Η Στέγη Υποστηριζόμενης Διαβίωσης (ΣΥΔ) είναι το σύνολο των χώρων που διατίθενται για την μόνιμη διαβίωση – κατοικία των ατόμων με αναπηρία με οργανωμένη υποστήριξη από τον Φορέα, έτσι ώστε να διασφαλίζονται συνθήκες κατάλληλες για ύπνο, σωματική υγιεινή, καθαριότητα και αξιοπρεπή καθημερινή διαβίωση.
Τι θεωρείται Υποστηριζόμενη Διαβίωση
Η Υποστηριζόμενη Διαβίωση ενισχύει το θεμελιώδες δικαίωμα για ανεξάρτητη διαβίωση κάθε ατόμου με αναπηρία, μέσω:
- της παροχής φροντίδας και υποστήριξης, με σεβασμό στα δικαιώματα, την αξιοπρέπεια, τις ανάγκες και τις επιθυμίες του και
- της διατήρησης και ανάπτυξης στο μέγιστο βαθμό των δεξιοτήτων και ικανοτήτων του, προκειμένου να διαβιεί με ασφάλεια, όσο το δυνατό πιο αυτόνομα και ενεργά στο κοινωνικό περιβάλλον, με στόχο τη κοινωνική του ένταξη συμπεριλαμβανόμενης της δυνατότητας πρόσβασης στην εκπαίδευση και την εργασία.
Η Υποστηριζόμενη Διαβίωση συντελεί αποφασιστικά στην αποϊδρυματοποίηση των ατόμων με αναπηρία που φιλοξενούνται σε μονάδες κλειστής φροντίδας. Ταυτόχρονα στοχεύει στην απόκτηση καλύτερης ποιότητας ζωής με περισσότερες ευκαιρίες και μεγαλύτερο έλεγχο των επιλογών τους από τα ίδια.
Η Υποστηριζόμενη Διαβίωση αντιμετωπίζει το ζήτημα της δια βίου διαβίωσης – κατοικίας των ατόμων με αναπηρία. Η διαβίωση των ενοίκων σε Στέγη Υποστηριζόμενης Διαβίωσης (ΣΥΔ) δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να θεωρηθεί “κλειστή περίθαλψη” ή “νοσηλεία”.
Ένοικοι της Στέγης Υποστηριζόμενης Διαβίωσης (ΣΥΔ) θεωρούνται τα άτομα με κάθε είδους κινητική, νοητική ή αισθητηριακή αναπηρία, εκ γενετής ή επίκτητη, ακολουθούμενη ή μη από δευτερογενείς παθήσεις και διαταραχές, τα οποία δεν μπορούν να διαβιώσουν αυτόνομα χωρίς κατάλληλη υποστήριξη.
Οι Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης (ΣΥΔ) διακρίνονται βάσει του αριθμού των ατόμων με αναπηρία που διαμένουν σε αυτές, ως εξής:
α. Στέγη Υποστηριζόμενης Διαβίωσης (ΣΥΔ) 1-4 ατόμων με αναπηρία
β. Στέγη Υποστηριζόμενης Διαβίωσης (ΣΥΔ) 5-9 ατόμων με αναπηρία.
Η διαδικασία ένταξης και αποχώρησης ενοίκων από μια Στέγη Υποστηριζόμενης Διαβίωσης (ΣΥΔ) καθορίζεται στο άρθρο 4, της υπ’ αριθμό Δ12/ΓΠοικ.13107/283 Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ Β΄ 1160/2019).
Υπηρεσίες Υποστήριξης
Σε ότι αφορά τις υπηρεσίες υποστήριξης, βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας, αυτές πρέπει να παρέχονται σε συνεχή βάση και περιλαμβάνουν:
α. Υγιεινή, άνετη και ασφαλή διαμονή. Κάθε ένοικος έχει τον δικό του προσωπικό χώρο – δωμάτιο, όπου μπορεί, εφόσον το επιθυμεί, να τοποθετήσει επίπλωση και διακοσμητικά στοιχεία της επιλογής του, με δική του δαπάνη. Είναι επιτρεπτή η συγκατοίκηση δύο ενοίκων σε ένα δωμάτιο μετά από πρόταση της Διεπιστημονικής Ομάδας εφόσον πρόκειται για ζευγάρι, συγγενείς ή άτομα του ίδιου φύλου, με τη συγκατάθεση των ίδιων ή των γονέων ή των δικαστικών συμπαραστατών τους.
β. Υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή που παρασκευάζεται κατά προτίμηση στη Στέγη Υποστηριζόμενης Διαβίωσης (ΣΥΔ) με συμμετοχή των ενοίκων.
γ. Μέριμνα για την πρόσβαση των ενοίκων σε ιατρική φροντίδα και τυχόν απαιτούμενη φαρμακευτική αγωγή.
