Αόρατα στο βυθό ψάρια εντοπίστηκαν σε βάθος μεγαλύτερο των 200 μέτρων στον κόλπο του Μοντερέι στην Καλιφόρνια. Πρόκειται για 16 νέα είδη ιχθύων που έχουν το απόλυτο μαύρο χρώμα, ένα χαρακτηριστικό που έχει σπουδαίο ρόλο για την επιβίωσή τους.
Αόρατα ψάρια
Με δίχτυα πιάστηκαν 16 είδη ψαριών που είναι σχεδόν αόρατα στα βαθιά ύδατα. Στην άβυσσο όπως γνωρίζουμε δεν εισχωρεί το φως, συνεπώς η εμφάνιση αυτών των ψαριών τα βοηθά να περνούν…απαρατήρητα. Φαίνεται πως έχουν εξελίξει αυτό το χαρακτηριστικό ώστε να αποφεύγουν τυχόν θηρευτές.
Τα συγκεκριμένα ψάρια απορροφούν περισσότερο από το 99,5% του φωτός που πέφτει στο δέρμα τους, καθιστώντας τα πρακτικά αόρατα στα υπόλοιπα θαλάσσια ζώα. Πιθανότατα υπάρχουν ακόμη περισσότερα τόσο σκοτεινά είδη ψαριών που κρύβονται στα βάθη των ωκεανών.
Μυστήριο κατά την αναγνώρισή τους
Όταν οι επιστήμονες εξέτασαν τα ψάρια, δεν έδωσαν ιδιαίτερη σημασία στην κατάμαυρη εμφάνισή τους. Μόλις όμως τα φωτογράφισαν, παρατήρησαν κάτι πολύ παράξενο. Με δύο στροβοσκοπικούς φακούς έριχναν φως στα ψάρια, κι όμως το φως εξαφανιζόταν! Στις φωτογραφίες, οι λεπτομέρειες δεν ήταν καθόλου ευδιάκριτες.
Ακολούθησε εξέταση δειγμάτων από το δέρμα τους κάτω από το μικροσκόπιο. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι τα «αόρατα» αυτά ψάρια διαθέτουν μελανοσώματα, οργανίδια δηλαδή που παράγουν μελανίνη. Τα μελανοσώματα δημιουργούν ένα στρώμα στο δέρμα των συγκεκριμένων ιχθύων, το οποίο απορροφά το μεγαλύτερο μέρος του φωτός που πέφτει πάνω τους.
Το φως που δεν απορροφάται, σκεδάζεται πλευρικά στο παραπάνω στρώμα και απορροφάται από τα γειτονικά μόρια χρωστικής. Τα «αόρατα» ψάρια, λοιπόν, διαθέτουν ένα πολύ αποδοτικό σύστημα παγίδευσης του φωτός, χρησιμοποιώντας μόνο λίγα μόρια μελανίνης.
Γιατί έχουν τόσο τόσο μαύρη εμφάνιση;
Ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι το συγκεκριμένο χαρακτηριστικό των «αόρατων» ψαριών δεν κληρονομήθηκε από κάποιον κοινό πρόγονο. Αντίθετα, το κάθε είδος ανέπτυξε το γνώρισμα αυτό ανεξάρτητα από τα υπόλοιπα.
Έτσι, οι λόγοι της τόσο μαύρης εμφάνισης είναι διαφορετικοί για το κάθε είδος. Για παράδειγμα, το είδος Echiostoma barbatum είναι «αόρατο» μόνο όταν είναι νεαρό σε ηλικία, για άμυνα. Τα ψάρια του γένους Oneirodes, τα οποία χρησιμοποιούν βιοφωταύγεια κατά τη θήρευση, υιοθέτησαν την κατάμαυρη εμφάνιση ώστε να μην αντανακλούν το φως που παράγουν. Το είδος Cyclothone acclinidens έχει κατάμαυρο χρώμα μόνο γύρω από το έντερο, πιθανώς για να μην είναι ορατή η τροφή (ζώα με ικανότητα βιοφωταύγειας) που έχει καταναλώσει.
Υπάρχουν άλλα τόσο μαύρα ζώα όσο τα «αόρατα» ψάρια;
Πολύ λίγα ζωικά είδη έχουν τόσο μαύρη εμφάνιση όσο τα «αόρατα» ψάρια. Τα πουλιά του παραδείσου, κάποια είδη αραχνών και πεταλούδων είναι μερικά παραδείγματα.
Συνήθως, τα μαύρα άτομα είναι πιο κατάλληλα να επιβιώσουν και να αναπαραχθούν στο περιβάλλον τους καθώς χρησιμοποιούν την εμφάνισή τους ως καμουφλάζ. Έτσι, πολλά είδη είναι λιγότερο ευδιάκριτα στους θηρευτές ενώ άλλα, όπως για παράδειγμα οι μαύροι πάνθηρες, χρησιμοποιούν το πλεονέκτημα για εύρεση τροφής κατά τη διάρκεια του νυχτερινού κυνηγιού.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για το άρθρο:
- Scientists find 16 ‘ultra-black’ fish species that absorb 99.9% of light, ανακτήθηκε από www.bigthink.com, τελευταία επίσκεψη 29/11/2020
- Melanism, ανακτήθηκε από en.wikipedia.org, τελευταία επίσκεψη 29/11/2020
