Όποιος έχει διαβάσει τα βιβλία του τα έχει λατρέψει. Όσοι τον έχουν γνωρίσει μιλούν για έναν ευγενή άνθρωπο με ιδιαίτερη αγάπη στις τέχνες. Ένας νέος ποιητής που έχει πολλά να προσφέρει στον χώρο. Ο λόγος για τον Χρήστο Δασκαλάκη!
Μπορεί να είναι γεννημένος στην Αθήνα το 1977, αλλά από τα 5 του μέχρι τα 18 έζησε στην Ύδρα. Ο ελεύθερος χρόνος του είναι γεμάτος από ταξίδια και σελίδες με μικρές ιστορίες, παραμύθια, ποιήματα και στίχους. Αρθρογραφεί σε στήλες με κοινωνικό και πολιτιστικό ενδιαφέρον, ενώ από τις Εκδόσεις Στοχαστής κυκλοφορούν τα δύο βιβλία του αφιερωμένα στην ποίηση, με τίτλο «Η Στιγμή Που Θα Φεύγω» και «Χιλιόμετρα». Το τελευταίο του έργο, από τις Εκδόσεις Γρηγόρη «Ο Νικολύκος στη μακρινή Ντουλαποχώρα», είναι ένα τρυφερό παραμύθι για τον φόβο, τον κοινωνικό αποκλεισμό και την ουσία της διαφορετικότητας στη ζωή μας.
Κατ΄ αρχάς να σας ευχαριστήσω για τη συνέντευξη και έπειτα να περάσω στην πρώτη ερώτηση:
- Έχετε κάνει αρκετές σπουδές σε αρκετούς τομείς. Συμβουλευτική και Ψυχολογία, Θεωρία της Μουσικής και Ορθοφωνία, Υποκριτική και Σκηνοθεσία αλλά και Δημιουργική Γραφή και Ποίηση. Από πού προέκυψαν; Ήταν κάποια παιδικά όνειρα που θέλατε να τα εκπληρώσετε;
Μόλις απελευθερώθηκα από τα υποχρεωτικά χρόνια του Λυκείου, είχα υποσχεθεί στον εαυτό μου ότι θα ασχοληθώ μόνο με όσα πραγματικά μπορούσαν να με κάνουν ευτυχισμένο. Μπορεί λοιπόν να «ξόδεψα» άλλα εννέα επιπλέον χρόνια στα θρανία, αλλά αυτήν τη φορά ήταν προσωπικές και συνειδητές αποφάσεις. Δεν αλλάζω κανένα από αυτά τα «ταξίδια» μου. Ήμουν τυχερός που είχα τη δύναμη και το θάρρος να τα πραγματοποιήσω σε μια εποχή που ακόμα μπορούσες να ονειρευτείς ελεύθερα.
- Ποια είναι η σχέση του ενήλικα Κυρίου Δασκαλάκη με τον Χρήστο ως παιδί;
Το παιδί Χρήστο το αγαπώ περισσότερο από κάθε τι άλλο. Του το χρωστούσα από παλιά και περίμενα τη στιγμή να μπορέσω να του το προσφέρω. Και ίσως στο πρόσωπο του Χρήστου ως παιδί να βλέπω το κάθε παιδί που είναι γύρω μου, το κάθε παιδί που συναντώ στις επισκέψεις μου στα σχολεία. Τα παιδιά είναι οι πρίγκιπες τις ζωής μας και ως πρίγκιπες πρέπει να τους συμπεριφερόμαστε. Το ίδιο πρέπει να κάνουμε και για το παιδί μου κρατάμε μέσα μας.
- Στην προσωπική σας σελίδα στο Facebook παρατηρούμε αρκετές δημοσιεύσεις σας οι οποίες έχουν κατά κύριο λόγο αισιόδοξο χαρακτήρα, άρα υποθέτω πως είστε ένας θετικός άνθρωπος γενικά. Από πού μπορεί να πηγάζει όλη αυτή η αισιοδοξία; Ποιο είναι το μυστικό;
Για τους ανθρώπους που έφτασαν κοντά στο «σκοτάδι» και στο «τέλος», μα τελικά αναστήθηκαν, η αισιοδοξία στη ζωή τους είναι απλά μονόδρομος. Το όνειρο και η πίστη με κράτησαν ζωντανό, αυτά συνεχίζουν να με δυναμώνουν και σήμερα. Δεν υπάρχουν μυστικά. Όλα είναι θέμα επιλογής. Στα 40 μου πλέον, νομίζω δεν χωράνε άλλα σκοτάδια στη ζωή μου.
- Η επιθυμία σας για συγγραφή και η ποίηση σας ακολουθούσαν από μικρό παιδί ή είναι ένα «μικρόβιο που κολλήσατε» σε μεγαλύτερη ηλικία;
Η ποίηση, οι στίχοι θα έλεγα καλύτερα, ήρθαν στη ζωή μου από την ηλικία των 12 ετών. Τότε ήταν απλά στιχάκια. Με την πάροδο του χρόνου, και στα χρόνια του Λυκείου πλέον, οι καθηγητές μου τα ονόμασαν ποίηση. Το δαιμόνιο της συγγραφής, συνειδητά πλέον, άρχισε να ξεπηδά κάπου στα 17, όταν οι εκθέσεις του σχολείου έμοιαζαν περισσότερο με διηγήματα παρά με γραπτό μαθητή.
