Τον γνωρίσαμε από το video clip της Άννας Βίσση «Τρομαγμένο μου», από δουλειές του στο θέατρο, αλλά και από την ταινία του «Λύκοι» σε σενάριο Βανέσας Αδαμοπούλου. Τον διαβάζουμε στα social media, όπου εκφράζει δυναμικά και χωρίς επιθυμία να είναι οπουδήποτε αρεστός απόψεις και ματιές σε σχέση με την καλλιτεχνική και όχι μόνο επικαιρότητα. Φέτος την άνοιξη, ο Αντώνης Morgan Κωνσταντουδάκης σκηνοθετεί μια παράσταση που έχει ήδη συζητηθεί στην πόλη, λόγω και του εντελώς αντισυμβατικού τίτλου της. Ο λόγος για «Το Καλύτερο πράγμα στον Κόσμο είναι να πέφτεις για Ύπνο τα Ξημερώματα» στο Altera Pars, κάθε Πέμπτη για λίγες ακόμα παραστάσεις.
Στο Maxmag, ο Ελληνοβρετανός σκηνοθέτης που δεν παύει να μας εκπλήσσει με τις καλλιτεχνικές του επιλογές, σχολιάζει την δουλειά της σκηνοθεσίας, το Προεδρικό Διάταγμα, αλλά επιχειρεί και να διαλευκάνει το μυστήριο γύρω από τον τίτλο του κειμένου της Γεωργίας Δρακάκη.
Επιμέλεια συνέντευξης: Γιώργος Βιτωράτος
Μα γιατί, τελικά, είναι το καλύτερο πράγμα στον κόσμο να πέφτεις για ύπνο τα ξημερώματα; Ή μήπως δεν είναι και ο τίτλος απλώς προκαλεί την λογική μας;
Όταν το σκοτάδι είναι το πιο βαθύ, τότε βγαίνει το φως. Εκεί κάπου στο ξημέρωμα μάς έρχονται οι καλύτερες εμπνεύσεις. Εκεί κάπου στο ξημέρωμα ζούμε τις πιο έντονες στιγμές μας. Πόσες φορές έχουμε μείνει ξύπνιοι για να δούμε τον ήλιο να βγαίνει; Και για να μείνουμε ξύπνιοι μέχρι το πρωί, μάλλον για κάτι καλό κάνουμε αυτή την θυσία. Το καλύτερο πράγμα στον κόσμο είναι να μπορείς να κάνεις την τέχνη σου με τόσο όμορφους συνεργάτες, όπως η Γεωργία Δρακάκη.
Πώς ξεκίνησε στην ζωή σου η εμπλοκή με την σκηνοθεσία και πώς ήρθε η συνεργασία με την Γεωργία Δρακάκη;
Κάπου εκεί στο 2013 με 2014, ο παλιός μου εαυτός «πέθανε» και γεννήθηκε ο νέος εαυτός μου, ο Δημιουργός, ο Σκηνοθέτης, ο Καλλιτέχνης. Είναι περίεργο συναίσθημα στα 32 προς 33 σου, να ανακαλύπτεις ότι δεν έκανες στην ζωή σου αυτό που πραγματικά αγαπάς, αλλά είναι και λυτρωτικό παράλληλα που επιτέλους βρήκες τον προορισμό σου. Το ταξίδι ήταν μεγάλο μέχρι να βρω τον προορισμό μου προς την «σωστή» Ιθάκη, αλλά τίποτα δεν πάει χαμένο. Την Γεωργία Δρακάκη την γνώρισα εντελώς τυχαία σε προηγούμενη δουλειά της, την «Άδεια παρένθεση». Είχα πάει τότε στην παράσταση να δω την φίλη μου Νίκη Σκιαδαρέση που έπαιζε και εκεί, έξω από το θέατρο, αντίκρυσα το «φαινόμενο» Γεωργία Δρακάκη. Μία κοπέλα γεμάτη χαρά, θετική διάθεση, να χοροπηδάει και να αγκαλιάζει κάθε φίλο/η της που την τιμούσε με την παρουσία του/της και κατευθείαν ήθελα να μάθω ποια είναι και να συνεργαστώ μαζί της. Φυσικά, όταν διάβασα και τα πρώτα κείμενά της, κατάλαβα το μέγεθος του ταλέντου της. Από τότε έχουμε γίνει πολύ καλοί φίλοι και συνεργάτες.
