Η ιστορία του Thane Chiquinho Scarpa
Η ιστορία του Thane Chiquinho Scarpa
Πριν από μερικά χρόνια στην Βραζιλία, ένας από τους πιο πλούσιους και δυνατούς άνδρες της Βραζιλίας, τράβηξε πάνω του τα φώτα της δημοσιότητας. Το όνομά του ήταν Thane Chiquinho Scarpa. Ο κύριος αυτός είχε δηλώσει πως ήθελε μετά τον θάνατό του να ταφεί μαζί με την αξίας εκατομμυρίων Bentley του, έτσι ώστε να μπορεί να “οδηγεί με στυλ” στον άλλο κόσμο. Αυτό τράβηξε πάνω του πολλά βλέμματα και πολλά λόγια. Κόσμος τον κριτίκαρε για την επιλογή του να πάρει μαζί του τον πολύτιμο θησαυρό του αντί να τον δώσει σε κάποιο φιλανθρωπικό ίδρυμα ή κάτι ανάλογο.
Παρόλα αυτά ο κύριος πλούσιος ήθελε να καταδείξει κάτι πολύ σημαντικό με αυτή του την κίνηση. Συγκεκριμένα είπε “Ο κόσμος με καταδικάζει επειδή ήθελα να θάψω την Bentley μου αξίας ενός εκατομμυρίου. Στην πραγματικότητα ο περισσότερος κόσμος μαζί του, θάβει κάτι πολύ πιο πολύτιμο, από το αυτοκίνητό μου. Θάβουν καρδιές, πνεύμονες, ήπατα, μάτια, νεφρούς. Αυτό είναι παρανοϊκό. Τόσοι άνθρωποι περιμένουν για ένα μόσχευμα, ενώ άλλοι θάβουν υγιέστατα όργανα.”
Δωρεές οργάνων
Οι δωρεές οργάνων μπορούν να γίνουν είτε από ζώντα είτε από αποβιώσαντα οργανισμό. Στην δεύτερη περίπτωση τα όργανα για να μπορούν να χρησιμοποιηθούν και πρέπει να συντηρηθούν άμεσα μετά το θάνατο του ατόμου. Γενικά τα στατιστικά στην Ελλάδα όσον αφορά τις δωρεές οργάνων είναι αρκετά αποθαρρυντικά σε σχέση με άλλες χώρες τις Ευρώπης. Γενικά η δωρεά οργάνων αποτελεί ένα θέμα ταμπού για την ελληνική και ίσως όχι μόνο κοινωνία. Κατευθείαν πολλοί συνδέουν την δωρεά οργάνων με τον θάνατο και την ασθένεια. Κάτι τέτοιο όμως προφανώς και δεν ισχύει.
Στην Ελλάδα οι λίστες αναμονής για μοσχεύματα είναι αρκετά μακρές και δεν δείχνουν να συρρικνώνονται με την πάροδο των χρόνων. Πάνω από 150 ασθενείς στην Ελλάδα αναμένουν ηπατικό μόσχευμα. Πάνω από 30 αναμένουν καρδιακό μόσχευμα. Πάνω από 1000 (!) ασθενείς αναμένουν νεφρικό μόσχευμα. Στην Ελλάδα αντίστοιχα λειτουργούν συγκεκριμένες μονάδες που απασχολούνται με τις μεταμοσχεύσεις. Συγκεκριμένα υπάρχουν σε λειτουργία 5 Μονάδες Μεταμόσχευσης Νεφρού, 1 Μονάδα Μεταμόσχευσης Ήπατος και 1 Μονάδα Μεταμόσχευσης Καρδιάς. Όσον αφορά τις μεταμοσχεύσεις που γίνονται στην Ελλάδα συμπεριλαμβάνουν μεταμοσχεύσεις νεφρού από ζώντα/αποβιώσαντα άτομο, μεταμοσχεύσεις καρδιάς από αποβιώσαντα και μεταμοσχεύσεις καρδιάς από αποβιώσαντα οργανισμό. Παρόλα αυτά υπάρχουν και πολλές άλλες που δεν γίνονται στην Ελλάδα με αποτέλεσμα την διακομιδή ασθενών στο εξωτερικό.
Επιτυχία μιας μεταμόσχευσης
Ακόμα και αν για όλους αυτούς του ασθενείς βρεθούν τα μοσχεύματα οργάνων, δεν σημαίνει ότι ο οργανισμός του ασθενούς θα δεχτεί το μόσχευμα. Υπάρχει μια σειρά από προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται και να ελέγχονται πριν από μια μεταμόσχευση. Το βασικότερο είναι η συμβατότητα του οργάνου με τον ασθενή – δέκτη του ασθενούς.
