Ο όρος αρθρίτιδα συχνά αναφέρεται ως μόνο μία ασθένεια. Στην πραγματικότητα, είναι ένας όρος που εμπεριέχει περισσότερες από 100 ιατρικές παθήσεις που επηρεάζουν το μυοσκελετικό σύστημα και συγκεκριμένα τις αρθρώσεις όπου συναντώνται δύο ή και περισσότερα οστά. Σε ορισμένες μορφές αρθρίτιδας παρατηρείται πως επηρεάζονται επίσης και οι ιστοί στο εξωτερικό της άρθρωσης.
Στη συνέχεια θα αναλυθούν ορισμένες από τις κύριες μορφές αρθρίτιδας. Για να ενημερωθείτε περαιτέρω σχετικά με όλα τα είδη των αρθρίτιδων μπορείτε να ανατρέξετε εδώ.
Οι κύριες μορφές αρθρίτιδας είναι οι:
- Νεανική αρθρίτιδα
- Ουρική αρθρίτιδα
- Οστεοαρθρίτιδα
- Ρευματοειδής αρθρίτιδα
- Ψωριακή αρθρίτιδα
- Αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα
Αντιδραστική αρθρίτιδα: H Αντιδραστική αρθρίτιδα είναι μία αρθρίτιδα φλεγμονώδους τύπου που επηρεάζει τις αρθρώσεις, και μπορεί να επηρεάσει τα μάτια, το δέρμα και το ουροποιητικό σύστημα (ουροδόχου κύστης, του κόλπου, της ουρήθρας). Αυτό συμβαίνει όταν τα βακτήρια εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος και δημιουργούν μία φλεγμονώδη αντίδραση που οδηγεί στην απώλεια λειτουργίας της άρθρωσης και στην εμφάνιση πυρετού.
Νεανική αρθρίτιδα: Η νεανική αρθρίτιδα είναι ένας γενικότερος όρος που αφορά οποιονδήποτε τύπο αρθρίτιδας επηρεάζει νέους κάτω των δεκαέξι ετών. Η αιτία της νεανικής αρθρίτιδας παραμένει άγνωστη, ενώ η πιο συχνή μορφή της νόσου σχετίζεται με πρησμένα δάκτυλα ποδιών, αστραγάλους, αγκώνες και ώμους, και φυσικά, συνοδεύεται με αρκετό πόνο. Άλλα συμπτώματα της νεανικής ρευματοειδούς αρθρίτιδας είναι οι κρυάδες, ο πυρετός που έρχεται και φεύγει, καθώς και εξανθήματα στο σώμα.
Ουρική αρθρίτιδα: Μια άλλη μορφή αρθρίτιδας είναι η ουρική αρθρίτιδα. H ουρική αρθρίτιδα προκαλείται από την αυξημένη συγκέντρωση ουρικού οξέος στην άρθρωση. Η συσσώρευση ουρικού οξέος προκαλεί το σχηματισμό κρυσταλλικών ενώσεων μέσα στις διάφορες αρθρώσεις. Αυτές οι κρυσταλλικές ενώσεις είναι αιχμηρές σαν βελόνες και έτσι προκαλείται πόνος και αδυναμία κίνησης στα προσβεβλημένα σημεία που συνήθως είναι οι καρποί, τα γόνατα, ακόμα και στο κότσι του μεγάλου δακτύλου του ποδιού. Οι συγκεκριμένες χημικές ενώσεις προκαλούν φλεγμονή και έντονο πόνο. Οι αιτίες πρόκλησης της ουρικής αρθρίτιδας είναι η διατροφή, η κληρονομικότητα καθώς και κάποια φάρμακα.
Οστεοαρθρίτιδα: Η οστεοαρθρίτιδα είναι μια από τις πιο συνηθισμένες μορφές αρθρίτιδας. Χαρακτηρίζεται συνήθως από την κατάρρευση του χόνδρου και όταν αυτό συμβεί, τότε τα οστά τρίβονται μεταξύ τους γεγονός που οδηγεί σε δυσκαμψία, πόνο, απώλεια κινητικότητας και πρήξιμο. Οι αρθρώσεις που μπορούν να σηκώσουν βάρη, όπως τα ισχία, τα γόνατα, η σπονδυλική στήλη και οι αστράγαλοι είναι οι αρθρώσεις εκείνες στις οποίες εντοπίζεται η οστεοαρθρίτιδα. Η πάθηση μπορεί να προκληθεί από παχυσαρκία, κληρονομικότητα, τραυματισμό και ορισμένους άλλους παράγοντες.
