Στην καρδιά μου γράφει Ελλάδα
Ο Στάθης Λιώτης δεν χρειάζεται να χτυπήσει τον θυρεό της ποίησης. «Ορθάνοικτη είναι η πόρτα γι’ αυτόν. «Στην καρδιά μου γράφει Ελλάδα», είναι ο τίτλος της νέας ποιητικής συλλογής του. Σε αυτήν, σαν άλλος Οδυσσέας περιδιαβαίνει στα πνευματικά μονοπάτια της Ελλάδας, στέκεται και θαυμάζει το αιώνιο φως. Ο Στάθης Λιώτης, πολύτροπος όπως είναι, γεμίζει τις σελίδες με ποιήματα ύμνους για την πατρίδα. Ποτέ δεν ημερεύει ο πόθος μέσα του να την ντύσει με λέξεις αγάπης, θαυμασμού και υπερηφάνειας. Το γιατρικό της ψυχής για τον συγγραφέα είναι η Ποίηση. Μέσα από τη θαυματουργό ποίηση της μπορεί και ανακουφίζει τον πόνο, μπορεί και ονειρεύεται. Ρομαντικός και συνάμα ρεαλιστής, κυρίως ακόλουθος πιστός της αιώνιας ελληνικής ομορφιάς και απεραντοσύνης, στέκεται εμπρός στον Όλυμπο των Θεών και αγωνίζεται να συμπεριλάβει μέσα του όλες τις αξίες και τα ιδανικά της αρχαιοελληνικής γραμματείας.
Οι θυσίες του Έλληνα
Αργότερα, στέκει εκεί στη λίμνη της κυρά Φροσύνης και αναλογίζεται τις θυσίες του Έλληνα ,την ιστορικότητα του τόπου, το μέτρημα του Έλληνα στις πλαγιές και στα βουνά της Ρωμιοσύνης. Αντρειεύει όταν ένα γιαννιώτικο σούρουπο, κοιτάζει τα κανόνια φαγωμένα από τη σκουριά. Γράφει με λυρισμό και με πάθος για τη ζωή, τον έρωτα ,τον άνθρωπο. Μα πιότερο για την Ελλάδα, αυτή που όπως γράφει ο τίτλος, είναι κραταιή μέσα στην καρδιά του. «Ω αθάνατες ψυχές ελληνικές// πού για τη χώρα αυτή παλέψατε, //παραδίπλα δέντρο που στα γερά κλαδιά του// δέχτηκε αμέτρητα λεβέντικα κορμιά.» Ο Στάθης Λιώτης με καρδιά νηπίου και γνώση ώριμου Έλληνα ξέρει καλά να κρατά τις Θερμοπύλες της γνώσεως, του ήθους και της ποιητικής τέχνης. Γιατί γνωρίζει βαθιά του πως η καρδιά του αληθινού ποιητή: «Χτυπά γοργά // παθιασμένα αγαπά // λυπάται // συγχωρεί // βοηθά // προσπαθεί // αυτή είναι η καρδιά του ποιητή».
Στο ποίημα Απολογισμός ο Λιώτης, σε μια συνομιλία – εξομολόγηση στον εαυτό του μόλις τότε 18 χρονών, γράφει έναν ύμνο για τη ζωή. Τη ζωή, που τον γεμίζει με την προμετωπίδα της, την πιο αληθινή της αξία, που δεν είναι άλλη από την Αγάπη. «Αξίζει η ζωή όσο και να είναι ακριβή πρέπει να τη γευτώ // σαν φρούτο ώριμο και ζουμερό». Και πιο πάνω γράφει: «Πρέπει να αγαπώ // ξέρω πια // ούτε τη μαύρη τη νυχτιά // που γεννήθηκα // πάλεψα νίκησα και ηττήθηκα.»
Στοχαστική και δωρική γραφή
Η γραφή του Στάθη Λιώτη, με φιλοσοφικές και συνάμα ρομαντικές απολήξεις είναι βαθύτατα στοχαστική και δωρική. Φροντίζει, ωστόσο, όταν μιλά για όλα όσα αγαπά να ξεχειλίζει από περηφάνια και πάθος. Και είναι αυτό ακριβώς το πάθος του Στάθη Λιώτη που συναντάμε στα ποιητικά μονοπάτια της Ελλάδας, που καθορίζει και την υφολογία της γραφής του. Άλλοτε ως πρεσβευτής της ελληνικής σοφίας, άλλοτε πάλι ως θαυμαστής της ένδοξης ναυτοσύνης, η σαν Ήφαιστος με τη φωτιά στο χέρι σκαλίζει τις λέξεις στο καλέμι του νου. Εκεί, πλάθει ποιήματα για την ιερή ελληνική γη σαϊτεύοντας την καρδιά μας και οδηγώντας μας στην ποιητική του μέθεξη. Στο τελευταίο του ποίημα ο Στάθης Λιώτης ως γνήσιος ποιητής, θρέφει στην καρδιά μας το αιμοστάλαγμα της ειρήνης. Απευθυνόμενος στο θεό Άρη του πολέμου τον παρακαλεί. «Μείνε συ στον Όλυμπο//και μην έρχεσαι στη γη//μείνε κει//κι ας έρθει η Ειρήνη//σε μας βασίλισσα να γίνει.»
