Τί έρχεται στο μυαλό του μέσου Έλληνα όταν ακούει τη λέξη rave; Αν ζούσαμε στη δεκαετία του 90, σίγουρα η απάντηση θα ήταν «μάνα raver» και «βλέπω κύκλους». Θα έλεγε κανείς ότι δεκαετίες αργότερα οι κοινωνίες και οι κυβερνήσεις τους, συμφιλιώθηκαν με το γεγονός της «εναλλακτικής» διασκέδασης που προσφέρει ένα rave πάρτυ. Απέχει, όμως, πολύ από τη πραγματικότητα αυτή η άποψη και μία απλή ματιά στην επικαιρότητα του σήμερα αρκεί για να το αποδείξει.
Τί είναι το rave
Πρόκειται για ρήμα που στα αγγλικά σημαίνει παραληρώ. Με τα rave πάρτι ή αλλιώς ελληνιστί «ρέηβ», γεννήθηκε μάλλον ένα νέο κίνημα παρά ένα είδος μουσικής. Γεννιέται 20 χρόνια μετά την επανάσταση των χίπις, δηλαδή το 1987 και θεωρείται μία φυσική εξέλιξή του. Άλλη ονομασία για τους ρέηβερς ήταν και «νεοχίπις». Αν ζούσες το 1987 στις μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες θα αναγνώριζες έναν ρέηβερ από την εμφάνισή του: πολύχρωμα μπλουζάκια με γεωμετρικά σχέδια ή καρτούν, αθλητικά παπούτσια, χοντρές μπότες. Το Λονδίνο ήταν η μάνα αυτού του κινήματος και επειδή ως κίνημα πρόβαλε την αγάπη και την αποδοχή της διαφορετικότητας, τα rave πάρτι ήταν δωρεάν, εξ’ού και η τεράστια κινητικότητα σε αυτά. Προσέλκυαν κυρίως τους ανήσυχους νεαρούς της εποχής με ακτιβιστικές αντιλήψεις σε σχέση με το σκληρό θατσεριστικό κλίμα της εποχής, ενώ η χρονική ταυτότητα ανάπτυξης των rave με τις περιβαλλοντικές διαδηλώσεις για την μάχη κατά της τρύπας του όζοντος, έφεραν νέους οπαδούς στην αγκαλιά αυτών των χρωματιστών πάρτι. Όπως είναι γνωστό, τα πάρτι αυτά θεωρούνταν αμφίβολης ηθικής αφού η απελευθέρωση που προσέφερε η ίδια η ηλεκτρονική μουσική σε συνδυασμό με την εύκολη διακίνηση της έκστασης, τα οδήγησε να προβάλλονται στα μέσα ως η πηγή του κακού. Έτσι, η διάδοση για την προσέλευση σε rave γινόταν υπό μυστικότητα, αφού αν μάθαινε η αστυνομία για την πραγματοποίηση ενός τέτοιου πάρτι, δεν θα άρχιζε καν. Συγκρούσεις με αστυνομία, συλλήψεις, οικογένειες που διαλύονταν θεωρούνται συνέπειες του ίδιου του rave, γεγονός που δυσφημούσε το ίδιο το κίνημα.
Rave και Ελλάδα
Η Ελλάδα πάντα θεωρείται ότι είναι μια δεκαετία πίσω στις εξελίξεις σε σχέση με την Ευρώπη. Γύρω, λοιπόν, στα μέσα της Δεκαετίας του 90, τα Οινόφυτα γίνονται το νούμερο ένα μέρος που θα πήγαινες για rave πάρτι. Γενικώς, η ελληνική κοινωνία αν και είχε βιώσει παρόμοια κινήματα στις προηγούμενες δεκαετίες, η δεκαετία του 90 λόγω και του μεταβατικού της χαρακτήρα ως δεκαετία όπου άρχιζαν να χρησιμοποιούνται οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές σε ευρεία χρήση αλλά και τα νέα από το εξωτερικό όπως και οι καλλιτέχνες έφταναν πιο γρήγορα πλέον στην μικρή Ελλάδα, αποτέλεσε πρόσφορο έδαφος για εναλλακτικές διασκεδάσεις που οι γονείς των 20άρηδων ravers δεν ήταν έτοιμοι να δεχτούν. Βέβαια, μεγάλη ευθύνη φέρουν και οι δημοσιογράφοι της εποχής αφού φαίνεται πως ούτε οι ίδιοι μπορούσαν να διαχωρίσουν το rave από τα ναρκωτικά και τις καταχρήσεις τα οποία υφίστανται σε κάθε είδος διασκέδασης. Είναι χαρακτηριστικό ότι εκείνη τη δεκαετία, ο υπόκοσμος της νύχτας, οι νονοί και τα πολλά ναρκωτικά δεν τα έβρισκε κανείς σε rave party, αφού συγκέντρωνε πιο εκκεντρικά μέλη της κοινωνίας και κυρίως νέα παιδιά που αγαπούσαν τη μουσική. Όμως, καθώς ήταν κάτι ξενόφερτο και διαφορετικό, υπερπροβλήθηκε ως αιτία έκπτωσης των ηθών.
