Ο Χρήστος Παπαδόπουλος είναι ένας μουσικός ταξιδευτής. Οι μουσικές διαδρομές του ξεκινούν τη δεκαετία του 1970 στον γενέθλιο τόπο του τα Γρεβενά με ροκ μπάντες, σμίγουν με τα “Παιδιά απ` τη Πάτρα” το 1980 σε μια πολυετή δημιουργική πορεία, εξερευνούν το “βάθος” του κόσμου σε μια περίοδο γνωριμίας με την πολυπολιτισμική μουσική, για να διασχίσουν μια συνεχή περίοδο κυοφορίας και να μας χαρίσουν όμορφα “μουσικογραφήματα” που χρόνο με τον χρόνο οικοδομούν την σπουδαία παρακαταθήκη του έργου του.
Πρόσφατα κυκλοφόρησε το τραγούδι “Τη θάλασσα ζητούσες να ξεβάψεις” από το ogdoo music group, μια πολυεπίπεδη μουσική σύνθεση που διακρίνεται συγχρόνως από δύναμη & τρυφερότητα, αποτέλεσμα της συνάντησης του Χρ. Παπαδόπουλου με τον Χρ. Θηβαίο δια μέσου της κρυστάλλινης στιχουργικής φωνής του Νίκου Αναγνωστάκη. Ο Χρ. Θηβαίος με τη μοναδική ερμηνεία του, διυλίζει μουσική και στίχους διαχέοντας στην αισθαντική ηχοχρωματική του ατμόσφαιρα τα αποθησαυρίσματα αυτής της εξαιρετικής δημιουργίας.
Πριν λίγους μήνες επίσης κυκλοφόρησε από την Fm Records και ο δίσκος “Είναι κάτι στιγμές” με 13 πολυποίκιλα τραγούδια γραμμένα από σπουδαίους στιχουργούς, υπό την μπαγκέτα του Χρ. Παπαδόπουλου και την ερμηνευτική δεξιοτεχνία σπουδαίων τραγουδιστών.
Σήμερα, με έναυσμα τα δέκα αποσπάσματα τραγουδιών που ακολουθούν, ο Χρήστος Παπαδόπουλος θα μας αφηγηθεί την ιστορία τους, τα ερεθίσματα που του προκάλεσαν, τη σύνδεση που μπορεί να έχουν με τη ζωή και την προσωπικότητά του, τα ανεκπλήρωτα που του δημιούργησαν, τις συνεργασίες και τις προσδοκίες του για το μέλλον και πολλά άλλα που οι θύμησες ξυπνούν.
Επιμέλεια συνέντευξης για το MAXMAG: Άννα Ρω
Δες, μέσα μου δες/μνήμες φωτιές πάλι ξυπνούν: Ποιες είναι οι δικές σας μνήμες που δε σβήνουν ποτέ;
Χ.Π.: Οι μνήμες φωτιές είναι οι διηγήσεις των παππούδων μου στα παιδικά μου χρόνια στα Γρεβενά, για την πατρίδα. Πατρίδα αποκαλούσαν τον Πόντο απ’ όπου εκδιώχθηκαν το 1922 από τους Τούρκους και στην τρυφερή ηλικία των 10 ετών βίωσαν φρικαλεότητες. Επίσης, μνήμες φωτιές είναι μια εικόνα που βίωσα στην Ινδία, στον Γάγγη ποταμό, όπου έκαιγαν το νεκρό και γύρω από τη φωτιά χόρευαν ντυμένοι στα άσπρα υπό τους ήχους του μπανσούρι (ινδικό καλαμένιο φλάουτο). Γιατί για τη φιλοσοφία των Ινδών, ο θάνατος είναι μια ευκαιρία για καινούρια ζωή. Επίσης, μνήμες φωτιές είναι όταν βρέχει στο χωριό των παππούδων μου Ariapa (επαρχία Νεοκαισάρεια-Nixar) και έξω από το προγονικό σπίτι, έβγαλα το μπουζούκι και έπαιξα και ένας Τούρκος 100 ετών τραγούδησε σε άπταιστα ελληνικά το “Σαμιώτισσα Σαμιώτισσα ). Προφανώς αυτός είχε κάνει την ανάποδη πορεία των παππούδων μου, από την Ελλάδα στον Πόντο.
