Πάντα υπάρχει λόγος για να βγεις από το σπίτι σου.
Ο πιο καλός λόγος είναι το Θέατρο.
Ο ”Ίων” του Ευριπίδη
στο Θέατρο Άλφα Ιδέα
Κοιτάζoντας μια πλάτη θα γράψω. Έτσι ξετυλίγεται αυτή η τραγωδία. Με όλο τον σεβασμό, αυτή η πλάτη ήταν πολύ ωραία. Μπορεί να φανεί περίεργο, μα αυτή η πλάτη μιλούσε. Βασικά ”μου” μιλούσε. Και όταν σταμάτησε να μιλάει, εμφανίστηκε ο θεός.
Ένα πρόσωπο, επτά ρόλοι. Πόσο γαμάτο! Πόσο γαμάτος! Λαϊκή. Πολύ λαϊκή έκφραση, αλλά αυτή είναι η φράση που ταιριάζει. Συγνώμη για τον τρόπο μου, μα είμαι μικρός και κάνω λάθη. Αυτός παρότι μικρός, δεν έκανε λάθη. Ήταν σοφός για κάποιο λόγο. Γιος του θεού ήταν, δεν θα μπορούσε να μην ήταν σοφός.
Μητέρα είχε, μα τον παράτησε, όταν ήταν μικρός. Μεγάλωσε χωρίς γονείς. Θα πίστευε κανείς, ότι είχε αφιερώσει την ζωή του για να βρει τους γονείς του. Και όμως, όχι. Του έφταναν τα λίγα. Ζούσε στον ομφαλό της γης, τους Δελφούς, υπηρετώντας τον θεό του. Αυτό του ήταν αρκετό για είναι χαρούμενος.
Η τύχη όμως του έπαιζε άλλο παιχνίδι, ή μάλλον, οι θεοί. Γιατί οι θεοί όριζαν την τύχη.
Φρόντισαν μητέρα και ιός να βρεθούν και να αλλάξει η ζωή τους. Η συνάντηση τους ήταν επεισοδιακή, αλλά όλα για κάποιο λόγο γίνονται. Ο λόγο συνάντησής τους, στάθηκε αφορμή για να ενωθούν μια για πάντα.
Σε ένα θέατρο που είναι κατάμεστο, δεν μπορεί κανείς να περιμένει λιγότερα, από αυτό που είδαμε. Όλα ήταν μοναδικά. Ακόμη και ο κόσμος που έβλεπε την παράσταση, είχε ”κάτι”. Το κοινό είχε κάτι.
Η σκηνή ήταν μεγάλη, αλλά ποτέ δεν φάνηκε άδεια. Την γέμιζαν με το ταλέντο τους δύο σπουδαίοι ηθοποιοί και ένας σοφός μουσικός. Ναι σοφός. Θα καταλάβετε, όταν το δείτε από κοντά. Το όνομα του Νίκος Τουλιάτος.
Με μαεστρία τάραζε τα μουσικά του όργανα και τους έδινε άλλη υπόσταση και ήχο. Μαγευτικές και άκρως ερωτικές, ήταν οι φωνές των δύο ηθοποιών. Μας ταξίδεψαν στην εποχή εκείνη, μόνο με την φωνή τους.
Δεν είναι τυχαίο που διακρίθηκε ο Κωνσταντίνος Μπιμπής, με το βραβείο <<Δημήτρης Χορν>> . Σε αυτή την παράσταση δεν ενσαρκώνει μόνο τόσους ρόλους, αλλά και τους αγγίζει με μια μοναδική ευλάβεια, που σε κάνει να μην θες να σηκώσεις το βλέμμα σου από πάνω του. Ήθος και σεβασμό ακτινοβολούσαν τα μάτια του.
Το δύσκολο ρόλο της Κρέουσας, είχε αναλάβει η Δήμητρα Χατούπη. Ο λόγος και το περπάτημα της μετέφεραν, την σοβαρότητα και το κύρος αυτής της γυναίκας. Το ηχόχρωμα της φωνής, προμήνυε τον πόνο που έκρυβε μέσα της.
