Εισαγωγή:
Η σημαία αποτελεί το πιο σημαντικό σύμβολο για κάθε χώρα, το σήμα κατατεθέν κάθε κράτους, είτε αυτό είναι μεγάλου είτε μικρού μεγέθους, τόσο σε εδαφικό και όσο σε πληθυσμιακό επίπεδο. Οι σημαίες, καθώς και τα χρώματα και τα σύμβολα που εκείνες φέρουν, κρύβουν μια ιστορία και έναν πολιτισμό, στοιχεία που κάνουν τα κράτη αυτά ξεχωριστά και μοναδικά, με αποτέλεσμα να διαφέρουν σημαντικά το ένα από το άλλο. Αυτό ακριβώς συμβαίνει και στην περίπτωση της ελληνικής σημαίας. Η ιστορία και η εξέλιξη της ελληνικής σημαίας είναι μακραίωνη. Με άλλα λόγια, η μορφή, τα σύμβολα και τα χρώματα της ελληνικής σημαίας αλλάξαν πολλαπλές φορές στην διάρκεια των χρόνων και των αιώνων, μέχρι να πάρουν την σύγχρονη τους “εικόνα”.
Η πρώτη σημαία της Επανάστασης του Αλεξάνδρου Υψηλάντη και του Ιερού Λόχου στο Ιάσιο της Μολδαβίας (1821):
Η πρώτη ελληνική σημαία ήταν αυτή που υψώθηκε από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη και από τον Ιερό Λόχο, κατά την διάρκεια της κήρυξης της Επανάστασης στο Ιάσιο της Μολδαβίας στις 22 Φεβρουαρίου 1821. Έφερε τον χρωματισμό και τα σύμβολα που είχαν χρησιμοποιήσει για πρώτη φορά ο Ρήγας Βελεστινλής στο πλαίσιο του Συντάγματος του (1797) και ο Νικόλας Υψηλάντης (αδερφός του Αλεξάνδρου) στον Στρατιωτικό μηχανισμό της 31ης Δεκεμβρίου (1820).
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον Ρήγα Βελεστινλή, το κόκκινο χρώμα της σημαίας συμβόλιζε την “αυτοκρατορικήν πορφύραν και την αυτεξουσιότητα του Ελληνικού λαού”. Από την άλλη πλευρά, το άσπρο χρώμα συμβόλιζε την ” αθωότητα της δικαίας ημών αφορμής κατά της Τυραννίας”, ενώ από την άλλη πλευρά, το μαύρο συμβόλιζε τον “υπέρ Πατρίδος και Ελευθερίας ημών θάνατον”. Τέλος, η σημαία των Υψηλάντηδων έφερε ως σύμβολα είτε τον μυθικό φοίνικα είτε τον σταυρό με το “Εν τούτω νικά”.
Η πρώτη επίσημη εθνική σημαία του ασενεξάρτητου Ελληνικού κράτους από την Α’ Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου (1822):
Η Α’ Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου ή αλλιώς η Πρώτη Εθνική Συνέλευση της Επιδαύρου (20 Δεκεμβρίου 1821- 15 Ιανουαρίου 1822) έλαβε χώρα στην σημερινή περιοχή της νέας Επιδαύρου της Αργολίδας και αποτέλεσε την πρώτη συνέλευση νομοθετικού σώματος του νέου Ελληνικού κράτους. Πρόεδρος αυτής της Εθνοσυνέλευσης ήταν ο Αλέξανδρος Υψηλάντης. Στο πλαίσιο αυτής της Πρώτης Εθνοσυνέλευσης καθιερώθηκαν ο τύπος και τα χρώματα της πρώτης ελληνικής σημαίας σε κυανό και σε λευκό χρώμα. Βέβαια, αξίζει να σημειωθεί ότι το ημερολόγιο έγραφε “13 Ιανουαρίου 1822” όταν η γαλανόλευκη σημαία καθιερώθηκε ως επίσημο σύμβολο του επαναστατημένου γένους των Ελλήνων. Ειδικότερα, το λευκό χρώμα συμβόλιζε τον ουρανό, ενώ το κυανό χρώμα την θάλασσα.
