“Το μυστικό της ζωής… είναι να γίνεις πολύ καλός σε κάτι που είναι πολύ δύσκολο να κάνεις.”
Τα πρώτα χρόνια
Ο Ρόαλντ Νταλ γεννήθηκε στο Llandaff της Νότιας Ουαλίας στις 13 Σεπτεμβρίου 1916. Πήρε το όνομα του από τον Ρόαλντ Άμουντσεν, ο οποίος ήταν Νορβηγός πολικός εξερευνητής. Οι γονείς του Χαραλντ Νταλ και Σόφη Μαγδαλέν Νταλ ήταν Νορβηγοί. Είχε τρεις αδερφές, την Άστρι, Άλφλιχντ και Έλσε. Ως παιδί, περνούσε τις καλοκαιρινές του διακοπές μαζί με τους παππούδες του στο Όσλο. Το 1920 η αδελφή του Άστρι πέθανε από σκωληκοειδίτιδα και κάποιες βδομάδες μετά πέθανε και ο πατέρας του από πνευμονία.
Mετά το θάνατό του πατέρα του, η μητέρα του ακολούθησε τις επιθυμίες του καθώς θεωρούσε τα αγγλικά σχολεία καλύτερα. Γι’ αυτό τον έστειλε στο Saint Peters, ένα οικοτροφείο στην Αγγλία και αργότερα στο Repton School στο Derbyshire.
Ο Νταλ ήταν ψηλός. Έπαιζε διάφορα αθλήματα, όπως κρίκετ, ποδόσφαιρο και γκολφ και έγινε αρχηγός της ομάδας σκουός.
Στα σχολικά του χρόνια στο Repton δεν τον έβλεπαν ιδιαίτερα ταλαντούχο στη συγγραφή. Ένας έλεγχός του από το Repton το 1930 που εκτίθεται στο νέο Μουσείο Ρόαλντ Νταλ και στο Story Centre στο Great Missenden δίνει την ακόλουθη εικόνα για τις επιδόσεις του στα Αγγλικά: «Δεν έχω συναντήσει ποτέ κανέναν που να γράφει τόσο επίμονα λέξεις που σημαίνουν το ακριβώς αντίθετο από αυτό που ήθελε. Αποτυγχάνει να το διορθώσει με πραγματική αναθεώρηση ή σκέψη. Έχει δυνατότητες».
Όσο φοιτούσε στο Repton, η εταιρεία σοκολάτας Cadbury έστειλε εκεί κουτιά με σοκολάτες για να δοκιμάσουν τα παιδιά. Από εκεί εμπνεύστηκε ο Νταλ το πιο αξιοσημείωτο έργο του “Ο Τσάρλι και το εργοστάσιο σοκολάτας”, το οποίο εκδόθηκε το 1963.
Πόλεμος και συγγραφή
Το 1934 άρχισε να εργάζεται στην εταιρία Shell Petroleum. Μετά από εκπαιδευτική περίοδο δύο ετών στο Ηνωμένο Βασίλειο, μεταφέρθηκε στην Κένυα και στη συνέχεια στο Νταάρ-ες-Σαλαάμ, όπου ζούσε μια πολύ πολυτελέστατη ζωή λόγω της δουλειάς του.
Το 1939, ο Νταλ κατατάχθηκε στη Βασιλική Αεροπορία. Μετά την εκπαίδευσή του στο Ναϊρόμπι της Κένυας, έγινε πιλότος μαχητικών αεροσκαφών του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ενώ υπηρετούσε στη Μεσόγειο, ο Νταλ έκανε αναγκαστική προσγείωση στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Η συντριβή του αεροπλάνου τον άφησε με σοβαρά τραύματα στο κρανίο, τη σπονδυλική στήλη και το ισχίο του. Μετά από μια ανάρρωση που περιελάμβανε αντικατάσταση ισχίου και δύο χειρουργικές επεμβάσεις στη σπονδυλική στήλη, ο Dahl μετατέθηκε στην Ουάσινγκτον ως στρατιωτικός ακόλουθος. Εκεί τον συναντά ο διάσημος συγγραφέας CS Forester, ο οποίος θα του ζητήσει να του δώσει ο Νταλ κάποιες σημειώσεις για να μπορέσει να γράψει για τον πόλεμο. Μερικές μέρες μετά θα του τις στείλει και ο Forester του απαντά ότι δεν ήταν απλές σημειώσεις, αλλά ένα ολοκληρωμένο κείμενο και το είχε στείλει για να εκδοθεί.
Γνώρισε επίσης τον Walt Disney, στον οποίο πούλησε τα “Γκρέμλινς”, το πρώτο του παιδικό αφήγημα για τα πλάσματα που είχαν την ικανότητα να σαμποτάρουν κάθε πτήση της R.A.F. Δε κατάφερε να γίνει ταινία αλλά εκδόθηκε βιβλίο με τα σχέδια που προορίζονταν για αυτή.
