Πολλοί επιστήμονες έχουν ξεθάψει χιλιάδες σφηνοειδής πλακέτες, αλλά πολλές μένουν αμετάφραστες. Να μεταφράσει κανείς μια γλώσσα είναι μια επίπονη διαδικασία και χρονοβόρα, πόσο μάλλον μια αρχαία γλώσσα. Μια πρόσφατη έρευνα περιγράφει ένα νέο AI το οποίο μεταφράζει ένα κείμενο 5.000 ετών στα Αγγλικά.
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ
Η σφηνοειδής γραφή ξεκινάει την ιστορία της από το τέλος περίπου της 4ης χιλιετίας στην περιοχή της Μεσοποταμίας. Εκείνη την εποχή οι Σουμέριοι, ένας λαός άγνωστης προελεύσεως κατοικούσαν την νότια Μεσοποταμία και την περιοχή δυτικά του Ευφράτη γνωστή ως Χαλδαία. Η σφηνοειδής γραφή δεν είναι εφεύρεση των Σουμέριων, όμως αυτοί την ανέπτυξαν συστηματικά.
Η αρχική της μορφή ήταν εικονική. Αυτό σημαίνει ότι οτιδήποτε θέλουν να κοινωνήσουν το εκφράζουν με ένα σύμβολο. Για παράδειγμα, μια μικρή ζωγραφιά, το κεφάλι δηλαδή ενός βοδιού, αντιπροσώπευε το ζώο αυτό. Στη συνέχεια όμως, υπήρξε ανάγκη να προφέρουν αυτό το οποίο ζωγράφιζαν. Για να καταλαβαίνουν όχι μόνο το αντικείμενο που αναπαριστά αλλά και την βασική ιδέα του αντικείμενου αυτού. Οι Σουμεριακές λέξεις ήταν μεγάλες μονοσυλλαβικές. Η ανακάλυψη των φωνητικών συλλαβών έδωσε τη δυνατότητα στους Σουμέριους να δώσουν γραμματικά στοιχεία. Αυτό που έκαναν είναι ότι έβαλαν φωνητικά συμπληρώματα στα λεξικά σημάδια. Έτσι, μπορούσαν να προφέρουν τα σύμβολα.
Κάπως έτσι δημιουργήσαν το Σουμερικό σύστημα γραφής, το οποίο πήραν οι Ακκάδιοι. Οι Ακκάδιοι ήταν Σημιτικοί εισβολείς που εγκαταστάθηκαν στην Μεσοποταμία περίπου στα μέσα της 3ης χιλιετίας. Αυτή προσάρμοσαν τη σφηνοειδή γραφή στη δική τους διαφορετική γλώσσα. Κράτησαν τα Σουμεριακά λογογράμματα και συνδυασμούς αυτών. Αυτό το έκαναν για να εκφράζουν πιο περίπλοκες ιδέες αλλά τα πρόφεραν σαν τις Ακκαδικές λέξεις.
Σήμερα το AI μεταφράζει κείμενο των Ακκαδίων 5.000 ετών
Όλη η προϊστορία μας φέρνει στο σήμερα όπου μια ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ και το Πανεπιστήμιο του Ariel κατάφερε να αναπτύξει ένα μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης που θα μεταφράζει στα Αγγλικά τις αρχαίες γραφές των Ακκαδίων.
Πιο συγκεκριμένα, χρησιμοποίησαν μια τεχνική, την νευρωνική μηχανική μετάφραση. Η δουλειά της είναι να μετατρέπει τις λέξεις σε αριθμητικά διανύσματα και να εφαρμόζει πολύπλοκους μαθηματικούς τύπους για να παράγει προτάσεις σε άλλη γλώσσα. Το μοντέλο εφάρμοσαν σε δύο εκδόσεις. Η πρώτη μεταφράζει τη γλώσσα σε λατινική μορφή και η δεύτερη που μεταφράζει από τις Unicode αναπαραστάσεις των σφηνοειδών σημείων.
Το μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να μεταφράσει κείμενα Ακκαδικής γλώσσας που έχουν μήκος έως και 118 χαρακτήρες, τα οποία καλύπτουν το περισσότερο ποσοστό που έχουν ανακαλύψει οι αρχαιολόγοι. Παρόλα αυτά, το μοντέλο θέλει ακόμα να εξελιχθεί καθώς μερικές φορές παράγει λάθη ή “ψευδαισθήσεις”, οι οποίες μπορεί να έχουν σωστό συντακτικό δεν ανταποκρίνονται όμως στην αρχική ακριβείς μετάφραση του κειμένου. Οι ερευνητές θεωρούν ότι είναι μια καλή αρχή για ένα πρώτο πρόχειρο, το οποίο μπορεί να βελτιωθεί από ειδικούς και να συγκριθεί με άλλες πηγές στη συνέχεια.
Οι ερευνητές πιστεύουν πως αυτό το νέο AI που μεταφράζει κείμενο 5.000 ετών στα Αγγλικά, μπορεί να επιτρέψει σε περισσότερους ανθρώπους να έχουν πρόσβαση και να μελετήσουν την πολιτιστική κληρονομιά της Αρχαίας Μεσοποταμίας. Η οποία περιλαμβάνει κείμενα όπως το έπος του Γκίλγκαμες. Για το μέλλον σχεδιάζουν να βελτιώσουν αυτό το μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης ώστε να αναγνωρίζει περισσότερα δεδομένα και προσθέτουν περισσότερα χαρακτηριστικά, για να λαμβάνει υπόψη τη σύνταξη και τα συμφραζόμενα.
ΙΝΤΕΡΝΕΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ:
https://unboxholics.com/news/tech/106479-ai-metafrazei-archaies-plakes-5000-eton
https://wifinews.gr/innovation
https://bigthink.com/the-future/ai-translates-cuneiform/
https://www.britannica.com/topic/cuneiform
