Το χρονικό μιας ανθρώπινης καταστροφής και οι Ταλιμπάν

Ήταν 15 Αυγούστου όταν οι ΗΠΑ αποφάσισαν την απομάκρυνση των στρατιωτικών δυνάμεών τους από το Αφγανιστάν. Η καθημερινή ζωή των Αφγανών πολιτών θα έπαιρνε άσχημη τροπή. Δεν έχει περάσει ένας μήνας από την μέρα που η χώρα παρέλυσε κάτω από την εξαναγκαστική επάνοδο των Ταλιμπάν στην εξουσία. Δεν έχει περάσει ένας μήνας από τη μέρα που χιλιάδες απεγνωσμένοι πολίτες να μην ζητούν τρόπο διαφυγής. Ακόμη και αν αυτό σημαίνει θάνατος. Αξίζει να κάνουμε μια ανασκόπηση στα γεγονότα που οδήγησαν στην αιματηρή πραγματικότητα που αντιμετωπίζει σήμερα ο λαός του Αφγανιστάν.

Ποιοι είναι οι Ταλιμπάν;

Το κίνημα των Ταλιμπάν δεν είναι κάτι καινούργιο. Αποτελεί μια πολιτική και συνάμα θρησκευτική παράταξη με ιδεολογίες ισλαμικού φονταμενταλισμού και θρησκευτικού εθνικισμού. Ιδρυτής του κινήματος υπήρξε ο Mullah Mohammad Omar από την Κανταχάρ τον Σεπτέμβριο του 1994. Όραμά του ήταν να εξοστρακίσει κάθε «ξένη» απειλή και να σώσει τον λαό από τα δεινά πολέμων και κατακτητών. Ο ίδιος, μάλιστα, ήταν βαθιά επηρεασμένος από την περίοδο που οι Σοβιετικοί κατέλαβαν το Αφγανιστάν πολεμώντας ως Mujahideen και καλλιεργώντας το πατριωτικό του φρόνημα. Τον Νοέμβριο του 1994 διεξάγεται επίθεση στην Κανταχάρ από τη νεοσύστατη ομάδα των Ταλιμπάν. Η πόλη πέφτει χωρίς αντίσταση όπως και άλλες 12 επαρχίες της χώρας μέχρι τις αρχές του 1995.

Μέχρι τότε δε θεωρούνταν απειλή από τον απλό λαό. Ομολογουμένως, συνέβαινε το αντίθετο. Περιόριζαν τη διαφθορά, χαλιναγωγούσαν την ανομία και προτάσσοντας την πίστη στο έθνος και το Ισλάμ, κέρδιζαν έδαφος στις καρδιές του απλού λαού. Δεν μπορεί να αδικεί κανείς την εναπόθεση ελπίδας από τους πολίτες στη συγκεκριμένη ριζοσπαστική δύναμη μιας και η χώρα μαστιζόταν από τον εμφύλιο πόλεμο. Οι υποκείμενες προθέσεις του κινήματος, ωστόσο, δεν άργησαν να ανέλθουν στο φως. Διψώντας για εξουσία, προσπάθησαν να καταλάβουν την πρωτεύουσα Καμπούλ όπου και συνάντησαν σθεναρή αντίσταση από τις δυνάμεις του κράτους. Σε αντίποινα, οι Ταλιμπάν έσφαξαν άμαχο πληθυσμό, κάτι που οδήγησε στην έκπτωσή τους από την ιδέα του «εθνικού σωτήρα» που είχε ο λαός στο μυαλό του.

Διαβάστε επίσης BikeStormz: στο Λονδίνο πολεμούν τη βία με τα ποδήλατα

Μέχρι τον Δεκέμβριο του 2001 οι Ταλιμπάν κατείχαν την εξουσία της χώρας σε ποσοστό 70%. Κατά τη διακυβέρνησή τους εφαρμόστηκε η Σαρία, μια ισλαμική ερμηνεία του Κορανίου στην πιο αυστηρή εκδοχή της. Κατά τις διαβουλεύσεις της Σαρίας, απαγορεύτηκε η προβολή πολλών ταινιών, η φωτογραφία και η ορχηστρική μουσική ενώ οι σφαγές ανθρώπων και οι δημεύσεις περιουσιών πλήθαιναν. Όσο για τις γυναίκες, απαγορεύτηκε η έξοδός τους από το σπίτι χωρίς τη συνοδεία συγγενικού αρσενικού και, μάλιστα, φορώντας μπούρκα.

