Η δύναμη του Αγιασμού – Τι είναι ο Αγιασμός
Αγιασμός είναι η ακολουθία της Ορθόδοξης Εκκλησίας που υπενθυμίζει την Βάπτιση του Χριστού στον Ιορδάνη ποταμό. Κατά την διάρκεια του Αγιασμού ο ιερέας καθαγιάζει το νερό με ευχές, επίκληση του Αγίου Πνεύματος και τριπλή εμβάπτιση του Τιμίου Σταυρού μέσα στο νερό. Η ευλογία των υδάτων συμβολίζει και ανανεώνει το Βάπτισμά μας. Η δύναμη του Αγιασμού φανερώνεται στην πίστη μας πως η αληθινή και αιώνια ζωή πηγάζει από το Άγιο Πνεύμα.
Η δύναμη του Αγιασμού στην πορεία των χρόνων
Η χρησιμοποίηση αγιασμένου νερού συναντάται σε πολύ παλαιούς χρόνους της ζωής των χριστιανών. Από αρχαίους Εκκλησιαστικούς ιστορικούς μαθαίνουμε για θαύματα που έγιναν με τον ραντισμό του αγιασμένου νερού. Επίσης υπάρχει μαρτυρία η οποία μάς πληροφορεί ότι Αγιασμός γινόταν κάθε μήνα στο παλάτι της Κωνσταντινουπόλεως με την παρουσία των Βασιλέων. Έτσι εξηγείται και το τροπάριο «Σῶσον Κύριε τόν λαόν Σου … Νίκας τοῖς βασιλεῦσι …» που ψάλλεται όταν βαπτίζεται ο Τίμιος Σταυρός στο νερό.
Για τα μέλη της Ορθόδοξης Εκκλησίας ο Αγιασμός (είτε των Θεοφανείων είτε ο Μικρός Αγιασμός, που τελείται την πρώτη μέρα κάθε μήνα στην εκκλησία) θεωρείται ότι έχει προστατευτική και θεραπευτική-καθαρτική δύναμη και ενέργεια. Γι’ αυτό, αφού τον πιούν οι πιστοί, τον φυλάσσουν σε μπουκαλάκια πιστεύοντας ότι δεν χάνονται οι ιδιότητές του για πολύ καιρό. Αποτελεί ένα «ίαμα σωμάτων και ψυχῶν » και όσοι τον χρησιμοποιούν για την ευλογία των σπιτιών και τον αγιασμό των σωμάτων και των ψυχών τους παίρνουν την χάρη της Αγίας Τριάδας.
Στην Καθολική Εκκλησία αντίστοιχα υπάρχει αγιασμένο νερό σε μια ειδική πέτρινη ή μαρμάρινη δεξαμενή στην είσοδο του ναού, όπου οι πιστοί κατά την είσοδό τους βουτούν τα δάχτυλά τους και κάνουν το σημείο του σταυρού.
Στην ελληνική λαογραφία, τα πνεύματα του δωδεκαημέρου, οι καλικάντζαροι, που ζουν όλο το υπόλοιπο διάστημα του χρόνου κάτω από τη γη, βγαίνουν και κάνουν αταξίες ενοχλώντας τις νοικοκυρές, κλέβοντας πράγματα και κάνοντας θορύβους. Με τον Αγιασμό των υδάτων στη γιορτή των Θεοφανείων εξαφανίζονται στα έγκατα της γης. Γι’ αυτό οι νοικοκυρές ραντίζουν με αγιασμό όλο το σπίτι με τη βοήθεια ενός κλαδιού από βασιλικό για να τα διώξουν. Γι’ αυτό και το έθιμο του λαού λέει:
Στις πέντε του Γενάρη
Φεύγουν οι καλικάντζαροι
Αλλά ο μεγάλος τους τρόμος είναι τα Φώτα. Φεύγουν τότε λέγοντας:
Φεύγετε να φεύγουμε
κι έφτασε ο τουρλόπαπας
με την αγιαστούρα του
και με τη βρεχτούρα του…
Αγιασμός: Ένα πραγματικό θαύμα!
Συχνά ο Αγιασμός βρέθηκε στο στόχαστρο κριτικής και χαρακτηρίστηκε ως «απλό νεράκι».
