Είναι αδιαμφισβήτητο το γεγονός πως στον πόλεμο δεν υπάρχουν κανόνες. Δεν υπάρχει καμία νομική υπόσταση η οποία να οριοθετεί τις θεμιτές συμπεριφορές των ανθρώπων. Παρ’ όλα αυτά, στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο (και σε κάθε πόλεμο) διαπράχθηκαν ορισμένες πράξεις, τόσο αποτρόπαιες οι οποίες ευλόγως χαρακτηρίζονται ως “εγκλήματα “. Βέβαια, αρκετοί από τους εγκληματίες πολέμου είχαν διαφορετική μεταχείριση από ότι ένας εγκληματίας στην πραγματική ζωή. Όχι μόνο δεν τιμωρήθηκαν, αλλά αθωώθηκαν εις το όνομα του κρατικού συμφέροντος των ΗΠΑ.
Εγκλήματα Πολέμου= Ελλειπτικές Δίκες
Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος απαρίθμησε τουλάχιστον 50 εκατομμύρια θύματα. Αναζητώντας τους υπεύθυνους για αυτή τη μαζική σφαγή, πραγματοποιήθηκαν δύο δίκες. Η δίκη της Νυρεμβέργης και η δίκη του Τόκιο συνέβησαν το χρονικό διάστημα 1945-1946. Βέβαια, οι δίκες αυτές αν και θεωρήθηκαν ως μια “μορφή απόδοσης δικαιοσύνης”, στην πραγματικότητα δεν ήταν ακριβώς αυτό. Παρά το γεγονός πως καταδικάστηκαν συνολικά 52 σημαντικά στρατιωτικά πρόσωπα των Ναζί και των Ιαπώνων υπήρχαν δύο μελανά σημεία.
Το πρώτο έγκειται στο χαρακτήρα της όλης διαδικασίας καθώς αν και δικάστηκαν άνθρωποι που ήταν υπεύθυνοι για πολλούς θανάτους, πραγματοποιήθηκαν δίκες μόνο όσον αφορά τους ηττημένους του πολέμου. Χωρίς φυσικά να δύναται κάποιος να αμφισβητήσει τις φρικαλεότητες που προκάλεσαν οι Ναζί και οι Ιάπωνες, τόσο οι ΗΠΑ όσο και η ΕΣΣΔ αλλά και άλλες χώρες διέπραξαν φριχτά εγκλήματα σε καιρούς πολέμου. Βέβαια όπως προαναφέρθηκε, στον πόλεμο οι εγκληματίες έχουν διαφορετική μεταχείριση. Η διαφορετική μεταχείριση έχει διττή σημασία. Από τη μια, σημαίνει πως εάν κάποιος βρίσκεται στο πλευρό των νικητών συνήθως παραγράφονται όσα διέπραξε. Από την άλλη, σχετίζεται με το πόσο “πολύτιμος” είναι κάποιος για τα κρατικά συμφέροντα.
1. Οργάνωση Γκαίλεν= Πως να γλιτώσεις την καταδίκη και να ζεις αξιοπρεπώς διαδίδοντας λάθος πληροφορίες
Το όνομα Ράινχαρτ Γκαίλεν δεν είναι τόσο γνωστό όσο του Χίτλερ ή του Ρούντολφ Ες. Παρ’ όλα αυτά ήταν και αυτός σημαντικό στέλεχος των Ναζί. Ήταν υπεύθυνος για την κατασκοπεία της ΕΣΣΔ και του Κόκκινου στρατού καθώς και υψηλόβαθμο στέλεχος της Βέρμαχτ (συνταγματάρχης). Όπως γίνεται κατανοητό, θα ήταν ιδιαίτερα σημαντικός για κάποια χώρα η οποία θα επιθυμούσε την γνώση μυστικών της Σοβιετικής Ένωσης. Η διορατικότητα του έγινε φανερή μόλις το 1944, διαβλέποντας την ήττα της Γερμανίας διέταξε τους υπάλληλους του να τοποθετήσουν όλα τα απόρρητα έγγραφα σχετικά με την ΕΣΣΔ σε μεταλλικά κουτιά. Έπειτα, η εντολή ήταν να θαφτούν τα κουτιά στα Βαυαρικά όρη που βρίσκονται στη Νότια Γερμανία (στα σημερινά σύνορα με το Λίχτενστάιν).
