Κάθε χρόνο, τον Ιανουάριο και το Φεβρουάριο, η Πάτρα απασχολεί όσο τίποτε άλλο την Ελλάδα. Κι αυτό οφείλεται στο Πατρινό καρναβάλι, το οποίο έχει λάβει τεράστιες διαστάσεις και είναι πλέον ευρέως διαδεδομένο. Τυπικά η δομή του θεσμού παραμένει η ίδια, ωστόσο στη σημερινή Πάτρα ελάχιστοι είναι αυτοί που μπορούν να χαρακτηριστούν ως αυθεντικοί καρναβαλιστές. Όπως έχει διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια από τους υπεύθυνους για τη γιορτή αυτή, είναι αναμφίβολα σε σημαντικό βαθμό, επηρεασμένο από τα δυτικοευρωπαϊκά και αμερικανικά πρότυπα. Ταινίες, τραγούδια, παιχνίδια και γενικότερα οι επικρατούσες τάσεις της κάθε εποχής υπεισέρχονται στον τοπικό αυτό θεσμό και επισκιάζουν τις καθιερωμένες καρναβαλικές εκδηλώσεις.
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ
Η ιστορία του Πατρινού καρναβαλιού ξεκινά από τα μέσα του 19ου αιώνα, όπως αναφέρει ο ιστορικός ερευνητής Νίκος Πολίτης, καθώς επρόκειτο για χορούς σε σπίτια ή δημόσιους χώρους. Ο «αλλιώτικος» αέρας που αποπνέει το καρναβάλι της Πάτρας, δε θα μπορούσε να μη σχετίζεται με την επιρροή που δέχτηκε η πόλη από τους στρατιώτες του Γάλλου στρατηγού Μαιζών, αλλά και από τους Επτανήσιους που εγκαταστάθηκαν στην Πάτρα μετά το 1864. Την ίδια περίοδο παραχωρήθηκε και το Δημοτικό Θέατρο «Απόλλων», όπου πραγματοποιήθηκαν και οι πρώτοι αποκριάτικοι χοροί. Η πιο γνωστή περίοδος του Πατρινού καρναβαλιού ακούει στο όνομα «Μπελ Επόκ», κυρίως κατά την πρώτη δεκαετία του 1900, όπου το καρναβάλι δεν σχετιζόταν με τις κοινωνικές τάξεις και απέκτησε ταυτότητα. Το ομαδικό παιχνίδι του Κρυμμένου Θησαυρού το 1980 εντάσσεται για πρώτη φορά στην παρέλαση της Κυριακής της Αποκριάς επιδρώντας καταλυτικά στη διαμόρφωσή της.
ΔΡΑΣΕΙΣ ΜΕΧΡΙ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΑΠΟΚΡΙΑΣ
Το καρναβάλι είναι αναμφίβολα μία γιορτή γεμάτη χαρά, τραγούδια, χορό και πάνω απ’ όλα κέφι! Στα πλαίσια του θεσμού πραγματοποιούνται συγκεκριμένες εκδηλώσεις. Πρώτα απ’ όλα, το καρναβάλι ξεκινά με μία φαντασμαγορική τελετή έναρξης. Η κεντρική πλατεία της Πάτρας, η πλατεία Γεωργίου, σφύζει από κόσμο που παρακολουθεί εκδηλώσεις με χορό, τραγούδι, ακροβάτες και διάφορες δράσεις για μικρούς και μεγάλους. Από το Πατρινό καρναβάλι δεν θα μπορούσαν να λείπουν τα «Μπουρμπούλια», ένα αμιγώς πατρινό έθιμο. Πρόκειται για χορό, όπου γυναίκες και άνδρες κρατούν την ανωνυμία τους, οι μεν γυναίκες φορώντας ένα μαύρο ένδυμα και μία μαύρη μάσκα και οι δε άνδρες φορώντας ένα επίσημο ένδυμα. Το έθιμο αυτό, δυστυχώς, είναι γνωστό στους πιο παλιούς καρναβαλιστές και όχι στους νέους. Λίγο πριν τη λήξη του καρναβαλιού, την ημέρα της Τσικνοπέμπτης, κυρίως στην Άνω Πόλη, αλλά και σε όλο το κέντρο στήνεται ένα ξέφρενο πάρτι. Στην οδό Γερμανού σημειώνονται ορισμένες μουσικοχορευτικές δράσεις, καθώς επίσης αναβιώνει το έθιμο του «γάμου της Γιαννούλας της κουλουρούς». Στην συνέχεια, ακολουθούν τρεις παρελάσεις: το Καρναβάλι των Μικρών, η Νυχτερινή ποδαράτη και η Μεγάλη Παρέλαση της Κυριακής. Οι εκδηλώσεις ολοκληρώνονται με την τελετή λήξης και την καύση του βασιλιά καρνάβαλου.
