Ο Θόδωρος Μαραγκός δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Μετρά σχεδόν πενήντα πέντε χρόνια κινηματογραφικής πορείας με μεγάλη συγκομιδή ντοκιμαντέρ και ταινιών μικρού & μεγάλου μήκους, ενώ τα σενάρια των έργων του φέρουν την υπογραφή του. Τα έργα του έχουν διακριθεί με βραβεία στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης (Τσουφ(1969),Σσσστ!(1971),Λάβετε θέσεις(1973), Ο αγώνας(1975), Μάθε παιδί μου γράμματα(1981), Ο δραπέτης του φεγγαριού (1993),Black μπεε…(2005)), στο φεστιβάλ Σαν Ρέμο (Θανάση σφίξε κι άλλο το ζωνάρι, (1980)), ενώ ταινίες του έχουν χαρακτηριστεί ως οι εμπορικότερες της χρονιάς πρώτης προβολής τους.
Με αφορμή το νέο του βιβλίο «Ο δάσκαλος της Αρκαδίας και ο Τάλως 21ος αιώνας», το στίγμα του οποίου κατά τον συγγραφέα του είναι: η Αναζήτηση αλγόριθμου που να περιέχει… αγάπη, πιάσαμε το νήμα της ζωής του από την αρχή σε μια συνέντευξη όπου ο Θόδωρος Μαραγκός για άλλη μια φορά, με αγάπη για το παρελθόν του και το βλέμμα του στραμμένο προς το μέλλον θα αφήσει το χαρακτηριστικό αντισηστυμικό και αντισυμβατικό του αποτύπωμα.
Επιμέλεια συνέντευξης για το MAXMAG: Άννα Ρω
Γεννηθήκατε & μεγαλώσατε;
Φιλιατρά Μεσσηνίας
Άνθρωποι – γεγονότα οδοδείκτες στην πορεία σας;
Η μάνα μου ο πατέρας μου, το ζωγραφικό μου ταλέντο, το μολύβι στο αριστερό μου χέρι, ο Θείος μου ο Χρήστος, το μπούλινγκ του συμμαθητή μου,η Ρίτα Χέιγουορθ ο Στιούαρτ Γκρέϊνζερ και ο Μελ Φερέρ, το άλμα εις ύψος και η σφαιροβολία, επαρχιώτης στην ομόνοια, ο Άλφρεντ Άντλερ και ο Ζαν Λυκ Γκοντάρ. Η Ελένη.
Άνθρωποι – γεγονότα υψωμένα οδοφράγματα στον δρόμο σας;
Κουρείο στην Πειραιώς, Δοξιάδης στον Λυκαβηττό, αλάνα στα Πετράλωνα, Ρόζικλερ και Αλάμπρα στην Ομόνοια, Θεοδωράκης- Χατζιδάκις στην Αλεξάνδρας, πολιτιστική Άνοιξη στην Ελλάδα, Μπάτσοι γουρούνια δολοφόνοι στην Πανεπιστημίου, η Ελένη στην Περσέως.
Η πρώτη φορά σε κινηματογραφική ατμόσφαιρα;
Στα Φιλιατρά απαγορευόταν στους μαθητές ο κινηματογράφος. Ένα βράδυ αποφασίσαμε, η αλητοπαρέα, να πάμε παρά την απαγόρευση, στον κινηματογράφο του Χατζή, γιατί είδαμε στις φωτογραφίες που είχε αναρτήσει απ` έξω, ότι θα παιζόταν μια γαλλική ταινία με τον Έντι Κωνσταντίν όπου θα είχε και γυμνόστηθες! Φίσκα η αίθουσα για να δουν το 1958 γυμνόστηθες στα Φιλιατρά!! Κι εμείς όταν έσβησαν τα φώτα τρυπώσαμε μες το σκοτάδι, για να μην μας πάρουν είδηση. Οι καθηγητές μας όμως, κάποιος τους το σφύριξε έκαναν ξαφνικά ντου. Κι εμείς κάναμε μπραφ. Αναστατώθηκε η αίθουσα. Πριν προλάβουν να μας δουν, φύγανε όλα τα παιδιά, από την πίσω πόρτα, εκτός από εμένα. Εγώ δεν κουνήθηκα από την θέση μου. Δεν είσαι με τα καλά σου είπα, που θα χάσω τέτοιο έργο.
Και η πρώτη φορά στη «σκηνοθετική καρέκλα»;
Πρώτα την ζωγράφισα και μετά κάθισα (Οι πρώτες μου ταινίες ήταν κινούμενα σχέδια)
Και από τότε μέχρι σήμερα οι πιο σημαντικοί σταθμοί;
Η Αγγελική με τα παιδιά μου, η οικογένειά μου δηλαδή και οι 33 ταινίες.
