Ο Κώστας Δίγκας είναι ηθοποιός, συγγραφέας και σκηνοθέτης. Έχει ερμηνεύσει ρόλους, στο κινηματογράφο, στο θέατρο και στην τηλεόραση, ενώ η φωνή του έχει χρησιμοποιηθεί στο ραδιόφωνο, σε ντοκιμαντέρ και στην τηλεοπτική διαφήμιση. Είναι ο συγγραφέας των θεατρικών έργων Ψέματα και Overdose ενώ το 2019 έγραψε και σκηνοθέτησε την κινηματογραφική ταινία Ο Κόσμος Πάνω από τη Θάλασσα η οποία βραβεύτηκε δύο φορές σε φεστιβάλ. Σε μία άκρως ενδιαφέρουσα συζήτηση ο Κώστας Δίγκας, μίλησε στο Maxmag για το επάγγελμα του ηθοποιού, τη σημερινή κατάσταση, τα μελλοντικά του σχέδια, μέσα από την κατασταλαγμένη και καθαρή ματιά που τον χακτηρίζει.
Πώς θα συστηνόταν ο Κώστας Δίγκας με μία φράση;
Νοήμων πίθηκος.
Πότε άρχισε η σχέση σας με την υποκριτική;
Όταν έπαιξα με το θεατρικό τμήμα του Πανεπιστημίου ένα έργο του Κώστα Βάρναλη. Κόλλησα το μικρόβιο του θεάτρου και μετά από αυτό δεν μπορούσα να σκεφτώ πως θα έκανα κάτι άλλο στη ζωή μου εκτός από το να ζω μια δεύτερη ζωή ερμηνεύοντας κάποιο ρόλο. Η υποκριτική είναι ένας τρόπος να παίρνεις απόσταση από τον εαυτό σου και να εμβαθύνεις στην κατανόηση χαρακτήρων άλλων ανθρώπων. Πιστεύω πως βοηθάει στην ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης.
Τουλάχιστον στους περισσότερους γιατί είναι και κάποιοι που έχασαν την μπάλα και πάρτε παράδειγμα τα τελευταία γεγονότα που βγήκαν στο φως με το metoo. Αυτοί όχι μόνο δεν έχτισαν ένα καλύτερο χαρακτήρα, αλλά νόμιζαν πως η διεστραμμένη φύση τους, που σίγουρα προϋπήρχε, θα έβρισκε ανοιχτό πεδίο δράσης ξεχνώντας βέβαια τις δικές τους αγωνίες όταν ξεκίναγαν. Η τέχνη μας είναι λειτούργημα και έτσι θέλω να πιστεύω πως την αντιλαμβάνονται οι περισσότεροι. Οι εξαιρέσεις δεν επιβεβαιώνουν τον κανόνα.
Πώς είναι η κατάσταση που επικρατεί σήμερα στο επάγγελμά σας;
Προς κατεδάφιση. Βέβαια αυτό συμβαίνει με πολλά επαγγέλματα, όμως η δική μας η δουλειά έχει διπλό αντίκτυπο στην κοινωνία.
Η μία πλευρά είναι η ανασφάλεια βιοπορισμού που νοιώθει ο καλλιτέχνης, περισσότερο από κάθε άλλη εποχή. Παραστάσεις κατεβαίνουν γιατί υπάρχει κρούσμα, όπως και τα εισιτήρια είναι πολύ λίγα για να συντηρήσουν μια παράσταση. Η άλλη πλευρά είναι του θεατή που διστάζει να μπει σε κλειστό χώρο. Μέσα σε ένα τέτοιο δυστοπικό πλαίσιο αδυνατεί να διασκεδάσει ή να ανυψωθεί ψυχολογικά.