Το rave σήμερα και η αντιμετώπισή του
Παραδοσιακά, οι κυβερνήσεις με δεξιές αντιλήψεις έβλεπαν την ανεξέλεγκτη άνοδο των rave ως εξευτελισμό των θεσμών ενός κράτους. To τελευταίο παράδειγμα κράτους που απαγορεύει τη διεξαγωγή πάρτι και επιβάλλει την απαγόρευση αποτελεί η ακροδεξιά κυβέρνηση της Ιταλίας, η πρώτη ακροδεξιά κυβέρνηση στη χώρα μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Τί και αν η Ιταλική Βουλή ποινικοποίησε τη διεξαγωγή των rave πάρτι με πρόστιμο που μπορεί να ανέλθει στα 10.000 ευρώ και ποινή φυλάκισης έως και 6 έτη; Την επομένη στη Μοντένα, διοργανώθηκε rave με πάνω από 4000 άτομα να διασκεδάζουν από όλο τον κόσμο.
Άλλα παραδείγματα αποτελούν αυτά των rave στην Βρετάνη της Γαλλίας κοντά στη πόλη Ρέν, στη διάρκεια των απαγορεύσεων για τον κορονοϊό για τον εορτασμό της πρωτοχρονιάς και στη Βαρκελώνη. Η εποχή του κορονοϊού, σαν να ξαναέδωσε ιδεολογικό πρόσημο στα rave πάρτι, αφού οι νέοι πιο καταπιεσμένοι από ποτέ, με μέτρα που επιβάλλονταν που δεν είχαν πάντα λογική εξήγηση, είχαν ένα βάσιμο λόγο να «επαναστατούν». Πρέπει να σημειωθεί ότι το πάρτι στη Βαρκελώνη διήρκησε 40 ώρες και συμμετείχαν 300 άτομα, πριν η αστυνομία εισέλθει στην εγκαταλελειμμένη αποθήκη και το σταματήσει δια της βίας. Τα πρόστιμα στους τρεις διοργανωτές άγγιξαν συνολικά τα 50.000 ευρώ ενώ και οι συμμετέχοντες αντιμετώπιζαν κυρώσεις που ξεκινούσαν από 300 ευρώ. Στη Γαλλία, κοντά στη Ρεν, αρκετά γνωστή πόλη για το έντονο φοιτητικό της κίνημα, οι ρέηβερς ήταν ούτε λίγο ούτε πολύ 2500 άτομα, που διασκέδαζαν χωρίς κανένα μέτρο έναντι του κορονοϊού.
Αν και γενικότερα, η διεξαγωγή των πάρτι απολαμβάνει συνταγματικής προστασίας σε όλα σχεδόν τα Ευρωπαϊκά Συντάγματα στο δικαίωμα, στο Βέλγιο δόθηκε η «διακριτική ευχέρεια» στους δημάρχους να καταστέλλουν τέτοια πάρτι. Στο Ηνωμένο Βασίλειο το 1994 ψηφίζεται ο «Νόμος περί ποινικής δικαιοσύνης και δημόσιας τάξης», ο οποίος φημίζεται κυρίως για την απαγόρευση διεξαγωγής και το δικαίωμα καταστολής rave πάρτι χωρίς άδεια, ρύθμιση η οποία συνοδεύτηκε και από την περιστολή ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων και ελευθεριών. Και κάπου εδώ επαναφερόμαστε στη Γαλλική Γερουσία, η οποία πριν την πανδημία, το 2019, ψήφισε νομοθεσία κατά των rave πάρτι. Με εμπνευστή τον ακροδεξιό Pascale Bories, η ρύθμιση προέβλεπε ότι κάθε rave πάρτι με αριθμό ατόμων άνω των 500, όφειλε να δηλώνεται στις αρχές, με τα προβλεπόμενα πρόστιμα να φθάνουν τα 3.750 ευρώ για όσους δεν συμμορφώνονται.
