_=nv_sr_1, https://www.encyclopedia.com/people/literature-and-arts/film-and-television-biographies/joan-crawford
