Γυναίκες και πολιτική, μία δύσκολη εξίσωση; Δεν θα το έλεγα, αν και αρκετές φορές έχει αποδειχτεί το αντίθετο. Όμως, σήμερα δείχνουμε έμπρακτα την αλλαγή αυτής της στερεοτυπικής άποψης και οι γυναίκες αποκτούν βήμα και πολιτικό λόγο.
Ναι, η αλήθεια είναι ότι τα τελευταία 30 χρόνια μπήκαμε ενεργά στο πολιτικό σκηνικό και όσο προχωράμε αυξάνεται η γυναικεία συμμετοχή στα πολιτικά τεκταινόμενα. Και οι γυναίκες είναι πολιτικά όντα. Μπορεί τα γνωστά στερεότυπα (του προηγούμενου αιώνα) να μας θέλουν περιορισμένες στον ρόλο της ακραιφνούς νοικοκυράς και της μητρότητας, αλλά η κοινωνία σήμερα ξεπερνάει τέτοιου είδους αντιλήψεις.
Μαχόμενη, εργαζόμενη, ανεξάρτητη, δυναμική και πολιτικά ενεργή είναι η σύγχρονη γυναίκα. Κανένας διαχωρισμός του παρελθόντος δεν χωράει σήμερα. Οι εποχές αλλάζουν, οι άνθρωποι εξελίσσονται. Αναλαμβάνουμε θέσεις, που κάποτε φάνταζε αδύνατο να τις διαχειρίζονται γυναίκες.
Αλλά εγώ θα πω το γνωστό ότι τα αδύνατα είναι δυνατά και πλέον εμφορούμαστε από προοδευτικές ιδέες, οι οποίες όχι μόνο δεν παραγκωνίζουν τις γυναίκες, αλλά αντίθετα επιδιώκουν την πλήρη κοινωνική ισότητα.
Γυναίκες και πολιτική: Τι γίνεται στην Ελλάδα;
Υπάρχει εξέλιξη. Αν και οι γυναίκες είναι αρκετά λιγότερες στη Βουλή και τις ηγετικές θέσεις συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια σημειώνεται αύξηση της γυναικείας εμπλοκής στην πολιτική ζωή. Από την ύπαρξη ελάχιστων γυναικών, πλέον, όλο και περισσότερες επιθυμούν να ασχοληθούν έχοντας στόχους και όραμα.
Από το 2013 υπάρχει μία ευχάριστη αύξηση της γυναικείας συμμετοχής στην πολιτική, αλλά πρέπει να πούμε ότι οι θέσεις αυτές δεν αφορούν (τις περισσότερες φορές) την πρωθυπουργία. Με την επίσκεψη της πρωθυπουργού της Φινλανδίας Σάρα Μάριν καταλαβαίνουμε, ότι οι γυναίκες όλο και περισσότερο δείχνουν τις ηγετικές τους ικανότητες και το ζήλο τους για τα κοινά.
Στην Ελλάδα μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει γυναίκα πρωθυπουργός. Φυσικά, έχουμε Πρόεδρο της Δημοκρατίας την κα Σακελλαροπούλου, η οποία είναι η πρώτη γυναίκα στη χώρα μας, που αναλαμβάνει αυτό το αξίωμα. Στην Τουρκία υπήρξε γυναίκα πρωθυπουργός (1993-1996) η Τονσού Τσιλέρ, αν και στη γειτονική χώρα το προεδρικό αξίωμα είναι αυτό που συγκεντρώνει την εξουσία, με το πρωθυπουργικό αξίωμα να είναι πιο <<διακοσμητικό>>. Το δικό μας σύστημα επικεντρώνεται περισσότερο στον Πρωθυπουργό και της Τουρκίας στον Πρόεδρο, αλλά ούτε στην Ελλάδα έχει υπάρξει γυναίκα πρωθυπουργός και στην Τουρκία αντίστοιχα γυναίκα πρόεδρος.
Βέβαια, αυτό δε σημαίνει ότι δεν έχει υπάρξει πρόοδος, αλλά είναι σταδιακή. Με την πάροδο του χρόνου ολοένα κι αυξάνεται η συμμετοχή μας και οι κυβερνητικές μας θέσεις. Γυναίκες βουλευτές, περιφερειάρχες, και μέλη της τοπικής αυτοδιοίκησης δεν είναι κάτι ουτοπικό πλέον αλλά εκατό τοις εκατό πραγματικό.
Στην Ελλάδα σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες οι ενεργές σε πολιτικές θέσεις γυναίκες, δεν είναι τόσες πολλές, αλλά πολύ περισσότερες από το παρελθόν. Σήμερα, πολλές γυναίκες ορθώνουν πολιτικό λόγο και επιθυμούν με όρεξη να εκπροσωπήσουν τους πολίτες.