Ποια είναι η άποψή σου για το φλέγον ζήτημα του ΠΔ85 και του ξεσηκωμού των καλλιτεχνών;
Είναι ένα πάρα πολύ σύνθετο ζήτημα που δεν μπορεί να αναλυθεί σε λίγες γραμμές. Επί 23 χρόνια περίπου, όλα τα πτυχία των καλλιτεχνών σε αυτή την χώρα είναι στον αέρα. Το αποκορύφωμα αυτής της κατάστασης ήταν το ΠΔ85, που έθεσε ως ισοδύναμα τα πτυχία με απολυτήριο Λυκείου. Από εκεί και πέρα βέβαια, κανένας καλλιτέχνης δεν εργάζεται ή δημιουργεί με την αξία του πτυχίου του, αλλά με την αξία της ψυχής του. Σαφώς θα πρέπει να υπάρχει μία λύση στο θέμα, για ηθικούς κατά βάση λόγους, απλώς ο κλάδος ειδικά των ηθοποιών, βασίζεται κατά μεγάλο ποσοστό σε ιδιωτικές σχολές, πολλές εκ των οποίων διατηρούν χαμηλά στάνταρ εκπαίδευσης. Όχι φυσικά ότι η δημόσια παιδεία λειτουργεί πολύ καλύτερα, αλλά σίγουρα η εκπαίδευση των παραστατικών τεχνών, θα πρέπει να αναμορφωθεί και διαμορφωθεί από την αρχή. Η ανάγκη δημιουργίας Δημόσιας Σχολής Παραστατικών Τεχνών είναι επιβεβλημένη.
Ποια είναι για σένα η διαφορά ανάμεσα στην σκηνοθεσία στο θέατρο και στην σκηνοθεσία στο σινεμά, στην κάμερα; Πού κλίνεις περισσότερο;
Εγώ είμαι ξεκάθαρα της εικόνας και της κάμερας. Ακόμα και στο θέατρο, μου αρέσει η κινηματογραφική οπτική. Από εκεί και πέρα, υπάρχει τεράστια διαφορά στην σκηνοθεσία στο θέατρο, στον κινηματογράφο και όπως πρόσφατα ανακάλυψα και η σκηνοθεσία στην τηλεόραση. Μπορεί η ιδιότητα του σκηνοθέτη να ακούγεται ενιαία, αλλά δεν έχουν καμία σχέση μεταξύ τους. Στον κινηματογράφο αγαπώ την όλη διαδικασία και την μαγεία της εικόνας και της προετοιμασίας. Στο θέατρο αγαπώ την καθημερινή δουλειά με τους ηθοποιούς. Η μεγάλη διαφορά βέβαια, είναι ότι στον κινηματογράφο ο κάθε ηθοποιός βασίζεται αποκλειστικά σε εμένα, στα χέρια του σκηνοθέτη, ενώ στο θέατρο ο ηθοποιός αφού ολοκληρώσουμε τις πρόβες ανεβαίνει στην σκηνή και βασίζομαι εγώ σε αυτόν.
Στον κινηματογράφο μία εξαιρετική ερμηνεία ηθοποιού μπορεί να καταστραφεί από την δουλειά του σκηνοθέτη ή μία κακή ερμηνεία αντίστοιχα θα μπορεί να φανεί εξαιρετική από το μοντάζ και το στήσιμο. Στο θέατρο υπάρχει η αμεσότητα και ο ηθοποιός είναι μόνος απέναντι στον κόσμο.