Οι εναλλαγές της σκηνής είχαν τρομερό ενδιαφέρον. Θα μπορούσα να πω, πως γινόντουσαν με έναν τελετουργικό-μυστηριακό τρόπο, με αποτέλεσμα να μεταφέρεται και ο θεατής στον τόπο διεξαγωγής των γεγονότων. Υπεύθυνη για όλη την μαγική ατμόσφαιρα, η Ιόλη Ανδρεάδη, καθώς ήταν εκείνη, που ανέλαβε την σκηνοθετική επιμέλεια, του υπέροχου θεάματος που παρουσιάστηκε .
Λίγα λόγια για την τραγωδία
Ο νεαρός Ίωνας -ο μετέπειτα γενάρχης των Ιώνων, των Αθηναίων- καταφτάνει στο μέσο της σκηνής, ενώ η Κρέουσα, η μητέρα του, στέκεται στις θέσεις των θεατών και παραμονεύει. Ο ήρωας γοητεύεται από την παράξενη αυτή γυναίκα, νιώθοντας μαζί της μια απόκοσμη οικειότητα. Και για να κατακτήσει την αγάπη της, αποφασίζει να της εξιστορήσει όλα του τα πάθη.
Ο Ίων του Ευριπίδη γράφτηκε γύρω στα 412 π.Χ. και αποτελείται από 1622 στίχους. Ο μύθος θέλει την Κρέουσα, κόρη του Βασιλιά της Αθήνας Ερεχθέα, να μένει έγκυος χωρίς τη θέλησή της από το θεό Απόλλωνα και ύστερα από εννέα μήνες να φέρνει στον κόσμο ένα αγόρι, το οποίο γεννά μόνη και αβοήθητη, κρυφά από την οικογένειά της. Με φόβο προς τον πατέρα της και με σεβασμό προς τη βασιλική της γενιά, αποφασίζει, παρότι πονάει για αυτό, να εγκαταλείψει το παιδί με τα σπάργανά του μέσα στην ίδια τη σπηλιά που συνευρέθηκε με τον Φοίβο, ελπίζοντας στον θάνατο του βρέφους ή στην εξαφάνισή του. Με απόφαση του ίδιου του Απόλλωνα, ωστόσο, ο Ερμής μεταφέρει το νεογέννητο στους Δελφούς, στον ομφαλό της γης, για να το αναθρέψει η Πυθία μέσα στο μαντείο και να σωθεί. Ο μικρός μεγαλώνει τρεφόμενος από τις σπονδές και τα πρόσφορα των πιστών και ως έφηβος ορίζεται φύλακας του Μαντείου. Χρόνια μετά, η μητέρα του η Κρέουσα, θα επισκεφτεί το Μαντείο με τον σύζυγό της τον Ξούθο, με σκοπό να πάρει χρησμό, γιατί ο γάμος της παραμένει άκαρπος. Τη στιγμή που το ζεύγος καταφτάνει, από το ιερό βγαίνει ο Ίωνας.
Είναι η τραγωδία αυτή κωμική; Είναι η τραγωδία αυτή μια προπαγάνδα; Μια προσπάθεια του ποιητή να επινοήσει τη θεϊκή προέλευση της ιωνικής φυλής και άρα των Αθηναίων, με σκοπό να δικαιολογηθεί η διεκδίκηση τους για την κυριαρχία του Αιγαίου; Στον Ίωνα αυτά που φαίνονται δεν είναι αυτά που είναι. Το πραγματικό δεν το βλέπεις, σου αποκαλύπτεται. H ορατοποίηση του αόρατου, η εμφάνιση των κρυμμένων, των απόκρυφων στοιχείων μέσα από το κείμενο (νυν οράς α χρη σε οράν, μοτίβο κοινό σε Οιδίποδα και Ίωνα) και τελικά η σύνθεση μιας σκηνικής ιστορίας η οποία φέρνει στο φως αυτά τα οποία υπονοούνται, αποσιωπώνται και αποκρύπτονται, είναι το κεντρικό ζητούμενο αυτής της νέας εκδοχής για δυο πρόσωπα.
