Το παρόν άρθρο

Είναι ασφαλής ή όχι η έκθεση σε αντιψυχωσικά φάρμακα κατά την κύηση; Παίζει ρόλο η χρονική περίοδος κατά τη διάρκεια της κύησης που η μητέρα θα λάβει κάποιο αντιψυχωσικό φάρμακο (στο 1ο τρίμηνο ή στο 2ο και 3ο τρίμηνο); Το παρόν άρθρο εστιάζει στην προγεννητική έκθεση σε αντιψυχωσικά φάρμακα και την επίδραση που έχουν στην εκδήλωση ΔΕΠΥ και ΔΑΦ στα παιδιά. Αυξάνει η προγεννητική έκθεση στην αντιψυχωτική θεραπεία τον κίνδυνο πρόωρου τοκετού, μικρού σωματικού βάρους γέννησης του νεογνού για την ηλικία κύησης, ΔΕΠΥ ή ΔΑΦ; Μία μεγάλη ομάδα ερευνητών, σε μία μετα-αναλυτική έρευνα, διερεύνησε εάν υπάρχει συσχέτιση μεταξύ της έκθεσης σε αντιψυχωσικά κατά τη διάρκεια της κύησης και της εκδήλωσης ΔΕΠΥ και ΔΑΦ στα παιδιά.

Μία μετα-αναλυτική έρευνα

Ερευνητικός σκοπός

Ο Wang και οι συνεργάτες του (2021) συμπεριέλαβαν 411,251 ζεύγη μητέρας-παιδιού για να εξετάσουν εάν υπάρχει αυξημένος κίνδυνος εκδήλωσης ΔΕΠΥ και ΔΑΦ στα παιδιά, κίνδυνος πρόωρου τοκετού και κίνδυνος μικρού σωματικού βάρους γέννησης του νεογνού για την ηλικία της κύησης εξαιτίας της προγεννητικής χρήσης (οποιουδήποτε) αντιψυχωσικού φαρμάκου από τη μητέρα. Ως πρόωρος τοκετός ορίστηκε ο τοκετός πριν από 37η εβδομάδα κύησης. Ως μικρό σωματικό βάρος γέννησης του νεογνού για την ηλικία κύησης ορίστηκε το βάρος γέννησης που ήταν μεγαλύτερο των 2 τυπικών αποκλίσεων κάτω από τον μέσο όρο για την ηλικία κύησης.

Για να εξετάσουν τον κίνδυνο εκδήλωσης ΔΕΠΥ, ΔΑΦ, πρόωρου τοκετού και μικρού σωματικού βάρους γέννησης του νεογνού για την ηλικία κύησης, οι ερευνητές ανέλυσαν τα δεδομέμα με τους ακόλουθους τρόπους:

• Προγεννητική έκθεση σε αντιψυχωσικά έναντι μη προγεννητικής έκθεσης σε αντιψυχωσικά
• Προγεννητική έκθεση σε αντιψυχωσικά έναντι προηγούμενης έκθεσης σε αντιψυχωσικά
• Προηγούμενη έκθεση σε αντιψυχωσικά έναντι καμίας προηγούμενης έκθεσης σε αντιψυχωσικά
• Μητέρες που δεν έλαβαν ποτέ στη ζωή τους αντιψυχωσικά έναντι μητέρων που έλαβαν κάποια φορά στη ζωής τους αντιψυχωσικά

Ερευνητικά ευρήματα

• 13,196 παιδιά (3,95% του δείγματος) έλαβαν τη διάγνωση της ΔΕΠΥ.
• 8,715 παιδιά (2,12% του δείγματος) έλαβαν τη διάγνωση της ΔΑΦ.
• 33,891 παιδιά (8,24% του δείγματος) γεννήθηκαν πρόωρα (δηλαδή, πριν από την 37η εβδομάδα κύησης).
• 7,009 παιδιά (1,70% του δείγματος) γεννήθηκαν με μικρό σωματικό βάρος για την ηλικία κύησης.

Κύρια ερευνητικά ευρήματα

1. Αποτελέσματα της σύγκρισης της μητρικής έκθεσης σε αντιψυχωσικά φάρμακα κατά την κύηση και της προηγούμενης μητρικής έκθεσης σε αντιψυχωσικά φάρμακα

• Δεν υπήρχε στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ της έκθεσης σε αντιψυχωσικά φάρμακα κατά την κύηση και της προηγούμενης μητρικής έκθεσης σε αντιψυχωσικά φάρμακα για τον κίνδυνο εκδήλωσης ΔΕΠΥ στα παιδιά, ΔΑΦ, πρόωρου τοκετού ή μικρου σωματικού βάρους γέννησης νεογνού για την ηλικία κύησης.