Τι σου λείπει από το νέο ελληνικό θέατρο;
Για μένα αυτό που λείπει από το νέο ελληνικό θέατρο είναι η χρηματοδότηση και οι παραγωγοί. Παλεύουμε μόνοι μας οι δημιουργοί και οι καλλιτέχνες να κάνουμε αυτό που αγαπάμε χωρίς καμία υποστήριξη. Συζητάμε άπειρες ώρες για τους ηθοποιούς που δεν πληρώνονται, κανείς δεν μιλάει όμως για τους δημιουργούς και σκηνοθέτες που μόνο βάζουν στην τέχνη τους. Με μικρή εξαίρεση μίας μικρής κλίκας σκηνοθετών και δημιουργών που παίρνουν μόνιμα κρατικές επιχορηγήσεις, εγκρίσεις από Δημόσια Θέατρα και συμμετοχές σε μεγάλες παραγωγές, οι υπόλοιποι απλώς βρίσκουμε τρόπους να βάλουμε χρήματα για να υλοποιήσουμε την αγάπη μας. Θυμάμαι χαρακτηριστικά, όταν ανέβασα το «Ξύπνημα της Άνοιξης» στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά την περίοδο 2017-2018, που ήταν και παραγωγή του Δημοτικού Θεάτρου, το μπάτζετ αρκούσε μόνο για να καλυφθούν οι ανάγκες των ηθοποιών και συνεργατών και με έκπληξη είδα ότι μετά από 20 παραστάσεις και 17 sold out, στην εκκαθάριση μού έμειναν για αμοιβή, 11,20 ευρώ για κόπο ενός έτους. Παλεύουμε με αυτά που έχουμε και η μάχη είναι πολύ άνιση.
Ποια ήταν η τελευταία φορά που κοιμήθηκες ευτυχισμένος κάποιο ξημέρωμα;
Η αλήθεια είναι ότι από την στιγμή που στον δρόμο μου βρέθηκε το πρώτο κουτάβι μου, η Μπουμπού, σταμάτησα να μπορώ να κοιμηθώ ξημερώματα, καθώς με ξυπνούσε τα ξημερώματα! Έχω υπάρξει πολύ ευτυχισμένος αρκετά ξημερώματα, έχω υπάρξει εξαγριωμένος κάποια ξημερώματα και εύχομαι να υπάρξω ενεργός και ζωντανός σε πολλά ακόμα ξημερώματα.
Τι περιμένεις να αποκομίσουμε από αυτήν την παράσταση με το σύντομο ανέβασμά της στο Altera Pars; Εσύ πώς ένιωσες σκηνοθετώντας την;
Η παράσταση είναι ουσιαστικά τέσσερις μονόλογοι ανθρώπων που ζουν ανάμεσά μας. Όσοι έρθουν να μας τιμήσουν στο Altera Pars για φέτος και όπου καταλήξουμε του χρόνου, θα περάσουν πρώτα από όλα καλά, θα βρουν πολλά κοινά με τους χαρακτήρες, με τις καταστάσεις που βιώνουν και θα φύγουν με αρκετούς προβληματισμούς, κάτι το οποίο είναι ο στόχος κάθε θεατρικής παράστασης. Αν δεν προβληματίσεις, έχεις αποτύχει. Ήταν μεγάλη μου χαρά να σκηνοθετώ αυτά τα παιδιά, την Άντα, την Μιχαέλα, την Αγγελική, τον Χάρη και τον Γιώργο, όλοι τους καταπληκτικοί και διαφορετικοί ηθοποιοί και με γέμισε ελπίδα μετά τα όσα είχαμε περάσει επί περιόδου covid. Η αλήθεια είναι ότι ο covid μου έκοψε μία προετοιμασία παράστασης στην μέση, η οποία δεν υλοποιήθηκε και με είχε φοβίσει όλη αυτή η κατάσταση. Τελικά έμελλε να έρθει η πρώτη μου μετά-covid θεατρική δημιουργία με το κείμενο της αγαπημένης Γεωργίας.
Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σου; Καλλιτεχνικά και όχι μόνο…
Τα σχέδιά μου είναι να έχω υγεία και δύναμη για να μπορώ να δημιουργώ. Δεν μπορώ να πω κάτι ακόμα, γιατί προετοιμάζω ίσως το μεγαλύτερο project της καριέρας μου, αλλά δεσμεύομαι να μην αποκαλύψω κάτι. Να είμαστε υγιείς και όλα θα γίνουν!