Η αγάπη ως προμετωπίδα
Στο ποίημα «Αντιγόνη» ο ποιητής αναγνωρίζει και υπογραμμίζει την γενναιότητα της πράξεως της, κόντρα στο νόμο της πολιτείας και του βασιλιά Κρέοντα. Αναγνωρίζει και υπογραμμίζει την αδελφική αγάπη, την γενναιότητα και παντοδυναμία της, πέρα από τον ολοκληρωτισμό του νόμου: «Ω παντοδύναμη αγάπη// θάρρος δίνεις στους ανθρώπους// τόλμη μεγάλη//πίστη ισχυρή//γοργά Έλα στη γη//και φώλιασε στις καρδιές μας//πλημμύρισε και εμάς// πλημμύρισε κι εμένα.»
Αέναη Ροή
Η μουσικότητα στον Στάθη Λιώτη και η επιδεξιότητα στην ορθή σειρά των λέξεων παίζει καθοριστικό ρόλο καθώς αποδίδει λυρικότητα και αέναη ροή. Γλωσσολογικά, τα ποιήματα του Στάθη Λιώτη στην συλλογή του αυτή, με τίτλο Στην Καρδιά μου γράφει Ελλάδα είναι κατεξοχήν λυρικά, αντιστέκονται στο συνοφρυωμένο γκρίζο λυρισμό και υπογραμμίζουν τον φωτεινό αίθριο και υγιή ποιητικό λυρισμό. Ένα αντιπροσωπευτικό ποίημα, γεμάτο λυρισμό και έρωτα είναι αυτό στη σελίδα 118 με τίτλο Barcarole. Ας απολαύσουμε ένα μικρό του απόσπασμα.
«Α! Το τραγούδι//της βαρκαρόλας //κρένει το κύμ΄ αργά .// Και τ΄ αγέρι // που σου χαϊδεύει // τα όμορφα μαλλιά. //Δώσε μου φιλιά ,// αχ, στην καρδιά //σ’ έχω εγώ.//Πόσο σ’ αγαπώ. // Σε αγαπώ!»
Ζωντανή περιγραφή
Οι περιγραφές των ποιημάτων πετυχαίνουν το ζητούμενο, που δεν είναι άλλο από αυτό που οι σοφιστές στην Αρχαία Ελλάδα έλεγαν να αποτυπωθεί λυρικά η έκφρασις. Δηλαδή, η αποτύπωση της περιγραφής των ανθρώπων, των τόπων, των αντικειμένων και των εποχών. Μάλιστα, οι σοφιστές τις χρησιμοποιούσαν και σαν ασκήσεις για να ελέγξουν τις ρητορικές ικανότητες των μαθητών τους. Ο στόχος εδώ του ποιητή επετεύχθη, αφού κατόρθωσε μέσω της έκφρασης να παρουσιάσει ολοζώντανο το αντικείμενο στον αναγνώστη η στον ακροατή. Όμως, δεν αρκεί η σωστή έκφραση για να διεγερθεί το συναίσθημα από τον ποιητή. Χρειάζεται η γνώση και το ταλέντο. Και ο ποιητής φανερώνεται ότι ανταποκρίνεται στο δύσκολο αυτό κάλεσμα. Αρκεί η ανάγνωση από το ποίημα Μεσημέρι (σ 27) για να μας πείσει.
«Μεσημέρι. //Γλυκιά Γαλήνη //στη γη, στον ουρανό// κάπου το εσωτερικό //όλο γεμίζει //Ελπίδα,// γαληνεύουν τα πάθη,// σιγάζει ο δυνατός// χτύπος της καρδιάς.// Φτιάξε πλεξούδες//από παπαρούνες κόκκινες //και πότισε γιασεμιά. // Μυρίζει ο άνεμος // φτέρης φύλλα,// αναγεννιέσαι, λευκά! // Αχ, πόση γύρω σου// ομορφιά //όλοστητο κυπαρίσσι.»
Παιάνες της ζωής και του έρωτα
Οι στίχοι του Στάθη Λιώτη παιάνες της ζωής, του έρωτα και της αγάπης δοξολογούν τον άνθρωπο. Έχοντας ως πυξίδα την Ελλάδα κεραυνοβολούν το φως στα πέρατα του κόσμου. Οι στίχοι του, εμπνευσμένοι από το ελληνικό φως του Ομήρου εγκαταλείπουν το άθλιο σαρκίο, με τα πουλιά πετούν, τον ήλιο κοιτούν, μετρούν τ’ αστέρια. Τα ποιήματα του Στάθη Λιώτη μεθυσμένα από το Ολύμπιο νέκταρ της τέχνης, μάννα σταλμένο απ’ τους αιθέρες τρέφουν τον κάθε ψυχικά πεινασμένο για τις αιώνιες αξίες του ανθρωπισμού. Μοσκοβολούν Ελλάδα! Μοσκοβολούν Ποίηση!