Τι σας οδήγησε από την κινηματογραφική μπαγκέτα στο σύμπαν των λέξεων;
Για την κινηματογραφική μπαγκέτα πήγαινα αλλά παρασύρθηκα από την ποίηση και τις έννοιες των λέξεων.
«Ο δάσκαλος της Αρκαδίας και ο Τάλως 21ος αιώνας», το απόκτημα από την πρώτη συγγραφική σας περιπέτεια. Ποια ήταν η πρώτη ιδέα για τη δημιουργία του και ποιο το κέντρο βάρους του κατά την ολοκλήρωσή του;
Με αφορμή από την επέτειο των 200 χρόνων από την επανάσταση του 1821 ξεκίνησα να γράφω ένα σενάριο για ταινία. Με ενδιέφερε κυρίως, όχι τόσο το παρελθόν, ότι έγινε έγινε, αλλά αν αυτό που έγινε, έφερνε κάποιο μήνυμα για το μέλλον. Έτσι η αναζήτηση μου μετακινήθηκε προς τον Ελληνισμό που έχει σχέση με το παγκόσμιο γίγνεσθαι. Ο Ελληνικός πολιτισμός έχει εμπλουτίσει τον Χριστιανισμό, γι` αυτό λέμε Ελληνοχριστιανικός πολιτισμός, το ίδιο και Ελληνορωμαϊκός πολιτισμός. Στα νεότερα χρόνια με την αναγέννηση έχει απελευθερώσει την Ευρώπη από τον μεσαίωνα και την ιερά εξέταση και έχει παίξει καθοριστικό ρόλο στην γέννηση του Ευρωπαϊκού πολιτισμού, με τον ανθρωπισμό, τον ρομαντισμό και τον διαφωτισμό. Το ερώτημα που προέκυψε σε μένα ήταν αν σήμερα ο Ελληνικός πολιτισμός έχει να προσφέρει τίποτα στην ανθρωπότητα, να δώσει κάποιο διέξοδο στην ανάγκη του ανθρώπου να ζήσει σαν άνθρωπος απέναντι στην ψηφιακή καταιγίδα που ισοπεδώνει και καταστρέφει ότι καλό έχει απομείνει στην ζωή μας;
Αυτός είναι ο προβληματισμός του μυθιστορήματος που αντικατέστησε προσωρινά το σενάριο και λέω προσωρινά γιατί μετά το βιβλίο, θέλω να το κάνω ταινία.
Τόπος, πρόσωπα, χρόνος και γεγονότα της ιστορίας;
Δεν σημαίνει επειδή είναι μυθιστόρημα περιορίζεται μόνο σε αναζητήσεις. Έχει όλη την δομή του σεναρίου. Έχει ιστορία, πλοκή, δράση χιούμορ και διαβάζεται νεράκι. Οι χαρακτήρες είναι οι πλέον αντιπροσωπευτικοί που μπορούν να σηκώσουν τέτοιους προβληματισμούς
Αλήθεια και μυθοπλασία συμπορεύονται; Είναι διακριτά τα όρια τους στη ροή της πλοκής;
Η μυθοπλασία σε ότι αφορά αυτό το μυθιστόρημα, χτίζει καλλιτεχνικά και ομορφαίνει την αλήθεια.
Πόσο αόρατη είναι η θέση του συγγραφέα στον κόσμο αυτού του μυθιστορήματος;
Προσπαθούσα να κρυφτώ αλλά δεν τα κατάφερα.
Αν σας ζητούσα μια φράση που θα αναδεικνύει το στίγμα αυτού του βιβλίου θα ήταν;
…Αναζήτηση αλγόριθμου που να περιέχει… αγάπη.
Έχετε τροχοδρομήσει το επόμενο βήμα σας. Τι θα αφορά;
Με κυνηγάει το παρελθόν γιατί θέλει να γίνει οπωσδήποτε μέλλον. Είναι μια ιστορία που την παλεύω 23 χρόνια να την κάνω ταινία. Πρόκειται για έναν μεγάλο πολιτισμό που τον αποποιείται το Ελληνικό κράτος. Οι Μήνυες του Ορχομενού.
Επένδυσε σοφία σε μια ιδέα και άστη να πετάξει.
Αν στρέφατε τη ματιά σας προς το παρελθόν, θα λαχταρούσατε να δείτε;
Το μέλημά μου είναι να βελτιώσω το παρελθόν μου. Βελτιώνοντας την σκέψη μου, τις σχέσεις μου και τα έργα μου, όχι αυτά που θα κάνω μόνο, αλλά και αυτά που έχω κάνει. Τώρα με την ψηφιακή τεχνολογία μπορώ να διορθώνω τα λάθη του παρελθόντος.
Κι αν τη στρέψετε προς το μέλλον, δεν θα θέλατε να αντικρύσετε;
Δεν θέλω να είναι οι άνθρωποι αναλώσιμοι και να κατασπαράζονται από αυτά τα ανελέητα όντα της καταστροφής και του αφανισμού.