Από τα λόγια τα πολλά τι να κρατήσω: Στο διάβα του χρόνου, τι μένει και τι φεύγει τελικά;
Χ.Π.: Στο διάβα της ζωής μου κρατάω πάντα το λόγια του πατέρα μου, να είμαι δίκαιος και το πιο σημαντικό, ότι όλα στη ζωή κερδίζονται με κόπο, τίποτα δεν σου χαρίζεται. Επίσης, επειδή το τραγούδι “Απ’ τα λόγια τα πολλά “ είναι ένα τραγούδι που έγραψα στον τρίτο δίσκο των Παιδιών από την Πάτρα, σε στίχους Μπαγουλή, μου θύμισε τα πολλά λόγια που ακούγαμε το 1984 μετά τη μεγάλη δισκογραφική μας επιτυχία. Όταν οι μεγάλες δισκογραφικές MINOS και LYRA έστειλαν τους αντιπροσώπους τους στην Πάτρα, στο κέντρο ΧΑΡΑΜΑ που εμφανιζόμασταν, για να μας κλείσουν στην εταιρεία τους.
Φίλα με/ σαλπάρω και χάνομαι: Πού μπορεί να μας φτάσει η δύναμη ενός φιλιού;
Χ.Π.: Το “Φίλα με” είναι ένα τραγούδι σε στίχους Κώστα Μπαλαχούτη, που φτιάξαμε το 2013, σε έναν επετειακό δίσκο για την καταστροφή της Σμύρνης 91 χρόνια μετά. Στην ουσία είναι ένα φιλί αποχαιρετισμού στην αποβάθρα της Σμύρνης, λίγο πριν “εκείνη” μπει στο καράβι που θα τη φέρει στην Ελλάδα “εκείνος” μένει πίσω. Είναι λοιπόν ένα φιλί απελπισίας, αποχαιρετισμού και προσμονής. Επειδή λοιπόν αυτό το φιλί κρύβει μεγάλη αλήθεια, λειτούργησε σαν βάλσαμο στην καρδιά του Έλληνα στην τελευταία δεκαετία που διανύουμε.
Έρωτα εσύ στη δική σου τη γη/ ανασαίνω ζωή: Ισχύει το ίδιο και για τη μουσική; Ανασαίνει κανείς ζωή στα μονοπάτια της;
Χ.Π.: Μουσική, βοτανολογία και ρητορική ήταν τα εφόδια που έδιναν οι Αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι στους μαθητές τους. Στα δύο πρώτα πιστεύω ότι είμαι καλός, στο τρίτο όχι. Η μουσική σαν τρόπος ζωής με βοήθησε πολύ. Καταρχήν κατόρθωσα να ζω καλά οικονομικά κάνοντας αυτό που αγαπάω. Ακόμη και τώρα στα 59 μου, όταν φεύγω από το σπίτι μου για να πάω στο στούντιο (ευτυχώς είναι κοντά) πολλές φορές νιώθω χτυποκάρδι για τη μουσική που θα γράψω.
Ο ουρανόν ελίβωσεν, σην ποράν κι αφήνω σεν, το ποτάμ’ ετράνινεν, η εγάπ λιμάνιν εν: Μια άλλη στιχουργική εκδοχή για το «κόκκινο ποτάμι», που φιλοξενήθηκε επίσης στον δίσκο «Είναι κάτι στιγμές». Τι σας οδηγεί σε αυτούς τους πειραματισμούς;
Χ.Π.: Θεωρώ ότι η μουσική, όπως και όλες οι τέχνες, ακόμη και η επιστήμη, για να πάει μπροστά χρειάζεται το πείραμα. Βέβαια για να πειραματιστείς με την παράδοση, πρέπει πρώτα να την μελετήσεις, να την κατέχεις και μετά να την πειράξεις. Για να παίξει το μπουζούκι ροκ, πρέπει να έχεις ασχοληθεί με τη ροκ μουσική. Αλλά και ο ροκάς για να αυτοσχεδιάσει σε ένα Ρεμπέτικο, πρέπει να ξέρει τους δρόμους της ρεμπέτικης σχολής.
