Οι επενδύσεις Ελληνικών κεφαλαίων στις Βαλκανικές χώρες
Ποιοί είναι οι λόγοι λοιπόν για αυτές τις επενδύσεις;;;
• Εγγύτητα στην έδρα της επιχείρησης (σε περίπτωση ίδρυση υποκαταστήματος στην άλλη χώρα) ή στην εγγύτητα μεταξύ μητρικής και θυγατρικής επιχείρησης, σε περίπτωση ίδρυσης ανεξάρτητης επιχείρησης στην αλλοδαπή
• Σχέσεις μητρικής – θυγατρικής εταιρείας
• Εργασιακό κόστος
• «Φιλικότητα» των χωρών αυτών στις άμεσες επενδύσεις
• Κεφαλαιακοί περιορισμοί (Capital controls), που κάνουν αποτρεπτικό τον τραπεζικό δανεισμό στην Ελλάδα, αλλά και βάζουν πολλαπλά εμπόδια με συναλλασσόμενους σε τρίτες χώρες
• Ευμενέστερο φορολογικό καθεστώς
• Υπερφορολόγηση
• Εντυπωσιακά είναι τα ευρήματα μεγάλης έρευνας για τη φορολογία σε 155 χώρες που παρουσίασε η PwC. Σύμφωνα με τη σχετική έκθεση (Worldwide Tax Summaries – Corporate Taxes 2015/16), η Ελλάδα βρίσκεται στην 5η θέση των χωρών με τους υψηλότερους συντελεστές φορολογίας εισοδήματος για επιχειρήσεις.
• Εισφορές
• Κατά την ίδια έρευνα, στην Ελλάδα οι εργοδοτικές ασφαλιστικές εισφορές (24,6%) το 2016 ήταν σχεδόν 10% μεγαλύτερες από το μέσο όρο των γειτονικών χωρών (15,2%). Στην Κύπρο οι επιχειρηματίες πληρώνουν μόλις 7,8% επί των ακαθάριστων μισθών, στην Βουλγαρία τα αντίστοιχα ποσοστά κυμαίνονται από 17,8% μέχρι 18,5% και στην Τουρκία βρίσκονται στο 17,5%.
• Καταθέσεις
• Στο μεταξύ, αξιοσημείωτο είναι πως το χρονικό διάστημα 2008-2017 οι καταθέσεις στις ελληνικές τράπεζες μειώθηκαν κατά 46,1%, ενώ στην Βουλγαρία αυξήθηκαν κατά 74,2% και στην Ρουμανία κατά 50,5%. Ειδικότερα, το 2015 που η Ελλάδα «φλέρταρε» με την έξοδο από την ευρωζώνη οι καταθέσεις σημείωσαν «βουτιά» 23%, στην Βουλγαρία, ωστόσο, αυξήθηκαν κατά 10% και στην Ρουμανία κατά 8%.
Η φορολογία στα κέρδη των επιχειρήσεων
Χώρα & Συντελεστής επί των κερδών
• Ελλάδα 29%
• Βουλγαρία 10%
• Κύπρος 12,5%
• Ρουμανία 16%
• Τουρκία 20%
Οι Ελληνικές επενδύσεις & συμφέροντα στα Βαλκάνια
• 17.050 εταιρείες στην Βουλγαρία
Ενδεικτικά, η Βουλγαρία δείχνει να επιβεβαιώνει τη δυναμική της, αφού με βάση τα επίσημα στοιχεία από το 2008 μέχρι σήμερα έχουν ιδρυθεί 17.050 εταιρείες ελληνικών συμφερόντων, εκ των οποίων οι 378 ανέστειλαν την λειτουργία τους. Ειδικά το 2018, μόνο τον Ιανουάριο άνοιξαν 77 επιχειρήσεις ελληνικών συμφερόντων, ενώ ανέστειλαν την λειτουργία τους 6, όπως μας ενημερώνει ο Χρήστος Γ. Σιδηρόπουλος, διοικητικός γραμματέας Γ’ της πρεσβείας μας στην Σόφια σε απαντητική επιστολή του (31.1.2018) σε σχετικό ερώτημα της «N». Από τα στοιχεία προκύπτει ότι μετά τα capital controls διπλασιάστηκαν σχεδόν οι ενάρξεις εταιρειών ελληνικών συμφερόντων, ενώ από πέρυσι η τάση αυτή βαίνει μειούμενη. Πάντως, οι αριθμοί παραμένουν μεγάλοι αν τους συγκρίνει κανείς με το καθαρό ισοζύγιο ενάρξεων/παύσεων επιχειρήσεων στην Ελλάδα, αφού με βάση τα στοιχεία του ΓΕΜΗ προκύπτει ότι για κάθε 10 ενάρξεις στην Ελλάδα αντιστοιχεί μία περίπου στην Βουλγαρία (π.χ. για τον Ιανουάριο άνοιξαν στην Ελλάδα 2.423 και έκλεισαν 1.654, ήτοι καθαρό ισοζύγιο 769, από 71 που είναι στην Βουλγαρία).
