Τρομακτικά τα στοιχεία του Π.Ο.Υ. σχετικά με την αυτοκτονία
Ενόψει της Παγκόσμιας Ημέρας Πρόληψης της αυτοκτονίας (10 Σεπτεμβρίου), ο Π.Ο.Υ. δημοσιοποίησε μια λίστα με κάποια τρομακτικά στοιχεία. Ετησίως καταγράφονται περίπου 800.000 περιστατικά αυτοκτονίας παγκοσμίως. Σημειώνεται δε πως για μία αυτοκτονία συνήθως έχουν προηγηθεί κατά μέσο όρο 20 διαφορετικές απόπειρες. Αυτά τα στοιχεία, με απλή αναλογία δίνουν ότι έχουμε περίπου έναν θάνατο από αυτοκτονία κάθε 40 δευτερόλεπτα. Οι αδρές πληροφορίας της έρευνας έδειξαν ότι τα περιστατικά αυτά κατανέμονται ομοιόμορφα σε όλα τα φύλα, όλες τις ηλικίες και όλες σχεδόν τις περιοχές. Σημαντική είναι βέβαια η διαφορά στην συχνότητα και την ποσότητα των περιστατικών ανάμεσα σε αναπτυσσόμενες και αναπτυγμένες χώρες. Τα συνταρακτικά αυτά ποσοστά δείχνουν πόσο πίσω από τις εξελίξεις είναι η ιατρική στον συγκεκριμένο τομέα.
Δημογραφικά στοιχεία
Η αυτοκτονία, καθώς και όλες οι απόπειρες πριν από αυτήν, έχει αρχικά τρομακτικές επιπτώσεις στην ψυχική υγεία του στενού κοινωνικού κύκλου του αυτόχειρα. Όταν όμως βλέπουμε να σημειώνονται τόσα πολλά περιστατικά, φαίνεται ότι αργά ή γρήγορα θα έχει και το κοινωνικό σύνολο ευρύτερα. Η αυτοκτονία αποτελεί την δεύτερη συνηθέστερη αιτία θανάτου για νέους ηλικίας 18-25. Τα “καλά” νέα της υπόθεσης είναι ότι η “αυτοκτονία μπορεί να θεραπευτεί”. Και εφόσον μπορεί να θεραπευτεί, μπορεί κατά κάποιο τρόπο και να προληφθεί.
Αιτιο(παθο)λογικοί παράγοντες της αυτοκτονίας
Με βάση τα όσα ξέρουμε σήμερα, υπάρχει με καλή εικόνα σχετικά με το τι μπορεί να οδηγήσει έναν άνθρωπο στην αυτοκτονία. Αρχικά, άμεση συσχέτιση υπάρχει μεταξύ ψυχικών διαταραχών όπως η κατάθλιψη και οι εξαρτήσεις με την αυτοκτονία. Ωστόσο, με τις νέες συνθήκες που επικρατούν στον κόσμο φαίνεται να προστίθενται και άλλοι παράγοντες που δεν έχουν άμεσα παθολογική υπόσταση. Το αίσθημα της απώλειας όπως για παράδειγμα θάνατος συγγενούς/φίλου, ή σε ακραίες περιπτώσεις και χωρισμός αποτελούν παράγοντες. Τα τελευταία χρόνια, στην κορύφωση των περιστατικών αυτοκτονίας έχουν συμβάλλει τα οικονομικά προβλήματα, οι απολύσεις και το αίσθημα του αδιέξοδου ως προς τα του βιοπορισμού. Χρονίως πάσχοντες ασθενείς με ανίατες ασθένειες, των οποίων η καθημερινότητα έχει υποβαθμιστεί, μπορούν να καταλήξουν στην αυτοκτονία, ειδικά αν δεν έχουν το δικαίωμα στην ευθανασία. Τέλος άτομα που έχουν υποστεί κοινωνική περιθωριοποίηση και βία μπορούν να καταλήξουν σε μια τέτοια μοιραία απόφαση. Θύματα βιασμού, ρατσιστικής και ομοφοβικής βίας που δεν έχουν πρόσβαση σε βοήθεια.
Ταμπού και στίγμα
Το στίγμα που συνοδεύει τις ψυχικές διαταραχές αλλά και γενικότερα τα ψυχολογικής φύσεως προβλήματα αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την έκβαση ενός ανθρώπου που σκέφτεται να αυτοκτονήσει. Λόγω λοιπόν του στίγματος, οι περισσότεροι άνθρωποι δεν καταφεύγουν στο να ζητήσουν βοήθεια από κάποιο γιατρό ή από κάποιο ψυχολόγο. Παράλληλα όμως πολλά εθνικά συστήματα υγείας δεν είναι έτοιμα να υποδεχτούν και να αναλάβουν τέτοια περιστατικά. Μόλις 38 από τις πάνω από 230 χώρες του κόσμου έχουν αναγνωρίσει την αυτοκτονία ως μείζον πρόβλημα δημόσιας υγείας ώστε να έχουν ξεκάθαρα πρωτόκολλα αντιμετώπισής της.
Η αντιπρόταση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας
Ακρογωνιαίος λίθος του αγώνα για την καταπολέμηση της αυτοκτονίας είναι να σταματήσει να ενοχοποιείται ο ασθενής για την κατάσταση αυτή. Με αυτόν τον τρόπο, θα νιώσει πιο άνετα για να μιλήσει για τα συναισθήματα και τις σκέψεις του και τελικά να ζητήσει βοήθεια. Δεν είναι σπάνιες οι αυτοκτονίες παιδιών οπότε η στήριξη του σχολείου και του οικογενειακού περιβάλλοντος θα πρέπει να είναι δεδομένη. Ο Π.Ο.Υ. έχει εκδώσει μια σειρά από πρωτόκολλα τα οποία δίνουν οδηγίες για την αντιμετώπιση και πρόληψη αυτοκτονικών επεισοδίων. Τα πρωτόκολλα αυτά δεν αφορούν μόνο επιστήμονες υγείας, αλλά απευθύνονται και σε ευρύτερο κοινό. Οι οδηγίες είναι απλές και προσαρμόζονται στις συνθήκες διαφόρων περιβαλλόντων (εργασία, σχολείο, εξωτερικός χώρος). Ταυτόχρονα όμως προσαρμόζονται ανάλογα και με την ομάδα στην οποία απευθύνονται (δάσκαλοι, πυροσβέστες κλπ).
Για την πρωτότυπη δημοσίευση του Π.Ο.Υ. πατήστε: εδώ
Για τα πρωτόκολλα αντιμετώπισης αυτοκτονίας του Π.Ο.Υ. πατήστε: εδώ
Ας τελειώνουμε με το στίγμα στην ιατρική
Ψάχνουμε περισσότερο για την αυτοκτονία μετά το 13 Reasons Why
Οι ψυχικές ασθένειες δεν είναι μεταφυσική
