Τα αποτρόπαια εγκλήματα της ναζιστικής Γερμανίας κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου που σχετίζονταν ως επί το πλείστον με την αντισημιτική συμπεριφορά είχαν ως αποτέλεσμα την θυματοποίηση του Εβραϊκού λαού. Μετά την λήξη του πολέμου, ως αποζημίωση για τις φρικαλεότητες που υπέστη ο Εβραϊκός λαός από τους Ναζί , με επίσημη απόφαση του ΟΗΕ εγκρίθηκε η δημιουργία του κράτους του Ισραήλ. Έτσι λοιπόν, το 1948 πραγματοποιήθηκε η μαζική μετανάστευση Εβραίων από όλη την Ευρώπη προς την Παλαιστίνη, η οποία βρισκόταν υπό Βρετανική κατοχή από το 1917. Με σχετικό ψήφισμα του ΟΗΕ αποφασίστηκε η διχοτόμηση της περιοχής σε 2 ίσα περίπου μέρη και η δημιουργία 2 ανεξάρτητων κρατών , του Ισραήλ και της Παλαιστίνης. Ειδικότερα, το Ισραήλ καταλάμβανε το 55% της περιφέρειας , ενώ η Παλαιστίνη το 43%. Η Ιερουσαλήμ τέθηκε υπό διεθνή έλεγχο. Ωστόσο, ο ισραηλινός λαός δεν ήθελε να συμβιβαστεί με το μισό κομμάτι της περιοχής , καθώς επιθυμεί μέχρι και σήμερα την επανάκτηση όλων των Αγίων Τόπων. Οι Παλαιστίνιοι είναι εξίσου δυσαρεστημένοι με την νέα τάξη πραγμάτων.
Ιστορικό πλαίσιο
Το 1948 έχουμε τον 1ο αραβοϊσραηλινό πόλεμο, ο οποίος έληξε με συντριπτική ήττα των Παλαιστινίων και με 750.000 πρόσφυγες. Τον Μάρτιο του 1949 πραγματοποιήθηκε η συμφωνία μόνιμης κατάπαυσης πυρός και ορίστηκαν τα εσωτερικά σύνορα του Ισραήλ, τα οποία έλαβαν την ονομασία «Πράσινη Γραμμή». Ωστόσο, το 1967 κατά την διάρκεια του πολέμου των 6 ημερών, ισραηλινοί στρατιώτες κατέλαβαν την Δυτική Όχθη του Ιορδάνη, τη Λωρίδα της Γάζας, το όρος Σινά και τα υψώματα Γκολάν, εκτοπίζοντας τους Παλαιστίνιους στην Λωρίδα της Γάζας και την Δυτική Όχθη. Ο πόλεμος των 6 ημερών έληξε με τον υπερδιπλασιασμό των εδαφών του Ισραήλ. Ο ΟΗΕ με το ψήφισμα 242 απαιτεί την άμεση αποχώρησης των Ισραηλινών από τα κατεχόμενα. Ωστόσο, η εφαρμογή του εν λόγω ψηφίσματος εκκρεμεί ακόμα.
Στην Παλαιστίνη δύο οργανώσεις δεσπόζουν στην πολιτικό-στρατιωτική σκηνή, η Φατάχ στην περιοχή της Γάζας και η Χαμάς στη Δυτική όχθη. Ειδικότερα, η Φατάχ, η οποία ιδρύθηκε το 1968, αποτελεί συνιστώσα του PLO (Οργάνωση Απελευθέρωσης Παλαιστίνης) και διατηρεί ένα μετριοπαθές προφίλ με αποτέλεσμα να είναι αποδεκτή από την διεθνή κοινότητα ως εκπρόσωπος του Παλαιστίνιου λαού. Αντίθετα, η Χαμάς διαθέτει ακραία εθνικιστικά και φονταμενταλιστικά χαρακτηριστικά. Ως αποτέλεσμα αυτού δεν έχει την υποστήριξη της Δύσης.
Η Χαμάς αποτελεί δημιούργημα της 1ης Ιντιφάντας (1987- 1993), κίνημα ισλαμικής αντίστασης κατά την λήξη της οποίας η Φατάχ κατηγορήθηκε για προδοσία, λόγω των σκανδάλων διαφθοράς και του συμβιβασμού της στις μυστικές συμφωνίες με το Ισραήλ στο Όσλο. Συγκεκριμένα, η Φατάχ αποδέχτηκε την αναγνώριση του Ισραήλ αποζητώντας ως αντάλλαγμα την αναγνώριση της αυτονομίας της Γάζας και της Δυτικής Όχθης, ακολουθώντας το δόγμα γη ως αντάλλαγμα για ειρήνη. Η μετριοπαθής πολιτική της Φατάχ είχε ως αποτέλεσμα την άνοδο της δημοτικότητας της Χαμάς και την νομιμοποίησή της στις εκλογές του 2006, όπου απέκτησε 74 στις 132 έδρες.
