Η άμβλωση στη Γαλλία: Το δικαίωμα στην επιλογή

Τον Ιούνιο, το ανώτατο συνταγματικό δικαστήριο των ΗΠΑ ανατράπηκε σε μια ιστορική απόφαση που έχει τεράστιες συνέπειες όχι μόνο για τις γυναίκες των Ηνωμένων Πολιτειών αλλά και διεθνώς. Η απόφαση αυτή δίνει στις πολιτείες των ΗΠΑ την ελευθερία να θεσπίζουν δικούς τους νόμους σχετικά με την άμβλωση, με αρκετές πολιτείες να είναι ήδη σε διαδικασία επιβολής περιορισμών ή ακόμα και απαγορεύσεων.

Το πισωγύρισμα αυτό σε ένα τόσο θεμελιώδες δικαίωμα των γυναικών να αποφασίζουν για το σώμα τους και τις ζωές τους έχει παγκόσμιες επιπτώσεις. Ενώ οι προκλήσεις συνεχίζονται, οι νίκες σε διάφορες χώρες αποτελούν σημαντικές αποδείξεις της διαρκούς πάλης για τα αναπαραγωγικά δικαιώματα.

Ιρλανδία και Αργεντινή είναι δύο παραδείγματα που αντιπροσωπεύουν τις νίκες αυτές. Η Ιρλανδία, με δημοψήφισμα το 2018, κατάργησε τον περιορισμό στις αμβλώσεις, με έναν εντυπωσιακό αριθμό ψήφων υπέρ της αλλαγής. Αυτή η νίκη αντιπροσώπευε μια σημαντική πρόοδο για το φεμινιστικό κίνημα και προκάλεσε σημαντικές αναταραχές στο καθολικό κατεστημένο. Αντίστοιχα, στην Αργεντινή, το κίνημα κατάφερε το 2020 να νομιμοποιήσει τις αμβλώσεις μέχρι την 14η εβδομάδα κύησης μετά από μακρόχρονους αγώνες.

Αυτές οι νίκες, ωστόσο, δεν έρχονται χωρίς προκλήσεις. Παγκοσμίως, παρατηρούμε μια σειρά από αντιπαραγωγικές κινήσεις που προσπαθούν να περιορίσουν ή ακόμα και να καταργήσουν τα δικαιώματα των γυναικών σε θέματα αναπαραγωγής.

Το φεμινιστικό κίνημα στην Πολωνία έχει αγωνιστεί με μαζικότητα και δύναμη τα τελευταία χρόνια για τη διατήρηση του ήδη περιορισμένου δικαιώματος στην άμβλωση. Έχει αμφισβητήσει επίσης αποφασιστικά τον ρόλο της καθολικής εκκλησίας και έχει αναγκάσει την κυβέρνηση να υποχωρήσει επανειλημμένα. Ωστόσο, η απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Πολωνίας στις 22 Οκτωβρίου 2020 έθεσε την άμβλωση σε ακόμα πιο περιοριστικά πλαίσια, καθιστώντας την αντισυνταγματική εκτός από περιπτώσεις βιασμού ή κινδύνου για τη ζωή της γυναίκας.

Στη θεωρία, αυτό σημαίνει ότι οι αμβλώσεις στην Πολωνία είναι πλέον νόμιμες μόνο σε εξαιρετικά περιορισμένες περιπτώσεις, όμως στην πράξη, ακόμα και αυτές οι περιπτώσεις είναι δυσκολότερο να επιτευχθούν. Οι εν λόγω περιορισμοί έχουν οδηγήσει σε υποχώρηση του φεμινιστικού κινήματος στην Πολωνία, αλλά η οργή που έχει συσσωρευτεί στην κοινωνία προβλέπεται να δημιουργήσει νέες κινητοποιήσεις για το δικαίωμα στην άμβλωση στο μέλλον.

Αλλού στον κόσμο, η συζήτηση για το δικαίωμα στην άμβλωση δεν είναι λιγότερο σημαντική. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η αντίστοιχη απόφαση Roe v. Wade βρίσκεται υπό αμφισβήτηση, ενώ σε χώρες όπως η Γερμανία, η πρόσβαση σε πληροφορίες και υπηρεσίες σχετικά με την άμβλωση έχει αντιμετωπιστεί με ποινικές διατάξεις. Επίσης, σε πολλές χώρες της Υποσαχάριας Αφρικής, οι αμβλώσεις παραμένουν παράνομες, με αποτέλεσμα να πραγματοποιούνται μη ασφαλείς επεμβάσεις και να υποστούν οι γυναίκες σοβαρές επιπλοκές στην υγεία τους ή ακόμα και τον θάνατο.

Είναι σαφές ότι η νομιμότητα της άμβλωσης συνδέεται άμεσα με την ασφάλεια των επεμβάσεων. Στις χώρες όπου η άμβλωση είναι νόμιμη, σχεδόν το 90% των επεμβάσεων θεωρούνται ασφαλείς, ενώ σε χώρες με περιορισμένη πρόσβαση, μόλις το 25% είναι ασφαλείς. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την πραγματοποίηση εκατομμυρίων μη ασφαλών αμβλώσεων ετησίως, με τις συνέπειες να είναι τραγικές για τις γυναίκες.

Συνεπώς, η υπεράσπιση του δικαιώματος στην άμβλωση είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία και την αυτοδιάθεση των γυναικών. Οι φεμινιστικές  δυνάμεις πρέπει να οργανώσουν τις αντιστάσεις τους και να αντιμετωπίσουν κάθε απόπειρα περιορισμού του δικαιώματος στην άμβλωση με επιμονή και αποφασιστικότητα. Είναι καθήκον μας να διασφαλίσουμε ότι κάθε γυναίκα έχει πρόσβαση σε ασφαλείς υπηρεσίες άμβλωσης και την αυτονομία να αποφασίσει για το δικό της σώμα και τη ζωή της, χωρίς περιορισμούς ή εμπόδια.