Γιατί το brain-drain αποτελεί μεγάλο πονοκέφαλο για τους επιχειρηματίες; Αυτό το ερώτημα θα προσπαθήσω να απαντήσω και να καταδείξω τις δραματικές επιπτώσεις αυτού του φαινομένου. Ακόμα και εάν η φορολογία ήταν χαμηλή, εάν υπήρχε εισροή κεφαλαίων, αλλά και εάν η γραφειοκρατία και η πολυνομία απουσίαζε, δηλαδή υπήρχαν όλες οι θετικές προοπτικές για την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας, η έλλειψη ικανού εργατικού δυναμικού θα στερούσε την απογείωση της επιχειρηματικότητας στα ουράνια.
Ορισμός του brain-drain
Τι σημαίνει ο όρος brain-drain; O όρος αυτός αν αποδοθεί αυτολεξεί στην ελληνική γλώσσα σημαίνει φυγή μυαλών, ακόμα καλύτερα μετανάστευση μυαλών, εξειδικευμένων επαγγελματιών και επιστημόνων. Η φυγή γίνεται συνήθως από οικονομικά αδύναμες χώρες σε άλλες εύρωστες βιομηχανικά χώρες λ.χ. Βόρεια και Κεντρική Ευρώπη. Οι άνθρωποι αυτοί εγκαταλείπουν τις χώρες τους και αναζητούν μία καλύτερη τύχη, γιατί θεωρούνται ότι αδικούνται και δεν έχουν τις χρηματικές απολαβές που τους αρμόζουν.
Συνέπειες
Οι συνέπειες του παραπάνω φαινομένου, δηλαδή brain-drain καθίστανται δραματικές. Η απουσία ικανού εργατικού δυναμικού συντελεί στην αδυναμία εφαρμογής καινοτομιών, στην μείωση των επενδύσεων στην εγχώρια οικονομία, καθώς δεν υπάρχει κατάλληλο εργατικό δυναμικό για να εφαρμόσει την απαιτούμενη γνώση & τεχνογνωσία. Άμεση απόρροια των παραπάνω είναι ο κλυδωνισμός της οικονομίας, καθώς το ΑΕΠ μικραίνει και η χώρα δεν υπάρχει πλέον στο χάρτη των επενδύσεων. Υπάρχουν και δημογραφικές συνέπειες, καθώς η μαζική φυγή ατόμων συμβάλλει στη δραματική μείωση του πληθυσμού του κράτους με ότι αν και αυτό συνεπάγεται.
Το κόστος του Brain-Drain στην Ελλάδα
Την περίοδο 2008-2016, εγκατέλειψαν την Ελλάδα 450.000 Έλληνες. Πέρα από την ανθρώπινη φυγή , υπάρχει και μεγάλο οικονομικό κόστος. Σύμφωνα με διάφορες έρευνες, το κόστος εκτιμάται στα 15 δις. ευρώ. Πως προκύπτει αυτό το κόστος μπορεί να αναρωτηθεί κανείς; Η απάντησή είναι απλή. Αρκεί να σκεφτεί κανείς πόσα χρήματα δαπανά η μέση ελληνική οικογένεια και το κράτος για να γίνει κάποιος επιστήμονας. Κοντά στα 1500 ευρώ το έτος κοστίζει ο μαθητής της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας στα κρατικά ταμεία, αλλά και στην τσέπη των γονέων. Το ποσό αυτό πολλαπλασιάζεται στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και αγγίζει τα 3600 ευρώ το έτος ανά φοιτητή. Χρήματα που πάνε χαμένα καθώς δαπανήθηκαν στην Ελλάδα , αλλά θα εκμεταλλευτούν από άλλο κράτος.
Απόλογισμός – Λύσεις
To πρόβλημα αυτό δεν λύνεται από τη μια στιγμή στην άλλη. Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός όμως, ότι πρέπει να αντιμετωπιστεί και να βρεθεί κάποια πρακτική λύση. Το πρώτο βήμα που πρέπει να γίνει είναι η διασφάλιση της αξιοκρατίας, που η απουσία της σήμερα είναι αισθητή. Ακόμα, ο κατώτατος μισθός πρέπει να ανέβει και οι επιστήμονες να εντάσσονται σε ειδικά μισθολόγια έτσι ώστε να μην είναι υπαμειβόμενοι. Τρίτον, το ελληνικό κράτος έχει υποχρέωση να αυξήσει τα κονδύλια που καταναλώνονται για την έρευνα και την καινοτομία, καθώς σήμερα απορροφούν μόλις το 0,3% του ΑΕΠ. Αν όλα αυτά γίνουν και πιστέψουν όλοι μας στους νέους, τότε μπορούμε να ελπίζουμε σε ένα καλύτερο αύριο.