Η συμβατότητα αυτή καλείται ιστοσυμβατότητα και καθορίζεται από ειδικά παράγωγα κυττάρων που ονομάζονται αντιγόνα ιστοσυμβατότητας. Υπάρχουν τρεις τύποι αντιγόνων ιστοσυμβατότητας που εκτελούν διαφορετικές λειτουργίες. Αυτά είναι τα αντιγόνα Ι, ΙΙ και ΙΙΙ. Τα πιο μελετημένα είναι τα αντιγόνα τύπου Ι και τύπου ΙΙΙ. Τα αντιγόνα αυτά εμφανίζουν τεράστια ποικιλομορφία και μπορούν να είναι διαφορετικά σε κάθε άνθρωπο. Για να είναι ένα όργανο συμβατό με έναν ασθενή θα πρέπει τα αντιγόνα που βρίσκονται σε αυτό να προσομοιάζουν σε αυτά του ασθενούς όσο πιο πολύ γίνεται. Αυτό γιατί πανομοιότυπα αντιγόνα ιστοσυμβατότητας δεν μπορούν να βρεθούν παρά μόνο σε μονοζυγωτικά δίδυμα αδέλφια. Μονοζυγωτικά είναι τα δίδυμα που προέρχονται από την γονιμοποίηση ενός ωαρίου από ένα σπερματοζωάριο.
Έλλειψη οργάνων
Η έλλειψη οργάνων στην χώρα μας αλλά και σε διεθνές επίπεδο είναι τρομακτική. Αυτό έχει πολλά αποτελέσματα. Πρώτον πολλοί άνθρωποι μπορεί να πεθαίνουν αναμένοντας ένα μόσχευμα το οποίο όπως είπε ο κύριος Scarpa θάβεται. Δεύτερον, σε πολλές περιπτώσεις ανάγκης μοσχεύματος όπως είναι η μεταμόσχευση νεφρού, οι ασθενείς υποβάλλονται σε έναν αρκετά κουραστικό και ψυχοφθόρο τρόπο ζωής που περιλαμβάνει πολλές διαδικασίες αιμοκάθαρσης και μακροχρόνιες φαρμακευτικές αγωγές. Πέραν της υποβάθμισης του επιπέδου ζωής των ασθενών, η παροχή αυτών των υπηρεσιών στοιχίζει πολλά σε κρατικούς φορείς, πολλά περισσότερα από όσα θα στοίχιζε μια επέμβαση μεταμόσχευσης ενός οργάνου. Τρίτον, η έλλειψη οργάνων δεν πλήττει μόνο το σύστημα υγείας αλλά και την εξέλιξη της ιατρικής έρευνας στον χώρο των μεταμοσχεύσεων. Δεδομένου ότι προφανώς το ερευνητικό έργο δεν μπορεί να γίνει σε ζώντες οργανισμούς, ενώ το ερευνητικό έργο σε πειραματόζωα άλλων ειδών δεν είναι προωθητικό για ανακαλύψεις στην ανθρώπινη υγεία.
Η επιστήμη και η τεχνολογία έχουν προχωρήσει πολύ, τόσο που είμαστε στο όριο να μπορούμε να σχεδιάζουμε ηλεκτρονικά όργανα και να τα εκτυπώνουμε με 3D εκτυπωτές. Παρόλα αυτά από το σήμερα μέχρι την ημέρα που αυτές οι καινοτομίες θα εφαρμοστούν στην ιατρική πράξη – και στην Ελλάδα ειδικά – είναι πολύ μακριά, είναι επιτακτική η χρήση αληθινών μοσχευμάτων. Αυτά δεν είναι απαραίτητο να προέρχονται από ζώντες καθώς η υγεία του κάθε ατόμου είναι μεγαλύτερης σημασίας από κάθε άλλου για το ίδιο. Παρόλα αυτά τα όργανα από αποβιώσαντες οργανισμούς είναι πραγματικά δώρα που χάνονται θαμμένα στο έδαφος.
Περισσότερα πράγματα για τις μεταμοσχεύσεις και την ιδέα της δωρεάς οργάνων μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχέυσεων: Η ΙΔΕΑ ΤΗΣ ΔΩΡΕΑΣ ΟΡΓΑΝΩΝ
