Στα ερείπια της αρχαίας πόλης του Δίου βρίσκεται ο ομώνυμος οικισμός, Δίον, 15 χιλιόμετρα νότια της πρωτεύουσας του νομού Πιερίας. Το δημοτικό διαμέρισμα Δίου αποτελείται από δύο επιμέρους οικισμούς: το Δίον και τα Πλατανάκια. Στα Πλατανάκια μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες από την περιοχή του Ευξείνου Πόντου. Έως το 1962, ο οικισμός ονομαζόταν Μαλαθριά, από το βότανο μάλαθρο που φύτρωνε άφθονο στην περιοχή.
Ιστορία της περιοχής
Η πρώτη αναφορά της οικισμού χρονολογείται στην κλασική εποχή, περί το 424 π.Χ. από τον Θουκυδίδη, ο οποίος την αναφέρει ως την πρώτη πόλη από όπου πέρασε ο Σπαρτιάτης στρατηγός Βρασίδας. Το Δίον αποτελεί μια από τις σημαντικότερες πόλεις – στρατηγικής σημασίας – της αρχαιότητας και ήταν μια από τις φημισμένες μακεδονικές πολιτείες. Η γεωγραφική θέση της αρχαίας πόλης συμπίπτει με αυτή του σημερινού οικισμού. Ο ιστορικός Μαργαρίτης Δήμιτσας υποστήριξε πως η πόλη ιδρύθηκε από τους Περραιβούς της Θεσσαλίας προς τιμή του Δία, εξ ου και το όνομα. Επίσης, ο οικισμός συνδέθηκε και με τον Ορφέα. Κατά την παράδοση, οι γυναίκες του Δίου τον σκότωσαν και έτσι τοποθετήθηκε στην περιοχή πέτρινη υδρία με τα οστά του.
Η ανάδειξη του Δίου ως πολιτιστικού κέντρου έγινε την περίοδο της βασιλείας του Αρχέλαου της Μακεδονίας, ο οποίος το επέλεξε λόγω της σύνδεσης του με τον Δία και τις Μούσες. Έτσι, οικοδομήθηκαν ναοί, τείχη, στάδιο και το θέατρο, καθιστώντας την πόλη πνευματικό και πολιτιστικό κέντρο εφάμιλλο των Δελφών. Επίσης, επί Αρχέλαου στο Δίον διεξήχθησαν οι πρώτοι αθλητικοί αγώνες στα πρότυπα των Ολυμπιακών, τα “Ολύμπια τα εν Δίω”. Πέρα από τους αγώνες τελούνταν θυσίες και επινίκιες γιορτές. Οι αγώνες συνεχίστηκαν και από τον Φίλιππος Β’ και τον Αλέξανδρο μετά τη νίκη στην Όλυνθο (348 π.Χ.) και τη Χαιρώνεια (338 π.Χ.) αντίστοιχα.
Μετά την υποταγή της Ελλάδας στους Ρωμαίους, η πόλη λειτουργούσε ως ημιανεξάρτητη επαρχία της αυτοκρατορίας με δικό της νόμισμα και αυτοδιοίκηση. Με την επικράτηση του Χριστιανισμού, το Δίον έγινε έδρα της επισκοπής και αποτέλεσε σημαντικό αστικό κέντρο της Πιερίας.
Μουσείο και αρχαιολογικοί χώροι
Το 1983 χτίστηκε το Αρχαιολογικό Μουσείο του Δίου, το οποίο στεγάζει τα κινητά ευρήματα των ανασκαφών. Τα ευρήματα αυτά χωρίζονται σε ενότητες αντίστοιχες με τον χώρο ανεύρεσης τους. Επίσης, στο μουσείο εκτίθενται ευρήματα από ανασκαφές στην αρχαία Πύδνα και άλλες θέσεις αρχαιολογικού ενδιαφέροντος στην Πιερία. Τέλος, στο υπόγειο του μουσείου μπορεί κανείς να παρακολουθήσει οπτικοακουστικό υλικό σχετικά με τη ζωή στο αρχαίο Δίον και τον Όλυμπο.