Το θαύμα, όμως, του Αγιασμού δεν έγκειται τόσο στην – έτσι κι αλλιώς – δεδομένη καθαρότητα του νερού. Πριν τον Αγιασμό το νερό είναι καθαρό με υλική έννοια. Μετά την εκτενή Δέηση εξαγιάζεται και καθαρίζεται και πνευματικά. Γίνεται «ἀφθαρσίας πηγή», «νοσημάτων ἀλεξιτήριον» πρός καθαρισμόν ψυχῶν καί σωμάτων, πρός ἰατρείαν παθῶν, πρός ἁγιασμόν οἴκων, πρός πᾶσαν ὠφέλειαν ἐπιτήδειον», δηλαδή καθαγιασμένο ύδωρ που προσφέρει αγιασμό, ευλογία, κάθαρση και υγεία.
Έχουν καταγραφεί πολλές, ίσως χιλιάδες προφορικές και γραπτές μαρτυρίες για Αγιασμούς που ξεχάστηκαν σε μπουκαλάκια για δεκαετίες και, όμως, το νερό παρέμεινε κρυστάλλινο και φρέσκο σα να είχε μόλις βγει από τρεχούμενη πηγή. Κανονικά θα έπρεπε να έχει μυρίσει, να έχει αλλοιωθεί η όψη και η γεύση του, αλλά παρέμεινε πεντακάθαρο. Ας πάρουμε δύο ποτήρια και ας τα γεμίσουμε με νερό από την ίδια βρύση. Το ένα να το αποθηκεύσουμε σε ένα ασφαλές μέρος και το άλλο να διαβαστεί από έναν ορθόδοξο ιερέα και με την χάρη του Αγίου Πνεύματος να γίνει Αγιασμός. Μετά το πέρασμα ενός χρόνου το νερό του πρώτου ποτηριού θα έχει βρωμίσει και δεν θα πίνεται. Ο Αγιασμός, όμως, στο δεύτερο ποτήρι θα διατηρεί την φρεσκάδα του, θα είναι αναλλοίωτος και εύγεστος για πολλά ακόμα χρόνια. Αυτό το θαύμα συντελείται μόνο στην Ορθόδοξη Εκκλησία, αφού είναι αποδεδειγμένο ότι και οι καθολικοί ρίχνουν αλάτι μέσα στο νερό για να μην βρωμίσει. Αυτή η Θεία Χάρη είναι το ισχυρό «συντηρητικό» του Αγιασμού, η αληθινή, μεγάλη δύναμη του Αγιασμού.
Μαρτυρίες
- Ο 70χρονος ηπειρώτης κληρικός Γ. Π., έλεγε το 1980: «Πρόσφατα γκρεμίσαμε το σπίτι, που έχτισε ο πάππους μου, τον περασμένο αιώνα. Και βρήκαμε στα Θεμέλια τον σπιτιού, και στις τέσσερις γωνίες, τέσσερα εσφραγισμένα μπουκαλάκια, που μέσα είχαν Αγιασμό. Και ήταν το νερό πεντακάθαρο». Ήταν (το νερό) κλεισμένο στο μπουκάλι. Ήταν θαμμένο στη γη εκατό περίπου χρόνια. Και «συντηρητικά» να είχε, θα χαλούσε. Δε θα άντεχε σ’ αυτές τις δυσμενέστατες συνθήκες.
- Κατά τον 18ο περίπου αιώνα, συνέβη στη Ρουμανία ένα γεγονός, που τάραξε τους εκεί χριστιανούς. Οι Καθολικοί έλεγαν στους Ορθοδόξους: «εμείς έχομε την αλήθεια, εσείς την πλάνη». Το ίδιο έλεγαν και οι Ορθόδοξοι στους Καθολικούς. Ξέσπασαν μεγάλες έριδες. Συναντήθηκαν οι δυο αρχηγοί των ‘Εκκλησιών (ο Ορθόδοξος Αρχιεπίσκοπος και ο Καρδινάλιος) και είπαν: «Κάτι πρέπει να κάνουμε για να ηρεμήσουν τα πνεύματα». Αποφάσισαν και οι μεν και οι δε, να κάνουν την ακολουθία του Αγιασμού. Έκαναν (ο καθένας ξεχωριστά) την ακολουθία. Σφράγισαν τις δυο κολυμβήθρες με τους «Αγιασμούς». Ο Ορθόδοξος είπε στον Καθολικό: «Αν χαλάσει ο δικός μας Αγιασμός και δε χαλάσει ο δικός σας, τότε εμείς είμαστε σε πλάνη και εσείς στην Αλήθεια. Αν όμως χαλάσει ο δικός σας, τότε εσείς είσθε σε πλάνη». Ο Καθολικός το δέχθηκε. Συμφώνησαν ν’ ανοίξουν τις «κολυμβήθρες» μετά από σαράντα ημέρες. Δεν πέρασαν δέκα ημέρες και φανερώνεται η Παναγία στον Ορθόδοξο Αρχιεπίσκοπο, και του λέει: «Τρέξε! Πάρε και τον Καρδινάλιο, πηγαίνετε στην εκκλησία να ελέγξετε τον Αγιασμό». Πήγαν. Και τι είδαν; Ο Αγιασμός των Καθολικών μύριζε ανυπόφορα. Των ‘Ορθοδόξων ήταν πεντακάθαρος. Το μεγάλο αυτό γεγονός παριστάνεται σε τοιχογραφία στο Πατριαρχείο Ρουμανίας, στο Βουκουρέστι.