Advertising

Εποχή του πολέμου

Στις 9 Σεπτεμβρίου 2001 λαμβάνει χώρα ένα από τα γεγονότα που άλλαξαν ριζικά την ιστορία των ΗΠΑ. Οι Δίδυμοι Πύργοι, οι δύο ουρανοξύστες στο σύμπλεγμα των κτηρίων του Παγκόσμιου Εμπορικού Κέντρου, καταρρίπτονται με τελικό απολογισμό θυμάτων να φτάνει τα 3.000. Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, George W. Bush κατηγορεί δημοσίως την τρομακτική οργάνωση Αλ-Κάιντα η οποία «υποστηρίζει σθεναρά το καθεστώς τον Ταλιμπάν στην εξαναγκαστική κατάληψη της χώρας». Στη συνέχεια, δημοσιοποιούν μια σειρά από αιτήματα προς τους Ταλιμπάν όπως την απελευθέρωση αιχμαλώτων, την καταστροφή στρατοπέδων εκπαίδευσης τρομοκρατικών ομάδων, την ασυλία σε διπλωμάτες κ.α. Το κύριο αίτημα των ΗΠΑ είναι η έκδοση και παράδοση του Osama Bin Laden, πρωτοστάτης της Αλ-Κάιντα. H απάντηση του εκπροσώπου των Ταλιμπάν ήταν πως «εάν η Αμερική έχει κάτι να μας προσάψει, ας βρει αποδείξεις γι’ αυτό».

Παρ’ όλα αυτά, το καθεστώς των Ταλιμπάν έχανε έδαφος σιγά σιγά. Λίγες μέρες μετά, η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, χώρες που αναγνώριζαν το καθεστώς των Ταλιμπάν ως νόμιμη κυβέρνηση, απέσυραν την αναγνώρισή τους. Οι Ταλιμπάν δέχτηκαν να εκδώσουν τον Bin Laden με την προϋπόθεση ότι θα δικαζόταν κάτω από το ισλαμικό δίκαιο. Οι ΗΠΑ απορρίπτουν την πρόταση αυτή και η αντίστροφη μέτρηση ξεκινά. Στις 7 Οκτωβρίου, στρατεύματα των ΗΠΑ με συμμάχους του ΝΑΤΟ βομβαρδίζουν οτιδήποτε ανήκει στους Ταλιμπάν. Οι Ταλιμπάν προσπαθούσαν μάταια να διαπραγματευτούν για την έκδοση του Bin Laden. Τα στρατεύματα των ΗΠΑ και των συμμάχων της προελαύνουν στο Αφγανιστάν. Οι Ταλιμπάν υποχωρούν σταδιακά ελευθερώνοντας πρώτα την Καμπούλ και την Τζαλαλαμπάντ. Τελικά, υποχωρούν και από το ορμητήριο τους, την Κανταχάρ στις αρχές Δεκεμβρίου 2001.

Διαβάστε επίσης Andautonia: Μία ρωμαϊκή πόλη στην Κροατία

Τίτλοι άδοξου τέλους

Ο πόλεμος του Αφγανιστάν είναι ο πιο μακροχρόνιος πόλεμος που έχει συμμετάσχει η Αμερική. Πάνω από 2.400 Αμερικανοί στρατιώτες έχουν χαθεί και γύρω στους 50.000 Αφγανούς πολίτες. Στις 15 Αυγούστου, οι αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις αρχίζουν να αποσύρονται από τα αφγανικά εδάφη. Ξεσπά πανδαιμόνιο σε ολόκληρη τη χώρα. Οι Ταλιμπάν καταλαμβάνουν πάνω από 400 περιφέρειες της χώρας, ενώ η πρωτεύουσα Καμπούλ υπέστη θανάσιμα πλήγματα από τους φανατισμένους ισλαμιστές. Βόμβες πέφτουν στο αεροδρόμιο της πόλης με στόχο να εμποδίσει τους πολίτες να διαφύγουν, σκοτώνοντας και 10 Αμερικανούς στρατιώτες. Ο Πρόεδρος Ashraf Ghani φυγαδεύτηκε προς τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα όπου του προσφέρθηκε πολιτικό άσυλο.

Ήταν, άραγε, σοφή η απόφαση των ΗΠΑ να σταματήσουν έναν αιώνιο πόλεμο τώρα; Και μάλιστα με την ίδια απειλή όπως και πριν 20 χρόνια; Οι αβάσταχτες εικόνες πολιτών που πέφτουν από τα αεροπλάνα εκκένωσης, όσοι τρέχουν να σωθούν, οι φωνές και οι οδυρμοί είναι μόνο λίγα από όσα μπορούμε να μάθουμε για την κατάσταση που επικρατεί εκεί. Η απόγνωση, ο πόνος και η παραίτηση αυτών των ανθρώπων δεν θα φανεί ποτέ. Τα ερωτήματα παραμένουν και κανείς δεν είναι σε θέση να απαντήσει με σιγουριά για το ποια θα είναι η μοίρα για τους Αφγανούς πολίτες από εδώ και στο εξής.

Advertising