Όλα αυτά είδε η Ιταλική κυβέρνηση και θέλησε και αυτή να υιοθετήσει αυτό το πνεύμα ρυθμίσεων, αφού όπως ισχυρίζεται επειδή ακριβώς τα rave πάρτι στην Ιταλία προστατεύονταν από το νομολογιακό προηγούμενο αφού απόφαση δικαστηρίου το 2017, διακήρυττε το δικαίωμα των ατόμων να τα συγκροτούν, με βάση το άρθρο 17 του Συντάγματος. Μάλιστα, όσοι διαμαρτύρονται κατά του νέου νομοσχεδίου στην Ιταλία, υποστηρίζουν ότι είναι ένα μέσο φίμωσης του πολιτικού διαλόγου και της έκφρασης των αριστερών ιδεολογιών. Άλλωστε, η αντιμεταναστευτική πολιτική, η φαινομενική ηθική ρητορική της Ιταλικής κυβέρνησης λίγα κοινά έχει με την αποδοχή της διαφορετικότητας, τα ναρκωτικά και την απελευθέρωση των ηθών που βρίσκεις στα rave πάρτι.
Σήμερα, στη μετά τον κορονοϊο εποχή, σε μία εποχή που βίωσε και το black lives matter και βιώνει τόσο οικονομικά προβλήματα, όπως ο πληθωρισμός όσο και ηθικά κάθε είδους, η rave με τα techno και house ακούσματά της, αντιπροσωπεύει αυτούς που θέλουν να περνάν καλά χωρίς να τους ενδιαφέρουν οι κοινωνικές συμβάσεις και τα στερεότυπα. Ειδικά στην Ελλάδα, αυτό το στυλ πάρτι έχει συνδεθεί με τους πιο ψαγμένους και εκκεντρικούς χαρακτήρες, ενώ δεν θα έπρεπε. Είναι λάθος να συνδέεται ένα είδος μουσικής με μία ιδεολογία και να δαιμονοποείται απλώς και μόνο επειδή οι εκπρόσωποι του παρεκκλίνουν από τα εκάστοτε κοινωνικά στερεότυπα. Πρόκειται για ένα άλλος είδος μουσικής που προσφέρει κάτι ακόμα στον πολιτισμό, και όπως κάθε τι νέο υπόσχεται έναν αέρα ανανέωσης και όχι την τελειότητα.
Πηγές:
- Tim Gallagher (9/01/2023): Party poopers: Why do right-wing governments hate ravers? Ανακτήθηκε από: https://www.euronews.com/culture/2023/01/09/party-poopers-why-do-right-wing-governments-hate-ravers?fbclid=IwAR3L64ipZ6KH3Z2UwCfb9IQdHCPrpfxAO-2epcDJvt-RRFzM6v5xupaNVkU( τελευταία πρόσβαση:10/10/2023)
- Δημήτρης Πολιτάκης (2020): Indie, rave και άλλα στοιχεία για τη δεκαετία του ’90 στην Αθήνα. Ανακτήθηκε από:
- Newsroom IEFIMERIDA.GR(2022):Ιταλία: Η κυβέρνηση Μελόνι ποινικοποιεί τα rave πάρτι χωρίς άδεια. Ανακτήθηκε από: https://www.iefimerida.gr/kosmos/italia-i-kybernisi-meloni-poinikopoiei-ta-rave-parti( τελευταία πρόσβαση:10/10/2023)
- Το κίνημα των ρέηβερς το 1989. Το “δεύτερο καλοκαίρι της αγάπης”. Τα ναρκωτικά, ο αντιθατσερισμός, τα Οινόφυτα και η “μάνα ρέιβερ”(. Ανακτήθηκε από: https://www.mixanitouxronou.gr/to-kinima-ton-reivers-to-1989-to-quot-deytero-kalokairi-tis-agapis-quot/ (τελευταία πρόσβαση: 10/10/2023)
- Ιωάννης Γιαγκίνης (2021): Συλλήψεις για τα rave party σε Ισπανία και Γαλλία. Ανακτήθηκε από: https://gr.euronews.com/2021/01/03/sillipseis-gia-ta-rave-party-se-ispania-kai-gallia(τελευταία πρόσβαση: 10/10/2023)
