<< ο δε ανεξέταστος βίος ού βιωτός ανθρώπω >>
Σωκράτης
Η απώλεια και η ματαίωση, οι ενοχές, η επιθυμία και το κυνήγι της προσωπικής μας αλήθειας αφορούν την ψυχή και τον νου μας. Η αναζήτηση της αλήθειας του κόσμου μας, το επέκεινα, οι αρχές και η έρευνά τους είναι φιλοσοφικά αιτήματα. Ένας φιλόσοφος συχνά ανατέμνει την ανθρώπινη ύπαρξη και ένας ψυχοθεραπευτής επικουρικά φιλοσοφεί. Οι δύο επιστήμες μοιάζουν να συνοδοιπορούν.
Η Φιλοσοφία
Η φιλοσοφία είναι η αδιάκοπη έρευνα για όσα ισχύουν και κυρίως για το αν ισχύουν. Προϋποθέτει κριτική σκέψη, δεν αφορά μια μηχανιστική αντίληψη του κόσμου. Δεν ακολουθεί ειδικούς κανόνες, ούτε ορίζει πάγιες αρχές. Στη σύγχρονη μορφή της οδηγεί στην αφύπνιση της συνείδησης και στον διαφωτισμό της νόησης. Κεντρίζει αμφιβολίες.
Η αμφισβήτηση κατέχει κυρίαρχη θέση. Η φιλοσοφική σκέψη οφείλει να απαλλάσσει το άτομο από δογματισμούς και νοητικά στεγανά. Εξελίσσει τα εργαλεία της και βεβαίως επαναπροσδιορίζει τις θέσεις της συνεχώς, ώστε να επιτυγχάνει εναρμόνιση με την ταυτόχρονη εξέλιξη των υπόλοιπων επιστημών.
Η Ψυχοθεραπεία
Διαθέσεις, συμπεριφορές, συναισθήματα και σκέψεις που ξεφεύγουν από την κατάσταση ψυχικής ηρεμίας, μπορεί να επανέλθουν ψυχοθεραπευτικά σε μια θέση ισορροπίας. Η Ψυχοθεραπεία είναι μέσο ατομικής ή ομαδικής θεραπείας και μάλιστα σε πλήθος μορφών. Το κοινό σημείο των θεραπειών είναι η διαλεκτική και η χρήση κανόνων και μεθόδων κατά είδος.
Ο εξειδικευμένος θεραπευτής επιδιώκει να βοηθήσει το άτομο, ώστε να λύσει τους ψυχολογικούς γόρδιους δεσμούς του. Έτσι αρχικά τον καθοδηγεί να αναγνωρίσει τα δομικά στοιχεία του προβλήματος του. Στη συνέχεια η διαδικασία φωτίζει το ψυχικό περιβάλλον, τις βαθύτερες αιτίες και αφορμές. Ο αποδέκτης της θεραπείας ανακαλύπτει την ισόρροπη θέση και επομένως κατευθύνει τις ψυχικές και νοητικές του δυνάμεις στην κατάκτηση ή επανάκτησή της.
Υπαρξιακή ψυχολογία και Φιλοσοφικοί σύμβουλοι
Στο μέτρο που ο σύγχρονος τρόπος ζωής δημιουργεί επικοινωνιακές συγκρούσεις, τα δύο πεδία, Ψυχολογία και Φιλοσοφία, εμφανίζουν πλέον ευδιάκριτη τομή. Η «τομή» επιδιώκει την επίλυση προβλημάτων είτε από υπαρξιακές αγωνίες, είτε από παρερμηνείες για τον ευδαιμονισμό και την ποιότητα ζωής. Η σύντμηση φιλοσοφίας -και μάλιστα της Στωικής – με την ψυχολογία, δημιούργησε ένα νέο, σύγχρονο ρεύμα. Η ουσιαστική επικοινωνία με τους άλλους προϋποθέτει βαθιά επικοινωνία ουσίας με τον εαυτό μας, προϋποθέτει δηλαδή την «στωική» αυτογνωσία.
Οι φιλοσοφικοί σύμβουλοι καθοδηγούν κατά κύριο λόγο υγιή ψυχικά άτομα, τα οποία παρουσιάζουν κάποιες συμπεριφορικές εμπλοκές και ασυμπτωματικές διαταραχές. Τα σχετικά προβλήματα συνήθως δεν στοιχειοθετούν ψυχοπαθολογία με την ακαδημαϊκή της έννοια. Ο σύμβουλος δεν είναι ψυχοθεραπευτής, δεν διαγιγνώσκει κάποια ψυχική νόσο και φυσικά δεν προτείνει φαρμακευτική αγωγή. Το πεδίο του ανιχνεύει και επιλύει προβλήματα που τελικά παρουσιάζουν ενσωμάτωση στη γενική νοοτροπία του ατόμου παρά στην ψυχή του.
Τελικά
Αν η Ψυχολογία και η ψυχοθεραπεία κατατείνουν στην επίλυση ψυχολογικών και ψυχικών προβλημάτων, η Φιλοσοφία κατευθύνει τα άτομα στην διερεύνηση των ηθικών, συναισθηματικών ή ακόμη και θρησκευτικών τους ζητημάτων. Όσο ο ειδικός ψυχικής υγείας ακολουθεί την κατάλληλη ανάλυση και την θεραπευτική πορεία Ψυχολογίας και Ψυχιατρικής, ο φιλοσοφικός σύμβουλος χρησιμοποιεί μεθόδους και αρχές φιλοσοφικών ρευμάτων για να απελευθερώσει τα άτομα.
Ο ψυχολόγος και ο ψυχίατρος διαπιστώνουν σύνδρομα, ψυχικές νόσους και εμπλοκές σε εγκεφαλικούς μηχανισμούς . Ο φιλόσοφος εξαλείφει ηθικά διλήμματα, κοινωνικές ενδοβολές και δυστοπίες αυτογνωσίας.