Η γενιά μας δεν έζησε πόλεμο και δεν γνωρίσαμε τι θα πει φόβος. Άγχος ναι. Αλλά αυτό το παλεύεις προχωράς και ενίοτε είναι και δημιουργικό. Ποιος μπορεί να πει σήμερα το ίδιο όταν ο θάνατος με την πανδημία γίνεται το κυρίαρχο θέμα; Ό,τι έχει πάει στραβά στο παρελθόν σήμερα διογκώνεται, σπάει ο κοινωνικός ιστός και αδρανοποιείται η κοινωνία. Ζήσαμε με κίνηση, με φασαρία και την συνηθίσαμε. Τώρα νοιώθουμε άβολα. Κυριαρχεί μία ύπουλη σιωπή. Είμαι όμως αισιόδοξος και πιστεύω πως σύντομα, μέσα στη χρονιά που διανύουμε, όλο αυτό το σκηνικό θα αλλάξει και θα επιστρέψουμε σε αυτό που αποκαλούμε κανονικότητα.
Έχετε ξεχωρίσει κάποιες συνεργασίες;
Είναι πολλές σε όλα τα χρόνια της δουλειάς αλλά θα αναφέρω μόνο τρεις χωρίς να παραγνωρίζω άλλες πολύ σημαντικές και στο θέατρο και στην τηλεόραση. Με τον Δημήτρη Χορν που είδα και έμαθα πως έχτιζε ένα ρόλο παρακολουθώντας τον στις πρόβες που κάναμε για τον Τίμωνα τον Αθηναίο του Σαίξπηρ στο τελευταίο μου έτος της δραματικής του Λαϊκού Πειραματικού Θεάτρου του Λεωνίδα Τριβιζά.
Μεγάλο σχολείο για μένα. Επίσης με τον εξαιρετικό σκηνοθέτη Βασίλη Γεωργιάδη που μου εμπιστεύτηκε πρωταγωνιστικό ρόλο στη σειρά Μαρία Πάρνη. Ένα αριστούργημα που δυστυχώς σβήστηκε στην ΕΡΤ. Είχα ακόμα την τύχη να με σκηνοθετήσει ο Ιάκωβος Καμπανέλης που επίσης μου έδωσε πρωταγωνιστικό ρόλο στο έργο του «Ο Δρόμος περνά από μέσα»
Είστε ο δημιουργός της βραβευμένης και ιδιαίτερα πετυχημένης ταινίας μικρού μήκους ‘’Ο Κόσμος Πάνω από τη Θάλασσα’’ πείτε μας δυο λόγια για τη σύλληψη αυτής της ιδέας.
Κάποια στιγμή πριν χρόνια είχα πιάσει ένα μικρό ψάρι που κατέληξε στο πιάτο. Όσο και αν ακουστεί περίεργο εκ των υστέρων ένιωσα τύψεις. Έτσι λοιπόν έγραψα ένα διήγημα για τον πόνο και τον τρόμο που μπορεί να βιώνει ένα ψαράκι στο αγκίστρι. Το διήγημα το έκανα ταινία. Με αυτό τον τρόπο ήθελα να ευαισθητοποιήσω και να ενημερώσω όσους δεν γνωρίζουν πώς αποτελέσματα επιστημονικών ερευνών μας οδηγούν να πιστέψουμε πως τα ψάρια βιώνουν φόβο και πόνο καθώς διαθέτουν 58 αισθητήρες άλγους.
Πρέπει οι άνθρωποι να συνειδητοποιήσουμε πως κάποτε πρέπει να βγούμε έξω από τον εγωκεντρισμό μας και να καταλάβουμε πως η γη, η φύση και τα πλάσματα της δεν μας ανήκουν αλλά είμαστε μέρος ενός συνόλου που πρέπει με κάθε μέσο να το προστατεύουμε. Αν αυτό που ονομάζουμε συνείδηση και πιστεύουμε πως μόνο οι άνθρωποι τη διαθέτουν τότε θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε πώς ο καταστροφέας κάποια στιγμή θα αυτοκαταστραφεί.
Ξέρουμε ότι έχετε και την ιδιότητα του συγγραφέα. Μιλήστε μας για το συγγραφικό σας έργο.
