Ο Σωτήρης Μουστάκας θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες κωμικούς ηθοποιούς με μακρά πορεία και προσφορά στην ελληνική επιθεώρηση. Διέπρεψε στο είδος της τέχνης που υπηρετούσε, γεγονός που αποδεικνύεται και από τις δύο σημαντικές βραβεύσεις προς τιμήν του. Το 1994 είχε την τιμή να λάβει το βραβείο του θεατρικού μουσείου «ΤΑ ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ» για την ερμηνεία του στον Άμλετ, ενώ το 2003 τιμήθηκε με το βραβείο «Κάρολος Κουν» Ερμηνείας Ελληνικού Έργου για το σύνολο του έργου του στις επιθεωρήσεις. Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως «ηθοποιός – χαμαιλέοντας», καθώς προσαρμοζόταν αβίαστα στους ρόλους που αναλάμβανε. Υπήρξε ένας ηθοποιός «παλαιάς κοπής», που εύκολα μετουσιωνόταν από μια κωμική φιγούρα σε μια τραγική περσόνα. Συνεπώς, κατείχε, όχι μόνο τη γνώση της κωμωδίας, αλλά και του δράματος συνάμα.
Πρώτα χρόνια
Ο Σωτήρης Μουστάκας γεννήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 1940 στην Κύπρο, στο χωριό Κάτω Πλάτρες Λεμεσού και ήταν το όγδοο και τελευταίο παιδί μιας πολύτεκνης οικογένειας. Η αγάπη του για την κωμωδία εμφανίστηκε πολύ νωρίς, καθώς ο μικρός Σωτήρης λάτρευε την κωμική φιγούρα του Τσάρλι Τσάπλιν – γνωστό σε όλους «Σαρλό». Έχοντας, λοιπόν, ως πρότυπο του τον Τσάρλι Τσάπλιν, ο Σωτήρης έγινε το πειραχτήρι του σχολείου, με «εξειδίκευση» στις μιμήσεις των δασκάλων του. Παράλληλα, η κλίση του προς τις Τέχνες, φαινόταν και από την ενασχόληση του με το κλασικό τραγούδι και από τα μαθήματα βιολιού που παρακολουθούσε. Από μικρή ηλικία, υπήρξε λάτρης της όπερας και του κλασικού τραγουδιού.
Γνωριμία με τον Νίκο Σταυρίδη
Γοητευμένος από την Υποκριτική Τέχνη, ο Σωτήρης Μουστάκας δεν έχανε ευκαιρία να παρακολουθεί θεατρικές παραστάσεις. Κάποτε, λοιπόν, παρακολούθησε μια παράσταση του Νίκου Σταυρίδη στην Λεμεσό και με τον εφηβικό του ενθουσιασμό, πήγε στο καμαρίνι του ηθοποιού για να τον συναντήσει. Μόλις τον βρήκε, άρχισε να τον μιμείται με κινήσεις από την παράσταση που είχε μόλις δει. Ο μεγάλος κωμικός Νίκος Σταυρίδης εντυπωσιάστηκε και του είπε: «Καλός είσαι. Να έρθεις στην Ελλάδα να σπουδάσεις σε σχολή. Και να έρθεις να με βρεις». Άξιο αναφοράς είναι πως στο διάλειμμα της παράστασης, που ο Σταυρίδης συνήθιζε να λέει ανέκδοτα στον κόσμο, κάποια στιγμή σταμάτησε και άρχισε να φωνάζει το όνομα του Σωτήρη. Τον κάλεσε στη σκηνή. Αυτό ήταν και το ανεπίσημο θεατρικό του ντεμπούτο.
Σωτήρης Μουστάκας: Συμμετοχή στην Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών (Ε.Ο.Κ.Α)
Ο 15χρονος, τότε, Σωτήρης, είχε πάρει ενεργό μέρος στην Ε.Ο.Κ.Α, που δρούσε κατά του Βρετανικού ζυγού, μοιράζοντας φυλλάδια και γράφοντας συνθήματα στους τοίχους. Η δράση του Μουστάκα, ο οποίος λειτούργησε και ως αγγελιοφόρος του Διγενή Γρίβα, έγινε αντιληπτή από τους Άγγλους, που τον συνέλαβαν. Η ποινή που του επιβλήθηκε ήταν 8 μήνες φυλάκισης, με την κατηγορία του αντιστασιακού. Ο έφηβος επαναστάτης, μέσα στο κελί της φυλακής, είχε βυθιστεί στη θλίψη. Όχι, όμως, για την ποινή που έπρεπε να εκτίσει, αλλά για το ραντεβού με τον Νίκο Σταυρίδη, στο οποίο πλέον δεν θα μπορούσε να παραστεί!