Το 1993 δημιουργήθηκε η Εθνική Παλαιστινιακή Αρχή, ένα επίσημο σώμα από 40-80.000 στρατιώτες που τυπικά εκτελούν χρέη αστυνομικών και είναι υπεύθυνοι για τον έλεγχο της λωρίδας της Γάζας, της Δυτικής Όχθης και για τις αστικές υποθέσεις στις αγροτικές περιοχές. Το 2003 δημιουργήθηκε ο «οδικός χάρτης», ένα σχέδιο λύσης του παλαιστινιακού από τον ΟΗΕ, τις ΗΠΑ, την ΕΕ και την Ρωσία, το οποίο δεν εφαρμόστηκε ποτέ.
Το 2004 έχουμε την εισβολή του Ισραήλ στην βόρεια λωρίδα της Γάζας ως αντεπίθεση στην εκτόξευση πυραύλων Κασάμ από παλαιστίνιους στρατιώτες με θύματα 2 μικρά εβραιόπουλα. Αποτέλεσμα της επίθεσης του Ισραήλ ήταν ο χαμός 130 παλαιστινίων.
Το 2006 πραγματοποιήθηκε η επιχείρηση «καλοκαιρινής βροχής», δηλαδή η εισβολή ισραηλινών δυνάμεων στην Γάζα μετά την αιχμαλωσία ισραηλινών στρατιωτών. Η ισλαμική οργάνωση Χεζμπολάχ επιτέθηκε μέσω του Λίβανου κατά του Ισραήλ και αιχμαλώτισε 2 στρατιώτες . Οι στρατιωτικές επιθέσεις και αντεπιθέσεις μεταξύ των 2 πλευρών συνεχίστηκαν ακάθεκτες και τα επόμενα χρόνια.
Ορόσημο στην διαμάχη των 2 Παλαιστινιακών οργανώσεων αποτελεί η κατάληψη της λωρίδας της Γάζας από την Χαμάς, με ταυτόχρονη ανάληψη της διακυβέρνησης το 2007. Εν τω μεταξύ, κατά την διάρκεια της 2ης Ιντιφάντας(2000-2006), το Ισραήλ προέβη στην οικοδόμηση τείχους με αποτέλεσμα τον πλήρη αποκλεισμό της Παλαιστίνης, το οποίο διατηρήθηκε και κατά την περίοδο της εκεχειρίας(2008) , η οποία επετεύχθη με την μεσολάβηση της Αιγύπτου. Στις 19 Δεκεμβρίου 2008 παρατηρείται η λήξη της εκεχειρίας, ενώ στις 27 Δεκέμβρη πραγματοποιήθηκε η επιχείρηση «χυτό μολύβι» που σήμανε τον αέριο βομβαρδισμό της περιοχής της Γάζας από τις στρατιωτικές δυνάμεις του Ισραήλ.
Το 2010 ισραηλινοί ακτιβιστές καταδρομείς επιχείρησαν να σπάσουν τον αποκλεισμό προκειμένου να φέρουν βοήθεια στην Γάζα. Τελικά, η προσπάθεια ματαιώθηκε με την βίαιη επέμβαση του Ισραήλ. Η συγκεκριμένη επίθεση δέχτηκε διεθνή κατακραυγή.
Ύστερα από μια σχετικά ήρεμη περίοδο, η επόμενη μεγάλη ένταση σημειώθηκε στις 8 Ιουλίου του 2014 η επιχείρηση με την κωδική ονομασία «προστατευμένη παρυφή» σαν απάντηση στην απαγωγή και δολοφονία 3 ισραηλινών στην περιοχή της Δυτικής Όχθης . Συγκεκριμένα πρόκειται για επίθεση αμυντικών δυνάμεων του Ισραήλ (IDF) στη λωρίδα της Γάζας. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του ΟΗΕ κατά την επιχείρηση το 77% των θυμάτων της επίθεσης ήταν άμαχος πληθυσμός, εκ των οποίων το 30% ήταν παιδιά. Επιπλέον στις 13 Ιουλίου σύμφωνα με την Guardian έγιναν πάνω από 1300 ισραηλινές επιθέσεις με πάνω από 800 ρουκέτες. Μάλιστα, ένας ισραηλινός πύραυλος εκτοξεύτηκε σ’ ένα τζαμί το οποίο χρησιμοποιούταν ως κέντρο αποκατάστασης αναπήρων, με αποτέλεσμα τον θάνατο 18 αθώων.