- Έχετε ένα αγαπημένο βιβλίο; Αυτό που θα το διαβάζετε κάθε φορά σαν να ήταν η πρώτη;
Σαν παιδί πολλά, σαν ενήλικας όμως, το Νάρκισσος και Χρυσόστομος του Έρμαν Έσσε. Το διάβασα πρώτη φορά στα 18 μου και μου δίδαξε τη σπουδαιότητα της πίστης, του σεβασμού, της σεμνότητας. Είναι το μοναδικό βιβλίο της ενήλικης ζωής μου που του συμπεριφέρομαι ως εικόνισμα.
- Έχετε γράψει τρία προσωπικά βιβλία μέχρι τώρα. Τα δύο πρώτα είναι ποιητικές συλλογές, ενώ το τελευταίο είναι παραμύθι. Τι σας οδήγησε σε αυτή την αλλαγή του είδους και του ύφους;
Θεωρώ ότι με οδήγησε η επιθυμία μου να βρεθώ λίγο πιο κοντά στα παιδιά και να τους μιλήσω για πράγματα που δεν είχαν εξηγήσει οι μεγαλύτεροι ούτε σε εμένα. Η ποίηση, ξέρουμε όλοι, ότι απευθύνεται σε ανθρώπους λίγο πιο εκπαιδευμένους ή διψασμένους για κάτι παραπάνω. Οι δύο αυτές ποιητικές συλλογές ήταν ένα τεράστιο στοίχημα για εμένα. Ελάχιστοι πίστεψαν ότι θα πετύχαινε. Ίσως και εγώ να είχα τις αμφιβολίες μου ευνουχισμένος από την αβεβαιότητα της εποχής. Τελικά όλοι μας διαψευστήκαμε. Η μικρή αυτή νίκη μου έδωσε το πράσινο φως να προχωρήσω στο παραμύθι και να βρεθώ με τον τρόπο μου λίγο πιο κοντά στα παιδιά.
- «Ο Νικολύκος στη μακρινή Ντουλαποχώρα» είναι ένα παραμύθι για μικρούς αλλά και για μεγάλους. Τι μηνύματα θέλετε να δώσετε και στις δύο ηλικίες;
Ο Νικολύκος μιλάει ξεκάθαρα για τη διαφορετικότητα, για το πόσο κυνικοί μπορούμε να υπάρξουμε, για το πόσο ο φόβος μπορεί να μας αποξενώσει και να μας οδηγήσει σε επικίνδυνα μονοπάτια. Είναι μια ιστορία βασισμένη σε προσωπικά βιώματα, σε προσωπικές μνήμες, σε καταστάσεις που ήθελα να ξορκίσω και να ομολογήσω ώστε να δώσω δύναμη σε ανθρώπους που μπορεί να έχουν παρόμοιες εμπειρίες. Ξέρετε, πίσω από τα παραμύθια, κρύβονται συνήθως οι πιο μεγάλες αλήθειες…
- Θέλετε να μας πείτε δυο λόγια για το «Χιλιόμετρα» και τη «Στιγμή που θα φεύγω» για να τα γνωρίσει καλύτερα το κοινό μας;
Και οι δύο αυτές ποιητικές συλλογές είναι ο δικός μου τρόπος να εκφράσω τις ανησυχίες και τις σκέψεις μου, προσεγγίζοντας την ποίηση με έναν πιο απλό και κατανοητό τρόπο. «Η Στιγμή Που Θα Φεύγω», περισσότερο εσωτερική, κουβαλάει όλες τις σκιές, τη μοναξιά, τα σκοτάδια της ανήλικης ζωής μου. Τα «Χιλιόμετρα», πιο ώριμα, πιο συνειδητοποιημένα, μιλούν για τα χιλιόμετρα που αξίζει να διανύσουμε για να βρούμε την αγάπη, τη γαλήνη, τον ίδιο μας τον εαυτό. Ανατρέχω συχνά και στα δύο βιβλία για να θυμηθώ από πού ξεκίνησα, τι με πόνεσε, τι με ωρίμασε, τι με έκανε πιο δυνατό. Και είναι τιμή μου που οι αναγνώστες βρίσκουν εκεί κομμάτια από τη δική τους ζωή. Απρόσμενο, αλλά αληθινό. Αυτό για εμένα είναι ευλογία.
