Και ποιος δεν έχει αγαπήσει κάποια από τις υπερπαραγωγές (ή απλές παραγωγές) αυτού του ιερού κατασκευαστικού ναού που ακούει στο όνομα Hollywood; Παλιές κλασσικές όπως το «Όσα παίρνει ο Άνεμος» και η «Καζαμπλάνκα» μέχρι τα νεότερα «Ημέρα Ανεξαρτησίας: Νέα απειλή» και «Ταρζάν», έχουν καταλάβει (ή ετοιμάζονται να διεκδικήσουν) τις ταινιοθήκες μας, πολλές από τις οποίες έχουν προβληθεί παραπάνω από δύο φορές και μας συντροφεύουν σε έξοδο με φίλους, οικογενειακές βραδιές, ρομαντικά ραντεβού με το ταίρι, νύχτες αϋπνίας και στιγμές πόνου και αγωνίας με σύμμαχο τη μοναξιά μας. Αν το Hollywood είναι θρησκεία, οι ταινίες του τα ιερά ευαγγέλια και οι υπολογιστές ή το DVD player μας η τυπική εκκλησία άσκησής της, τότε μάλλον πρέπει να προσθετεί μια νέα καταχώριση στην παγκόσμια καρτέλα με τις διάφορες γνωστές θρησκείες και να αναγνωριστεί επίσημα από το κράτος.
Κάποιες φορές, παρατηρείται ακόμη και το φαινόμενο της «ταινιολαγνείας», την οποία διέπει κυρίως η συμπεριφορά της άκριτης παρακολούθησης ταινιών με μοναδικό κριτήριο «Πρέπει να τις δω όλες» (όπως το πάλαι ποτέ μόττο των Πόκεμον «Πρέπει να τα πιάσω όλα»).
Λίγο ενδιαφέρον τείνει να παρουσιάζει η πλοκή, ενδεδυμένη με ηχηρά ονόματα πρωταγωνιστών, ενώ τα ασύλληπτα οπτικά εφέ που υπόσχονται να διαλύσουν το γαλαξία μας σε λίγα λεπτά για να τον επανασυρμολογήσουν αργότερα, αρκούν για να μας καθηλώσουν σε καναπέδες, καρέκλες και κινηματογραφικές αίθουσες. Ακούω κάποιους να ασκούν έντονη κριτική σε αυτό, χαρακτηρίζοντάς το φρενίτιδα. Γιατί όμως να αποκαλείται φρενίτιδα; Και γιατί απαραιτήτως να θεωρείται επιζήμια;
Συγκρίνοντας την «παλαιά» (μέχρι τη δεκαετία του ’90) με τη «νέα διαθήκη» (21ος αι) του Hollywood, υπάρχουν αρκετές διαφορές που ανακύπτουν. Στην πρώτη, οι πρωταγωνιστές ήταν (σε πολλές περιπτώσεις) αυτοί που «κρατούσαν» την πλοκή –για παράδειγμα το «Λεωφορείον ο Πόθος»: ποια θα ήταν η αξία του αν δεν πρωταγωνιστούσαν οι Marlon Brando και Vivian Leigh;- ενώ στη νέα διαθήκη, οι πρωταγωνιστές επιλέγονται για να «ταιριάζουν» στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ρόλου (που κατά τη γνώμη μου όσον αφορά τις πιο μεγάλες εισπρακτικές επιτυχίες, κοινώς blockbusters, λίγη σημασία έχει).
Αφενός στις πρώτες δεν υπάρχουν πολλά ειδικά εφέ λόγω μην επαρκούς ανάπτυξης της αντίστοιχης τεχνολογίας (ακόμη και το πρώτο Aliens να σκεφτώ, περισσότερο θυμάμαι τη Sigourney Weaver να ουρλιάζει παρά πως έμοιαζε ο πρώτος εξωγήινος), αφετέρου στις δεύτερες, τα οπτικά εφέ φυσικών καταστροφών είναι το παν (και μη μου πείτε πως στο «Μετά την Επόμενη Μέρα» σας έκαναν περισσότερο εντύπωση η εύκολα καλούτσικη ερμηνεία του Jake Gyllenhaal ή η υποτονονική της Emmy Rossum περισσότερο από την καταστροφή της Νέας Υόρκης, γιατί κανείς δε θα σας πιστέψει). Και ο τελευταίος όρος σύγκρισης είναι το επερχόμενο συναίσθημα.
Και ποιος δεν έκλαψε με τον «Πιανίστα» (Πολάνσκι), ανατρίχιασε με το «120 μέρες στα Σόδομα» (Παζολίνι) ή χαμογέλασε με το «Η μελωδία της Ευτυχίας» (Γουάιζ); Αντίστοιχα, η παρακαταθήκη της νέας διαθήκης μας εφοδιάζει με τεράστιο σασπένς, αγωνία και ίντριγκα όπως το «Inception» (Νόλαν), το «Ο άρχοντας των δακτυλιδιών: Μέρος 1-3» (Τζάκσον) ή ο «Σκοτεινός Ιππότης» (Νόλαν). Κατά την ταπεινή μου άποψη, ποτέ δε σκέφτηκα εκ των υστέρων τις τελευταίες ταινίες (πέρα από το μισάωρο περίπου σχολιασμό με φίλους μετά το πέρας της ταινίας). Γιατί περισσότερο στοχεύουν σε έντονα συναισθήματα κατά τη διάρκειά της, παρά σε εκ των υστέρων προβληματισμούς.
Και επανερχόμενος στο αρχικό ερώτημα: Είναι μια επιζήμια φρενίτιδα; Εάν αναζητάτε πρόσκαιρη απόλαυση με κορυφώσεις έξαρσης, όχι. Άλλωστε ζούμε σε έναν πολύπλοκο αιώνα που ιδιαίτερος χώρος για επιπλέον προβληματισμούς δεν υπάρχει (μας αρκούν τα δικά μας), άρα και η ψυχολογία του κοινού έχει αλλάξει. Περισσότερο ενδιαφέρον παρουσιάζει μια παγκόσμια καταστροφή (που το λογικό μυαλό μας μεταφράζει ως παράλογη σε ρεαλιστικές συνθήκες, άρα και μη φοβογόνη) ή άνθρωποι σχιζοφρενείς ή υπερήρωες (ο μέσος θεατής μάλλον δεν ανήκει σε καμμία από αυτές τις κατηγορίες), παρά διάφορα κοινωνικό-πολιτικά προβλήματα [«Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια» (Mulligan) ή το «Άλικο Γράμμα» (Joffé)].
Η κοινωνία μας έχει αλλάξει πολύ από την Katharine Hepburn και το δικό της ιδιαίτερο «Πρωινό στα Τίφανυς». Χωρίς απαραιτήτως να θεωρείται κακό. Άλλωστε μια θρησκεία πρέπει να συμμορφώνεται με τις καινούργιες ανάγκες του ποίμνιού της, αλλιώς απειλείται να οδηγηθεί στη λήθη. Και υπάρχουν αρκετές παραγωγές που βρίθουν από κοινωνικά ή πολιτικά μηνύματα [«Η αιώνια λιακάδα ενός καθαρού μυαλού» (Gondry), «Σιδηρά κυρία» (Lloyd)], απλά έχουν αποσχιστεί από τις παλιές κλασσικές συνταγές της προ ελεύσεως σαν από μηχανής θεός τεχνολογίας. Και απλά κάθομαι αναπαυτικά στον καναπέ μου και βλέπω το Captain America χωρίς τύψεις. Γιατί «Πιστεύω εις ένα Hollywood, το άγιο Δέντρο!»