Το αποκορύφωμα της αποτροπαιότητας της συγκεκριμένης επιχείρησης ωστόσο αποτέλεσε ο βομβαρδισμός των ισραηλινών δυνάμεων σε σχολείο του ΟΗΕ, στις 30 Ιουλίου του 2014. Η επιχείρηση «προστατευμένη παρυφή» αποτελεί μια από τις πιο καταστροφικές και βάναυσες επιθέσεις στην ποριά των αραβο-ισραηλινών πολέμων και αποτελεί απόδειξη εξαιρετικά σοβαρού ελλείμματος ανθρωπιάς, καταδεικνύοντας το βαθύτατο επίπεδο ανθρωπιστικής κρίσης της εποχής μας.
Τα υπόλοιπα 3 χρόνια χαρακτηρίστηκαν από επιθέσεις και αντεπιθέσεις μεταξύ των 2 πλευρών, μέχρι που στις 17 Σεπτέμβρη 2017 η Φατάχ και η Χαμάς συμφώνησαν εν όψει των επερχόμενων βουλευτικών εκλογών στην διατήρηση φιλικών σχέσεων προσωρινά τουλάχιστον. Την στάση τους αυτή επιβεβαίωσε μάλιστα σε επίσημη συνέντευξη τύπου ο πρόεδρος της οργάνωσης Χαμάς στο Κάιρο. Συγκεκριμένα, η Φατάχ έχει την υποστήριξη της Χαμάς , ενώ ταυτόχρονα δεσμεύτηκε πως θα παραχωρήσει εξουσίες στην Λωρίδα της Γάζας στον Μαχμούτ Αμπάς, πρόεδρο της Φατάχ. Η συμφωνία έγινε με διαμεσολάβηση της Αιγύπτου.
Η σημερινή κατάσταση
Το ισραηλινό τείχος το οποίο δημιουργήθηκε με σκοπό την παρεμπόδιση των επιθέσεων αυτοκτονίας της 2ης Ιντιφάντας και το οποίο εξακολουθεί ακόμα να υπάρχει, έχει μετατρέψει την Παλαιστίνη σε μια τεράστια φυλακή! Πρόκειται για μια κατάφωρη καταπάτηση ανθρώπινων δικαιωμάτων. Ειδικότερα, η χρηματοδότηση του Ισραήλ από την πλέον μεγαλύτερη υπερδύναμη, την Αμερική έχει οδηγήσει την Παλαιστίνη σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης. Αρχικά, σε μια περιοχή με αρκετά υψηλά ποσοστά γεννήσεων ο δείκτης παιδικής θνησιμότητα είναι εξαιρετικά υψηλός, γεγονός το οποίο αποτελεί παράδοξο. Ως αποτέλεσμα των συνεχών βομβαρδισμών Παλαιστίνιοι πρόσφυγες είναι αναγκασμένοι να ζουν εκδιωγμένοι σε καταυλισμούς υπό άθλιες συνθήκες . Η ανεργία και η φτώχεια αποτελούν εξαιρετικά σημαντικά προβλήματα. Επίσης, η κατάσταση επιβαρύνεται και από το εξαιρετικά κακής ποιότητας δίκτυο ύδρευσης και αποχέτευσης.
Σύμφωνα με επίσημη έκθεση του ΟΗΕ η περιοχή της Γάζας σε 10 χρόνια θα είναι μη βιώσιμη! Τα προβλήματα των ανθρώπων που μένουν στους καταυλισμούς είναι πολυάριθμα και ιδιαιτέρως κρίσιμα. Η υγειονομική περίθαλψη είναι μηδαμινή καθώς δεν υπάρχει καμία μέριμνα, εκτός των εθελοντών ορισμένων μη κυβερνητικών οργανώσεων , χαρακτηριστικό παράδειγμα των οποίων αποτελεί η δράση της UNICEF. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της UNICEF τα μισά παιδιά που είναι θύματα των επιδρομών είναι συνήθως κάτω των 12 ετών!