Στο χέρι σου η μοίρα χαραγμένη/στα χείλη το χαμόγελο σβηστό: Ευθύνεται η μοίρα για τη συνάντησή σας με τον Χρήστο Θηβαίο; Τι να περιμένουμε ακόμα από αυτή την συνάντηση;
Χ.Π: Πιστεύω ότι όλα στη ζωή είναι θέμα timing. Η επαφή μου με τον Χρήστο Θηβαίο μέσω του Νίκου Αναγνωστάκη, ο οποίος έγραψε τους στίχους, έγινε πολύ απλά το περασμένο καλοκαίρι και αφού ο Χρήστος τελείωσε τις υποχρεώσεις του, μπήκαμε στούντιο και γράψαμε το τραγούδι. Είναι η ευλογημένη στιγμή όταν ένας ωραίος στίχος βρει τη μουσική του και ταιριάξει με έναν τέτοιο ερμηνευτή. Αποτελεί τον προπομπό μιας δισκογραφικής δουλειάς που θα κυκλοφορήσει στα τέλη του έτους, όπου δύο συνθέτες με κοινή συνισταμένη την αγάπη τους για το έντεχνο- παραδοσιακό-ethnic-σμυρναίικο τραγούδι (Χρήστος Παπαδόπουλος-Ανδρέας Κατσιγιάννης) συναντούν τον στιχουργό Νίκο Αναγνωστάκη.
Εγύρευες τον κόσμο να αλλάξεις/με μία φλόγα που `χες στο μυαλό: Αν μεταγγίζαμε αυτόν τον στίχο στο όραμά σας σχετικά με τον κόσμο της μουσικής, τι θα θέλατε ν` αλλάξει;
Χ.Π: Για να αλλάξει ο κόσμος της μουσικής, πρέπει να αλλάξει η αισθητική του ακροατή. Και δυστυχώς ο κόσμος πάει όλο και χειρότερα όσον αφορά τον τρόπο που αντιλαμβάνεται την τέχνη και χειραγωγείται από τα μέσα ενημέρωσης. Αυτό συμβαίνει επειδή ο άνθρωπος σήμερα δεν έχει ελεύθερο χρόνο για να ακροαστεί το τραγούδι. Απλώς το ακούει και πολλές φορές δεν περιμένει να τελειώσει το άκουσμα στις ψηφιακές πλατφόρμες και πάει στο επόμενο. Τις δεκαετίες του ’60 και ’70 η αγορά δίσκου ανήκε στα είδη πρώτης ανάγκης . Υπήρχε η ιεροτελεστία από τη στιγμή που ο δίσκος έβγαινε από τη συσκευασία και πήγαινε στο πικάπ. Σήμερα αυτό έχει χαθεί. Αυτό που θα ήθελα να αλλάξει στον Έλληνα ακροατή, είναι ο τρόπος που ακούει και ειδικά την ορχηστρική μουσική. Δεν μπορεί το ορχηστρικό μου Sunset in Aegean στις διεθνείς πλατφόρμες να έχει 250.000 προβολές και στην Ελλάδα να είναι στις 10.000.
Βιαστικό βήμα, μοιάζεις με κύμα/ Με χτυπάς νιώθω σαν μικρό σκαρί μες στην ταραχή: Σε τι διαφέρει η δημιουργία μιας μουσικής επένδυσης για τηλεοπτική σειρά – κινηματογραφική ταινία από τη σύνθεση ενός τραγουδιού; Σας γοητεύει αυτή η διαδικασία;
Χ.Π.: Όταν γράφεις μουσική για τηλεόραση ή κινηματογράφο, δεν έχεις το άγχος του σουξέ…λειτουργείς αβίαστα και τότε γράφονται ωραία πράγματα. Ειδικά όταν γράφεις τη μουσική επένδυση σε φιλμ στο μυαλό σου δεν έρχονται στίχοι, αλλά μπορεί να έρθει μια σπουδαία φράση από ένα βιβλίο που διάβασες, μια εικόνα από το παρελθόν, ακόμη και μια αναλαμπή σε ένα όνειρο που είδες. Πολλές φορές πετάγομαι από τον ύπνο μου και γράφω μια μελωδία.
Στους δρόμους μέσα έψαχνες/να βρεις κάτι από σένα: Έχετε βρει τον εαυτό σας μέσα από το ταξίδι σας στη μουσική;
Χ.Π: Σίγουρα έχω βρει τον εαυτό μου μέσα από τη μουσική. Αλλά στο να βρω τον εαυτό μου, βοήθησε πολύ η γυναίκα μου. Γενικά γράφω μουσική όταν είμαι σε γαλήνη και ηρεμία.