Κυανόλευκη σημαία με τον βαυαρικό θυρεό από την εποχή του Όθωνα (1833-1863):
Ακόμη, έχουμε την κυανόλευκη ελληνική σημαία η οποία έφερε τον Βαυαρικό θυρεό (οικόσημο). Ο τύπος αυτής της ελληνικής σημαίας βρισκόταν σε ισχύ τόσο την Εποχή της Αντιβασιλείας μέχρι να ενηλικιωθεί ο Όθωνας (1833-1835), όσο και την περίοδο της Απόλυτης και της Συνταγματικής μοναρχίας του Όθωνα αυτού καθαυτού (1835-1862 και οι δύο περίοδοι μαζί).
Η ελληνική σημαία με το βασιλικό στέμμα (1864-1924 και 1935-1967):
Ο τύπος της ελληνικής σημαίας με το βασιλικό στέμμα καθιερώθηκε στην Ελλάδα τις περιόδους της διακυβέρνησης της χώρας από τους Βασιλιάδες της Δυναστείας των Γλύξμπουργκ της Δανίας. Ειδικότερα, ο κατάλογος των Βασιλέων της Ελλάδος καθώς και οι περίοδοι κατά την διάρκεια των οποίων “βασίλεψαν” είναι οι εξής:
- Γεώργιος Α’ (1863-1913)
- Κωνσταντίνος Α’ (1913-1917 και 1920-1922)
- Αλέξανδρος Α’ (1917-1920)
- Γεώργιος Β’ (1922-1924 και 1935-1947)
- Παύλος Α’ (1947-1964)
- Κωνσταντίνος Β’ (1964-1973)
Η επίσημη ελληνική σημαία την περίοδο της Δικτατορίας των Συνταγματαρχών (1967-1974):
Επιπλέον, έχουμε τον τύπο της ελληνικής σημαίας η οποία καθιερώθηκε την περίοδο της Δικτατορίας των Συνταγματαρχών (1967-1973) και παρουσιάζει πολλές ομοιότητες με την σημερινή μορφή της. Η μόνη διαφορά είναι ότι η λωρίδες της είχαν χρώμα σκούρο μπλε (αντί για κυανό) και λευκό.
Η ελληνική σημαία τις περιόδους της Δημοκρατίας (1924-1935 και 1975-1978):
Επιπλέον, έχουμε την μορφή της ελληνικής σημαίας τις περιόδους της Δημοκρατίας (1924-1935 και 1975-1978). Μπορούμε κάλλιστα να παρατηρήσουμε ότι κυριαρχούσαν τόσο τα χρώματα του γαλάζιου και του λευκού όσο και ο Σταυρός, ως σύμβολο της Ορθόδοξης Ανατολικής Εκκλησίας.
Η επίσημη ελληνική σημαία στην σημερινή της μορφή (1978- σήμερα):
Εν κατακλείδι, την περίοδο της Γ’ Ελληνικής Δημοκρατίας (1974-σήμερα) και συγκεκριμένα το έτος 1978, καθιερώθηκε και επισημοποιήθηκε η ελληνική σημαία στην σημερινή της μορφή. Πιο συγκεκριμένα, κυριαρχούν το κυανό/γαλάζιο και το λευκό χρώμα ως σύμβολα του ουρανού και της θάλασσας αντίστοιχα. Τέλος, ο Σταυρός ως σύμβολο της Ορθοδοξίας και οι εννιά εναλλασσόμενες λευκές και γαλάζιες ισοπαχείς λωρίδες αντιπροσωπεύουν τις εννιά συλλαβές του συνθήματος της Ελλάδος “Ελευθερία ή Θάνατος” σύμφωνα με τις λαϊκές δοξασίες.
Πηγές για το άρθρο:
- 53839.jpg (400×555) (patris.gr)
- 22 Φεβρουαρίου 1821: Γιατί ο Αλέξανδρος Υψηλάντης ξεκίνησε την επανάσταση από το Ιάσιο (pontosnews.gr)
- 13 Ιανουαρίου 1822 – Η καθιέρωση της γαλανόλευκης – Ορθοδοξία News Agency (orthodoxianewsagency.gr)
- Οίκος του Γκλύξμπουργκ – Βικιπαίδεια (wikipedia.org)
- Γ΄ Ελληνική Δημοκρατία – Βικιπαίδεια (wikipedia.org)