———>https://www.surveymonkey.com/r/RQFZDQM <———–
ΔημοσκοΠΕΣ και γυναικεία κακοποίηση: Αντίδραση ή σιγή;
Την εβδομάδα αυτή καλούμαστε ν’ αναλύσουμε μία θεματική καθ’ όλα δυσάρεστη, η οποία ωστόσο αποτελεί μείζον κοινωνικό ζήτημα που προβληματίζει διαχρονικά το σύνολο. Η βία κατά των γυναικών θεωρείται παγκόσμιο φαινόμενο και δεν κάνει διακρίσεις ανάμεσα σε κοινωνικοοικονομικές τάξεις, ηλικίες ή εθνικότητες. Πλήττει τη συγκεκριμένη ομάδα ανελέητα από τις απαρχές σχεδόν του κόσμου, ενώ σε ορισμένες κοινωνίες λαμβάνει τρομακτικές διαστάσεις. Η γυναικεία κακοποίηση διαθέτει πολλά πρόσωπα. Άλλοτε δείχνει τη σκληρότερή της μορφή, άλλοτε πάλι εκδηλώνεται περισσότερο διακριτικά… Οι συνέπειες, πάντως, είναι το ίδιο ολέθριες και στις δύο περιπτώσεις. Η γυναικεία κακοποίηση διαπράττεται από ποικίλων ειδών θύτες: τον πατέρα, το σύζυγο, το σύντροφο, τον εργοδότη, το χρήστη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή ακόμα και τον περαστικό στο δρόμο. Οι επιδράσεις της στο σώμα και την ψυχή της γυναίκας είναι καθοριστικές. Η δεύτερη αισθάνεται να βιώνει μιας μορφής ταπείνωση (διαφορετικού βαθμού κάθε φορά), θεωρώντας τον εαυτό της άβουλο κι ενδεχομένως αδύναμο ν’ αντιδράσει.
Το εν λόγω φαινόμενο, λοιπόν, αποτελεί και την ουσία της σημερινής δημοσκόπησης. Ποια είναι η (τυχόν) εμπειρία σου, η στάση κι η σκέψη σου απέναντι σε τέτοιου είδους συμπεριφορές; Ποια είναι η γνώμη σου σχετικά με το θύμα αυτών των καταστάσεων; Πώς εξηγείς τα αισθήματα ενοχής αλλά και την ανοχή έναντι των πράξεων του θύτη του; Κι εν τέλει, υπάρχει η δυνατότητα να εξέλθει μια γυναίκα αλώβητη από τέτοιου είδους βιώματα; Ας αναλύσουμε, τώρα, περισσότερο ενδελεχώς την ουσία του κάθε ερωτήματος…
1.Προσωπική εμπειρία
Κάθε εμπειρία σου από την επαφή με τέτοιου είδους συμβάντα καθίσταται χρήσιμη. Στο παρόν ερώτημα ζητείται απάντηση σχετικά με το ενδεχόμενο να έχεις εμπλακεί είτε ως το ίδιο το θύμα, είτε ως μάρτυρας σε περιστατικό γυναικείας κακοποίησης (οποιουδήποτε είδους κι έντασης). Σ’ αυτό το σημείο κρίνεται απαραίτητο να επισημανθεί ότι κανείς δε δύναται να έχει πρόσβαση στο όνομά σου, μέσω της επιλογής σου. Κάθε απάντηση εισέρχεται σ’ εμάς ως ανώνυμη. Επομένως οι εμπειρίες και τα προσωπικά σου δεδομένα είναι απολύτως ασφαλή. Αυτό που αναζητάμε, εδώ, είναι το ποσοστό επί τοις εκατό των ανθρώπων που έχουν έρθει αντιμέτωποι με καταστάσεις βίας έναντι των γυναικών.
2. Συναισθήματα για θύμα
Ποιες είναι οι σκέψεις και τα συναισθήματά σου για τέτοιου είδους γυναίκες; Μπορείς να κατανοήσεις έως κάποιο βαθμό την ψυχοσύνθεσή τους, άρα και τις- θεωρητικά- παράλογες πράξεις στις οποίες ενδεχομένως να προβαίνουν (όπως η εμμονή με το θύτη, η ανοχή στη συμπεριφορά του ή ακόμη κι ο τερματισμός της ζωής τους); Μήπως αισθάνεσαι θυμό απέναντι στην άρνησή τους ν’ (αντι)δράσουν ορισμένες φορές; Ενδεχομένως, να άγχεσαι για την κατάληξή τους και παράλληλα να θλίβεσαι για την κατωτάτης ποιότητας ζωή στην οποία έχουν υποβληθεί. Διακατέχεσαι από σφοδρή επιθυμία να συνδράμεις στη λήξη αυτής της κατάστασης, δίνοντάς τους το χέρι και παράλληλα μια μοναδική ευκαιρία να ανέλθουν και πάλι ψυχολογικά, οικονομικά, κοινωνικά;
3.Συναισθήματα για θύτη
Ποιες είναι, τώρα, οι σκέψεις που σου προκαλεί ο θύτης αυτής της κατάστασης; Πιθανώς να αισθάνεσαι απεριόριστη οργή απέναντι στο άτομο το οποίο αποπειράται με οποιοδήποτε μέσο να προκαλέσει ψυχολογική ή σωματική δυσφορία και βλάβη σε μία γυναίκα. Ίσως πάλι ως πρώτη, αυθόρμητη αντίδραση να προσπαθήσεις να εξηγήσεις τα αίτια ή τους παράγοντες που το ώθησαν σ’ αυτή την κίνηση ανατρέχοντας στα βιώματά του, το επίπεδο διαβίωσής του, τη σχέση του με το θύμα. Μπορεί, ωστόσο, η απογοήτευση ή η απόγνωση ν’ αποτελέσει το πρώτο σου συναίσθημα ως αντίδραση σε τυχόν περιστατικό γυναικείας κακοποίησης. Απογοήτευση για την κατάπτωση των ηθικών αρχών, σύμφωνα με τις οποίες η βία δεν καθίσταται ποτέ αποδοτικό μέσο επίλυσης των διαφορών ή υλοποίησης προσωπικών επιθυμιών. Απόγνωση για την κοινωνία στην οποία διαβιώνεις. Μια κοινωνία που δε φρόντισε ποτέ να διδάξει στα αγόρια της το σεβασμό προς τη γυναίκα και τον άνθρωπο εν γένει, την αξία της φυλετικής ισότητας.
