Το παρόν άρθρο
Σχετίζονται οι δυσμενείς εμπειρίες της παιδικής ηλικίας (π.χ. σωματική ή σεξουαλική κακοποίηση) με ψυχιατρικές διαταραχές στην ενήλικη ζωή (π.χ. καταθλιπτική διαταραχή ή αγχώδης διαταραχή); Το παρόν άρθρο θα παρουσιάσει τα ερευνητικά ευρήματα μίας επιδημιολογικής έρευνας που διερεύνησε το προαναφερόμενο ερώτημα σε ένα μεγάλο δείγμα μονοζυγωτικών και διζυγωτικών διδύμων.
H επιδημιολογική μελέτη της Daníelsdóttir και των συνεργατών της (2024)
Ερευνητικός σκοπός και σχεδιασμός
Η Daníelsdóttir και οι συνεργάτες της (2024) χρησιμοποίησαν δεδομένα διζυγωτικών και μονοζυγωτικών διδύμων ηλικίας 18-47 ετών για να διερευνήσουν τις συσχετίσεις μεταξύ των δυσμενών εμπειριών της παιδικής ηλικίας και της ψυχικής υγείας στην ενήλικη ζωή (π.χ. κατάθλιψη, άγχος, κατάχρηση αλκοόλ ή ναρκωτικών ή διαταραχές που σχετίζονται με το στρες). Οι ερευνητές συμπεριέλαβαν 25,252 δίδυμα, όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα (εκ των οποίων 15,038 γυναίκες, με μέση ηλικία τα 29,9 έτη). Από το σύνολο του δείγματος:
- 1,554 δίδυμα ήταν μονοζυγώτες που εκτέθηκαν σε δυσμενείς εμπειρίες στην παιδική τους ηλικία
- 1,010 δίδυμα ήταν διζυγώτες που εκτέθηκαν σε δυσμενείς εμπειρίες στην παιδική τους ηλικία
- Οι ερευνητές εξέτασαν τον αριθμό των δυσμενών εμπειριών των συμμετεχόντων ατόμων και τις κατηγοριοποίησαν ως ακολούθως:
- 0 (καθόλου δυσμενείς εμπειρίες)
- 1 δυσμενής εμπειρία στην παιδική ηλικία
- 2 δυσμενείς εμπειρίες στην παιδική ηλικία
- 3 ή περισσότερες δυσμενείς εμπειρίες στην παιδική ηλικία.
Από το σύνολο του δείγματος, 9,751 άτομα ανέφεραν τουλάχιστον μία δυσμενή εμπειρία στην παιδική ηλικία.
Επτά ήταν οι δυσμενείς εμπειρίες της παιδικής ηλικίας που εξετάστηκαν, όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα:
- οικογενειακή βία
- συναισθηματική κακοποίηση ή παραμέληση
- σωματική παραμέληση
- σωματική κακοποίηση
- σεξουαλική κακοποίηση
- βιασμός
- έγκλημα μίσους.
Πηγή εικόνας: Οι συσχετίσεις μεταξύ των δυσμενών εμπειριών στην παιδική ηλικία και των ψυχιατρικών διαταραχών στην ενήλικη ζωή (από Daníelsdóttir κ.ά., 2024)
Οι ψυχιατρικές διαταραχές της ενήλικης ζωής που εξετάστηκαν ήταν οι ακόλουθες, όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα:
- καταθλιπτική διαταραχή
- διαταραχή σχετιζόμενη με στες
- αγχώδης διαταραχή
- διαταραχή σχετιζόμενη με τη χρήση ουσιών (π.χ. ναρκωτικών).
Ερευνητικά ευρήματα
- Τα δίδυμα που εκτέθηκαν σε δυσμενείς εμπειρίες στην παιδική ηλικία σε σύγκριση με τα δίδυμα που δεν εκτέθηκαν σε δυσμενείς εμπειρίες στην παιδική ηλικία είχαν αυξημένες πιθανότητες κλινικά επιβεβαιωμένων ψυχιατρικών διαταραχών στην ενήλικη ζωή, ιδιαίτερα μετά από σεξουαλική κακοποίηση ή πολλαπλές δυσμενείς εμπειρίες στην παιδική ηλικία.
- Ένας μεγαλύτερος αριθμός δυσμενών εμπειριών στην παιδική ηλικία συσχετίστηκε με αυξημένες πιθανότητες οποιασδήποτε από τις ψυχιατρικές διαταραχές που εξετάστηκαν.
- Τα άτομα που εκτέθηκαν σε σεξουαλική κακοποίηση σε σύγκριση με αυτά που δεν εκτέθηκαν σε σεξουαλική κακοποίηση στην παιδική τους ηλικία είχαν αυξημένες πιθανότητες κλινικά επιβεβαιωμένης ψυχιατρικής διαταραχής στην ενήλικη ζωή.
Συμπεράσματα
- Η έρευνα έδειξε ότι οι συσχετίσεις μεταξύ των δυσμενών εμπειριών στην παιδική ηλικία και της ψυχικής υγείας στην ενήλικη ζωή, αφού ελέγχθηκε η επίδραση των κοινών γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων (μονοζυγωτικά έναντι διζυγωτικών διδύμων).
- Αυτά τα ευρήματα δείχνουν ότι οι στοχευμένες παρεμβάσεις των δυσμενών εμπειριών της παιδικής ηλικίας (βλ. πρωτογενής πρόληψη) μπορεί να σχετίζονται με μειωμένους κινδύνους μελλοντικής ψυχοπαθολογίας.