Έχω γράψει μερικά διηγήματα και έχουν ανέβει δύο θεατρικά μου έργα. Όμως δεν δίνω στον εαυτό μου τον τίτλο του συγγραφέα γιατί σε αυτόν τον τομέα δεν είμαι επιμελής. Γράφω από έμπνευση της στιγμής και όπου με πάει. Θα ήθελα να είμαι από τους ανθρώπους που ασχολούνται επισταμένα με τη συγγραφή αλλά δεν τα καταφέρνω γιατί συνέχεια αναθεωρώ τις σκέψεις μου και αυτά που γράφω τη μία μέρα την επόμενη μπορεί να μου φανούν αδιάφορα και έτσι να μείνουν μισοτελειωμένα. Πάντως αν θεωρήσω πως κάτι που έγραψα είναι καλό θα το παλέψω πάρα πολύ μέχρι την παραμικρή λεπτομέρεια.
Προσπαθώ να αποστασιοποιούμαι από αυτό που γράφω και να μπαίνω στη θέση του αναγνώστη ή του θεατή. Αν εγώ λοιπόν ήμουν ο θεατής, θα ήθελα να δω ένα έργο ή να διαβάσω κάτι που δεν θα είχε λόγο ύπαρξης; Αυτή η συνεχής αυτοκριτική όμως που κάνω με εμποδίζει στο να δημιουργήσω όγκο δουλειάς.
Στο θεατρικό σας έργο, ‘’Ψέματα’’ έχετε υποδυθεί έναν ήρωα ο οποίος κάνει πρόβα σε ένα άλλο έργο. Πόσο δύσκολο είναι να δουλεύει κανείς σε δύο τέτοια επίπεδα σε μία παράσταση;
Η προσέγγιση του χαρακτήρα ακόμα και αν αυτός λειτουργεί σε δύο επίπεδα είναι μέσα στην διαδικασία της ερμηνείας ενός ρόλου. Όμως επειδή ήμουν και σκηνοθέτης της παράστασης την δεύτερη φορά που ανέβηκε το έργο διαπίστωσα πως δεν είναι καθόλου εύκολο να σκηνοθετήσεις στον εαυτό σου.
Το αποτέλεσμα ήταν αυτό που προσδοκούσα και είχε την αντίστοιχη ανταπόκριση από το κοινό αλλά χρειάστηκε μεγαλύτερος χρόνος προβών από όσο θα χρειαζόταν αν υπήρχε ένα τρίτο μάτι. Όμως μπορώ να πω πως σαν διαδικασία είναι πολύ ενδιαφέρουσα και οι δυσκολίες που παρουσιάζει ένα τέτοιο εγχείρημα το κάνουν περισσότερο ελκυστικό. Σίγουρα θα το αποτολμήσω και στο μέλλον.
Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;
Ένα θεατρικό έργο που ακόμα το γράφω και ελπίζω να ανέβει όταν τελειώσουμε με την έξαρση της πανδημίας καθώς και μία ακόμα ταινία φαντασίας μικρού μήκους πού όμως φαντάζομαι θα αντιμετωπίσει τις δυσκολίες τής χρηματοδότησης επειδή έχει special effects και χρειάζονται εξειδικευμένοι συνεργάτες που είναι δύσκολο να βρεθούν στην Ελλάδα. Αν και δεν είμαι βέβαιος για το τελευταίο.
Κάποιο μήνυμα που θα θέλατε να δώσετε;
Να αγαπήσουμε τον πλανήτη μας γιατί δεν τον αγαπάμε και να αφιερώνουμε χρόνο για τους συνανθρώπους μας. Να τους προστατεύουμε με το ίδιο πάθος που θέλουμε να προστατέψουμε τους εαυτούς μας. Και μια ευχή. Υγεία σε όλο τον κόσμο και σύντομα επιστροφή στην ζωή όπως την γνωρίζαμε.
Ιστολόγιο
‘’Ο Κόσμος Πάνω από τη Θάλασσα’’