4. Ανοχή του θύματος απέναντι στη βία
Αναφέρονται ουκ ολίγες περιπτώσεις γυναικείας κακοποίησης όπου το θύμα αρνείται να δεχθεί τη δυσμενή θέση του και μάλιστα αρκετά συχνά φθάνει στο σημείο να “θυματοποιεί” το θύτη! Η γυναίκα αισθάνεται ένοχη για την ίδια της την κακομεταχείριση, πιστεύοντας πως την προκάλεσε μέσω της συμπεριφοράς και γενικότερα της στάσης της. Βιώνει έντονα αισθήματα μεταμέλειας για κάτι το οποίο δε διέπραξε κι οδηγείται στην αποστροφή απέναντι στον ίδιο της τον εαυτό. Αρνείται, λοιπόν, να εξομολογηθεί τις καταστάσεις που βιώνει, ακόμη και σε στενά φιλικά της πρόσωπα, φοβούμενη μήπως κατακριθεί και κατηγορηθεί για υποτιθέμενα δικά της σφάλματα.
Σε ό,τι αφορά στη συζυγική βία, η συνήθης μετάνοια του συζύγου ή συντρόφου- ύστερα από περιστατικό κακοποίησης- η οποία φαντάζει πέραν του δέοντος ειλικρινής, δημιουργεί στη σύζυγο την αίσθηση ότι είναι η κύρια υπαίτια του συμβάντος, γι’ αυτό κι αισθάνεται έντονο το χρέος της να παραβλέψει την πράξη του, ελπίζοντας πως δε θα επαναληφθεί. Το αποτέλεσμα είναι ένας φαύλος κύκλος βίας, τον οποίο η γυναίκα υπομένει κυριολεκτικά μέχρι τελικής πτώσεως. Σε άλλες περιπτώσεις, τέλος, το θύμα μετά από την επανειλημμένη έκθεση σε περιστατικά βίας, εθίζεται, αρχίζει να εξαρτάται από το θύτη συναισθηματικά, ενώ η συμπεριφορά του είναι υποστηρικτική απέναντί του. Συμφωνεί με τις απόψεις και θέσεις του κι υιοθετεί ορισμένες πτυχές της δικής του προσωπικότητας. Με τον τρόπο αυτό, μαθαίνει πώς να κατευνάζει και να ευχαριστεί το θύτη, ώστε να διασφαλίζει ευνοϊκή μεταχείριση. Η συμπεριφορά αυτή αναφέρεται στη βιβλιογραφία ως το “Σύνδρομο της Στοκχόλμης” από το οποίο και πάσχει πλήθος κακοποιημένων γυναικών.
Το ερώτημα, στη συγκεκριμένη περίπτωση, είναι απλό. Καταδικάζεις τέτοιου είδους αποφάσεις υπομονής απέναντι σε βίαια περιστατικά ή θεωρείς ότι έστω και για ελάχιστο χρονικό διάστημα η γυναίκα χρειάζεται να επιδεικνύει κάποιου βαθμού ανοχή, έως ότου κατορθώσει να βρει τα πατήματά της (οικονομικά και κοινωνικά) καθώς και το θάρρος να απεμπλακεί από τέτοιου είδους σχέσεις; Κρίνεις απαραίτητη την άμεση αντίδραση από το πρώτο κι όλας δείγμα κακοποίησης ή εγκρίνεις τη σιωπή για ορισμένο χρόνο;
5. Πιθανότητα επιστροφής στην κανονικότητα
Κατ’ εσέ, υπάρχει δυνατότητα σωτηρίας από τη γυναικεία κακοποίηση; Μπορεί μια γυναίκα να επανέλθει και ν’ ανακάμψει ψυχικά ύστερα από ένα δυνατό σοκ σωματικής, σεξουαλικής, ψυχολογικής, κοινωνικής ή συναισθηματικής κακομεταχείρισης; Με τις κατάλληλες υποστηρικτικές μεθόδους και την ηθική ενίσχυση από οικεία πρόσωπα του περιβάλλοντος, είναι δυνατό ν’ αποδεσμευθεί πλήρως από τέτοιου είδους βιώματα ή μήπως τα τελευταία θα χαραχθούν ανεξίτηλα στη μνήμη και την ψυχή της, καθιστώντας την ένα καχύποπτο και φοβισμένο πλάσμα;
Πηγή άρθρου:
- Πολυζόπουλος, Ε. (2013). Τί είναι το “Σύνδρομο Στοκχόλμης”: Όταν το θύμα αγαπάει τον θύτη του; Ανακτήθηκε από https://www.iatropedia.gr/eidiseis/ti-ine-to-sindromo-stokcholmis-otan-to-thima-agapai-ton-thiti-tou/31933/ (τελευταία πρόσβαση 15.12.2020).