• 382 ενάρξεις στην Ρουμανία
Στην Ρουμανία λειτουργούν σχεδόν 7.000 επιχειρήσεις ελληνικών συμφερόντων. Με βάση επίσημα στοιχεία, στο τέλος του 2016 ήταν 6.578. Σύμφωνα δε με το Εμπορικό Μητρώο του υπουργείου Δικαιοσύνης της Ρουμανίας, οι νέες επιχειρήσεις ελληνικών συμφερόντων που ξεκίνησαν την δραστηριοποίησή τους στην Ρουμανία εντός του 2017 (στοιχεία 11μήνου) ήταν 382. Το 2016 έναντι του 2015 οι αντίστοιχες νέες επιχειρήσεις ήταν περί τις 300, ωστόσο το συνολικό επενδεδυμένο κεφάλαιο παρέμεινε στα ίδια επίπεδα, ήτοι 1,83 δισ. ευρώ. Επομένως, όπως εξηγεί στη «N» ο Ιωάννης Μάρκος, γεν. συμβ. ΟΕΥ Α’, Βουκουρέστι, δεν υπάρχει σημαντική μεταβολή ως προς την μετακίνηση δραστηριοτήτων ελληνικών εταιρειών από Ελλάδα σε Ρουμανία, όπως π.χ. σε άλλες γειτονικές βαλκανικές χώρες.
Σημειώνεται πάντως ότι λόγω μεγάλης έκτασης και πληθυσμού η Ρουμανία αποτελεί την πλέον ελκυστική αγορά της Νοτιοανατολικής και της Κεντρικής Ευρώπης και αποτελεί αγορά-στόχο για τις περισσότερες ελληνικές εξωστρεφείς επιχειρήσεις. Έχει έκταση 238.391 τ. χλμ (9η σε μέγεθος μεταξύ των κρατών-μελών, με περίπου 20 εκατ. κατοίκους βάσει της απογραφής του 2011). Eχει μεγάλη ανάπτυξη και πάνω από 3 % ΑΕΠ και αυτό γίνεται με το χαμηλό συντελεστή φορολόγησης και σταθερή πολιτική γραμμή στις επενδύσεις και έργα υποδομής οπού βοηθούν τους επενδυτές .
Γιατί δεν γίνονται όμως επενδύσεις εγχώρια;;;
Η συσχέτιση με την Ελλάδα είναι αποκαρδιωτική, διότι στην χωρά μας δεν έχουμε τίποτα από όλα αυτά που έχουν οι άλλες χώρες των βαλκάνιων, οπού έχουν σταθερούς ρυθμούς ανάπτυξης και σταθερό επενδυτικό φορολογικό σύστημα, το οποίο δεν αλλάζει όπως γίνεται στην Ελλάδα. Πριν από χρονιά και οι χώρες των βαλκάνιων είχαν κρίση, είχαν ελλείμματα στο εμπορικό ισοζύγιο και στον ΑΕΠ, αλλά με σωστές διορθωτικές κινήσεις γύρισαν στην ανάπτυξη και κυρίως στον δημοσιονομικό τομέα, έκαναν μεγάλες επενδύσεις, κάτι που δεν συμβαίνει στην χωρά μας τα τελευταία είκοσι και πλέον χρονιά. Κάτι που έχει ως αποτέλεσμα να διογκώνεται το δημόσιο χρέος, οπού κάναμε το λάθος να το ρίξουμε στον ιδιωτικό τομέα και αυτό με την σειρά του είχε σαν αποτέλεσμα την αύξηση της ανεργίας και πολλές επιχειρήσεις να κλείσουν ή και να φύγουν από την Ελλάδα. Βασικός παράγοντας που οι Ελληνικές επιχειρήσεις διαλέγουν να επενδύσουν στα βαλκάνια είναι τα δικά μας λάθη, τα όποια όχι απλά δεν τα διορθώνουμε, αλλά εξακολουθούμε να τα επαναλαμβάνουμε. Έχουμε λοιπόν την κρίση να παραμένει παρά τις τόσες θυσίες και περικοπές σε μισθούς & συντάξεις, συνάμα με την υπερφορολογήση. ‘Ετσι καταλήγουμε στο δυστυχές συμπέρασμα, ότι αντί να διορθωνόμαστε εμείς είμαστε ακινητοποιημένοι στα ιδία και απαράλλακτα δεδομένα ή ακόμα και χειροτερεύουμε.
Επίλογος-Εγχώριες επενδύσεις και όχι μόνο
Η λύση είναι μια, εάν αυτή δεν γίνει, θα διογκώνουμε τα ελλείμματα και θα είμαστε ακόμα σε μνημόνια και πιθανώς και εις το διηνεκές. Ποιά είναι η λύση όμως αυτή αναρωτιέστε; Η λύση του πολυσύνθετου αυτού προβλήματος επαφίεται στο να γίνουν επενδύσεις στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, να εφαρμοστεί ελάφρυνση φορών και να αξιοποιήθει κατά τον βέλτιστο τρόπο η δημόσια περιουσία. Παραλλήλως, θα πρέπει και να αποκτήσουμε επιτέλους ένα σταθερό φορολογικό σύστημα, να καταπολεμηθεί η γραφειοκρατία, ένα εξίσου μεγάλο ζήτημα και το κυριότερο να γίνει η αλλαγή των αντιλήψεων και σκέψεων μας, παράγοντες οι οποίοι συνέτειναν στο σημερινό μας χάλι και που κατ’ εμένα είναι και η μεγαλύτερη μάστιγα όλων μας των δεινών.