Πρωτεύον πρόβλημα αποτελεί και η μεγάλη έλλειψη προμηθειών ηλεκτρικής ενέργειας. Συγκεκριμένα, η παροχή ηλεκτρικού ρεύματος διατηρείται για 2 περίπου ώρες την ημέρα. Ωστόσο, το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι παλαιστίνιοι στην περιοχή της Γάζας είναι το νερό. Η έλλειψη πόσιμου νερού κάνει την κατάσταση εξαιρετικά δύσκολη. Εκτός του αποκλεισμού που υφίσταται η περιοχή της Γάζας από το Ισραήλ, το 2013 η Αίγυπτος αποφάσισε να κλείσει σχεδόν τελείως το πέρασμα προς τον παλαιστινιακό θύλακα , ενώ ταυτόχρονα κατέστρεψε τις υπόγειες σήραγγες για λαθραία προϊόντα ζωτικής σημασίας για την Γάζα συμπεριλαμβανομένων και των όπλων, επιδεινώνοντας κατά αυτόν τον τρόπο την ήδη αφόρητη κατάσταση του αποκλεισμού.
Μεγάλη απογοήτευση, παράλληλα, έχει προκαλέσει η αναποτελεσματική έως και σαμποταριστική δράση της Εθνικής Παλαιστινιακής Αρχής, η οποία στο όνομα της ασφάλειας των πολιτών και της αποτροπής των εχθροπραξιών και των επιθέσεων, έχει απαγορεύσει τις συγκεντρώσεις. Συν τοις άλλοις, οι Παλαιστίνιοι αξιωματικοί απαγορεύουν την χορήγηση αδειών εξόδου ακόμη και στους ασθενείς κατοίκους προκειμένου να νοσηλευτούν!
Αντίθετα μ’ όλα αυτά, λίγα μέτρα πιο μακριά στην αντίθετη πλευρά του τοίχους βρίσκεται ένας τελείως διαφορετικός κόσμος. Στους προσεγμένους εποικισμούς των ισραηλινών μπορεί κανείς να δει σχολεία, καλοφτιαγμένους δρόμους, οι οποίοι παρέχουν άμεση πρόσβαση στο Ισραήλ, καλοδιατηρημένα και αξιοπρεπή σπίτια για τους κατοίκους, γεγονός το οποίο εντείνει ακόμα περισσότερο τα αρνητικά συναισθήματα των Παλαιστίνιων λόγω της ολοφάνερης και έντονης διάκρισης και αδικίας που υφίστανται.
Η ανάμειξη των ΗΠΑ
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η παρουσία των ΗΠΑ στις αραβο-ισραηλινές υποθέσεις. Αρχικά, με παρότρυνση της Αμερικής εκδόθηκε η απόφαση του ΟΗΕ το 1948 σχετικά με την δημιουργία του κράτους του Ισραήλ. Κατά την περίοδο της εκδίωξης του εβραϊκού λαού εκατοντάδες χιλιάδες Εβραίοι βρήκαν καταφύγιο στην Αμερική. Σήμερα, υπάρχουν πάνω από 6.000.000 Εβραίοι κάτοικοι στις ΗΠΑ και μάλιστα αποτελούν μια κοινότητα αρκετά ισχυρή ώστε να υποστηρίζεται από πολλούς η άποψη πως οι Εβραίοι της διασποράς επηρεάζουν και διαμορφώνουν την πολιτική κατάσταση στο Ισραήλ. Είναι γεγονός ότι στην Αμερική έχει δημιουργηθεί ένα πολύ ισχυρό Εβραϊκό λόμπι, καθώς πολλοί Εβραίοι βρίσκονται σε θέσεις κλειδιά της πολιτικής και της οικονομίας, λόγω της εξαιρετικά σημαντικής συμβολής τους στην αμερικάνικη οικονομία. Είναι λοιπόν επόμενο να έχουν την πλήρη υποστήριξη των ΗΠΑ σε οικονομικό πολιτικό και στρατιωτικό επίπεδο.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει για τις ΗΠΑ ο έλεγχος της περιοχής και από πολιτικοοικονομική άποψη, καθώς χρησιμοποιώντας τους Εβραίους ως κατασκόπους τους στην Μέση Ανατολή διευκολύνεται η διεύρυνση του πεδίου ελέγχου τους. Συνεπώς, πρόκειται για ιμπεριαλισμό με άλλα μέσα. Επιπλέον, πέρα από τα πολιτικά ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η περιοχή της Μέσης Ανατολής από γεωπολιτική άποψη. Η περιοχή της Μέσης Ανατολής διαθέτει πολυάριθμες πλουτοπαραγωγικές πηγές, όπως πετρέλαιο, φυσικό αέριο και άλλες ενεργειακές πηγές οι οποίες την μετατρέπουν σε μήλο της έριδος. Είναι λοιπόν επόμενο οι Αμερικάνοι να επιθυμούν την απομύζησή τους, την οικονομική τους εκμετάλλευση.
