Το παρόν άρθρο
Το παρόν άρθρο με τίτλο, Χρήση αναλγητικών στην εγκυμοσύνη: Υπάρχει κίνδυνος; θα παρουσιάσει τα πρόσφατα ερευνητικά ευρήματα μίας επιδημιολογικής έρευνας στη Σουηδία. Μπορεί η χρήση της acetaminophen (παρακεταμόλη, φαρμακευτική ουσία με αναλγητική και αντιπυρετική δράση) κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης να αυξήσει τον κίνδυνο εκδήλωσης νευροαναπτυξιακών διαταραχών στα παιδιά; Έρευνητικά ευρήματα δείχνουν ότι πολλές έγκυες οι οποίες μπορεί να ωφεληθούν από την ακεταμινοφαίνη, δεν την παίρνουν λόγω του φόβου των παρενεργειών από τη χρήση της για το έμβρυο.
Το παρόν άρθρο θα παρουσιάσει τον ερευνητικό σκοπό και τα ερευνητικά ευρήματα μίας επιδημιολογικής έρευνας 2,4 εκατομμυρίων παιδιών που γεννήθηκαν στη Σουηδία η οποία εξέτασε την αιτιώδη σχέση μεταξύ της χρήσης ακεταμινοφαίνης (αναλγητικό και αντιπυρετικό φάρμακο το οποίο δε διαφέρει από την παρακεταμόλη) κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του αυξημένου κινδύνου εκδήλωσης νευροαναπτυξιακών διαταραχών (αυτισμού, ΔΕΠΥ και διανοητικής αναπηρίας) στα παιδιά. Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο Journal of the American Medical Association (JAMA) από μία ομάδα ερευνητών του Drexel’s Dornsife School of Public Health and Karolinska Institutet της Σουηδίας.
Μία επιδημιολογική έρευνα
Ερευνητικός σκοπός
Η acetaminophen είναι γενόσημο φάρμακο με παυσίπονη και αντιπυρετική δράση. Η acetaminophen είναι το δραστικό συστατικό του Tylenol και είναι συστατική ουσία σε άλλα φάρμακα, όπως το Theraflu, το Excedrin και το Mucinex, μεταξύ άλλων.
Ο Ahlqvist και οι συνεργάτες του (2024) ακολούθησαν κάθε παιδί που πήρε μέρος στην έρευνα έως και 26 χρόνια μετά τη γέννησή του. Χρησιμοποιώντας τα δεδομένα από τα εθνικά μητρώα υγείας και συνταγογραφούμενων φαρμάκων της Σουηδίας, οι ερευνητές συγκέντρωσαν δεδομένα σχετικά με τη χρήση φαρμάκων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης για τις γεννήσεις από το 1995 έως το 2019.
Οι ερευνητές συνέκριναν δύο ομάδες παιδιών:
- παιδιά που εκτέθηκαν προγεννητικά στην ακεταμινοφαίνη &
- παιδιά που δεν εκτέθηκαν προγεννητικά στην ακεταμινοφαίνη.
Επειδή τα αδέρφια μοιράζονται ένα σημαντικό μέρος του γενετικού τους υλικού και επειδή εκτίθενται με παρόμοιο τρόπο σε πολλούς από τους ίδιους περιβαλλοντικούς παράγοντες κατά την αναπτυξιακή περίοδο, η σύγκριση των αδερφών, βοηθά στον έλεγχο αυτών των κοινών παραγόντων που διαφορετικά είναι δύσκολο να μετρηθούν στις επιδημιολογικές έρευνες (Ahlqvist κ.ά., 2024).
Ερευνητικά ευρήματα
- Περίπου το 7,5% του δείγματος της έρευνας (ήτοι 185,909 παιδιά) εκτέθηκαν στην ακεταμινοφαίνη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
- Όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα, η συχνότητα χρήσης αναλγητικών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ήταν:
- 18,5909 (7,5%) για την ακεταμινοφαίνη
- 39,811 (1,6%) για την ασπιρίνη
- 61,597 (2,5%) για τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ)
- 81,970 (3,3%) για τα οπιοειδή φάρμακα &
- 19,687 (0,8%) για τα φάρμακα ανακούφισης της ημικρανίας.