Παγκοσμίως η πρώτη χώρα με γυναίκες και πρόεδρο και πρωθυπουργό ταυτοχρόνως, ήταν η Σρι Λάνκα, το 1994, ενώ στην περίπτωση της Ευρώπης, πρώτη χώρα με γυναίκες σε προεδρική και πρωθυπουργική θέση, ήταν η Εσθονία το 2021.
Είναι η Ελλάδα έτοιμη για γυναίκα πρωθυπουργό;
Αν και υπάρχει αρκετή γυναικεία συμμετοχή τα σεξιστικά σχόλια δεν απουσιάζουν. Για παράδειγμα για την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, κα. Σακελλαροπούλου ειπώθηκαν αρκετά υβριστικά σχόλια, που μείωσαν το γυναικείο φύλο και έδειξαν ότι κάποια στερεότυπα <<κρατάνε καλά>>.
Επιπλέον, η Φώφη Γεννηματά υπήρξε αρχηγός κόμματος, αλλά γενικά δεν διεκδικείται από τις γυναίκες η πρωθυπουργική θέση. Δεν μπορούμε ωστόσο, να παραβλέψουμε ότι η Ντόρα Μπακογιάννη σαρώνει ως γυναίκα υποψήφια και αφήνει το στίγμα της γυναικείας φωνής, που δεν είναι ικανή μόνο για τα οικιακά, αλλά και για τα πολιτικά.
Ποια είναι η θέση της γυναίκας στην Ελλάδα;
Δυστυχώς μετράμε πολλές γυναικοκτονίες και ενδοοικογενειακή βία. Ανοίγουμε την τηλεόραση και αριθμούμε θύματα ξυλοδαρμού, βιασμού και στην χειρότερη περίπτωση δολοφονίας. Μπορεί μεν να σημειώνουμε εξέλιξη, αλλά δεν είναι λίγοι οι άνθρωποι, που είναι ριζωμένοι στις προκαταλήψεις και οδηγούνται σε ακρότητες.
Επιπλέον, οι γυναίκες σήμερα 25-34 ετών δεν προσλαμβάνονται τόσο εύκολα, γιατί οι εργοδότες φοβούνται ότι λόγω της αναπαραγωγικής τους ηλικίας, ίσως προτεραιότητα είναι η οικογένεια και όχι η επαγγελματική τους πορεία. Δεν ισχύει το ίδιο στην περίπτωση των ανδρών.
Φυσικά, αυτό δεν συμβαίνει πάντα και δεν είναι ο κανόνας λειτουργίας της ελληνικής κοινωνίας, αλλά υπάρχουν άτομα που ενεργούν αναλόγως. Επιπλέον, το μέτρο της ποσόστωσης φύλου δεν είναι παλιό. Πρώτη φορά εφαρμόστηκε το 2008 και από τότε η κοινοβουλευτική εκπροσώπηση των γυναικών έχει αυξηθεί στο 33%.
Στο Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για την Ισότητα των Φύλων 2011-2020, που εγκρίθηκε στις 7 Μαρτίου 2011, το Συμβούλιο παραδέχτηκε ότι οι πολιτικές για την ισότητα των φύλων είναι ζωτικής σημασίας για την οικονομική ανάπτυξη, την ευημερία και την ανταγωνιστικότητα και ζήτησε να ληφθούν τα ανάλογα μέτρα για την προώθηση της ισότιμης συμμετοχής των γυναικών και των ανδρών στη λήψη αποφάσεων σε όλα τα επίπεδα, αποσκοπώντας στην αξιοποίηση όλων των ικανοτήτων.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο, το υπο-εκπροσωπούμενο γυναικείο φύλο, κατόρθωσε να εισέλθει σε αυτό που ονομάζουμε “τα κοινά”. Ακόμη κι αν δεν έχουμε τα ίδια ποσοστά με άλλες χώρες, η κατάσταση αλλάζει και είναι στο χέρι μας.
Πηγές:
- Παντελίδου Μαλούτα Μάρω. Γυναίκες και Πολιτική, Η πολιτική φυσιογνωμία των Ελληνίδων. Ανακτήθηκε από: https://eclass.uoa.gr/modules/document/file.php/PSPA170/%CE%93%CE%A5%CE%9D%CE%91%CE%99%CE%9A%CE%95%CE%A3%20%CE%9A%CE%91%CE%99%20%CE%A0%CE%9F%CE%9B%CE%99%CE%A4%CE%99%CE%9A%CE%97%20%CE%99.pdf (τελευταία πρόσβαση 22/05/2023)
- Πιτσίκα Ρεββέκα. Γυναίκες στην Πολιτική. Ανακτήθηκε από: https://www.capital.gr/me-apopsi/3369969/gunaikes-stin-politiki/ (τελευταία πρόσβαση 22/05/2023)
- Στέφου Όλγα. Ποια είναι η θέση της γυναίκας στην πολιτική στην Ελλάδα. Ανακτήθηκε από: https://www.in.gr/2022/05/03/life/woman/poia-einai-thesi-tis-gynaikas-stin-politiki-stin-ellada/ (τελευταία πρόσβαση 22/05/2023)
