Υπερψηφίστηκε το νέο νομοσχέδιο για τα μουσεία, μετατρέποντας τα πέντε μεγάλα δημόσια μουσεία της χώρας σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ). Με απόφαση σχεδόν αποκλειστικά του κυβερνόντος κόμματος της Νέας Δημοκρατίας, πέρασε το νέο νομοσχέδιο που αφορά τον πολιτισμό και επομένως όλους εμάς. Την καταψήφιση του νομοσχεδίου σημείωσαν το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛΛ., ΚΚΕ, ΜεΡΑ25 και Ελληνική Λύση, ενώ ταυτόχρονα ο ΣΥΡΙΖΑ απέχει από τις κοινοβουλευτικές ψηφοφορίες δηλώνοντας φανερά την αντίθεση του.
Τι ουσιαστικά όμως συμβαίνει στον πολιτισμό; Γιατί για άλλη μία φορά αντί να προστατεύουμε την παιδεία βαλλόμαστε να την εξοντώσουμε; Τι «πηγαίνει τόσο στραβά» στο πάντρεμα της τωρινής κυβέρνησης με τον πολιτισμό; Χρονικά φαίνεται να βρισκόμαστε σε ένα κομβικό σημείο πολιτιστικών νομικών αποφάσεων που χαράζουν νέα πορεία στο πολιτιστικό γίγνεσθαι – μη φανερώνοντας εξέλιξη – μόνο μία επικίνδυνη διάθεση κατακρεουργισμού της τέχνης και των καλλιτεχνών.
Στο δια ταύτα, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας, το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, το Αρχαιολογικό Μουσείο και το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού της Θεσσαλονίκης και το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου δεν θα αποτελούν πλέον ειδικές περιφερειακές υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού, αλλά θα μετατραπούν σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ), όπως είναι και το Μουσείο της Ακρόπολης.
Παραθέτοντας τους βασικούς πυλώνες του νέου νομοσχεδίου για τα μουσεία μας, να σημειωθεί πως φανερώνονται σφοδρότατες αντιδράσεις από τον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων και τα σωματεία εργαζομένων και αυτό ελπίζουμε να είναι μόνο η αρχή.
Το νέο νομοσχέδιο μεταβάλει εντελώς το διοικητικό καθεστώς των παραπάνω μουσείων. Ορίζεται η διοίκηση από ένα μικτό διοικητικό συμβούλιο που θα διορίζεται από τον/την εκάστοτε Υπουργό Πολιτισμού, χωρίς να έχει ακόμη και την ελάχιστη σχετικότητα με τον κλάδο του πολιτισμού. Πιο συγκεκριμένα, τρία μέλη του διοικητικού συμβουλίου θα είναι επαγγελματίες στον τομέα της τέχνης, λογοτεχνίας και επιστήμης, ενώ δύο θα διορίζονται κατευθείαν από το Υπουργείο Πολιτισμού.
Επιπλέον, οι πόροι που θα αποκομίζουν τα πέντε μουσεία θα διαχειρίζονται υπό καθεστώς των ίδιων των μουσείων, τα οποία και θα αυτοχρηματοδοτούνται. Ζήτημα αποτελεί επίσης πως εκτός από το δανεισμό και τη δανειοδότηση έργων πενταετούς διάρκειας και με δυνατότητα ανανέωσης, θα μπορούν να δημιουργηθούν υποκαταστήματα στο εξωτερικό για την έκθεση τμημάτων της συλλογής σε μακροπρόθεσμη βάση.
Όσον αφορά το καθεστώς μετακινούμενων αρχαιοτήτων – ως ακόμα μία «πρωτοπορία» θα θεσπιστεί, το σύστημα κρατικής εγγύησης που θα «απελευθερώσει» τα μουσεία από τα τεράστια έξοδα των ασφαλίστρων ιδιωτικής ασφάλισης.