Πίστεψα σαν το παιδί με μάτια δεμένα/δίχως να ρωτήσω που και πως: Ποια παιδική αφέλεια υπάρχει ακόμα στην ιδιοσυγκρασία σας;
Χ.Π.: Από παιδική αφέλεια άλλο τίποτα… Δεν κάνω βέβαια τις τρέλες που έκανα όταν ήμουν 20 (κόντρες με μηχανές, μια φορά πάλεψα με αρκούδα σε τσίρκο, χα χα ! Αλήθεια είναι αυτό). Αλλά και σήμερα για πλάκα μπορώ να στήσω ένα ποδοσφαιρικό ματς σε μια παραλία ή να κάνω αθλοπαιδείες με τους μουσικούς της μπάντας ή ακόμη και να κολυμπήσω στο απέναντι νησί. Βέβαια δύσκολα σήμερα θα καβαλούσα τη μηχανή να κάνω μόνος το γύρο της Ευρώπης, όπως έκανα ένα χάραμα του ’83. Βλέποντας τα πλοία στο λιμάνι της Πάτρας, μέσα σε μια στιγμή γέμισα μια βαλίτσα και πήγα Ανκόνα-Μιλάνο-Γαλλία. Σήμερα θα το έκανα προγραμματισμένα και όχι μόνος μου.
Σας ευχαριστώ πολύ, ήταν ιδιαίτερη συνέντευξη.
Χρήστος Παπαδόπουλος
Εμείς ευχαριστούμε πολύ τον Χρ. Παπαδόπουλο για την παραχώρηση της συνέντευξης και του φωτογραφικού υλικού.
Δες, μέσα μου δες/μνήμες φωτιές πάλι ξυπνούν: Στίχοι του Κ. Μπαλαχούτη από τον δίσκο “Αυτή η γη έχει φωνή”, 2013, Μουσική Χρ. Παπαδόπουλος, Ερμηνεία Β.Σκουλάς
Από τα λόγια τα πολλά τι να κρατήσω: Στίχοι του Γ. Μπαγουλής από τον δίσκο “Αχαρνών 77”,1985, Μουσική Χρ. Παπαδόπουλος με τα Παιδιά απ` τη Πάτρα
Φίλα με/ σαλπάρω και χάνομαι: Στίχοι του Κ. Μπαλαχούτη από τον δίσκο “Ξεριζωμός”, 2013, Μουσική Χρ. Παπαδόπουλος, Ερμηνεία Στ. Κραουνάκης
Έρωτα εσύ στη δική σου τη γη/ ανασαίνω ζωή: Στίχοι του Β. Γιαννόπουλου από τον δίσκο “Είναι κάτι στιγμές”, 2021, Μουσική Χρ. Παπαδόπουλος, Ερμηνεία Ιώ Νικολάου – fm Records
Ο ουρανόν ελίβωσεν, σην ποράν κι αφήνω σεν, το ποτάμ’ ετράνινεν, η εγάπ λιμάνιν εν: Στίχοι του Ν. Θεοδωρίδη από τον δίσκο “Είναι κάτι στιγμές”, 2021, Μουσική Χρ. Παπαδόπουλος, Ερμηνεία Μαρία Πείδη
Στο χέρι σου η μοίρα χαραγμένη/στα χείλη το χαμόγελο σβηστό: Στίχοι του Ν. Αναγνωστάκη – «Τη θάλασσα ζητούσες να ξεβάψεις» 2021, Μουσική Χρ. Παπαδόπουλος, Ερμηνεία Χρ. Θηβαίος
Εγύρευες τον κόσμο να αλλάξεις/με μία φλόγα που `χες στο μυαλό: Στίχοι του Ν. Αναγνωστάκη – «Τη θάλασσα ζητούσες να ξεβάψεις» 2021, Μουσική Χρ. Παπαδόπουλος, Ερμηνεία Χρ. Θηβαίος
Βιαστικό βήμα, μοιάζεις με κύμα/ Με χτυπάς νιώθω σαν μικρό σκαρί μες στην ταραχή: Στίχοι του Ν. Θεοδωρίδη από τον δίσκο “Είναι κάτι στιγμές”, 2021, Μουσική Χρ. Παπαδόπουλος, Ερμηνεία Μαρία Πείδη
Στους δρόμους μέσα έψαχνες/να βρεις κάτι από σένα: Στίχοι του Κ. Μπαλαχούτη από τον δίσκο Αρχιπέλαγος – Soundtrack”, 2005, Μουσική Χρ. Παπαδόπουλος, Ερμηνεία Πασχάλης Τερζής – Μαρίνα Μανωλάκου
Πίστεψα σαν το παιδί με μάτια δεμένα/δίχως να ρωτήσω που και πως: Στίχοι της Μαίρης Καββαθά “Πέρασα σε άλλη γη” από τον δίσκο “Μαύρος Ωκεανός – Soundtrack”, 1998 , Μουσική – Ερμηνεία -Χρ. Παπαδόπουλος