Ρευματοειδής αρθρίτιδα: Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι η δεύτερη συνηθέστερη μορφή αρθρίτιδας. Σ’ αυτή τη μορφή αρθρίτιδας, το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στο ίδιο το σώμα, οδηγώντας σε φλεγμονή και πρήξιμο που ξεκινάει από την μεμβράνη των αρθρώσεων. Στη συνέχεια τα συμπτώματα επεκτείνονται στους χόνδρους και στα οστά. Τις περισσότερες φορές επηρεάζει τις ίδιες αρθρώσεις και στις δύο πλευρές του σώματος.
Ψωριακή αρθρίτιδα: Η ψωριακή αρθρίτιδα είναι άλλη μια μορφή αρθρίτιδας η οποία συναντάται σε όσους έχουν μια δερματική πάθηση που ονομάζεται ψωρίαση. Η πάθηση ξεκινάει από τα δάκτυλα των ποδιών και των χεριών και οδηγεί σε σκληρά, φολιδωτά, κόκκινα σημάδια στους αγκώνες, τα γόνατα και τον λαιμό.
Αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα: Ο τελευταίος, αλλά όχι και λιγότερο σημαντικός τύπος αρθρίτιδας είναι η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα. Πρόκειται για μια χρόνια φλεγμονώδη πάθηση της σπονδυλικής στήλης όπου οι σπόνδυλοι ενώνονται μεταξύ τους και η σπονδυλική στήλη γίνεται άκαμπτη. Η κληρονομικότητα είναι ένας παράγοντας εμφάνισης, όμως η κύρια αιτία της παραμένει άγνωστη.
Φυσικοί τρόποι αντιμετώπισης:
- Σωματική άσκηση: Υπάρχουν διαφόρων ειδών ασκήσεις που μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε τον πόνο και τη δυσκαμψία, όπως είναι για παράδειγμα ασκήσεις για το πλήρες εύρος των κινήσεων σας οι οποίες μειώνουν τον πόνο, τη δυσκαμψία και επιτρέπουν στις αρθρώσεις σας να συνεχίσουν να κινούνται. Προκειμένου να επιτύχετε τα μέγιστα οφέλη, αυτές οι ασκήσεις θα πρέπει να εκτελούνται καθημερινά. Ασκήσεις ενδυνάμωσης: διατηρούν ή αυξάνουν το μυϊκό όγκο και προστατεύουν τις αρθρώσεις σας. Ασκήσεις τεντώματος: βοηθούν στην ανακούφιση του πόνου και διατηρούν τους μύες και τους τένοντες γύρω από τις αρθρώσεις σας σε κατάσταση ευλυγισίας. Ο φυσιοθεραπευτής σας μπορεί να σας συμβουλεύσει για το ποιες ασκήσεις ενδυνάμωσης και τεντώματος είναι οι καλύτερες και σε ποιες περιπτώσεις είναι κατάλληλες.
Ασκήσεις αντοχής: δυναμώνουν την καρδιά σας, σας δίνουν ενέργεια, ελέγχουν το βάρος σας και γενικά σας αυξάνουν το αίσθημα ευεξίας. Αυτές οι ασκήσεις περιλαμβάνουν πράγματα όπως το περπάτημα, το κολύμπι και την ποδηλασία. Είναι σημαντικό να αποφεύγονται ασκήσεις με έντονα τραντάγματα όπως αεροβικές ασκήσεις με στεπ, τζόγκινγκ ή κικ μπόξιν.
- Θερμοθεραπεία: Η θερμοθεραπεία είναι η χρήση διαφορετικών θερμοκρασιών για την ανακούφιση των συμπτωμάτων και μπορεί να γίνεται χρήση κρύου ή ζέστης.
Θεραπεία με ζέστη: Στο συγκεκριμένο είδος θεραπείας, η ζέστη εφαρμόζεται πάνω σε κάποια περιοχή των αρθρώσεων με στόχο να χαλαρώσει τους μύες που πονάνε και να μειώσει την ευαισθησία και τον πόνο. Βοηθάει στην αύξηση της κυκλοφορίας του αίματος που τρέφει και αποτοξινώνει τις μυϊκές ίνες. Ένα ζεστό ντους είναι ένας εξαιρετικός τρόπος για να μειώσετε τον πόνο και την δυσκαμψία. Όμως για να αποφύγετε την επιδείνωση των συμπτωμάτων, η θερμότητα θα πρέπει να αποφεύγεται σε αρθρώσεις που έχουν ενεργή φλεγμονή.