Πέντε μήνες πριν από τη Δίκη της Νυρεμβέργης, το Μάιο του 1945 ο Γκαίλεν καταφεύγει στις ΗΠΑ και παραδίνεται οικειοθελώς στις Αμερικάνικες αρχές. Ασφαλώς, δε μετανόησε για τη συμπεριφορά του κατά τη διάρκεια του πολέμου του. Γνώριζε και προέβλεψε όμως, πως οι ΗΠΑ ήταν η ιδανική χώρα ώστε να αποκαλύψει τα μυστικά που βρίσκονταν θαμμένα στα βουνά της Γερμανίας.
Έναν χρόνο αργότερα, μετά από την “απολογία” του στις αρχές των ΗΠΑ, επέστρεψε στην Ευρώπη. Κάποιος θα περίμενε πως θα συλλαμβανόταν, ειδικά από την στιγμή που επέστρεφε στον “τόπο του εγκλήματος”. Παρά λοιπόν το γεγονός πως πρώην συνεργάτες του βρίσκονταν στις φυλακές Σπανταού (εκεί φυλακίστηκαν πολλοί από τους Ναζί κατηγορούμενους), εκείνος πλέον εργαζόταν για την CIA. Βέβαια, το πιο εξωφρενικό της υπόθεσης δεν ήταν η εργασία του για λογαριασμό των ΗΠΑ. Ήταν πως είχε την ελευθερία να προσλάβει και πρώην μέλη των Γερμανικών μυστικών υπηρεσιών (Γκεστάπο) αλλά και των SS. Ένας από αυτούς ήταν ο Κλάους Μπάρμπι. Πιο γνωστός ως ο “χασάπης της Λυών”.
Η διάδοση εσφαλμένων πληροφοριών
Περίπου πενήντα χρόνια μετά την πρώτη επαφή του Γκαίλεν με τις ΗΠΑ, ψηφίστηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες ο νόμος “περί αποκάλυψης” από το Κογκρέσο. Έξι χρόνια αργότερα ενώ είχε προηγηθεί η μελέτη περίπου οκτώ εκατομμυρίων εγγράφων αποκαλύφθηκε κάτι ιδιαίτερα αποθαρρυντικό για την εμπιστοσύνη που έδειχναν οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ προς τον Γκαίλεν και την οργάνωση του. Ένα ποσοστό πλησίον του 90 % των πληροφοριών που διαβίβαζε ο Γκαίλεν ήταν εσφαλμένες. Γίνεται αντιληπτό φυσικά πως οι πληροφορίες αυτές διαμόρφωσαν σε σημαντικό βαθμό και ορισμένες αντιδράσεις των ΗΠΑ απέναντι στην ΕΣΣΔ κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.
Ένα τέτοιο παράδειγμα ήταν η θεωρία του Γκαίλεν πως οι Σοβιετικοί έχουν ήδη εγκαταστήσει μια τεράστια βάση πυρηνικών το 1950. Παρά το γεγονός πως λίγα χρόνια αργότερα, δύο κατασκοπευτικά αεροπλάνα δεν εντόπισαν καμία τέτοια βάση μόλις πέταξαν πάνω από την ΕΣΣΔ ο Γερμανός επέμενε. Οι ΗΠΑ, χρησιμοποιώντας τον ως αυθεντία , ενέτειναν τις συναλλαγές τους με τις βιομηχανίες όπλων. Το πιο πιθανό σενάριο είναι πως ο Γκαίλεν και οι συνεργάτες του, απλώς διέδιδαν πληροφορίες δίχως ιδιαίτερη έρευνα, ώστε να θεωρούνται απαραίτητοι από τις ΗΠΑ. Η αντισοβιετική φρενίτιδα των Αμερικάνων ήταν αρκετή ώστε να θεωρούνται ευκολόπιστοι.
2. Από χασάπης της Λυών σε συνταγματάρχης στη Βολιβία
O Κλάους Μπάρμπι, ουδεμία σχέση είχε με την γνωστή κούκλα. Παρουσίαζε μόνο μια ομοιότητα. Φερόταν στους φυλακισμένους στη γερμανοκρατούμενη Λυών σαν να είναι άψυχες κούκλες. Θεωρείται υπεύθυνος για το θάνατο και των βασανισμό άνω των 10.000 φυλακισμένων. Παρ’όλα αυτά δε συνελήφθη ποτέ. Κατάφερε να ξεφύγει από τη Γερμανία και το 1947 ξεκίνησε η συνεργασία του με τις αμερικάνικες μυστικές υπηρεσίες. Στάλθηκε μάλιστα στη Δυτική Γερμανία ώστε να κατασκοπεύει Γάλλους αξιωματούχους. Ομοεθνείς δηλαδή με τους χιλιάδες που θανάτωσε. Δύο χρόνια αργότερα, όταν οι Γάλλοι αντιλήφθηκαν ποιος ήταν λίγο έλειψε να τον συλλάβουν. Όμως, οι ΗΠΑ συνέβαλαν τα μέγιστα ώστε ο ίδιος να καταφύγει στην Αργεντινή. Αξίζει να σημειωθεί σε αυτό το σημείο πως δεν ήταν λίγοι οι Ναζί οι οποίοι κατέφυγαν στη Λατινική Αμερική μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Άλλη χώρα, άλλο όνομα, πάλι θάνατοι.