δ. Μέριμνα για την εισαγωγή σε νοσηλευτικό ίδρυμα εφόσον παραστεί ανάγκη.
ε. Μέριμνα για την ψυχαγωγία, τη διασκέδαση και τη συμμετοχή των ενοίκων σε κοινωνικές εκδηλώσεις ανάλογα με τις επιθυμίες τους.
στ. Μέριμνα για την δια βίου εκπαίδευση των ενοίκων και τη συμμετοχή τους σε προγράμματα και δράσεις βελτίωσης των μαθησιακών τους ικανοτήτων ανάλογα με δυνατότητες και τις επιθυμίες τους.
ζ. Μέριμνα για διαρκή φροντίδα αγωγής με σκοπό την αξιοποίηση, διατήρηση ή τυχόν εξέλιξη, στο μέγιστο δυνατό βαθμό, των προσωπικών δεξιοτήτων και ικανοτήτων των ενοίκων, ώστε να επιτυγχάνεται ο βέλτιστος βαθμός αυτονομίας, ανάπτυξης της προσωπικότητας, της κοινωνικής συμμετοχής και ενίσχυσης των δυνατοτήτων τους προκειμένου να αποκτήσουν περισσότερες ευκαιρίες για την επίτευξη της κοινωνικής και εργασιακής τους ένταξης.
η. Προώθηση των ενοίκων που έχουν τη δυνατότητα πρόσβασης στην εργασία σε προγράμματα κατάρτισης και απασχόλησης και συνεχή συνεργασία με τους υπεύθυνους των προγραμμάτων αυτών, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται με τον πλέον βέλτιστο τρόπο η αξιοποίηση των δυνατοτήτων εργασιακής και κοινωνικής τους ένταξης.
θ. Μέριμνα, σε συνεργασία με τους εργοδότες κάθε ενοίκου, για την ασφαλή μετάβαση και επιστροφή από και προς τον χώρο εργασίας τους.
ι. Μέριμνα για την επικοινωνία των ενοίκων με την οικογένεια, το συγγενικό ή φιλικό τους περιβάλλον μέσω της παροχής κατάλληλου κατά περίπτωση υποστηρικτικού μηχανισμού.
ια. Πρόσβαση όλων των ενοίκων στις πληροφορίες που σχετίζονται με τη λειτουργία, τους σκοπούς και τους στόχους που θέτει η Στέγη Υποστηριζόμενης Διαβίωσης (ΣΥΔ).
ιβ. Εφαρμογή από την διεπιστημονική ομάδα εγκεκριμένης διαδικασίας ενθάρρυνσης των ενοίκων για διατύπωση παραπόνων και στη συνέχεια καταγραφή και αξιολόγησή τους.
ιγ. Εξατομικευμένο πρόγραμμα προσαρμοσμένο στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε ενοίκου, προκειμένου να εξασφαλίζεται η ανάπτυξη και η βελτίωση της ζωής του, ανάλογα με τις επιθυμίες του.
ιδ. Την προστασία κάθε ενοίκου από κακοποίηση και αμέλεια. Εφαρμογή σαφώς καθορισμένων διαδικασιών, κατανοητών από όλο το προσωπικό, για την επίλυση των όποιων σχετικών αναφορών ή καταγγελιών. Οι διαδικασίες αυτές οφείλουν να δίνουν προτεραιότητα στην ασφάλεια των ενοίκων και να λαμβάνουν υπόψη την ανάγκη έγκαιρης επίλυσης τέτοιων ζητημάτων.
ιε. Την καταγραφή, τήρηση και ασφάλεια των προσωπικών δεδομένων των ενοίκων σύμφωνα με τον Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων (GDPR).
Αποζημίωση παρεχόμενων υπηρεσιών
Τέλος, τονίζεται ότι, σύμφωνα με το άρθρο 48 του νόμου 4316/2014, οι υπηρεσίες που παρέχονται σε μια Στέγη Υποστηριζόμενης Διαβίωσης (ΣΥΔ) αποζημιώνονται με το ειδικό νοσήλιο -τροφείο καταβάλλεται:
α) από τον Εθνικό Οργανισμό Παροχών Υγείας (Ε.Ο.Π.Υ.Υ.) για τους ασφαλισμένους Ασφαλιστικών Οργανισμών που έχουν ενταχθεί σε αυτόν,
β) από τους ίδιους τους Ασφαλιστικούς Οργανισμούς αν αυτοί δεν έχουν ενταχθεί στον ΕΟΠΥΥ και
γ) από την Πρόνοια όταν πρόκειται για ανασφάλιστους και απόρους, σύμφωνα με τις διατάξεις της υπ’ αριθμ. Δ29α/Φ.ΘΕΣΜ./ΓΠ26275/1048/2014 (ΦΕΚ Β΄172) Κοινής Υπουργικής Απόφασης.