Άσκηση και εγκεφαλική λειτουργία

Το παρόν άρθρο, με τίτλο Άσκηση και εγκεφαλική λειτουργία, παρουσιάζει τα ευρήματα μίας μετα-αναλυτικής έρευνας για τον ρόλο της άσκησης στη μνήμη, την προσοχή και τις εκτελεστικές λειτουργίες. Είτε πρόκειται για τζόκινγκ νωρίς το πρωί είτε για Tai Chi, η έρευνα του Πανεπιστημίου της Νότιας Αυστραλίας δείχνει ότι οποιαδήποτε μορφή άσκησης μπορεί να ενισχύσει σημαντικά τη λειτουργία του εγκεφάλου και τη μνήμη σε παιδιά, ενήλικες και μεγαλύτερους ενήλικες.

Στη μεγαλύτερη, πιο ολοκληρωμένη ανασκόπηση μέχρι σήμερα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η τακτική άσκηση βελτιώνει τη γενική γνωστική λειτουργία, τη μνήμη και την εκτελεστική λειτουργία τόσο σε υγιή άτομα όσο και σε άτομα με παθήσεις, υποστηρίζοντας ότι η άσκηση βελτιστοποιεί τη γνωστική υγεία.

Συνθέτοντας τα ευρήματα από 133 συστηματικές ανασκοπήσεις, που συμπεριέλαβαν 2,724 τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές και 258,279 συμμετέχοντες, η συστηματική ανασκόπηση και μετα-μετα-ανάλυση διαπίστωσαν ότι:

  • Η άσκηση χαμηλής έως μέτριας έντασης είχε τα μεγαλύτερα οφέλη για τη λειτουργία του εγκεφάλου και τη μνήμη, με τα παιδιά και τους εφήβους να παρουσιάζουν τις μεγαλύτερες βελτιώσεις στη μνήμη, ενώ τα άτομα με ΔΕΠΥ είδαν τα μεγαλύτερα οφέλη στην εκτελεστική λειτουργία.
  • Η γιόγκα, το Τάι Τσι και τα exergames (ενεργά βιντεοπαιχνίδια) παρείχαν τα πιο σημαντικά γνωστικά οφέλη.

Ο επικεφαλής ερευνητής, ο Δρ. Ben Singh του Πανεπιστημίου της Νότιας Αυστραλίας, λέει ότι τα ευρήματα παρέχουν μια ολοκληρωμένη κατανόηση του πώς οι διαφορετικοί τύποι, οι εντάσεις και οι διάρκειες άσκησης επηρεάζουν τη γνωστική λειτουργία.

Advertising

Advertisements
Διαβάστε επίσης  Μπορείς να ξέρεις πότε ονειρεύεσαι;
Ad 14

Η άσκηση έχει σημαντική επίδραση στη σωματική υγεία, αλλά γνωρίζουμε επίσης ότι ωφελεί τη λειτουργία του εγκεφάλου. Αυτό που επιβεβαιώνει αυτή η μελέτη είναι ότι ακόμα και η άσκηση χαμηλής έντασης – όπως η γιόγκα ή το περπάτημα – μπορεί να βελτιώσει τη γνωστική λειτουργία, καθιστώντας την προσβάσιμη σε άτομα όλων των ηλικιών και ικανοτήτων, λέει ο Δρ. Singh.

Συγκεκριμένα, διαπιστώσαμε ότι τα οφέλη επήλθαν γρήγορα — με σαφή οφέλη μέσα σε 1-3 μήνες, υπογραμμίζοντας ότι ακόμα και μικρές δραστηριότητες μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά. Επίσης, σηματοδοτεί ότι η δοκιμή νέων δραστηριοτήτων μπορεί να διαδραματίσει βασικό ρόλο στη διατήρηση του εγκεφάλου ενεργού, λέει ο Δρ. Singh.

Για τα παιδιά και τους εφήβους, η άσκηση ήταν ιδιαίτερα ευεργετική για την ανάπτυξη της μνήμης, ενώ για τα άτομα με ΔΕΠΥ, βοήθησε στη βελτίωση της εστίασης της προσοχής τους, στη μείωση της παρορμητικότητας και στην ενίσχυση της εκτελεστικής τους λειτουργίας.