Συνεχίζοντας λοιπόν σχετικά με τον Μπάρμπι, πλέον ανέλαβε νέο ρόλο. Μακριά από τους αγαπημένους του Γάλλους, άλλαξε το όνομα του σε Κλαους Αλτμαν με τη βοήθεια της CIA. Παρέμεινε στη Λατινική Αμερική ως συνταγματάρχης στη Βολιβία, μέχρι το 1983 και μεσολάβησε σε δύο ιδιαίτερα σημαντικές ιστορικές συγκυρίες. Η πρώτη ήταν η συμμετοχή του στους σχεδιασμούς για τη δολοφονία του Τσε Γκεβάρα το 1967 μόλις εκείνος είχε γυρίσει από το Κογκό όπου απέτυχε να διαδώσει τα επαναστατικά του μηνύματα. Η δεύτερη ήταν η συμβολή του στο “Πραξικόπημα της Κοκαΐνης”.
Στο μυαλό των περισσοτέρων μόλις ακούν για τη Βολιβία, δημιουργούνται σκέψεις σχετικά με κοκαΐνη. Παρά το γεγονός πως η χώρα μετρούσε ήδη το 1980 αρκετά χρόνια παράνομης διακίνησης κοκαϊνης, το πραξικόπημα του 1980 έχει μείνει στην ιστορία. Ο στρατηγός Luis Garcia Meza, υποστηριζόμενος από τις ΗΠΑ, σε συνεργασία με τον Κλάους Άλτμαν εκμεταλλεύονται την πολιτική αστάθεια των τελευταίων δύο χρόνων και αναλαμβάνουν την εξουσία. Όπως σχεδόν σε κάθε στρατιωτικό πραξικόπημα, οι αντιφρονούντες βασανίζονταν και θανατώνονταν.
Η μοναδικότητα του πραξικοπήματος του 1980 έγκειται στο γεγονός πως τα χρήματα με τα οποία αγοράστηκαν οι στρατιωτικοί εξοπλισμοί για να πραγματοποιηθεί, προήλθαν σχεδόν εξ’ολοκλήρου από την κοκαΐνη. Μάλιστα, η αξία των εξαγωγών του ναρκωτικού τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο ήταν υπερδιπλάσιες των συνολικών εξαγωγών της χώρας. Το τέλος της “περιόδου χάριτος” σχεδόν σαράντα χρόνων, για τον Ναζί ήρθε το 1983. Ο νέος κυβερνήτης της Βολιβίας Ερνάν Σουασό τον παρέδωσε στις γαλλικές αρχές. Στα εβδομήντα του πλέον ο Μπάρμπι, φυλακίστηκε στη Γαλλία και πέθανε δέκα χρόνια αργότερα.
3. Operation Paperclip= Η επιστήμη πάνω απ’όλα (τα εγκλήματα)
Οι Ναζί δεν ήταν μόνο πρωτεργάτες στο θάνατο εκατομμυρίων ανθρώπων. Όσον αφορά τον τομέα της επιστήμης, πέτυχαν σπουδαία επιτεύγματα. Ένα από αυτά ήταν η κατασκευή του πυραύλου V2. O συγκεκριμένος πύραυλος ήταν ο πρώτος που πραγματοποίησε πορεία έξω από την ατμόσφαιρα της Γης. Αν και ο Χίτλερ επιθυμούσε να τους χρησιμοποιήσει κατά της Μ. Βρετανίας ως “μηχανές εξόντωσης”, στην πραγματικότητα αποτέλεσαν τη βάση για κάτι τελείως διαφορετικό. Βέβαια, δεν πρέπει να λησμονούμε το γεγονός πως ευθύνονται για το θάνατο 5.000 ανθρώπων. Μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου τόσο οι ΗΠΑ όσο και οι ΕΣΣΔ έσπευσαν να αντιγράψουν τα σχέδια του τα οποία αποτέλεσαν πάρα πολύ σημαντική βάση στη δημιουργία των δικών τους πυραύλων.