- Έχετε γίνει μέρος και της ομάδας του «9 ώρες στα Εξάρχεια». Ποιο είναι το κύριο σκεπτικό του και τι σημαίνει για εσάς αυτό το βιβλίο;
Οι Εννέα ώρες, που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Λέμβος, είναι μια συλλογή διηγημάτων αφιερωμένα σε μια γειτονιά τόσο πολυμορφική, τόσο μοναδική, τόσο φιλόξενη, όσο θα άξιζε να είναι η κάθε γειτονιά αυτού του κόσμου. Μια ομάδα εννέα συγγραφέων, παραθέτουμε τις ιστορίες μας, αφιερωμένες στους ανθρώπους που ακόμα ονειρεύονται, προσπαθούν, αντιδρούν, συσπειρώνονται και αντιστέκονται. Έτσι όπως θα έπρεπε να κάνει κάθε γειτονιά, κάθε χώρα, κάθε άνθρωπος. Αυτό είναι που κάνει αυτό το βιβλίο δυνατό, αυτό είναι που μας κάνει περήφανους για την πορεία του.
- Με 3 λέξεις, για εσάς, τι είναι η ποίηση, το παραμύθι και τα Εξάρχεια;
Ποίηση: Λύτρωση, μοίρασμα, αλήθεια.
Παραμύθι: Παιδιά, μήνυμα, ελπίδα.
Εξάρχεια: Αλληλεγγύη, Αντίσταση, Ανθρωπιά.
- Το αγόρι που έλεγε «Ναι»… Είστε, λοιπόν, από τα άτομα που λένε «ναι» σε νέες εμπειρίες και περιπέτειες;
Το αγόρι που έλεγε «Ναι», είναι το δικό μου διήγημα από τη συλλογή «9 ώρες στα Εξάρχεια». Και μιλάει για ένα αγόρι με μια ξεχωριστή ιδιαιτερότητα. Ένα αγόρι που δεν ακούει. Αναγκάζεται λοιπόν να λέει «Ναι», επειδή αυτή είναι η πιο εύκολη απάντηση που μπορεί να δώσει. Προσωπικά, αν και επίσης έχω χάσει την ακοή μου από το δεξί αυτί, έχω σταματήσει να λέω εύκολα Ναι. Όσο μεγαλώνω η ζυγαριά γέρνει προς τη λογική και η λογική είναι θαυμάστρια του Όχι…
- Έχετε επισκεφθεί πολλές διαφορετικές πόλεις και χώρες. Σε ποια θα θέλατε να ζήσετε μόνιμα και να την θεωρήσετε ως «βάση» σας;
Έχω πει πολλές φορές πως η καρδιά μου ανήκει στην Ύδρα και τη Λισαβόνα. Ομολογώ, υπήρξαν μέρη, όπως η Ινδία ή η Ζανζιβάρη, που κατάφεραν να κλέψουν φευγαλέα την καρδιά μου. Οι μόνιμες ερωμένες όμως θα είναι πάντα το νησί μου, με το γαλάζιο και τον ήλιο του, και η Λισαβόνα, με τη μελαγχολία και την απλότητα της. Μακάρι να είχα την πολυτέλεια να ζω ανάμεσα στα δύο αυτά μέρη. Ίσως κάποια μέρα…
- Για όλους τους νέους ανθρώπους εκεί έξω που έχουν πολλά όνειρα και ένα από αυτά είναι η συγγραφή, τι συμβουλές θα τους δίνατε ως πιο έμπειρος πλέον;
Είμαι πάντα κοντά στους νέους, λαμβάνω πολύ συχνά έργα τους και προσπαθώ να τους εμψυχώνω. Δεν είμαι ειδικός, δεν μπορώ πάντα να βοηθήσω, θυμάμαι πάντα όμως πόσο δύσκολα ήταν στο δικό μου ξεκίνημα. Μπορώ έτσι να νιώσω πολύ καλά την αγωνία αυτών των παιδιών και την ανάγκη τους για έναν καλό λόγο και λίγη καθοδήγηση… Τα Όχι θα είναι πάντα πολλά. Ήταν πολλά και στο δικό μου ξεκίνημα. Παρόλα αυτά δεν το έβαλα κάτω. Δεν βιάστηκα ποτέ, δεν θύμωσα ποτέ, δούλεψα το υλικό μου ακόμα περισσότερο και με υπομονή περίμενα τη στιγμή που ίσως το τηλέφωνο χτυπούσε. Για αυτήν τη στιγμή λοιπόν αξίζει να περιμένεις λίγο παραπάνω…
- Θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας κάποια μελλοντικά σας σχέδια;
Αυτή την περίοδο, με αφορμή τις «9 Ώρες στα Εξάρχεια», ετοιμάζουμε μια διαφορετική παρουσίαση στον Ιανό της Αθήνας κάπου στις αρχές Μάιου. Παράλληλα, ετοιμάζω το καινούριο μου παραμύθι και έχω ξεκινήσει να μπαίνω στη διαδικασία για την επόμενη ποιητική συλλογή. Μέχρι τότε, συνεχίζω να αγκαλιάζω τα υπόλοιπα βιβλία μου, και σαν στοργικός «γονιός», να απολαμβάνω το όμορφο ταξίδι τους. Και για αυτό το ταξίδι οφείλω ένα τεράστιο ευχαριστώ στους φίλους και αναγνώστες που ακόμα πιστεύουν σε εμένα, και σε μια τόσο δύσκολη εποχή, συνεχίζουν να δίνουν στέγη στα βιβλία μου. Αυτό, το ονομάζω ευλογία!
[punica-divider]