- «Πίνετε Αγιασμό, όσο πιο συχνά, τόσο πιο καλά. Είναι το καλύτερο και αποτελεσματικότερο φάρμακο. Αυτό δεν το λέω σαν παπάς, το λέω σα γιατρός. Από την ιατρική μου πείρα» (Αρχιεπίσκοπος Άγιος Λουκάς και γιατρός χειρουργός).
- Ο Γέροντας π. Παΐσιος σ’ ένα παιδί πού το πείραζε ο δαίμονας, ξέροντας ότι δεν θα πιει τον Αγιασμό, του έδωσε να φάει γλυκά για να διψάσει και μετά του έδωσε νερό να πιει, στο οποίο έριξε και Αγιασμό. Μόλις τον ήπιε άρχισε να φωνάζει: «Αυτό το νερό με καίει! Τί έχει μέσα;».
Επιστημονική προσέγγιση
Οι επιστήμονες προσέγγισαν το θέμα της σύστασης του αγιασμένου νερού και έκαναν χημική ανάλυση του Αγιασμού. Διαπίστωσαν, λοιπόν, ότι δεν περιέχει μικροοργανισμούς όπως έχει το νερό. Επίσης, με το μικροσκόπιο διαπίστωσαν, ότι τα υδάτινα μόρια έχουν σταυρούς (Θεία Χάρη). Αυτές είναι και οι αιτίες που ο Αγιασμός δεν μυρίζει και δεν χαλάει ποτέ!
Αγιασμός: ένα ισχυρό όπλο των πιστών
Ασφαλώς καθένας μπορεί να συμφωνήσει ή να αμφισβητήσει τις απόψεις περί των ιδιοτήτων του αγιασμένου νερού χωρίς εμμονές και χλευασμούς.
Ίσως, όμως, και να μην χρειάζεται να δώσουμε επιστημονικές απαντήσεις σε όλα, ιδιαιτέρως όταν κάποια πράγματα ικανοποιούν την ενδόμυχη ανάγκη των πιστών να έχουν την ευλογία του Θεού σε κάθε πτυχή της ζωής τους. Ασφαλώς ο Αγιασμός δεν είναι ένα «μαγικό αντικείμενο» που δίνει λύσεις στα προβλήματα και προστατεύει από όλους τους κινδύνους. Αντίθετα, είναι ένα σύμβολο, το σύμβολο του Μυστηρίου του Βαπτίσματος και της Θείας Χάριτος που μπαίνει στη ζωή μας και για κάποιους αναμφίβολα ένα «ισχυρό όπλο» ενάντια σε πειρασμούς.
Επειδή το καθαρό νερό μόνο δέχεται τη Χάρη και γίνεται Αγιασμός, ας προσέξουμε την καθαρότητα τής ζωής μας, για να έχουμε τη δυνατότητα και του δικού μας, προσωπικού αγιασμού. Σε κάθε περίπτωση απαιτείται αφοσίωση, συνειδητότητα, πίστη, ευλάβεια, ταπεινοφροσύνη και ευγνωμοσύνη αναγνωρίζοντας την παρουσία του Θεού στη ζωή μας.
Και ας αναρωτηθούμε, χωρίς να είμαστε απόλυτα αρνητικοί και απορριπτικοί, μήπως … οι ορθόδοξοι χριστιανοί είναι οι μόνοι εκλεκτοί που βιώνουν έμπρακτα τη θεία παρουσία-(επι)κοινωνία;
Πηγές:
https://el.wikipedia.org (τελευταία προβολή 2/1/2024)
«Αγιασμός: Τι πρέπει να γνωρίζουμε;» Ανακτήθηκε από: https://www.dogma.gr (τελευταία προβολή 2/1/2024)
«Ο αγιασμός είναι ένα θαύμα» (1/7/214) Ανακτήθηκε από: https://www.pemptousia.gr (τελευταία προβολή 2/1/2024)
«Το ευλογημένο νερό του Αγιασμού» Ανακτήθηκε από: https://episkopisyrou.gr (τελευταία προβολή 2/1/2024)
