Ο Stanley Kubrick ακόμη και σήμερα, 18 σχεδόν χρόνια από το θάνατό του (1999), βασιλεύει στην κορυφή του κινηματογραφικού πάνθεου. Το ένα μοναδικό και αναντικατάστατο όραμά του άφησε μια ασύγκριτη κληρονομιά ταινιών που άντεξαν στις δοκιμασίες του χρόνου και τις κριτικές των νέων γενεών. Όσο μυστηριώδης μπορεί και να φαινόταν στον κόσμο, δεν αποτέλεσε και τον άνθρωπο-αίνιγμα. Πολλά θέματα και οπτικά leitmotifs παρέμειναν σχεδόν σταθερά σε όλη τη σταδιοδρομία του και δε χρειάζεται ανάλυση α λα Ηρακλή Πουαρό για να το ανακαλύψει κάποιος (αρκεί με μια μικρή ανασκόπηση). Και μετά από αυτή την πολλά υποσχόμενη εισαγωγή, παρουσιάζονται 5 λόγοι που καθιστούν τον Kubrick τον μεγαλύτερο σκηνοθέτη που έζησε ποτέ:
Μοναδικότητα. Ως σκηνοθέτης, ο Kubrick ήξερε πώς να μπάσει ένα ακροατήριο στην πλοκή του έργου. Η διαφορά του αυτή από άλλους σκηνοθέτες τον έβαλε μπροστά, σε μια πραγματική καλλιτεχνική ανεξαρτησία και ατομικότητα που θα του χαρίσει εντέλει τον προαναφερθέντα τίτλο. Στις ταινίες του πήρε αρκετά ρίσκα με το αποτέλεσμα όμως πάντα εξαιρετικό (όπως η μη τήρηση χρονοδιαγραμμάτων). Ουδέποτε αντέγραψε κάποιον άλλον, ουδέποτε επαναλαμβανόταν ο ίδιος και αποτέλεσε έναν από τους πιο αμφιλεγόμενους άνδρες της εποχής του. Έχει εμπνεύσει πολλούς τώρα μεγάλους σκηνοθέτες, όπως ο Woody Allen, ο Paul Thomas Anderson και ο George Lucas.
Τελειομανία. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο Kubrick ήταν ένα «τέρας ελέγχου», 
ένας άνθρωπος που λάτρευε τις προκλήσεις και ήθελε τα πάντα στην πιο τέλεια τους μορφή ,απαίτηση που γέννησε ταινίες πέρα για πέρα εξαιρετικές, όπως το «Κουρδιστό Πορτοκάλι», τη «Λάμψη» και το ανεπανάληπτο «2001: Η Οδύσσεια ενός Διαστήματος». Δεν υπάρχουν και πολλοί σκηνοθέτες ακόμη και σήμερα που πέτυχαν κάθε ταινία τους να αποτελεί και ένα αριστούργημα. Ο ίδιος ποτέ δε νοιαζόταν για το χρόνο και πάντα αποτελούσε τη λιγότερη ανησυχία του, μαζί με τις δαπάνες, προσπαθώντας να δημιουργήσει σε κάθε λήψη την ιδανική σκηνή. Είτε ο Kubrick προσπαθούσε να δημιουργήσει το μέλλον, (A Clockwork Orange, 2001: A Space Odyssey) είτε να αναπαραστήσει το παρελθόν (Full Metal Jacket, Σπάρτακος) πάντα καταφέρνει να παρουσιάσει άρτια οποιαδήποτε εποχή, με ακριβείς λεπτομέρειες.
Κινηματογραφική άποψη. Ο Stanley ήταν πάντα γοητευμένος από τη φωτογραφία για αυτό και πρώτα δήλωνε φωτογράφος και μετά σκηνοθέτης. Εκμεταλλεύτηκε τις δεξιότητες φωτογραφίας που απέκτησε από τα άρθρα της σχολικής εφημερίδας, όπου δραστηριοποιούνταν ως έφηβος και τις μετέτρεψε σε κινηματογραφία αργότερα. Δημιούργησε καταπληκτικά σκηνικά, ήξερε ακριβώς που έπρεπε να τοποθετήσει μια κάμερα και πώς να αποθανατίσει μια καλή σκηνή, προσφέροντάς μας τη φαντασία που αιχμαλώτιζε με κάθε φωτογραφία ή πλάνο.
Soundtracks. Πάρτε το soundtrack από το αμίμητο «Κουρδιστό Πορτοκάλι», για παράδειγμα και συγκρίνετέ το με ένα αντίστοιχο του σύγχρονου κινηματογράφου. Αμφιλεγόμενο και σε πλήρη αντίθεση; Οπωσδήποτε. Αν και ο Alex από το «Κουρδιστό Πορτοκάλι» ήταν γνωστός για τα μουσικά του γούστα γεμάτα από τον κλασικό Ludwig Van Beethoven, οι περισσότερες σκηνές είναι επενδυμένες από κλασική μουσική που απλά ταιριάζει γάντι, εφαρμόζοντας τέλεια στη συναισθηματική υφή και το σημείο της πλοκής. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο Kubrick διέθετε υψηλής νοημοσύνης δεξιότητες επιλογής soundtrack, γνωρίζοντας ακριβώς τι ταιριάζει με τι, χρησιμοποιώντας κυρίως την κλασική για να ορίσει τις ταινίες του.
Ευφυΐα. Δε σηκώνω πολλές αντιρρήσεις, ο Kubrick ήταν μια ιδιοφυΐα. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι συνήθιζε
να εφαρμόζει μερικά από τα μεγαλύτερα παιχνίδια μυαλού στις ταινίες του, που μας έκανε όλους να σκεφτούμε το λόγο που γίνεται το καθετί. Στο «The Shining», μια απλή ιστορία τρόμου (Stephen King) μετατράπηκε σε ένα από τα μεγάλα αριστουργήματα του Kubrick και υπάρχουν πολλοί που πιστεύουν ότι η υπόθεση τελικά δεν ήταν τόσο απλή (ο Stanley τοποθέτησε σε σημεία μικρά μυστήρια και κρυμμένα στοιχεία, εμπιστεύοντας πως το κοινό του θα τα ανακαλύψει). Ορισμένοι μάλιστα υποστηρίζουν πως η εν λόγω ταινία του 1980, στην πραγματικότητα παρουσιάζει μια αναπαράσταση της δολοφονίας των ιθαγενών Ινδιάνων. Εκτός όμως από τις ταινίες του, ο Kubrick χειρίστηκε με μεγάλη μαεστρία και τους συνεργάτες του, ιδίως μετά από κάποιες απογοητευτικές κριτικές που έφτασαν και στο σημείο να απαγορεύσουν την προβολή του «Κουρδιστό Πορτοκάλι». Παρά τα διάφορα αυτά περιστατικά, ωστόσο, εκείνος παρέμενε μια ζεστή καρδιά και ποτέ δεν αμελούσε τους συντελεστές και ηθοποιούς στους οποίους πάντα προσπαθούσε να χαρίσει ένα χαμόγελο. Χάρη σε αυτά τα ταλέντα του, κατάφερε να γίνει παγκοσμίως γνωστός και σχεδόν παγκοσμίως σεβαστός, με ένα κοινό που μεγάλωσε με τα χρόνια της σκηνοθετικής ζωής του και εξακολουθεί ακόμη και σήμερα. Τι συνέβαινε πραγματικά στο μυαλό αυτής της ιδιοφυΐας; Υποθέτω πως ποτέ δεν θα μάθουμε…
♠Κ♥Χ♣Δ♦