• Βρέθηκε αυξημένος κίνδυνος εκδήλωσης ΔΕΠΥ, πρόωρου τοκετού και μικρού σωματικού βάρους γέννησης του νεογνού για την ηλικία κύησης στις μητέρες με προηγούμενη έκθεση σε αντιψυχωσικό φάρμακο σε σύγκριση με τις μητέρες που δεν εκτέθηκαν ποτέ σε κάποιο αντιψυχωσικό φάρμακο. Δε βρέθηκε αυξημένος κίνδυνος για την εκδήλωση ΔΑΦ.

3. Αποτελέσματα της σύγκρισης των μητέρων που δεν έλαβαν ποτέ στη ζωή τους αντιψυχωσικά έναντι των μητέρων που έλαβαν κάποια φορά στη ζωής τους αντιψυχωσικά

• Ο κίνδυνος εκδήλωσης νευροαναπτυξιακών διαταραχών (ΔΕΠΥ και ΔΑΦ) στα παιδιά ήταν υψηλότερος για τις μητέρες με ψυχιατρικές διαταραχές σε σχέση με τις μητέρες που δεν έλαβαν ποτέ στη ζωής τους αντιψυχωσική θεραπεία.
• Δε βρέθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά, ωστόσο, για τον κίνδυνο πρόωρου τοκετού ή μικρού σωματικού βάρους γέννησης νεογνού για την ηλικία κύησης όταν συγκρίθηκαν οι προαναφερόμενες δύο ομάδες μητέρων.  

4. Αποτελέσματα σύγκρισης αδελφών

• Όπως φαίνεται στο παρακάτω γράφημα, όταν οι ερευνητές συνέκριναν τα παιδιά που εκτέθηκαν κατά τη διάρκεια της κύησης σε αντιψυχωσικά φάρμακα με τα αδέλφια τους που δεν εκτέθηκαν κατά τη διάρκεια της κύησης σε αντιψυχωσικά φάρμακα, δε βρήκαν αυξημένο κίνδυνο πρόωρου τοκετού για την πρώτη ομάδα παιδιών.

• Δε βρέθηκε καμία συσχέτιση μεταξύ της έκθεσης σε αντιψυχωσική θεραπεία κατά την κύηση σε διαφορετικά τρίμηνα και του κινδύνου εκδήλωσης ΔΕΠΥ, ΔΑΦ, πρόωρου τοκετού και μικρού σωματικού βάρους γέννησης νεογνού, όπως φαίνεται στο παραπάνω γράφημα.

Συμπεράσματα

• Οι ψυχιατρικές διαταραχές των μητέρων που πήραν μέρος στην έρευνα συσχετίστηκαν με σημαντικά αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης ΔΕΠΥ και ΔΑΦ στα παιδιά.
• Ωστόσο, οι ψυχιατρικές διαταραχές των μητέρων δε συσχετίστηκαν με πρόωρο τοκετό ή μικρό σωματικό βάρος γέννησης του νοεγνού (για την ηλικία κύησης).
• Τα ερευνητικά ευρήματα δείχνουν ότι ο αυξημένος κίνδυνος για την εκδήλωση ΔΕΠΥ και ΔΑΦ στα παιδιά που εκτέθηκαν προγεννητικά σε αντιψυχωσικά φάρμακα φαίνεται να αποδίδονται στα χαρακτηριστικά της μητέρας, παρά να υπάρχει αιτιολογική σχέση με την αντιψυχωτική θεραπεία αυτή καθαυτή. 
• Η αντιψυχωτική θεραπεία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης θα μπορούσε να ληφθεί υπόψη όταν συνιστάται από τον θεράποντα ιατρό. 
• Μελλοντικές έρευνες θα πρέπει να διερευνήσουν την επίδραση που έχουν στον κίνδυνο εκδήλωσης ΔΕΠΥ και ΔΑΦ διάφορα αντιψυχωσικά φάρμακα που λαμβάνονται από τη μητέρα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ξεχωριστά καθώς επίσης και την επίδραση της δοσολογίας τους.
• Τα ευρήματα προτείνουν ότι τα παιδιά που γεννιούνται από μητέρες με ψυχιατρικές διαταραχές οι οποίες λαμβάνουν αντιψυχωσικά φάρμακα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους, θα πρέπει να παρακολουθούνται νευροαναπτυξιακά ώστε να παρέχονται πρώιμες παρεμβάσεις.

Βιβλιογραφία

Wang, Z., Chan, A. Y. L., Coghill, D., Ip, P., Lau, W. C. Y., Simonoff, E., κ.ά. (2021). Association between prenatal exposure to antipsychotics and attention-deficit/hyperactivity disorder, autism spectrum disorder, preterm birth, and small for gestational age. JAMA Internal Medicine, 181(10), 1332-1340. https://doi.org/10.1001/jamainternmed.2021.4571

Advertisements