Το Château de Chillon (ή ελληνιστί το Κάστρο του Σιγιόν) είναι ένα μεσαιωνικό κάστρο και βρίσκεται στην ακτή της λίμνης της Γενεύης. Έγινε ευρέως γνωστό από το ποίημα του Λόρδου Βύρωνα, «Ο φυλακισμένος του Σιγιόν» (The Prisoner of Chillon, 1816). Επίσης, αποτελεί την πηγή έμπνευσης για το κάστρο του Πρίγκιπα Έρικ στην ταινία «Η μικρή γοργόνα» της Disney. Πέραν τούτου όμως, αποτέλεσε ένα σημαντικό σημείο – σταθμό στο πέρασμα από και προς τις Άλπεις, κάτι που έγινε αντιληπτό από τη Ρωμαϊκή εποχή οπότε και συνανταμε την πρώτη αναφορά.
Σύμφωνα με τον εθνολόγο Albert Samuel, το όνομά του σημαίνει επίπεδη πέτρα και προέρχεται από τη βαλντεσιανή διάλεκτο. Ο Victor Hugo έχει γράψει: «το Σιγιόν είναι μια μάζα από πύργους πάνω σε μια μάζα από βράχια». Ο Ουγκώ, όπως και οι Λόρδος Βύρων, Αλέξανδρος Δουμάς, Jean Jack Rousseau, Johann Wolfgang von Goethe, Mark Twain, Charles Dickens και Gustave Flaubert είναι μερικοί μόνο από τους ρομαντικούς συγγραφείς και ποιητές που πέρασαν από το Château de Chillon από το τέλος του 18ου αιώνα και εντεύθεν.
Ιστορικά
Οι Ρωμαίοι ήταν οι πρώτοι που αντιλήφθηκαν τη γεωστρατηγική σημασία της θέσης του Chillon και δημιούργησαν τις πρώτες εγκαταστάσεις. Οι αρχαιολογικές έρευνες έχουν δείξει ότι η ανθρώπινη παρουσία στην περιοχή χρονολογείται από την Εποχή του Χαλκού.
Το 1150 συναντάται η πρώτη αναφορά και όπως προκύπτει τουλάχιστον ένα μέρος του κάστρου καθώς και το παρεκκλήσι υπήρχαν από τον 11ο αιώνα. Εντούτοις, τμήματά του- σύμφωνα με έρευνες- έχουν κατασκευαστεί πολλές δεκαετίες νωρίτερα.
Η θέση του Chillon, όπως ήδη ανέφερα είναι εξέχουσας σημασίας, αφού ελέγχει το πέρασμα ανάμεσα στη ριβιέρα του Βω (πέρασμα στο Βορρά προς Γερμανία και Γαλλία) και στην κοιλάδα του Ρον (ταχεία πρόσβαση προς Ιταλία). Όποιος λοιπόν είχε τον έλεγχο του σημείου, μπορούσε να ασκήσει στρατιωτικό και εμπορικό έλεγχο. Ήταν μάλιστα μια καλή ευκαιρία για την επιβολή δασμών διέλευσης, δυνατότητα που εκμεταλλεύτηκε ο Οίκος της Σαβοΐας.
Με την πάροδο του χρόνου, το Château de Chillon μεγεθύνθηκε και η αμυντική οχύρωση ενισχύθηκε σημαντικά από τον Θωμά Ι και τον Πέτρο ΙΙ του Οίκου της Σαβοΐας (12ος αιώνας). Στην αρχή του 16ου αιώνα, η δύναμη του Οίκου ελαττώθηκε και το 1536 το Château πέρασε στην κατοχή της Βέρνης. Από το 1798 το κάστρο ανήκει στο Καντόνι του Βω (Vaud). Κατά περιόδους χρησιμοποιήθηκε ως οπλοστάσιο, φυλακή, νοσοκομείο, αλλά το 1802 έπαψε οριστικά να λειτουργεί ως φρούριο.
Χαρακτηριστικά
Το σχήμα του Chillon θυμίζει πλοίο. Έχει μήκος 110m και πλάτος 45m στο πιο πλατύ σημείο. Ο πιο ψηλός και μεγάλος πύργος αποτελεί το στρατηγικό σημείο ελέγχου τόσο του Κάστρου όσο και της λίμνης. Έχει 31m ύψος και η πρώτη φάση κατασκευής του έγινε τον 11ο αιώνα, ενώ το ύψος του αυξήθηκε κατά τον 13ο αιώνα. Η αρχική είσοδός του ήταν 8m πάνω από το έδαφος και η πρόσβαση μπορούσε να επιτευχθεί μέσω σκάλας ή κινητής γέφυρας. Ο πύργος ήταν το ύστατο καταφύγιο σε περίπτωση πολιορκίας του κάστρου. Κατά καιρούς χρησιμοποιήθηκε ώς χώρος αποθήκευσης και ως φυλακή.
Ο πύργος περιβάλλεται από μια σειρά κτιρίων μεταξύ της πρώτης και δεύτερης σειράς οχύρωσης και η λειτουργία του ενισχύεται από δύο εξίσου μεγάλους πύργους. Γενικά, το Chillon χτίστηκε γύρω από αυτόν τον κεντρικό πύργο, σε διαδοχικά στάδια, με τις κυριότερες κατασκευές να γίνονται κατά την περίοδο της ηγεμονίας του Πέτρου ΙΙ (1203-1268), γνωστού ως «Μικρός Καρλομάγνος». Το κάστρο είναι περιτριγυρισμένο από τοιχοποιία μεγάλου πάχους και προστατεύεται επίσης από τρεις ημικυκλικούς πυργίσκους.