- Όπως επίσης φαίνεται στην παρακάτω εικόνα, η σωρευτική επίπτωση νευροαναπτυξιακών διαταραχών ήταν:
- 68,584 (2,8%) για τον αυτισμό
- 14,6386 (5,9%) για τη ΔΕΠΥ &
- 24554 (1,0%) για τη διανοητική αναπηρία.
- Oριακά αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης αυτισμού και ΔΕΠΥ που σχετίζεται με τη χρήση της ακεταμινοφαίνης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. O κίνδυνος των παιδιών που εκτέθηκαν προγεννητικά στην ακεταμινοφαίνη ήταν κατά 0,09% (hazard ratio = 1,05) αυξημένος σε σχέση με τα παιδιά που δεν εκτέθηκαν προγεννητικά στην ακεταμινοφαίνη.
- Πράγματι, στην ηλικία των 10 ετών, βρέθηκε οριακά αυξημένος κίνδυνος εκδήλωσης αυτισμού, ΔΕΠΥ και διανοητικής αναπηρίας για τα παιδιά που εκτέθηκαν προγεννητικά στην ακεταμινοφαίνη έναντι των παιδιών που δεν εκτέθηκαν προγεννητικά στην ακεταμινοφαίνη.
- Για τον αυτισμό: 1,53% έναντι 1,33%
- Για τη ΔΕΠΥ: 2,87% έναντι 2,46% &
- Για τη διανοητική αναπηρία: 0,82% έναντι 0,70%.
- Ωστόσο, όταν οι ερευνητές συνέκριναν τα παιδιά που εκτέθηκαν προγεννητικά στην ακεταμινοφαίνη με τα αδέλφια τους που δεν εκτέθηκαν στο περιβάλλον της μήτρας στην ακεταμινοφαίνη, δε βρήκαν αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης αυτισμού που να συσχετίζεται με τη χρήση της ακεταμινοφαίνης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
- Δε βρέθηκε ότι η χρήση της ακεταμινοφαίνης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης συσχετίστηκε με την εκδήλωση αυτισμού (hazard ratio, 0,98 [95% CI, 0,93-1,04], ΔΕΠΥ (hazard ratio, 0,98 [95% CI, 0,94-1,02] ή διανοητικής αναπηρίας (hazard ratio, 1,01 [95% CI, 0,92-1,10].
- Επίσης, δε βρέθηκε υποστήριξη για τη σχέση μεταξύ της ημερήσιας δόσης (χαμηλή δόση, μέτρια δόση και υψηλή δόση) και της εκδήλωσης αυτισμού, ΔΕΠΥ ή διανοητικής αναπηρίας.
Συμπεράσματα
Η επιδημιολογική έρευνα του Ahlqvist και των συνεργατών του (2024) έδειξε ότι η χρήση της ακεταμινοφαίνης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης δε συσχετίστηκε με τον κίνδυνο εκδήλωσης αυτισμού, ΔΕΠΥ ή διανοητικής αναπηρίας όταν οι ερευνητές συνέκριναν τα παιδιά που εκτέθηκαν προγεννητικά στην ακεταμινοφαίνη και των αδελφών τους που δεν εκτέθηκαν προγεννητικά στην ακεταμινοφαίνη.
Βιβλιογραφία
Ahlqvist, V. H., Sjöqvist, H., Dalman, C., Karlsson, H., Stephansson, O., Johansson, S., κ.ά. (2024). Acetaminophen use during pregnancy and children’s risk of autism, ADHD, and intellectual disability. JAMA, 331(14), 1205-1214. https://doi.org/10.1001/jama.2024.3172