Συνέντευξη με τον Αναπληρωτή Καθηγητή του Τμήματος Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του ΕΚΠΑ, κ. Κωνσταντίνο Μουρλά.
Τα τελευταία χρόνια, τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης έχουν μπει για τα καλά στις ζωές μας, επηρεάζοντας, όπως είναι φυσικό, και το χώρο της δημοσιογραφίας. Η είσοδος των Social Media στο δημοσιογραφικό χώρο, έχει αλλάξει τη ροή των ειδήσεων, δίνοντας στον δημοσιογράφο, νέους τρόπους για τη συλλογή, την παραγωγή, και τη διανομή των ειδήσεων.
Παρόλα αυτά, όσο πιο εύκολη και γρήγορη είναι πλέον η παραγωγή ειδήσεων (βλέπε X/Twitter), τόσο περίπλοκη είναι η προσπάθεια που καταβάλλουν οι δημοσιογράφοι, για να κρίνουν κατά πόσο αληθινή και σωστή είναι μια πληροφορία, πριν χρησιμοποιηθεί σε κάποιο άρθρο.
Έχοντας παρατηρηθεί μια έλλειψη στα εργαλεία που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη συγγραφή αποτελεσματικών, διαδικτυακών, άρθρων, το φαινόμενο των παραπλανητικών άρθρων (δηλαδή των clickbaits), έχουν οδηγήσει τους επαγγελματίες στην αναζήτηση ενός τρόπου συγγραφής σωστών, διαδικτυακών, άρθρων.
Έτσι, λοιπόν, οδηγηθήκαμε, στη δημιουργία του “ευφυούς συμβούλου”, IQ Journalism!
Το IQ Journalism επρόκειτο για μια ελληνική πλατφόρμα τεχνητής νοημοσύνης, που ο σκοπός του είναι να βοηθήσει τους δημοσιογράφους στη συγγραφή των άρθρων, καθοδηγώντας τους σχετικά με την ποιότητα των άρθρων, και κατά πόση μεγάλη θα είναι η επιτυχία τους στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης!
Το έργο, το οποίο έχει αποσπάσει χρηματοδότηση 1 εκατομμυρίου ευρώ, υλοποιείται σε συνεργασία με την εταιρία αποδελτίωσης Innews, που τροφοδότησε το Εργαστήριο Νέων Τεχνολογιών του τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ, με 10 εκατομμύρια άρθρα από τον Ελληνικό Τύπο!
Το έργο, να αναφέρω, ότι υλοποιήθηκε στο πλαίσιο της Δράσης “ΕΡΕΥΝΩ-ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ-ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ (Β’ ΚΥΚΛΟΣ)” με τη συγχρηματοδότηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και εθνικούς πόρους μέσω του Ε.Π. Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα & Καινοτομία (ΕΠΑνΕΚ) (κωδικός έργου: Τ2ΕΔΚ-04616).
Η ιδέα για τη δημιουργία του IQ Journalism, ξεκίνησε από τη διδακτορική διατριβή της Δρ Κατερίνας Σωτηράκου, η οποία είναι και επικεφαλής της έρευνας, χαρίζοντας στο χώρο, ένα εργαλείο για τη συγγραφή αξιόπιστων, και αποτελεσματικών, διαδικτυακών άρθρων.
Όμως, η εμφάνιση της Τεχνητής Νοημοσύνης, έχει δημιουργήσει το εξής ερώτημα: κινδυνεύει ο δημοσιογράφος από την Τεχνητή Νοημοσύνη, όπως πολλοί επαγγελματίες φοβούνται; Την απάντηση μας δίνει, ο συντονιστής του έργου, και Επιστημονικός Υπεύθυνος του Εργαστηρίου Νέων Τεχνολογιών του Τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ του ΕΚΠΑ, κ. Κωνσταντίνος Μουρλάς, αποκλειστικά στο MAXMAG.
Επιμέλεια συνέντευξης: Βασίλης Αλεξίου.
Κινδυνεύει ο δημοσιογράφος από το AI; Διότι, υπάρχει η άποψη, ότι θα μας πάρει τη δουλειά.
Αυτή είναι η πιο γνωστή ερώτηση που γίνεται αυτόν τον καιρό, η οποία δε γίνεται μόνο για τους δημοσιογράφους. Γίνεται για πολλούς ανθρώπους στο χώρο της τεχνολογίας, και του έντυπου, και της οπτικής επικοινωνίας (γραφίστες, εικόνες, επεξεργασία εικόνας). Αλλά και με το Generated AI, και με το κείμενο βέβαια, έτσι;
Όλοι αυτοί οι χώροι λένε ότι μπορούμε να χάσουμε τις δουλειές μας, γιατί μπορεί να παράγει πολύ ωραία λογότυπα, να φτιάχνει έτοιμες σελίδες και κείμενα. Άρα, έρχεται γρήγορα στο μυαλό μας κάτι τέτοιο.