Στο πρώτο επίπεδο του Château de Chillon είναι συγκεντρωμένο το σύνολο των υπηρεσιών. Στο δεύτερο επίπεδο βρίσκονται οι χώροι διημέρευσης. Το τρίτο επίπεδο καταλαμβάνουν τα διαμερίσματα του άρχοντα του κάστρου.
Η πύλη του κάστρου αποτελείται από μια μεγάλη αψίδα με μικρές κρύπτες απ’ όπου βέλη εξακοντίζονταν από τους αμυνόμενους. Έτσι, ενώ η πύλη θεωρείτο η «αχίλλειος πτέρνα» του Κάστρου, εν τέλει ήταν μια παγίδα θανάτου. Ένα λιμανάκι σχηματίζεται μπροστά από την πύλη και μια σταθερή γέφυρα ενώνει το κάστρο με την ακτή. Η στέγη της γέφυρας αποτελεί μεταγενέστερη προσθήκη.
Η τάφρος βρίσκεται στο εξωτερικό του Chillon, σε αντίθεση με τα μεγάλα μεσαιωνικά κάστρα όπου βρισκόταν μεταξύ της πρώτης και του δεύτερης γραμμής άμυνας.
Τα μπουντρούμια που αργότερα θαύμαζαν οι Ρομαντικοί συγγραφείς χρονολογούνται από την εποχή της ηγεμονίας του Κόμη Πέτρου ΙΙ. Της ίδιας εποχής είναι τα καλαίσθητα δωμάτια με την εκπληκτική θέα προς τη λίμνη της Γενεύης, αλλά και οι λιθόστρωτες αυλές. Τεχνικά, τα μπουντρούμια δημιουργήθηκαν εξαρχής πάνω στα πετρώματα που βρίσκονται στη βάση του κάστρου. Εκεί φυλακίστηκε ο Γενοβέζος προτεστάντης ιστορικός και πρώην καθολικός μοναχός François Bonivard (1493-1570) από τον Δούκα Κάρολο ΙΙΙ την περίοδο 1530-1536, οπότε και κατελήφθη το κάστρο από τις δυνάμεις της Βέρνης. Η ιστορία του Bonivard ενέπνευσε αργότερα τον Λόρδο Βύρωνα να γράψει το ποίημα «Ο Φυλακισμένος του Σιγιόν», το 1816.
Υπάρχει επίσης μια σειρά από θολωτά κελάρια, τα οποία ήταν προσεκτικά λαξευμένα στο βράχο. Χρησιμοποιήθηκαν για τη φύλαξη του οπλισμού του Οίκου της Σαβοΐας προτού μετατραπούν σε φυλακές κοντά στο τέλος του Μεσαίωνα.
Οι τοιχογραφίες, ως εσωτερικοί διάκοσμοι, χρονολογούνται από τον 13ο και 14ο αιώνα.
Το παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου είναι κατασκευή της ίδιας περιόδου με τον κεντρικό πύργο. Περιλαμβάνει μεσαιωνικές τοιχογραφίες Προφητών της Παλαιάς Διαθήκης, αλλά και Αποστόλων της Καινής Διαθήκης.
Αρχιτεκτονικά, υπάρχουν πολλές ομοιότητες του Chillon και του κάστρου Harlech της Ουαλίας, ιδιαίτερα αναφορικά με το σχήμα και τη θέση των παραθύρων. Αυτό οφείλεται στην ύπαρξη πολιτιστικών και οικογενειακών δεσμών μεταξύ του Οίκου της Σαβοΐας και της Βρετανίας. Συνοπτικά, η Ελεονώρα της Προβηγκίας ήταν σύζυγος του Ερρίκου ΙΙΙ, μητέρα του Εδουάρδου Ι και ανιψιά του Πέτρου ΙΙΙ των Σαβοϊανών. Ο Jasques de Saint-George ήταν αρχιτέκτονας του Εδουάρδου Ι και από το 1278 υπηρέτησε ως αρχιτέκτονας ειδικός στος στρατιωτικές κατασκευές τον Πέτρο ΙΙ.
Το Château de Chillon είναι ένα από τα καλύτερα διατηρημένα κάστρα στην Ευρώπη, ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι ποτέ δεν καταστράφηκε και ποτέ δεν ερημώθηκε. Το 1892 ανακαινίσθηκε από τον Albert Naef. Έκτοτε ακολούθησαν και άλλες ανακαινίσεις και εργασίες αναστήλωσης, ενώ πλέον αποτελεί ιστορικό μνημείο (ελβετική πολιτιστική κληρονομιά εθνικής σημασίας).
Πηγές Άρθρου
Château de Chillon, επίσημη ιστοσελίδα https://www.chillon.ch/en/ (τελευταία πρόσβαση 25/02/2020).
Chillon Castle: A Fairytale on the Banks of Lake Geneva, Switzerland. Ανακτήθηκε από https://www.exploring-castles.com/europe/switzerland/chillon_castle/ (τελευταία πρόσβαση 25/02/2020)
Hourihane, Colum (2012). The Grove Encyclopedia of Medieval Art and Architecture. Oxford University Press.
