Η λοιμώδης μονοπυρήνωση ή ασθένεια του φιλιού είναι ένα σχετικά συχνό πρόβλημα για τους νέους ενήλικες αλλά πιο σπάνια και για τα παιδιά τα οποία δύναται κι αυτά να νοσήσουν. Πόσο σοβαρή είναι αυτή “η άλλη πλευρά της αγάπης”, πώς εκδηλώνεται, πώς αντιμετωπίζεται και γιατί ονομάστηκε έτσι;
Τι μας φταίνε τα φιλιά;
Η λοιμώδης μονοπυρήνωση οφείλεται κατά κύριο λόγο στο ιό EBV (Ebstein-Barr), και πιο σπάνια στο CMV και το τοξόπλασμα. O EBV είναι τόσο διαδεδομένος που μελέτες δείχνουν ότι μέχρι και το 90% του πληθυσμού έχει μολυνθεί από τον ιό. Ωστόσο μόνο λίγοι θα εκδηλώσουν το κλινικό σύνδρομο της λοιμώδους μονοπυρήνωσης. Μεταδίδεται με το σάλιο και αυτός είναι ο λόγος που έχει ονομαστεί “νόσος του φιλιού”. Φυσικά δεν είναι ανάγκη να φιλήσεις κάποιον για να κολλήσεις τον ιό, αφού ακόμα και τα σωματίδια του σάλιου που εκτοξεύονται αρκούν.
Πώς εκδηλώνεται η λοιμώδης μονοπυρήνωση;
Υψηλός πυρετός, κακουχία, λεμφαδενοπάθεια τραχηλική ή διάχυτη και φαρυγγαλγία είναι τα κύρια συμπτώματα που θα μας κάνουν να στρέψουμε την σκέψη μας προς τα εκεί. Σε γενικές γραμμές είναι μη ειδικά. Επίσης μπορεί να υπάρχει παχύ λευκό επίχρισμα στον φάρυγγα που μπερδεύει με βακτηριακή λοίμωξη, εξάνθημα ή κοκκινίλες (πετέχειες) στον ουρανίσκο (μαλακή υπερώα). Περίπου οι μισοί θα εμφανίσουν σπληνομεγαλία και ένα 10% ηπατομεγαλία.
Για να γίνει πιο ξεκάθαρο, πότε πρέπει να προβληματιστείς παραπάνω και να πας στο γιατρό; Όταν σε έναν νέο ενήλικα / παιδί υπάρχει υψηλός πυρετός για 2-3 μέρες που δεν υφίεται, πονάει ο λαιμός και πιάνεις πρησμένους λεμφαδένες στον τράχηλο. Φυσικά και μόνο η κακουχία και ο πυρετός να υπάρχουν, δεν θα βλάψει να προβληματιστείτε και να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.
Η διάγνωση γίνεται εύκολα και επιβεβαιώνεται με εξετάσεις στο αίμα, αν και η κλινική εικόνα πολλές φορές είναι αρκετή.
Πώς αντιμετωπίζεται η λοιμώδης μονοπυρήνωση;
Μην πάρεις αντιβίωση! Δεν χρειάζεται. Ίσα ίσα αν πάρει ο πάσχων αμπικιλλίνη ή αμοξικιλλίνη μπορεί να εμφανίσει εξάνθημα, ιδιαίτερα στον κορμό.
Υποστηρικτικά μέτρα όπως ξεκούραση και αναλγητικά είναι αρκετά στις ανεπίπλεκτες περιπτώσεις. Εάν υπάρξουν επιπλοκές από το αναπνευστικό, το νευρικό σύστημα ή το αίμα, πολύ πιθανώς να χρειαστεί κάποια περαιτέρω αγωγή. Τέτοιες περιπτώσεις είναι όμως πιο σπάνιες.
Το μόνο που ίσως πρέπει να προσέξεις παραπάνω (ειδικά αν πρόκειται για παιδάκι) είναι σε περίπτωση που υπάρχει εκσεσημασμένη σπληνομεγαλία να μην χτυπήσει το παιδί στο αριστερό υποχόνδριο λόγω του φόβου μιας ρήξης, χωρίς να είναι κάτι που θα πρέπει να προκαλεί άγχος.
Να φοβηθώ;
Σε γενικές γραμμές όχι. Πρόκειται για μια αυτοϊώμενη νόσο η οποία αρκετές φορές δεν αναγνωρίζεται καν. Αν μπεις και διαβάσεις για τον EBV θα δεις ότι εμπλέκεται στην παθογένεια μιας ποικιλίας νοσημάτων (από λέμφωμα Burkitt ως Alice in Wonderland Syndrome), αλλά αυτό δεν έχει καμία σχέση με το αν νόσησε κάποιος από τη νόσο του φιλιού. Όπως προαναφέρθηκε η πλειονότητα του ενήλικου πληθυσμού έχουν έρθει σε επαφή με τον ιό. Το αν θα εξελιχθεί αυτή η επαφή σε κάτι άλλο έχει να κάνει με πολυάριθμους παράγοντες – πολλούς μη αναγνωρισμένους ακόμα. Ακόμα κατά την έρευνα σου θα βρεις και μία σωρεία επιπλοκών που αφορούν σχεδόν όλο το ανθρωπινό σώμα. Είναι σαφώς πιο σπάνιες και ακόμα και να συμβούν αντιμετωπίζονται συνήθως επιτυχώς.