Ο αρχαιολογικός χώρος του Δίου αποτελείται από την οχυρωμένη πόλη, έκτασης 360 στρεμμάτων και καλύπτει έναν χώρο 1.500 στρεμμάτων συνολικά. Οι ανασκαφές έφεραν στο φως ιδιωτικές κατοικίες, δημόσια κτήρια και άλλα οικοδομήματα. Αξιοθαύμαστη είναι και η ρυμοτομία του τειχισμένου τμήματος, η οποία φέρει χαρακτηριστική τεχνογνωσία από την εποχή του Μ. Αλεξάνδρου. Η σημερινή εικόνα του χώρου ανταποκρίνεται περισσότερο στη ρωμαϊκή εποχή και ολόκληρη η περιοχή του αρχαιολογικού πάρκου πνίγεται στη βλάστηση.
Το κεντρικό τμήμα της πόλης και συγκεκριμένα ο πλακόστρωτος δρόμος σχεδιάστηκε κατά την κλασική-ελληνιστική εποχή. Στα γύρω οικοδομικά τετράγωνα αποκαλύφθηκαν κατασκευές του 2ου και 3ου αιώνα μ.Χ., οι οποίες μαρτυρούν τον πλούτο των κατοίκων της πόλης. Στον νότιο τομέα βρίσκονται οι μεγάλες θέρμες που χρονολογούνται στο 200 μ.Χ.
Η έπαυλη του Διονύσου, όπου βρίσκεται και το ψηφιδωτό του θεού, βρίσκεται στον ανατολικό τομέα. Συνεχίζοντας ανατολικά βρίσκουμε το ιερό του Διός Υψίστου, το οποίο ανήκει κυρίως στη ρωμαϊκή περίοδο. Οι ανασκαφικές σκαπάνες έφεραν στο φως τον βωμό του ιερού, τον ναό με το άγαλμα του Δία και στο εσωτερικό μαρμάρινους αετούς και άλλα αναθήματα. Επίσης, έξω από τα τείχη και την πύλη του κεντρικού δρόμου στέκεται το ιερό της Δήμητρας, το παλαιότερο έως σήμερα μακεδονικό ιερό. Ανατολικά του ιερού της Δήμητρας βρέθηκε ιερό αφιερωμένο στου Αιγύπτιους θεούς Σάραπη, Ίσις και Άνουβη.
Πηγή: Kathimerini.gr
Φεστιβάλ Ολύμπου
Από το 1972 και κάθε χρόνο, στο αρχαίο θέατρο Δίου και τις γύρω περιοχές διοργανώνεται το Φεστιβάλ Ολύμπου. Από το 2010 καθιερώθηκε ο θεσμός της Τιμώμενης Χώρας, με στόχο την ανάπτυξη δεσμών φιλίας και συνεργασίας με χώρες που ενδιαφέρονται να παρουσιάσουν μορφές του πολιτισμού τους.
Το Φεστιβάλ διοργανώνει ο ΟΡ.ΦΕ.Ο., μια μη κερδοσκοπική αστική εταιρία, αποτελούμενη από 100 μέλη, που σχετίζονται με τον πολιτισμό, τον τουρισμό, τη δημοσιογραφία κ.α. Από τις σκηνές του έχουν περάσει μεγάλοι Έλληνες και διεθνείς καλλιτέχνες – όπως Ντέμης Ρούσος, Σεζάρια Εβόρα κ.α. – ηθοποιοί, θέατρα και ορχήστρες.
Δραστηριότητες
Εκτός από τους αρχαιολογικούς χώρους, ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει μια πληθώρα χειμερινών και θαλάσσιων σπορ. Η περιοχή προσφέρει δραστηριότητες όπως πεζοπορία, ορειβασία, αναρρίχηση, canyoning, αλεξίπτωτο πλαγίας και σπορ θαλάσσης.
Επίσης, πολύ γνωστό, τόσο στους ντόπιους όσο και στους τουρίστες, είναι το φαράγγι του Ορλιά (ή Ουρλιά), ένα αξιοθαύμαστο σκηνικό με καταρράκτες και λίμνες. Αφήνοντας το αυτοκίνητο στο ξωκλήσι των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, μπορείτε να πάρετε το μονοπάτι που φτάνει στο καταφύγιο Κορομηλιά.
Εν κατακλείδι, το Δίον Πιερίας αποτελεί προορισμό που μπορεί να επισκεφθεί κανείς κάθε εποχή του χρόνου. Ο οικισμός συνδυάζει ορεινό, αρχαιολογικό, θαλάσσιο και πολιτιστικό τουρισμό. Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, που θεωρείται πολιτιστικός και αρχαιολογικός θησαυρός της Πιερίας.