Για μια σύντομη περίοδο στη δεκαετία του 1960, ο Dahl έγραψε σενάρια. Δύο από αυτά, η ταινία Τζέιμς Μποντ, You Only Live Twice και το Chitty Chitty Bang Bang, ήταν προσαρμογές μυθιστορημάτων του Ίαν Φλέμινγκ. Ο Νταλ άρχισε επίσης να μεταφέρει το δικό του μυθιστόρημα «Ο Τσάρλι και το εργοστάσιο σοκολάτας», το οποίο ολοκληρώθηκε και ξαναγράφτηκε από τον Ντέιβιντ Σέλτζερ αφού ο Νταλ δεν κατάφερε να τηρήσει τις προθεσμίες και το 1971 έγινε η ταινία «Ο Γουίλι Γουόνκα και το εργοστάσιο σοκολάτας».
Προσωπική ζωή
Το 1953 παντρεύτηκε την Αμερικανίδα ηθοποιό Patricia Neal, και τον επόμενο χρόνο αγόρασε ένα σπίτι στο Buckinghamshire, κοντά στη μητέρα και τις αδελφές του. Το 1960 ο μικρός του γιος, ο Τεό, τραυματίστηκε σοβαρά όταν ένα αυτοκίνητο χτύπησε το καροτσάκι που έσπρωχνε η νταντά του σε έναν δρόμο στο Μανχάταν. Επέζησε αλλά έπασχε από υδροκεφαλία. Ο Νταλ συμμετείχε στην ανάπτυξη αυτού που έγινε γνωστό ως βαλβίδα “Wade-Dahl-Till” (ή WDT), μια συσκευή για την διευκόλυνση της κατάστασης. Η συσκευή αυτή ήταν μια συνεργασία μεταξύ του Νταλ, του υδραυλικού μηχανικού Stanley Wade και του νευροχειρουργού Kenneth Till του Νοσοκομείου Great Ormond Street του Λονδίνου και χρησιμοποιήθηκε με επιτυχία σε σχεδόν 3.000 παιδιά σε όλο τον κόσμο.
Το αμέσως επόμενο τραγικό γεγονός ήταν ο θάνατος της μεγαλύτερης κόρης του, Ολίβια, από εγκεφαλίτιδα από ιλαρά σε ηλικία 7 ετών τον Νοέμβριο του 1962. Το βιβλίο του «The Big Friendly Giant» είναι αφιερωμένο σε αυτήν.
H Patricia Neal όταν ήταν έγκυος στο πέμπτο τους παιδί, υπέστη μια σειρά εγκεφαλικών επεισοδίων τον Φεβρουάριο του 1965, από τα οποία δεν συνήλθε ποτέ πλήρως. Ο Νταλ ήταν δίπλα της κατά τη διάρκεια της ανάρρωσής της. Το 1983 το ζευγάρι χώρισε. Λίγο αργότερα παντρεύτηκε τη Felicity Ann Crosland, με την οποία φέρεται να είχε 11ετή σχέση και έγινε η σύντροφός του μέχρι το θάνατό του.
Το τέλος
Ο Ρόαλντ Νταλ έφυγε από τη ζωή στις 23 Νοεμβρίου 1990, σε ηλικία 74 ετών, από έναν σπάνιο καρκίνο του αίματος, το μυελοδυσπλαστικό σύνδρομο, στην Οξφόρδη και θάφτηκε στο νεκροταφείο της εκκλησίας του Αγίου Πέτρου και Παύλου, Great Missenden, Buckinghamshire στην Αγγλία. Θάφτηκαν μαζί του μερικά από τα αγαπημένα του αντικείμενα: ένα καλό κρασί μπορντό, μια σοκολάτα, τα HB μολύβια του, μερικές στέκες του σνούκερ και ένα ηλεκτρικό πριόνι. Η κηδεία του θύμιζε “ένα είδος κηδείας Βίκινγκ” όπως περιέγραψε η εγγονή του.