Στις 15/02 το απόγευμα και ώρα 18:00 στην αίθουσα του Βωμού στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο (ΕΑΜ), παρουσία του Πρωθυπουργού, αποκαλύφθηκε το αρχιτεκτονικό προσχέδιο των αρχιτεκτονικών γραφείων David Chipperfield Architects και Αλέξανδρου Ν. Τομπάζη Α.Ε. για την ανάπτυξη του ΕΑΜ – την μετατροπή του σε ΝΠΔΔ. Παράλληλα, πολίτες συγκεντρώθηκαν στο σημείο την ίδια ώρα για να δείξουν την συμπαράσταση τους στους ανθρώπους που υπηρετούν τον πολιτισμό και έχουν αφιερωθεί σε αυτόν, για την υπεράσπιση του δημόσιου χαρακτήρα των μουσείων.
Στον πολιτισμό που δεν χρειάζεται να πουληθεί για να αξιοποιηθεί και απέναντι σε όλες εκείνες τις αποφάσεις που εξοντώνουν την τέχνη και τους ανθρώπους της, εμείς – ως πολίτες τις ίδιας χώρας – στεκόμαστε εναντίον. Η μετατροπή των μουσείων σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ) φωτογραφίζει μία βαθιά ανάγκη της κυβέρνησης για ιδιωτικοποιήσεις και επιχειρηματικές κατευθύνσεις, που ο πολιτισμός δεν έχει ανάγκη.
Γιατί όλες αυτές οι αναπτυξιακές πολιτικές δεν συντελούνται μέσα σε ένα κρατικό και δημόσιο πλαίσιο; Γιατί κάθε μορφή ανάπτυξης να έχει χαρακτήρα ιδιωτικό; Και τέλοσπαντων τι θα συμβεί όταν η παιδεία θα παύσει να είναι δημόσια.
Η είσοδος και διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς από ιδιώτες και επιχειρηματικούς ομίλους έχοντας ως στόχο το κέρδος και την επιφανειακή προβολή, απομακρύνουν την εκπαίδευση και την πνευματική καλλιέργεια, δίνοντας ώθηση σε μία ελίτ μόνιμα ωφελούμενη.
Ο πολιτισμός είναι ανάγκη και εμείς τετριμμένα χρησιμοποιούμε αυτόν τον όρο από νωρίς. Σε ηλικίες άγουρες, προσπαθούμε να αντιληφθούμε βαθιές έννοιες και να νιώσουμε αυτό το βάρος, όταν η θεωρία γίνεται βίωμα και εσύ είσαι πια «πολιτισμός». Μέσα από ελεύθερα διακινούμενες ιδέες να μπορούσαμε να είμασταν μέλη μίας πολιτιστικά απεριόριστης και δωρεάν πραγματικότητας που άκοπα θα διαδίδονταν.
Η μετατροπή των μουσείων σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ), παρουσιάζεται ως μία οικονομική ανεξαρτησία των μουσείων, που μεταφράζεται ως η μελλοντική ανυπαρξία κρατικών κονδυλίων, με μουσεία στο έλεος των ιδιωτών. Σε μία μόνιμη αναζήτηση πόρων που θα δυσχεράνουν το πολιτιστικό έργο, μέσα σε 19 σελίδες ενός πρόχειρου νομοσχεδίου, χωρίς κοστολόγηση, το καθεστώς και στα μουσεία μας αλλάζει και εμείς μένει να δούμε τι μέλλει γενέσθαι;
Πηγές
Αναστασία Κουκά για το «Πρώτο Θέμα», 03.02.2023, «Υπουργείο Πολιτισμού: Τι αλλάζει για τα πέντε μεγάλα δημόσια μουσεία της χώρας με την μετατροπή τους σε ΝΠΔΔ» ανακτήθηκε : https://www.protothema.gr/culture/article/1336110/ti-allazei-gia-ta-pede-megalutera-dimosia-mouseia-tis-horas-me-tin-metatropi-tous-se-npdd/