Διαπιστώσαμε επίσης ότι οι ασκήσεις μυαλού-σώματος, όπως το Τάι Τσι και η γιόγκα, είχαν τον πιο σημαντικό αντίκτυπο στη μνήμη, ενώ τα exergames — όπως το Pokémon Go — ήταν πολύ αποτελεσματικά για τη γενική γνωστική λειτουργία. Αυτό είναι ένα ενθαρρυντικό εύρημα, καθώς υποδηλώνει ότι η ενασχόληση με δραστηριότητες χαμηλής έντασης μπορεί να προσφέρουν πραγματικά γνωστικά οφέλη.

Advertising

Η ανώτερη ερευνήτρια, η Καθηγήτρια Carol Maher, λέει ότι η άσκηση πρέπει να ενθαρρύνεται ως στρατηγική γνωστικής υγείας σε όλες τις ηλικίες και τα επίπεδα φυσικής κατάστασης.

Διαβάστε επίσης  Καληνύχτα; Η νόσος του Alzheimer

«Η γνωστική έκπτωση και οι νευροεκφυλιστικές ασθένειες αποτελούν αυξανόμενες ανησυχίες για την υγεία παγκοσμίως, υπογραμμίζοντας την επείγουσα ανάγκη εντοπισμού αποτελεσματικών στρατηγικών για τη διατήρηση και ενίσχυση της γνωστικής λειτουργίας καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής», λέει η Καθηγήτρια Maher.

«Αυτή η μελέτη παρουσιάζει σημαντικά ευρήματα ότι η άσκηση πρέπει να ενσωματωθεί σε περιβάλλοντα υγειονομικής περίθαλψης και εκπαίδευσης για την προώθηση της γνωστικής ευεξίας. Γνωρίζοντας ότι ακόμα και μικρές ποσότητες άσκησης μπορούν να βελτιώσουν τη μνήμη και τη λειτουργία του εγκεφάλου – ειδικά για όσους διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο – αποτελεί μια σαφή ευκαιρία για την άσκηση να συμπεριληφθεί στις κλινικές οδηγίες και τις κατευθυντήριες γραμμές για τη δημόσια υγεία». 

Το παρόν άρθρο, με τίτλο Άσκηση και εγκεφαλική λειτουργία, αποτελεί μετάφραση και προσαρμογή του πρωτότυπου άρθρου που μπορεί να βρεθεί εδώ.

Advertising

Βιβλιογραφία

Singh, B., Bennett, H., Miatke, A., Dumuid, D., Curtis, R., Ferguson, T., κ.ά. (2025). Effectiveness of exercise for improving cognition, memory and executive function: a systematic umbrella review and meta-meta-analysis. British Journal of Sports Medicine, bjsports-2024-108589. Advance online publication. https://doi.org/10.1136/bjsports-2024-108589

University of South Australia. (2025, March 25). Exercise of any kind boosts brainpower at any age. ScienceDaily. Retrieved April 10, 2025 from www.sciencedaily.com/releases/2025/03/250325115849.htm

Σπούδασα Ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο Κρήτης (2008) και ολοκλήρωσα μεταπτυχιακό πρόγραμμα ειδίκευσης στην Ανάπτυξη του Παιδιού στο Τμήμα Ψυχολογίας και Ανθρώπινης Ανάπτυξης του Πανεπιστημιακού Κολλεγίου του Λονδίνου (2012). Το 2014, ξεκίνησα διδακτορικές σπουδές στο Πανεπιστημιακό Κολλέγιο του Λονδίνου. Τον Δεκέμβριο του 2018, υπερασπίστηκα επιτυχώς τη διατριβή μου με τίτλο (στην ελληνική γλώσσα): Η διερεύνηση της οργάνωσης του λεξιλογίου σε παιδιά που μιλούν Ελληνικά με δυσκολίες στη γλώσσα και τον αλφαβητισμό. Η διδακτορική διατριβή μπορεί να βρεθεί εδώ: https://discovery-pp.ucl.ac.uk/id/eprint/10077333/

Αρθρα απο την ιδια κατηγορια

Οι χειρονομίες προβλέπουν τις επερχόμενες λέξεις

Το παρόν άρθρο, με τίτλο Οι χειρονομίες προβλέπουν τις επερχόμενες

Σενάριο vs Σκηνοθεσία: Ποιος κερδίζει στο τέλος;

Στον κόσμο του κινηματογράφου, πολλές φορές μιλάμε για τη μαγεία