Η επιτυχία των βιβλίων του είχε ως αποτέλεσμα την ίδρυση της Παιδικής Πινακοθήκης Roald Dahl στο Aylesbury. “Οι καλές ιστορίες φαντασμάτων, όπως και τα καλά παιδικά βιβλία, είναι εξαιρετικά δύσκολο να γραφτούν. Είμαι ο ίδιος συγγραφέας διηγημάτων και παρόλο που το κάνω εδώ και σαράντα πέντε χρόνια και πάντα λαχταρούσα να γράψω έστω και μια αξιοπρεπή ιστορία φαντασμάτων, ποτέ δεν μπόρεσα να το καταφέρω. Ένας Θεός ξέρει πόσο προσπάθησα. Μια φορά νόμιζα ότι τα κατάφερα. Ήταν με μια ιστορία που τώρα ονομάζεται “Η σπιτονοικοκυρά”. Αλλά όταν τελείωσε και την εξέτασα προσεκτικά, ήξερα ότι δεν ήταν αρκετά καλή. Δεν το είχα καταφέρει. Απλά δεν είχα το μυστικό. Έτσι τελικά άλλαξα το τέλος και το έκανα μια ιστορία χωρίς φαντάσματα”. (από το βιβλίο του Roald Dahl’s Book of Ghost Stories, 1983)
ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ
Παιδική λογοτεχνία
Πεζογραφία
- (1943) The Gremlins
- (1961) James and the Giant Peach
- (1964) Charlie and the Chocolate Factory
- (1966) The Magic Finger
- (1970) Fantastic Mr Fox
- (1972) Charlie and the Great Glass Elevator
- (1975) Danny, the Champion of the World
- (1978) The Enormous Crocodile
- (1980) The Twits
- (1981) George’s Marvellous Medicine
- (1982) The BFG
- (1983)The Witches
- (1985) The Giraffe and the Pelly and Me
- (1988) Matilda
- (1989) Esio Trot
- (1990) The Vicar of Nibbleswicke
- (1991) The Minpins
Ποίηση
- (1982) Revolting Rhymes
- (1984) Dirty Beasts
- (1989) Rhyme Stew
Λογοτεχνία ενηλίκων
Μυθιστορήματα
- (1948) Sometime Never: A Fable for Supermen
- (1979) My Uncle Oswald
Συλλογές διηγημάτων
- (1946) Over To You: Ten Stories of Flyers and Flying
- (1953) Someone Like You
- (1953) Lamb to the Slaughter
- (1960) Kiss Kiss
- (1969) Twenty-Nine Kisses from Roald Dahl
- (1974) Switch Bitch
- (1977) The Wonderful Story of Henry Sugar and Six More
- (1978) The Best of Roald Dahl
- (1979) Tales of the Unexpected
- (1980) More Tales of the Unexpected
- (1983) Roald Dahl’s Book of Ghost Stories
- (1986) The Roald Dahl Omnibus
- (1986) Two Fables
- (1989) Ah, Sweet Mystery of Life: The Country Stories of Roald Dahl
Θεατρικά
- (1955) The Honeys
Ελληνικές μεταφράσεις
- Οι Βλακέντιοι – Το Θαυματουργό Φάρμακο, μετάφραση Τόνια Καφετζάκη
- Ο Τσάρλι και το Εργοστάσιο Σοκολάτας, μετάφραση Τζένη Καββαδία
- Ο Τσάρλι και ο Μεγάλος Γυάλινος Ανελκυστήρας, μετάφραση Κίρα Σίνου
- Ο Τζίμης και το Γιγαντοροδάκινο, μετάφραση Αθηνά Ανδρουτσοπούλου
- Ματίλντα, μετάφραση Κώστια Κοντολέων
- Οι Mάγισσες, μετάφραση Κώστια Κοντολέων
- Ο ΜΦΓ: Ο Μεγάλος Φιλικός Γίγαντας, μετάφραση Βούλα Μάστορη
- Ο Απίθανος Κoς. Φοξ – Το Μαγικό Δάχτυλο, μετάφραση Τόνια Καφετζάκη
- Ντάνι, ο Πρωταθλητής του Κόσμου, μετάφραση Αθηνά Ανδρουτσοπούλου
- Η Υπέροχη Ιστορία του Χένρι Σούγκαρ, μετάφραση Κώστια Κοντολέων
- Τα Παραμύθια Ανάποδα, μετάφραση Όλγα Λαζοπούλου
- Τα Παλιοτέρατα, μετάφραση Όλγα Λαζοπούλου
- Αγόρι, μετάφραση Όλγα Λαζοπούλου
- Σόλο Πορεία, μετάφραση Όλγα Λαζοπούλου
Στο πιο κάτω βίντεο μια συνέντευξη απο τον ίδιο
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για αυτό το άρθρο:
- Roald Dahl. Ανακτήθηκε από www.wikipedia.org. Τελευταία πρόσβαση 29/9/23.
- Roald Dahl. Ανακτήθηκε από www.biography.com. Τελευταία πρόσβαση 29/9/23.
- What to Know About Children’s Author Roald Dahl’s Controversial Legacy. Ανακτήθηκε από www.time.com. Τελευταία πρόσβαση 29/9/23.
- The Candy man. Ανακτήθηκε από www.newyorker.com.Τελευταία πρόσβαση 29/9/23.
- Roald Dahl. Ανακτήθηκε από www.famousauthors.org. Τελευταία πρόσβαση 29/9/23.
- Roald Dahl biography. Ανακτήθηκε από www.roalddahlfacts.com. Τελευταία πρόσβαση 29/9/23.
- Roald Dahl. Ανακτήθηκε από www.roalddahl.fandom.com. Τελευταία πρόσβαση 29/9/23.
- Ρόαλντ Νταλ. Ανακτήθηκε από www.el.wikipedia.org. Τελευταία πρόσβαση 29/9/23.