Το ταξίδι προς το «όνειρο»
Το1958, αφού αφέθηκε ελεύθερος και αφού ολοκλήρωσε την Εμπορική Ακαδημία Λεμεσού, ταξίδεψε με πλαστό διαβατήριο στην Αθήνα για να σπουδάσει υποκριτική. Έδωσε εξετάσεις στο Εθνικό Θέατρο αλλά απέτυχε, καθώς του είπαν πως δεν «έκανε» για θέατρο. Παρόλη την απογοήτευση, δεν το έβαλε κάτω, εργάστηκε ως σερβιτόρος ούτως ώστε να βγάζει τα προς το ζην και τα κατάφερε στη δεύτερη του προσπάθεια. Ο λογοτέχνης Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος, μάλιστα, ήταν ο μόνος που του είπε: «Εσύ παιδί μου θα γίνεις πρωταγωνιστής». Ακόμα δεν γνωρίζουμε εάν πράγματι πήγε τελικά στο ραντεβού του με τον Σταυρίδη. Αυτό που ξέρουμε, όμως, είναι πως μια σπουδαία πορεία είχε μόλις ξεκινήσει. Ένα μικρό εμπόδιο, που δεν τον πτόησε βέβαια, υπήρξε η αντίθεση του πατέρα του στην ιδέα να σπουδάσει υποκριτική. Για να αμβλυνθούν, λοιπόν, τα πνεύματα, ο Σωτήρης έδωσε εξετάσεις και πέρασε στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΑΣΟΕΕ). Κύριο μέλημα του, όμως, υπήρξε η Δραματική Σχολή, στα έδρανα της οποίας γνώρισε την σύζυγο και γυναίκα της ζωής του, Μαρία Μπονέλου, με την οποία νυμφεύθηκε το 1973 και απέκτησε την μονάκριβη κόρη του, Αλεξία Μουστάκα. 
Σωτήρης Μουστάκας: Οι πρώτοι ρόλοι
Όντας φοιτητής ακόμα, ο Σωτήρης Μουστάκας ανέβηκε στο θεατρικό σανίδι το 1961, με έναν μικρό ρόλο στην «Χαραυγή» του Δημήτρη Μπόγρη. Έναν χρόνο αργότερα, το 1962, πραγματοποίησε το επαγγελματικό του ντεμπούτο στον θίασο Αναλυτή – Ρηγόπουλου, στην παράσταση «Μία πόρτα δραχμές πεντακόσιες». Η ερμηνεία του στην συγκεκριμένη παράσταση ήταν τόσο καλή που σύντομα βρέθηκε στο πλευρό του Λάμπρου Κωνσταντάρα και της Μάρως Κοντού. 
Επίσης, κέρδισε την προσοχή του Μιχάλη Κακογιάννη, ο οποίος του εμπιστεύθηκε τον ρόλο του τρελού του χωριού, στον περίφημο «Αλέξη Ζορμπά», το 1964.
Είναι η ταινία που θέλω να θυμάμαι. Όπως και η ταινία «Ο νομοταγής πολίτης», την οποία θεωρώ την καλύτερη που έχω γυρίσει.
Μετά την προβολή του «Ζορμπά», ο Μουστάκας εξασφάλισε πρόσκληση για το Χόλιγουντ, καθώς η Fox του πρότεινε συμβόλαιο, για να παίξει σε μια ταινία με τον Μάϊκλ Κέϊν. Παρ’ όλα αυτά, ο ηθοποιός προτίμησε το θέατρο και την καριέρα του στην Ελλάδα, ενώ λίγα χρόνια αργότερα ανέφερε τα εξής για την πρόταση αυτή: «Σήμερα το αντιμετωπίζω ως ακόμα μια χαμένη ευκαιρία».
Οι επιτυχίες
Οι μεγαλύτερες επιτυχίες του Σωτήρη Μουστάκα σημειώθηκαν στα μέσα της δεκαετίας του ’60, στους «Όρνιθες» του Αριστοφάνη, σε σκηνοθεσία Καρόλου Κουν, στον «Ασσυλόγιστο» του Μολιέρου και στη συνεργασία του με τον Μινωτή και την Παξινού, το 1969. Έπαιξε, επίσης, στην Επίδαυρο, στις «Θεσμοφοριάζουσες», ενώ το 1976 ίδρυσε τη δική του θεατρική εταιρεία, με την οποία ανέβασε πολλές επιτυχημένες παραστάσεις.