Στα τέλη της δεκαετίας του ’50, η αντιπαλότητα ανάμεσα σε ΕΣΣΔ και ΗΠΑ βρίσκεται στα ύψη. Πέρα λοιπόν από την συνεχή ενίσχυση των πυρηνικών τους όπλων ως μέθοδο επίδειξης ισχύος, ιδιαίτερα σημαντικός ήταν και ο αγώνας για την “κατάκτηση του διαστήματος” στα πλαίσια του Ψυχρού Πολέμου. Μόλις λοιπόν ο Χρουστόφ ορίζεται ως Γενικός Γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης, διαφοροποιούνται αρκετά σε αυτή την αναμέτρηση. Ενώ ο Στάλιν συνεχώς διόγκωνε τα έξοδα για στρατιωτικές δαπάνες, ο Χρουστόφ αποπειράθηκε να χαλιναγωγήσει τα συγκεκριμένα έξοδα.
Άλλη μια μάχη Γερμανών και Σοβιετικών
Αρκετά από τα χρήματα τα οποία υπό άλλες συνθήκες θα δίνονταν σε πολεμικό εξοπλισμό, δόθηκαν για την “κατάκτηση του διαστήματος”. Όσα έμειναν, συνέβαλαν στη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών της ΕΣΣΔ. Οι νίκες των Σοβιετικών ήταν αλλεπάλληλες. Το 1957 στέλνεται στο διάστημα ο Σπούτνικ, ο πρώτος τεχνητός δορυφόρος στην ιστορία. Το Νοέμβρη της ίδιας χρονιάς ο Σπούτνικ 2 μεταφέρει τον πρώτο ζωντανό οργανισμό στο διάστημα, τη σκυλίτσα Λάικα. Τέσσερα χρόνια μετά, ο Γιούρι Γκαγκάριν έγινε ο πρώτος άνθρωπος που ταξίδεψε στο διάστημα.
Παρ’όλα αυτά, οι προσδοκίες των Αμερικάνων ήταν πολύ διαφορετικές όταν προσλάμβαναν τον Βέρνερ φον Μπράουν και την ομάδα του. Ο Μπράουν συνέβαλε τα μέγιστα στην κατασκευή του V2. Εκτός από τον συγκεκριμένο πύραυλο, ο Γερμανός επιστήμονας και η ομάδα του είχαν κατασκευάσει πάρα πολλούς πυραύλους οι οποίοι χρησιμοποιήθηκαν από τους Ναζί κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Με λίγα λόγια, αποτελούσαν στενούς τους συνεργάτες. Άλλωστε, η τεχνογνωσία είναι ιδιαίτερα σημαντική για τη νίκη σε έναν πόλεμο.
Και τελικός νικητής; Η επιστήμη;
Τη συγκεκριμένη τεχνογνωσία επιθύμησαν να χρησιμοποιήσουν και οι ΗΠΑ. Κατά την δεκαπενταετία 1945-1959 περισσότεροι από 1600 Γερμανοί μηχανικοί, επιστήμονες και τεχνικοί προσλήφθηκαν από τις μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ. Δίχως να ληφθούν υπόψιν τα αποτελέσματα που είχαν οι εφευρέσεις τους κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκόσμιου ξεκίνησαν να εργάζονται πυρετωδώς. Ο στόχος ήταν γνωστός, η νίκη απέναντι στη Σοβιετική Ένωση. Παρά λοιπόν τις αρχικές ήττες, η συμβολή του Μπράουν σε μια από τις σπουδαιότερες στιγμές της ιστορίας των ΗΠΑ ήταν ιδιαίτερα σημαντική. Ο πύραυλος “Saturn V” που έφερε το διαστημόπλοιο Απόλλο 11, είχε πραγματοποιηθεί υπό τη δική του εποπτεία και επιτήρηση. Ο Απόλλο 11 ήταν το πρώτο διαστημόπλοιο στην ιστορία της ανθρωπότητας που προσεδάφισε ανθρώπους στο φεγγάρι. Βέβαια, παρά τα εύσημα που του αποδόθηκαν, αρκετές από τις ταφόπλακες που τοποθετήθηκαν από το 1939-1945 φέρουν την υπογραφή του και της ομάδας του.