Αν κάποια χαρακτηριστικά σας ταυτίζονταν με σημεία στίξης θα ήταν;
Το ενωτικό
Έρχεστε ποτέ αντιμέτωπος με αυτό το Αν του απολογισμού, του ατελεύτητου, του παράπονου, της προσδοκίας;
Στον απολογισμό κοιτάς πάντα ποια είναι η κύρια πλευρά. Αν είναι θετική κανένα πρόβλημα. Λάθη και μαλακίες θα γίνουν. Αυτά δεν μπορείς να τα αποφύγεις. Οπότε δεν έχει κανένα νόημα να τρώγεσαι. Πας παρακάτω.
Και μια ερώτηση στα αχνάρια της ποίησης: Νιώθω πως αυτός ο κόσμος δεν μπορεί να `ναι το σπίτι μας.1 Πού κατοικεί το όραμά σας;
Στο σύμπαν που έχουμε μέσα μας. Η γαλήνη και η αρμονία εκεί μέσα είναι. Επένδυσε σοφία σε μια ιδέα και άστη να πετάξει.
Οπισθόφυλλο βιβλίου:
Την εποχή της κατάθλιψης και του άγχους όπου έχει χαθεί το γέλιο, η ποίηση και το νόημα της ζωής, ο άνθρωπος νοσταλγεί να επιστρέφει στις πηγές και στα ποτάμια που αναζωογονούν τη φύση και φέρνουν γιορτές, χορούς και τα τραγούδια.
Ένα ορεινό χωριό της Αρκαδίας είχε την τύχη να χτιστεί, δίπλα σε μια πηγή νερού.
Γι’ αυτό ονόμασαν το χωριό, Πηγή. Και οι άνθρωποι εκεί λέγονται Πηγαίοι… Εξακολουθούν να ζουν και σήμερα, εν μέσω μάλιστα ψηφιακής καταιγίδας, απλά και αρμονικά με τη φύση, σύμφωνα με το Αρκαδικό ιδεώδες, ο μύθος του οποίου ενέπνευσε την ευρωπαϊκή κουλτούρα από την εποχή του ρομαντισμού.
Οι Πηγαίοι έχουν επίσης ευτυχήσει να έχουν και μια άλλη πηγή, μια πνευματική πηγή. Ίστρος Αετοβουνέας λέγεται. Είναι ο δάσκαλος και η συνείδηση του χωριού. Είναι ο οίστρος που εμπνέει, αλλά και η αλογόμυγα που ενοχλεί τους υποκριτές και φαρισαίους. Γι’ αυτό και στο υπουργείο παιδείας τον έχουν στην μαύρη λίστα.
Το χωριό όμως ζει μέσα στο φόβο. Οι Πηγαίοι τρέμουν μην τους πάρουν οι άπληστες εταιρείες το νερό και χάσουν την πηγή τους αλλά και τον πολιτισμό του, που αναβλύζει απ’ αυτήν. Φοβούνται τις πυρκαγιές, μην κάψουν το δάσος, μέσα στο οποίο ζουν. Φοβούνται και τις τερατώδεις ανεμογεννήτριες μην τους χαλάσουν το τοπίο.
Ακόμα φοβούνται μη χάσουν και την πνευματική τους πηγή, τον δάσκαλό τους, καθότι το υπουργείο για να τον ξεφορτωθεί, του δίνει πρόωρη σύνταξη.
Αλλά ο Ίστρος συνεχίζει να διδάσκει και εκτός σχολείου. Επιδιώκει να αναβαθμίσει τον άνθρωπο μέσω της παιδείας.
Η τέταρτη τεχνολογική επανάσταση όμως διατείνεται ότι δεν μπορεί στην σημερινή ρομποτική εποχή να αναβαθμιστεί ο άνθρωπος μέσω της παιδείας. Μόνο μέσω της τεχνολογίας και με το πρόγραμμα που λέγεται “ΤΑΛΩΣ 21ος αιώνας”, το οποίο προβλέπει αλλαγές στο γενετικό κώδικα και μεταφόρτωση του νου σε υπολογιστές, μπορεί να επιτευχθεί η αναβάθμιση και ο άνθρωπος να γίνει υπεράνθρωπος.
Ο Ίστρος θυμάται πως οι Αργοναύτες έβγαλαν την τάπα από τον προϊστορικό γίγαντα Τάλω και αχρήστεψαν τον πρώτο ρομποτάνθρωπο της εξουσίας. Ψάχνει να βρει πώς μπορούν και σήμερα, να αντιμετωπίσουν αυτόν τον μέγα κίνδυνο, που καταστρέφει τη φύση και το περιβάλλον, την παιδεία και την αρμονία στη ζωή τους.
1.Απόσπασμα από το ποίημα του Γιώργου Μπλάνα: «Αυτοκράτωρ Ιουλιανός προς φιλόσοφον»
Πηγή φωτογραφιών: Θόδωρος Μαραγκός fb