Τέλος, όσον αφορά την διαμάχη μεταξύ των οργανώσεων Φατάχ- Χαμάς οι Αμερικάνοι ακολουθούν την πολιτική της ισορροπίας ισχύος. Πρόκειται για μια στρατηγική αποδυνάμωσης του πιο ισχυρού αντιπάλου, στην προκειμένη περίπτωση της Χαμάς, με ταυτόχρονη ενίσχυση και υποστήριξη του πιο αδύναμου, της Φατάχ, με σκοπό την διατήρηση της ισορροπίας μεταξύ των δύο δυνάμεων της περιοχής, ώστε καμία δύναμη να μην υπερέχει της άλλης. Διαφορετικά, σε περίπτωση που μια μεριά αποκτήσει περισσότερη δύναμη στην περιοχή, ταυτόχρονα υπάρχει κίνδυνος για το αμερικανικό συμφέρον, το οποίο δικαιολογεί την έμπρακτη υποστήριξη των ΗΠΑ στην Φατάχ με οπλικό εξοπλισμό.
Συμπεράσματα
Εν κατακλείδι, το μεσανατολικό αποτελεί ένα ζήτημα που έχει απασχολήσει εξαιρετικά και για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα την διεθνή κοινότητα και που εξακολουθεί να απασχολεί μέχρι και σήμερα. Πρόκειται για ένα ζήτημα εξαιρετικά πολύπλοκο με προεκτάσεις που ενδέχεται να πάρουν τρομακτικές διαστάσεις . Το Παλαιστινιακό έχει διχάσει πολλούς πολιτικούς αναλυτές και έχει προκαλέσει μεγάλη ανησυχία σχετικά με τις προοπτικές επίλυσης του.
Είναι αλήθεια πως ο Παλαιστινιακός αγώνας διαθέτει αρκετά ακραία εθνικιστικά και θρησκευτικά χαρακτηριστικά , όπως οι σεξιστικές απόψεις περί κατωτερότητας της θέσης της γυναίκας, η νομιμοποίηση της παιδοφιλίας μέσω του γάμου και η υπέρμετρη έχθρα προς τον λαό του Ισραήλ. Ωστόσο, οι εχθρικές αυτές ενέργειες εκφράζονται μέσω των 2 οργανώσεων Φατάχ – Χαμάς με αποτέλεσμα ο απλός κόσμος να υφίσταται τις καταστροφικές συνέπειες ενός διπλού στην ουσία πολέμου! Δηλαδή έναν πόλεμο με το Ισραήλ και ταυτόχρονα έναν εξίσου καταστροφικό εμφύλιο ανάμεσα στην Φατάχ και την Χαμάς!
Καταλήγοντας, οι Εβραίοι αποτέλεσαν αδιαμφισβήτητα τα θύματα του Β παγκοσμίου πολέμου, καθώς υπέστησαν τρομερά βασανιστήρια και την παρολίγον γενοκτονία τους. Ωστόσο, την σημερινή εποχή το Ισραήλ με την βοήθεια της Αμερικής ( οικονομική, πολιτική, στρατιωτική) έχει εξελιχθεί σε ένα πανίσχυρο κράτος ,το οποίο προσδοκεί πλέον την πλήρη καταστροφή του παλαιστινιακού λαού, με αποτέλεσμα να τίθεται το εύλογο ερώτημα μήπως τα τότε θύματα, ξεχνώντας το τραυματικό παρελθόν τους , εξελίσσονται σε θύτες;
Πηγές
http://hellanicus.lib.aegean.gr/handle/11610/12259
https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/sas/article/view/819
file:///C:/Users/User/Downloads/sabrii_palestine.pdf
https://www.vice.com/gr/article/wnemvb/ti-symvainei-sti-gaza-free-palestine
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1475-4967.2006.00260.x/full
https://books.google.gr/books?hl=el&lr=&id=jLdEAgAAQBAJ&oi=fnd&pg=PR8&dq=israel+palestine+war&ots=XxS07T7c-x&sig=QHRaEtDVJqFRSsigVTfqTvjQl6M&redir_esc=y#v=onepage&q=israel%20palestine%20war&f=false
