Όταν ακούμε ότι κάποιος έδωσε Πρώτες Βοήθειες σε ένα άτομο το οποίο χρειαζόταν βοήθεια συνήθως στο μυαλό μας έρχεται το φιλί της ζωής (Τεχνητή Αναπνοή ή ΚΑΡΠΑ στην επιστημονική ετυμολογία). Παρ’ όλα αυτά οι Πρώτες Βοήθειες περιλαμβάνουν ένα μεγάλο φάσμα ενεργειών που πρέπει να γίνουν από κάποιο άτομο για να βοηθήσει τον εαυτό του ή κάποιον άλλον.
Από την άλλη οι Πρώτες Βοήθειες εφαρμόζονται σε πολύ δύσκολες καταστάσεις και μπορούν να σώσουν έγκαιρα έναν άνθρωπο ακόμη και από τον θάνατο.
Κάποιες απο αυτές τις πολύ δυσάρεστες καταστάσεις είναι και οι αιμορραγίες. Οι μεγάλες απώλειες αίματος και ο τραυματισμός μεγάλου αγγείου π.χ κοιλιακής αορτής,μηριαίας αρτηρίας,σφαγίτιδας ή καρωτίδας οδηγεί σε θάνατο μέσα σε ελάχιστα λεπτά.
Ανάλογα λοιπόν με το αγγείο εκείνο που έπαθε την βλάβη και από το οποίο παρατηρείται έξοδος του αίματος, χαρακτηρίζουμε μία αιμορραγία σαν αρτηριακή, φλεβική, τριχοειδική ή και μικτή.
Μπορούμε να διακρίνουμε την κάθε αιμορραγία λόγω των διαφορετικών χαρακτηριστικών που έχει:
1)Αίμα σε αρτηριακή αιμορραγία: ζωηρό κόκκινο χρώμα που πετάγεται σε απόσταστη κατά ώσεις σύγχρονες με τις σφίξεις (αποτέλεσμα της αρτηριακής πίεσης).
2)Αίμα σε φλεβική αιμορραγία: βαθύ σκούρο χρώμα (βυσσινί) που ρέει συνεχώς χωρίς πίεση.
3)Αίμα σε τριχοειδική αιμορραγία: Ρέει από την ευρύτερη επιφάνεια της βλάβης (π.χ εκδορά).
Η σημαντικότητα των Πρώτων Βοηθειών σε αιμορραγίες γίνεται αντιληπτή κυρίως στις μεγάλες απώλειες αίματος (αρτηριακές αιμορραγίες).
Πρώτες Βοήθειες
Η πιο ασφαλής και απλή μέθοδος για να ελεγχθεί μια αιμορραγία είναι η άσκηση σταθερής πίεσης για όσο χρόνο χρειάζεται ο οργανισμός να κινήσει τη διαδικασία πήξεως του αίματος.
ΠΡΟΣΟΧΗ : Το μέλος πρέπει να βρίσκεται ψηλά.
Εξωτερικές φλεβικές αιμορραγίες ελέγχονται εύκολα με την άσκηση σταθερής πίεσης με μία γάζα για 5-7 λεπτά.
Εξωτερικές τριχοειδικές αιμορραγίες που συνήθως καταλαμβάνουν μεγάλη επιφάνεια δέρματος(εκδορά) χρειάζεται να τις πιέσουμε με μια γάζα εμποτισμένη με Οξυζενέ, ώστε να θρομβωθούν γρήγορα τα τριχοειδή που έχουν κοπεί.
Εξωτερικές αρτηριακές αιμορραγίες δύσκολα ελέγχονται μόνιμα, μόνο με την άσκηση πίεσης. Εδώ απαιτείται η καλή γνώση της ανατομικής περιοχής, ώστε να επέμβουμε απευθείας στο αγγείο τοπικά ή κεντρικότερα.
Καρωτίδα και σφαγίτιδα: Την ελέγχουμε με την τοποθέτηση των τεσσάρων δακτύλων του χεριού μας στον χώρο μεταξύ του στερνοκλειδομαστοειδή μύ και του λάρυγγα-τραχείας, συνθλίβοντας με την βοήθεια του αντίχειρα τον μυ μαζί με όλα τα στοιχεία που βρίσκονται απο πίσω του.
Βραχιόνιος αρτηρία: Την ελέγχουμε ασκώντας πίεση περιμετρικά με τα δύο μας χέρια, ψηλά στον βραχίονα, λίγο πιο κάτω από την μασχάλη, προσπαθώντας να συνθλίψουμε τα μαλακά μόρια πάνω στο βραχιόνιο οστό.
Μηριαία αρτηρία: Την ελέγχουμε ασκώντας πίεση, με τις ράγες των τεσσάρων δακτύλων του χεριού, στην βουβωνική πτυχή.
Ακόμη η ισχαιμική περίδεση είναι μια μέθοδος ελέγχου της αιμορραγίας πάρα πολύ καλή φτάνει να εφαρμόζεται σωστά.
Εφαρμόζοντας την περίδεση δένουμε μαζί και ένα κομμάτι ξύλο, χωρίς να σφίξουμε τον επίδεσμο. Στη συνέχεια στρίβοντας το ξύλο επιτυγχάνουμε λειτουργία κοχλία. Έτσι μπορούμε να γυρνάμε , όποτε χρειάζεται, ανάποδα 2-3 φορές το ξύλο,ν’ ανοίγει η ισχαιμική περίδεση και στη συνέχεια γυρνώντας το ξύλο αντίστροφα, να ξανασφίγγει.
Δηλαδή σε περίπτωση που η αιμορραγία είναι μεγάλη και πιστεύουμε ότι η εφαρμογή της ισχαιμικής περίδεσης είναι απαραίτητη, για την επιβίωση του τραυματία,πρέπει κατά την διάρκεια της διακομιδής προς το νοσηλευτικό κέντρο, ο συνοδός του τραυματία να ανοίγει την ισχαιμική περίδεση κάθε 15-20 λεπτά. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται η περιοδική αιμάτωση του μέλους και αποφεύγεται η νέκρωση του.
Πέρα απο την όποια τοπική φροντίδα, μεριμνούμε για την γρήγορη και ασφαλή μεταφορά του τραυματία στο πλησιέστερο νοσηλευτικό κέντρο, για την τελική και σίγουρη αντιμετώπιση της αιμορραγίας και των συνεπειών της.