Θεραπεία με κρύο: Σε αυτή τη θεραπεία εφαρμόζεται κρύο επάνω στις αρθρώσεις με φλεγμονή προκειμένου να μειωθεί ο πόνος και το πρήξιμο περιορίζοντας τη ροή του αίματος. Η εφαρμογή πάγου ή παγοκύστης φαίνεται ότι μειώνει την φλεγμονή και συνιστάται σε περιπτώσεις με ενεργή φλεγμονή των αρθρώσεων. Δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείτε πάγο αν έχετε καρδιαγγειακά προβλήματα όπως η νόσος Raynaud.
- Αποτρέψτε προληπτικά την κόπωση των αρθρώσεων: Θα πρέπει πάντα να χρησιμοποιείτε τις αρθρώσεις σας κατά τρόπο που να αποφεύγεται ο περιττός φόρτος. Αυτό συνεπάγεται λιγότερο πόνο, ευκολότερη εκτέλεση των διαφόρων εργασιών αλλά και προστασία των αρθρώσεών σας από βλάβες. Οι τεχνικές που υπάρχουν για την προστασία των αρθρώσεών είναι ο Ρυθμός: Με την εναλλαγή βαριών ή επαναλαμβανόμενων εργασιών με ελαφρύτερες δουλειές ή συχνά διαλείμματα και αλλαγή στάσης του σώματος, μπορείτε να μειώσετε την πίεση που δέχονται οι πονεμένες σας αρθρώσεις και να εξοικονομήσετε παράλληλα ενέργεια μέσω της ξεκούρασης των μυών σας.
Σωστή τοποθέτηση: Η τοποθέτηση των αρθρώσεων με έξυπνο τρόπο ουσιαστικά επιτρέπει τη σωστή τους ευθυγράμμιση και τη μείωση της μη απαραίτητης πίεσης. Αυτό μπορείτε να το πετύχετε με την υιοθέτηση της κατάλληλης στάσης του σώματος και με την μεταφορά αντικειμένων κρατώντας τα κοντά στο σώμα σας. Χρησιμοποιήστε μεγαλύτερες και δυνατότερες αρθρώσεις για να κουβαλάτε φορτία. Για παράδειγμα πάρτε μια τσάντα ώμου αντί για μια τσάντα χεριού.
Προσαρμογή: Η προσαρμογή των ημερήσιων δραστηριοτήτων σας και η χρήση βοηθητικών συσκευών μπορούν να σας βοηθούν να εξοικονομείτε δυνάμεις και να κάνετε τις δουλειές σας ευκολότερα. Να αποφεύγετε τις στάσεις του σώματος που μπορούν να οδηγήσουν σε αύξηση της πίεσης, όπως τo ημικάθισμα και το γονάτισμα. Αντιθέτως, αυξήστε το ύψος του καθίσματός σας προκειμένου να μειώσετε το φόρτο που δέχονται οι αρθρώσεις στα ισχία και τα γόνατα. Αυξήστε το μέγεθος στις λαβές σε αντικείμενα όπως τα κουζινικά σκεύη, τα κουτάλια, τους αποφλοιωτές κτλ, για να αποφύγετε την επιπλέον πίεση στις ευαίσθητες αρθρώσεις των χεριών. Άλλα αντικείμενα που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε είναι τα μπαστούνια, βοηθήματα για να πιάνετε αντικείμενα από απόσταση, καροτσάκια για το κουβάλημα αντικειμένων και ανοιχτήρια βάζων και δοχείων. Επίσης μιλήστε με το ρευματολόγο σας σχετικά με το ενδεχόμενο να δείτε κάποιον φυσικοθεραπευτή ή εργοθεραπευτή που μπορεί να σας συνταγογραφήσει νάρθηκες, τιράντες ή ορθωτικά παπουτσιών προκειμένου να σας βοηθήσει να έχετε ένα καλά ευθυγραμμισμένο σώμα και καλή υποστήριξη των αρθρώσεων.