Κινηματογράφος & Σωτήρης Μουστάκας
Ο Μουστάκας συμμετείχε σε πολλές ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου, σε δεύτερους πάντα ρόλους, οι οποίοι όμως ήταν καθοριστικοί και ενδεικτικοί του υποκριτικού του εύρους. Μερικές από τις ταινίες που είχε λάβει μέρος ήταν: «Πρόσωπο της ημέρας» (1965), «Μπετόβεν και μπουζούκι» (1965), «Κολωνάκι διαγωγή μηδέν» (1967), «Μπούφος» (1968), «Φοβάται ο Γιάννης το θεριό» (1969), «Ωραία του κουρέα» (1969), «Αχαΐρευτος» (1970). Η μεγαλύτερη -και κατά τον ίδιο- κινηματογραφική του ταινία υπήρξε ο ρόλος του στον «Νομοταγή Πολίτη». (1974)
Βιντεοταινίες
Την δεκαετία του ’80, άρχισαν να κυκλοφορούν και να κυριαρχούν στο χώρο του θεάματος οι βιντεοταινίες, στις οποίες η παρουσία του Σωτήρη Μουστάκα ήταν έντονη, καθώς συμμετείχε σε δεκάδες από αυτές. Ωστόσο, οι βιντεοκασέτες δεν ήταν και το καλύτερο του και συχνά ανέφερε πως θα μπορούσε να μην τις γύριζε. Παρόλα αυτά, η εποχή της βιντεοκασέτας ήταν αυτή που σύστησε τον μεγάλο μας κωμικό στη νέα γενιά, καθώς πολλοί εξ ημών μεγαλώσαμε με τις καλτ ταινίες της δεκαετίας αυτής. Μερικές από αυτές ήταν: «Πάτερ Γκομένιος» (1982), «Το παίζω και πολύ άντρας» (1983), «Μερικές τον προτιμούν ηλεκτρονικό». (1986)
Συνεργασία με τον Γ. Σμαραγδή
Η πρώτη τηλεοπτική εμφάνιση του Μουστάκα επισφραγίστηκε με την συνεργασία του με τον Γιάννη Σμαραγδή και πραγματοποιήθηκε το 2001, στην τηλεσειρά «Τα χαϊδεμένα παιδιά». Συμπτωματικά, η τελευταία κινηματογραφική εμφάνιση του ηθοποιού έγινε το 2007, στον «Ελ Γκρέκο», υπό την σκηνοθεσία του Σμαραγδή.
Όταν πρότεινα στον Σωτήρη Μουστάκα να παίξει στον «Ελ Γκρέκο», το αποδέχθηκε με έναν όρο: Να μην πληρωθεί. Ήξερε ότι θα πεθάνει. Ήρθε στο γραφείο μου και μου είπε πως θα παίξει αυτόν τον ρόλο, αλλά δεν θέλει να πληρωθεί.
Advertising
Όταν, μάλιστα, ο Σμαραγδής τον ενημέρωσε πως θα έκοβε κάποιες σκηνές του και συγκεκριμένα τη σκηνή όπου ο Τιτσιάνο έλεγε τη φράση «αυτός ο πίνακας είναι ελληνικός», ο Μουστάκας τον πήρε τηλέφωνο. Του είπε: «Ο, τι άλλο θέλεις να κόψω, αλλά μη μου πάρεις από το στόμα αυτού του ρόλου τη λέξη ελληνικός. Θέλω να την πω για πολλούς λόγους αυτήν τη λέξη». 
Τελευταία χρόνια
Τα τελευταία χρόνια της ζωής του περνούσε το δικό του Γολγοθά, καθώς η σύζυγός του έπασχε από τη νόσο του Αλτσχάϊμερ. Ο λιγομίλητος και σεμνός καλλιτέχνης δεν μίλησε ποτέ για τις δυσκολίες που αντιμετώπιζε, ούτε και για την επάρατη νόσο, με την οποία μαχόταν τα τελευταία χρόνια. Κατά τη διάρκεια της πρόβας για τον «Πλούτο» του Αριστοφάνη, αισθάνθηκε έντονη αδιαθεσία και μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο. Σαν σήμερα, τις πρώτες πρωινές ώρες της 4ης Ιουνίου 2007, ο Σωτήρης Μουστάκας άφησε την τελευταία του πνοή. Επιθυμία του ήταν να σκεπαστεί η σορός του με τη γαλανόλευκη σημαία. Έτσι κι έγινε. Η κηδεία του τελέστηκε στο κοιμητήριο του Χαλανδρίου με δημόσια δαπάνη. Τρεις μήνες μετά, στις 30 Αυγούστου 2007, έφυγε από τη ζωή και η Μαρία Μπονέλου, γεγονός που αποδεικνύει πως το ζευγάρι υπήρξε αχώριστο μέχρι το τέλος…
Πηγές