4. Μια πληροφορία τη μέρα, την καταδίκη κάνει πέρα
Η επίθεση στο Περλ Χάρμπορ αποτέλεσε πολύ σημαντικό σημείο στην έκβαση του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Θεωρείται πως είναι ο λόγος ο οποίος οδήγησε στη συμμετοχή των ΗΠΑ στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι λάθος υπολογισμοί των Ιαπώνων για το χρονικό διάστημα όπου θα χρειαστούν οι ΗΠΑ για την ανασύνταξη τους, η ήττα τους στη ναυμαχία του Μιντγουέι και οι απώλειες τους στην αεροναυμαχία της Σάντα Κρουζ έδωσαν τέλος στις επεκτατικές βλέψεις των Ιάπωνων στον ειρηνικό. Αμφότερες οι μάχες δόθηκαν απέναντι στις ΗΠΑ. Κάποιος θα περίμενε η κυβέρνηση των ΗΠΑ, έπειτα και από τη ρίψη των ατομικών βομβών στο Ναγκασάκι και τη Χιροσίμα, να θεωρεί persona non grata κάθε Ιάπωνα ο οποίος πρωτοστάτησε στον πόλεμο. Παρ’όλα αυτά, για χάρη του Ψυχρού Πολέμου όλα παραγράφονται.
Το όνομα Σίρο Ίσι μπορεί να μην είναι γνωστό. Η μονάδα 731, στην οποία Ιάπωνες ιατροί πραγματοποίησαν φριχτά εγκλήματα απέναντι σε Κινέζους είναι περισσότερο γνωστή. Ορισμένα παραδείγματα για όσα συνέβαιναν στη συγκεκριμένη μονάδα ήταν εγχειρήσεις σε φυλακισμένους, από τους οποίους αφαιρούσαν όργανα για να μελετηθούν οι επιπτώσεις στο ανθρώπινο σώμα.
Μάλιστα, σε άλλες περιπτώσεις κάποιων Κινέζων “περισσότερο άτυχων”, πραγματοποιήθηκαν ακρωτηριασμοί άκρων με στόχο να μελετηθεί η απώλεια αίματος και η συμπεριφορά του σώματος. Δεν ήταν λίγες οι φορές που τα άκρα που αφαιρούνταν τοποθετούνταν σε άλλες θέσεις του σώματος (πχ τα ακρωτηριασμένα χέρια τοποθετούνταν στη θέση των ακρωτηριασμένων ποδιών). Βέβαια, παρόμοια περιστατικά έχουν παρατηρηθεί τόσο στο Άουσβιτς από τον Γιόζεφ Μένγκελε (άλλος ένας που ξέφυγε στην Λ. Αμερική), αλλά και φέρεται να συνέβησαν στον πόλεμο του Κοσόβου . Η μοναδικότητα της μονάδας 731 σχετίζεται με τον ιθύνων νου της. Ο Σίρο Ίσι, όχι μόνο δε δικάστηκε για όσα διαπράχθηκαν υπό τις εντολές του αλλά του χορηγήθηκε ασυλία.
Από ποιον;
Μα φυσικά από τις ΗΠΑ. Το 1947 ο στρατηγός Μακάρθουρ, ο οποίος θεωρείται από τους σπουδαιότερους στρατηγούς των ΗΠΑ κατά τον 20ο αιώνα δήλωνε:
Πρόσθετα δεδομένα, ίσως κάποιες πληροφορίες από τον Ίσι, πιθανώς μπορούν να αποκτηθούν πληροφορώντας τους εμπλεκόμενους Ιάπωνες ότι τα στοιχεία θα διαφυλαχθούν από μυστικές υπηρεσίες και δεν θα χρησιμοποιηθούν ως αποδείξεις εγκλημάτων πολέμου
Advertising
Από τη δήλωση του γίνεται αντιληπτό πως επρόκειτο για μια συμφωνία win-win τόσο για τον Ίσι όσο και για τις ΗΠΑ. Από τη μια ο Σίρο θα ζούσε για δεκατέσσερα χρόνια ακόμη ανενόχλητος στο Τόκιο, από την άλλη, οι ΗΠΑ θα μάθαιναν πληροφορίες τόσο για την Κίνα όσο και σχετικά με τη βιομηχανία όπλων από τους συνεργάτες του Ίσι. Ποιος έχασε τελικά; Κανείς. Όσοι έχασαν δεν μπορούσαν να μιλήσουν πλέον. Είτε συγκαταλέγονταν στους 3.000 που θανατώθηκαν μέσα στη μονάδα, είτε σε κάποιο πείραμα ίσως να τους είχε κοπεί η γλώσσα.