Το ερώτημα που παρατηρείται στον τίτλο του άρθρου φαντάζει πολύ απλό στην απάντησή του αλλά δεν είναι. Τα σχολεία την σήμερον ημέρα περισσότερο εκπαιδεύουν πάρα ‘παιδεύουν’ τους μαθητές – βεβαίως, η εκπαίδευση είναι αναγκαία διότι παρέχει στα άτομα δεξιότητες και καλλιεργεί επιδέξιους ανθρώπους, όμως η παιδεία είναι ένα ανθρωποπλαστικό ιδανικό με το οποίο κανείς γίνεται άνθρωπος.
Τα ελληνικά δεδομένα
Δεν είναι κρυφό πως η Ελλάδα προσπαθεί να γίνει μία προοδευτική και παγκοσμιοποιημένη χώρα, ειδικά από τότε που εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, γι’ αυτό και έχει προχωρήσει σε εκατοντάδες μεταρρυθμίσεις στον τομέα της εκπαίδευσης. Στην πράξη όμως παρατηρείται ότι έχει σημειωθεί κάθε άλλο παρά πρόοδος – αυτό φαίνεται όχι μόνο από τις, κατά πολύ, μειωμένες βάσεις εισαγωγής των πανεπιστημίων αλλά ήδη από το δημοτικό, κυρίως μετά το ξέσπασμα της πανδημίας οπότε και εισήχθη η τηλεκπαίδευση στα σχολεία.
Οι νέοι μέθοδοι διαπαιδαγώγησης που απογοητεύουν
Εντούτοις, δεν έχει αλλάξει μόνο ο τρόπος εκμάθησης των ατόμων αλλά και η γαλούχησή τους. Όλο και περισσότεροι γονείς υιοθετούν ένα πιο ελαστικό σύστημα ανατροφής των παιδιών τους θέλοντας να πλησιάσουν στα πρότυπα της Δύσης και κυρίως της Αμερικής. Στο πλαίσιο αυτού του εκσυγχρονισμένου τρόπου διαπαιδαγώγησης, τα παιδιά καταλήγουν να γίνονται homunculus καθώς οι γονείς προσπαθούν αυστηρά μέσω του διαλόγου και όχι των απαγορεύσεων να τα συνετίσουν, κάνοντάς τα πολλές φορές να αισθάνονται ενοχές αφού οι αποφάσεις των επιλογών τους εξαρτώνται από τα ίδια. Την ίδια στιγμή, οι ελληνικές αξίες και παραδόσεις αποκρύπτονται τόσο από την οικογένεια όσο και από το σχολείο ενώ προβάλλονται κατά πολλοίς και με περίσσιο ενθουσιασμό η επιχειρηματικότητα, η πολυπολιτισμικότητα, ο δικαιωματισμός κ.λπ. Όλα αυτά γίνονται σε ένα κλίμα “παιδοκολακείας” γιατί τα παιδιά δεν μαθαίνουν τις υποχρεώσεις τους και τις προοπτικές που μπορούν να έχουν στην Ελλάδα κάνοντας μία αξιοπρεπή ζωή-εργασία. Αντιθέτως, τα εγκιβωτίζουν με πλασματικά όνειρα για το πώς θα κάνουν μια χλιδάτη ζωή, (φράση που εμφανίστηκε τα τελευταία 20 χρόνια), ανεξαρτήτως αν θα χρησιμοποιήσουν έντιμα μέσα.
Όλα τα παραπάνω οδήγησαν τις νέες γενιές να πάσχουν από έλλειψη κριτικής σκέψης και γλωσσική ένδεια με αποτέλεσμα να καθίστανται πολύ εύκολα φερέφωνα ακόμα και στο ίδιο κοινωνικό τους περιβάλλον. Όσοι εναπομείναντες εκπαιδευτικοί προσπαθούν να τους μάθουν πως το σχολείο εκτός των άλλων πρέπει να τους καλλιεργεί την εθνική ομοψυχία, την περιέργεια ανοίξουν τους ορίζοντές τους, τις αξίες της γνώσης και πως η τιμωρία υπάρχει όχι ως μέσον εκδίκησης και ένδειξης εξουσίας αλλά έρχεται να βοηθήσει το παιδί να κατανοήσει πρώτα το λάθος του και έπειτα ότι κάθε του πράξη φέρει συνέπειες, τίθεται υπό διωγμό από τους μεν δασκάλους/καθηγητές και από τους δε γονείς.
Συνοψίζοντας, παρ’ όλο που φαίνεται να έχει επικρατήσει η εκπαίδευση στα ελληνικά σχολεία και στις οικογένειες, η ίδια είναι κατά πολύ κατώτερη από την παιδεία γιατί η παιδεία είναι αυτή που μαθαίνει στο νέο να καλύπτει τις ανάγκες του με τέτοιο τρόπο ώστε να μην χρειάζεται την βοήθεια των άλλων σε πράγματα που μπορεί να καταφέρει μόνος του. Τέλος, ας μην ξεχνάμε την ύπαρξη της “αυτοπαιδείας” μέσω ενός καλού βιβλίου. Πρέπει να προτρέψουμε τα νέα παιδιά, από μικρή ηλικία κιόλας, να διαβάσουν και να αγαπήσουν τα βιβλία – όχι μόνο τα μυθιστορήματα αλλά να εστιάσουν σε εκείνα από τα οποία μπορούν να μάθουν την ιστορία τους και να αποκομίσουν γνώση.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:
Σαρηγιαννίδη Ε. (2022), Διαπαιδαγώγηση μέσω ενοχοποίησης, Διαπαιδαγώγηση μέσω ενοχοποίησης | Ευγενία Σαρηγιαννίδη | Psy-Counsellors
iska (2021) ,Έρευνα για τηλεκπαίδευση: 72% μαθητών χωρίς εμπέδωση ύλης-Τεχνικά προβλήματα 92% εκπαιδευτικών ,Έρευνα για τηλεκπαίδευση: 72% μαθητών χωρίς εμπέδωση ύλης-Τεχνικά προβλήματα 92% εκπαιδευτικών (iskra.gr)