Και φυσικά Τσικνοπέμπτη χωρίς φαγητό δεν νοείται! Από το πρωί στήνεται ένα ξέφρενο πάρτυ σε κάθε κεντρικό δρόμο. Για τον λόγο αυτό θα μπορούσε να επισκεφθεί κανείς τα παρακάτω μαγαζιά την ημέρα αυτή:
1) η ψησταριά «Ψητόπολις» αποτελεί μία από τις πιο συνηθισμένες επιλογές μικρών και μεγάλων, η οποία βρίσκεται στο πάνω μέρος της πλατείας Γεωργίου και στον πεζόδρομο Παντανάσσης
2) λίγο έξω από το κέντρο στην περιοχή της Περιβόλας βρίσκεται το εστιατόριο «Τα Νέα Αηδόνια», που είναι κατάλληλο για οικογενειακό τραπέζι
3) με αντίστοιχο κλίμα με αυτό του προηγούμενου εστιατορίου η παραδοσιακή ταβέρνα «Γλαύκος» είναι μία εξαιρετική επιλογή για την ημέρα της Τσικνοπέμπτης.
Κι επειδή το γλέντι δεν έχει τέλος, το βράδυ υπάρχουν αρκετές εναλλακτικές για κάθε είδους απαίτηση:
1) η μπυραρία «Beer Bar Q» στον πεζόδρομο Ρήγα Φεραίου γεμίζει από καρναβαλιστές την ημέρα αυτή, παίζοντας διάφορα είδη μουσικής που συνηθίζουν να ακούγονται την καρναβαλική περίοδο
2) στον πεζόδρομο Ηφαίστου υπάρχουν πολλά μεζεδοπωλεία, όπως «το Κρασοπότηρο», το «Μαρκάτο», «τα Βαρέλια» κλπ, τα οποία συνήθως διαθέτουν ζωντανό πρόγραμμα
3) τελευταία, αλλά εξίσου σημαντικά είναι δύο από τα πιο δημοφιλή club της Πάτρας στις σκάλες Γεροκωστοπούλου, το «Daboo» και το «Navona Club di Oggi», τα οποία δεν θα μπορούσαν να λείπουν από το πρόγραμμα όχι μόνο της Τσικνοπέμπτης, αλλά και ολόκληρης της καρναβαλικής περιόδου.
ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΝΟΟΤΡΟΠΙΑ
Όλες αυτές οι εκδηλώσεις, που αποτελούν το θεσμό του Πατρινού Καρναβαλιού, παραγκωνίζονται και κυριαρχεί η αντίληψη πως- το Καρναβάλι παρόλο που διαρκεί περίπου ένα μήνα- η τελετή έναρξης είναι η πιο σημαντική και οι δύο παρελάσεις του τελευταίου Σαββατοκύριακου. Κάποτε το καρναβάλι είχε ως βασικό θέμα τη σάτιρα. Τώρα πια επικρατεί η εύκολη απόκτηση κέρδους, η εξαπάτηση και η ασταμάτητη κατανάλωση αλκοόλ. Τα καρναβαλικά πληρώματα δε χαρακτηρίζονται στην πλειοψηφία τους από σατιρική διάθεση, αλλά διαφαίνεται η μεγάλη επιρροή τους από πολιτικά και κοινωνικά πρόσωπα της εποχής, προκειμένου να προσελκύσουν όσο το δυνατόν περισσότερα άτομα αγνοώντας αν θα δημιουργηθούν παρεξηγήσεις. Θα μπορούσαμε, με άλλα λόγια, να μιλήσουμε για ένα καρναβάλι, όπου οι συμμετέχοντες βγαίνουν ορισμένες φορές εκτός ορίων.
Επειδή συμμετοχή στο καρναβάλι μπορεί να λάβει οποιοσδήποτε, είναι στο χέρι του καθενός από εμάς να συμβάλλει στη βελτίωση και την ουσιαστική ανάδειξη του θεσμού!
ΠΗΓΗ: www.carnivalpatras.gr
