Ένα διακριτό έμφυλο στερεότυπο που κυριαρχεί εδώ και δεκαετίες παγκοσμίως, είναι εκείνο που θέλει τα αγόρια να ταυτίζονται με το μπλε χρώμα και τα κορίτσια με το ροζ. Ήδη από την κοιλιά της μητέρας, όταν οι γονείς μαθαίνουν το φύλο του παιδιού, ξεκινούν να του αγοράζουν ρούχα και παιχνίδια σε αποχρώσεις που “αντιστοιχούν” στο φύλο του. Το ίδιο κάνουν και οι συγγενείς και οι φίλοι όταν πρόκειται να δουν το μωρό στο μαιευτήριο αλλά και σε πολλά μετέπειτα στάδια της ζωής του. Μάλιστα, το χρώμα πολλές φορές είναι εκείνο που βοηθά και τους αγνώστους να καταλάβουν το φύλο του. Όμως που βασίζεται, τελικά, αυτή η σύμβαση; Πρόκειται για μια διάκριση που υπήρχε από πάντα ή μήπως προέκυψε για να εξυπηρετήσει συγκεκριμένα συμφέροντα και καταστάσεις;
Όλοι στα λευκά
Η αλήθεια είναι πως σε ένα μεγάλο μέρος του 19ου αιώνα τα παιδιά φορούσαν, έως και τα έξι τους περίπου χρόνια, λευκά ρούχα, στην απόχρωση δηλαδή που κατασκευάζονταν, και μάλιστα φορέματα, ανεξαρτήτως του φύλου τους. Αυτό συνέβαινε για πρακτικούς λόγους καθαριότητας. Φορέματα ώστε να μπορούν οι γονείς να τους αλλάζουν γρήγορα πάνες ή εσώρουχα σε περίπτωση που λερώνονταν, και λευκά ώστε να είναι ευκολότερο να καθαριστούν με τη χρήση πιο ισχυρών σαπουνιών και χλωρίνης.
Πότε μπαίνουν τα χρώματα στο παιχνίδι;
Προς τα τέλη του 19ου αιώνα, εισήχθησαν στην αγορά των βρεφικών ρούχων τα παστέλ χρώματα, με τα επικρατέστερα να είναι το μπλε και το ροζ. Στην αρχή, καθένα από τα χρώματα δεν προορίζονταν για ένα συγκεκριμένο φύλο. Τόσο τα αγόρια όσο και τα κορίτσια ήταν ντυμένα με μια μεγάλη ποικιλία από αυτά. Ωστόσο, το 1918 δημοσιεύτηκε ένα άρθρο από το Earnshaw’s Infants’ Department το οποίο ανέφερε πως ο γενικά αποδεκτός κανόνας είναι το ροζ για τα αγόρια και το μπλε για τα κορίτσια. Ο λόγος είναι ότι το ροζ, ως πιο αποφασιστικό και πιο δυνατό χρώμα, ταιριάζει περισσότερο στο αγόρι, ενώ το μπλε, που είναι πιο λεπτό και κομψό, είναι πιο όμορφο για το κορίτσι”.
Aλλαγή και αντίδραση
Κατά τη δεκαετία του 1940, αρκετές βιομηχανίες ρούχων ξεκίνησαν, για λόγους μάρκετινγκ, να φτιάχνουν ρούχα, με το χρώμα να είναι εκείνο που θα καθόριζε από ποιο φύλο θα φορεθούν. Άρχισε, έτσι, ένας διαχωρισμός του πληθυσμού σε μπλε και σε ροζ βάσει του τι θεωρούσαν πως θα ήθελε το κοινό να αγοράζει. Ισχυρίζονταν πως το μπλε, τελικά, θα ταίριαζε καλύτερα στα αγόρια ενώ το ροζ στα κορίτσια, λόγω ορισμένων προτιμήσεών τους που συνδέονται με αρσενικά και θηλυκά χαρακτηριστικά αντίστοιχα. Αναμφισβήτητα, είναι ιδιαίτερα κερδοφόρο για τις βιομηχανίες ρούχων αλλά και παιχνιδιών να παράγουν διακριτά προϊόντα, αφού με αυτόν τον τρόπο τα παιδιά αρχίζουν να αυτοπροσδιορίζονται και να συνδέουν τα χρώματα με συγκεκριμένες εμπειρίες.
Ωστόσο, με την άνοδο του γυναικείου απελευθερωτικού κινήματος μεταξύ του 1960 και του 1970, σημειώθηκε μια εξασθένιση στην προώθηση ρούχων με χρωματική κωδικοποίηση που ήταν προσανατολισμένη σε συγκεκριμένο φύλο. Οι θιασώτες του κινήματος πίστευαν πως το στερεοτυπικό ντύσιμο των κοριτσιών με ροζ ρούχα θα αποτελούσε εμπόδιο για την επιτυχία τους σε διάφορους τομείς της ζωής. Έτσι, ξεκίνησαν να έρχονται στο προσκήνιο και πάλι τα unisex ρούχα, όπως τα λευκά που υπήρχαν στην αρχή.
Επιστροφή στον έμφυλο διαχωρισμό
Όμως, παρά τις όποιες προσπάθειες του κινήματος, τη δεκαετία του 1980 παρατηρείται ξανά μια τάση παραγωγής παιδικών ρούχων με βάση το φύλο και το αντίστοιχό του χρώμα. Η Jo B. Paoletti ισχυρίστηκε πως αιτία της συγκεκριμένης τάσης ίσως να υπήρξε η εφεύρεση του προγεννητικού ελέγχου, ο οποίος έδινε τη δυνατότητα στους γονείς να γνωρίσουν το φύλο του μωρού τους και βάσει αυτού να προετοιμάσουν τον χώρο και τη “ντουλάπα” του. Και τι πιο φυσικό από το να εκμεταλλευτούν οι βιομηχανίες αυτήν την καινοτομία αλλά και την ανυπομονησία των γονέων;
Πηγή:
Has Pink Always Been a “Girly” Color?. Ανακτήθηκε από: https://www.britannica.com/story/has-pink-always-been-a-girly-color