Τώρα να πω, ότι την τεχνολογία πάντα τη φοβόμασταν γι’ αυτό. Σε κάθε της βήμα, φοβόμασταν ότι θα αντικαταστήσει κάποιους επαγγελματικούς χώρους. Και ο υπολογιστής, όταν ήρθε, πιστεύανε – οι άνθρωποι που ασχολούνται με τους αριθμούς και με τους υπολογισμούς -, ότι δε θα έχουν δουλειά να δουλέψουν.
Το ίδιο μπορεί κανείς να σκεφτεί για πολλά άλλα πράγματα που ήρθαν, αλλά τα ξεπεράσαμε, και τα κάναμε βοηθό μας, και όχι ανταγωνιστή μας.
Πιστεύω δηλαδή, ότι και η Τεχνητή Νοημοσύνη, σιγά σιγά, όταν την καταλάβουμε – και τους κανόνες της, και τον τρόπο που συνεργάζεται, και πως παράγει όλη αυτήν την πληροφορία -, θα την κάνουμε ένα καλό σύμβουλο.
Όπως και μέσω του IQ Journalism που αναφέρουμε, προσπαθούμε να βοηθήσουμε – σαν ένα καλό σύμβουλο συγγραφής δημοσιογραφικών άρθρων – χρησιμοποιούμε λοιπόν την Τεχνητή Νοημοσύνη, για να κάνουμε το κείμενο πιο ποιοτικό, και με καλύτερη αποδοχή από τους χρήστες.
Άρα, θεωρώ ότι αλλάζει ο τρόπος που θα δημιουργούμε το περιεχόμενο, αλλάζει ο τρόπος που καταναλώνουμε το περιεχόμενο, αλλάζουν οι υπηρεσίες, αλλάζει ο τρόπος σύνταξης, αλλάζουν πολλά πράγματα…
Αλλάζει η παραδοσιακή δημοσιογραφία…
Αλλάζει, ναι. Μιλάμε για ένα digital transformation, το οποίο θα γίνει. Αργά ή γρήγορα, βίαια ή ομαλά, θα γίνει. Και απλά θα έχουμε νέους ρόλους, και καινούργιες δεξιότητες, και καινούργιους ανθρώπους που θα χρειαστούν.
Εμείς είμαστε έτοιμοι να το διαχειριστούμε όλο αυτό;
Κανείς δεν είναι έτοιμος αυτή τη στιγμή γι’ αυτό που ήρθε, όλοι ξαφνιαστήκαμε – είτε ήμασταν δημοσιογράφοι, είτε όχι, είτε να έχεις μια μηχανή να παράγει ένα κείμενο που είναι εφάμιλλο ενός φυσικού προσώπου, και μάλιστα εμπειρογνώμονα – μας ξάφνιασε όλους μας, και δεν ήμασταν έτοιμοι γι’ αυτή τη μετάβαση.
Περάσαμε γρήγορα, δηλαδή απότομα, από τη μηχανή αναζήτησης που είχαμε τα τελευταία είκοσι χρόνια – με τα keywords -, περάσαμε στο να συζητάμε με μια μηχανή, και να μας βρίσκει αποτελέσματα, με ένα τελείως διαφορετικό τρόπο.
Ακόμα δε το ‘χουμε δεχτεί τόσο καλά. Δε το ‘χουμε χωνέψει θα έλεγα. Και δεν είναι κανένας έτοιμος ακόμα. Αλλά πιστεύω, ότι θα γίνει, με τον έναν τρόπο ή με τον άλλον, λίγο απότομα ίσως σε κάποιους χώρους, όπως είναι ο δημοσιογραφικός, αλλά θα γίνει. Αργά ή γρήγορα θα γίνει λοιπόν.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:
- Μανδηλαρά, Σ. (2023). Η τεχνητή νοημοσύνη χτυπάει την πόρτα της ελληνικής δημοσιογραφίας μέσω ΕΚΠΑ. Ανακτήθηκε από: https://www.amna.gr/mobile/article/764284/I-techniti-noimosuni-chtupaei-tin-porta-tis-ellinikis-dimosiografias-meso-EKPA (τελευταία ανάκτηση 16. 12. 2023).
- Karampela, A. & Sotirakou, C. & Mourlas C. (2023): IQ Journalism: Exploring the Role of Artificial Intelligence in Acessing Quality of News Content. Ανακτήθηκε από: https://www.dpublication.com/wp-content/uploads/2023/05/W17-713.pdf (τελευταία ανάκτηση 16. 12. 2023).
- Σωτηράκου, Κ. (2023). Η τεχνητή νοημοσύνη στη δημοσιογραφία. Ανακτήθηκε από: https://www.kreport.gr/2023/04/30/h-techniti-noimosyni-sti-dimosiografia/ (τελευταία ανάκτηση 16. 12. 2023).
