Οι εκδόσεις Carnivora συστήνουν στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό τον πολυβραβευμένο Ισπανό συγγραφέα Γιον Μπιλμπάο. Το μυθιστόρημά του “Τέκνα, Γονείς και Χιμπατζήδες” κυκλοφόρησε στη χώρα του το 2011 και πρόσφατα μεταφράστηκε στα ελληνικά από την Ασπασία Καμπύλη.
Ο Γιοάνες είναι ιδιοκτήτης επιχείρησης εμπορίας συσκευών κλιματισμού. Η σύζυγός του εργάζεται στο πανεπιστήμιο ως καθηγήτρια Φιλοσοφίας της Επιστήμης. Μαζί με την δεκατριάχρονη κόρη τους, θα ταξιδέψουν στο Μεξικό για να παρευρεθούν στο γάμο του πεθερού του με την κατά είκοσι χρόνια νεότερη σύντροφό του. Είναι τέλη Αυγούστου, η καταλληλότερη περίοδος, κατά την άποψη του πεθερού του, για να συνδυάσουν ολιγοήμερες διακοπές με το γάμο.
Ενώ βρίσκονται στο Κανκούν, ενημερώνονται ότι πρέπει να μεταφερθούν στο Βαγιαδολίδ λόγω του τυφώνα Χέραλντ που πλησιάζει τη χερσόνησο του Γιουκατάν. Στο νέο ξενοδοχείο που θα καταλήξουν, αναγκαστικά, οι πέντε τους θα μοιραστούν το ίδιο δωμάτιο.
Ο Γιοάνες, ενώ όλοι ετοιμάζονται για την αναχώρησή τους, παίρνει το αυτοκίνητο και φεύγει για μία βόλτα λέγοντας πως θα επιστρέψει έγκαιρα. Το τελευταίο διάστημα είναι αρκετά αγχωμένος, καθώς προσπαθεί να κλείσει μία συμφωνία που θα αποτρέψει την επικείμενη οικονομική καταστροφή του.
Η συνύπαρξη με τον αλαζόνα, πετυχημένο, πλούσιο πεθερό του επιβαρύνει την ήδη φορτισμένη ψυχική του κατάσταση.
Στο Μεξικό βρίσκεται και ο άνθρωπος που ο Γιοάνες θεωρεί υπεύθυνο για την αποτυχημένη επαγγελματική πορεία του. Ο καθηγητής του στη σχολή Μηχανικών που πιστεύει πως εμπόδισε την πρόσληψή του στην πολυεθνική ρομποτική βιομηχανία “Ρομπότ Σίστεμς”.
Ο Μπιλμπάο δημιουργεί ένα περιβάλλον ακραίων συνθηκών μέσα στο οποίο οι πρωταγωνιστές του θα έρθουν σε επαφή με το αρχέγονο ένστικτο της επιβίωσης, το κακό που ελλοχεύει στην ανθρώπινη συνείδηση, κάνοντας αναφορά στη μέγιστη έκφραση του από τον Χίτλερ και τον ναζισμό.
Μέσα από τους δαρβινικούς μηχανισμούς επιβίωσης, την εξέλιξη της επιστήμης, την αποκρυπτογράφηση του κόσμου βάσει των ανθρώπινων νοητικών δυνατοτήτων, ο συγγραφέας εστιάζει στην ανθρώπινη φύση, στη διαδρομή του ανθρώπινου γένους μέσα στο χρόνο. Την εξέλιξη από τα πρωτεύοντα στην τεχνητή νοημοσύνη.
“Ας φανταστούμε, λοιπόν, ότι ένα tesseract έκανε την εμφάνισή του τον προηγούμενο αιώνα μπροστά σε τρία βοσκόπουλα που έβοσκαν το κοπάδι τους κάπου στα περίχωρα της Φάτιμα. Τι νομίζετε ότι θα συνέβαινε;”
Στο σημείο αυτό ο Μπιλμπάο αναφέρει την αντίληψη ενός τετραδιάστατου κύβου σε έναν κόσμο τριών διαστάσεων συνομιλώντας με το εμβληματικο έργο του Edwin A. Abbott “Η Επιπεδοχώρα”.
Μυθιστορηματικοί χαρακτήρες που αντιπροσωπεύουν διαφορετικά μοντέλα συμπεριφοράς και κοινωνικής θέσης, με κοινό στοιχείο τη φιλοδοξία, τον απώτερο στόχο που καθένας έχει θέσει στη ζωή του. Την καταιγιστική αφήγηση δύσβατων εσωτερικών μονοπατιών, που διασταυρώνονται με ακραία καιρικά φαινόμενα, συμπληρώνει η εμφάνιση ενός ζευγαριού χιμπατζήδων ως συνδετικός κρίκος στην αλυσίδα της εξέλιξης μα και υπενθύμισης του συσχετισμού της ευαισθητοποίησης των ανθρώπων απέναντι στα ζώα και σε αδύναμους συνανθρώπους.
Απογοητεύσεις, ματαιωμένα όνειρα, συσσωρευμένος θυμός, μισαλλοδοξία, οι απόγονοι του Κάιν και Άβελ εκτελεστές του «πρωταρχικού εγκλήματος», η συνεχής αναμέτρηση με τον «πειρασμό», σε ό,τι κι αν αυτός συνιστάται για τον καθένα.
Ο Γιον Μπιλμπάο (Ριμπαντεσέγια, 1972) σπούδασε Μεταλλειολογία και Αγγλική Φιλολογία. Το συγγραφικό του έργο έχει τιμηθεί με πολυάριθμα βραβεία (Asturias Joven του 2005, Ignacio Aldecoa του 2007, Ojo Crítico de Narrativa του 2008, Premio Tigre Juan του 2010) και ο ίδιος θεωρείται ένας από τους πλέον ταλαντούχους συγγραφείς της γενιάς του.
Το κύριο χαρακτηριστικό της πρόζας του είναι η διάχυτη αίσθηση ανησυχίας, ένα είδος απειλητικής γαλήνης προτού ξεσπάσει η καταιγίδα. Όπως λέει ο ίδιος: «Μια ιστορία μου αρέσει όταν να σε κάνει να νιώθεις σαν να έχεις πάει στην παραλία, το νερό να σου φτάνει μέχρι τους αστραγάλους, να αισθάνεσαι ασφαλής και ξάφνου ν’ ανοίγει μια τρύπα μπροστά σου και να βυθίζεσαι».
Όσον αφορά τη θεώρηση των χαρακτήρων του, ο Μπιλμπάο μοιάζει να υιοθετεί την ψυχαναλυτική άποψη σύμφωνα με την οποία αυτό που λιγότερο αντέχουμε στους άλλους είναι εκείνο το κομμάτι τους που ξυπνάει μέσα μας τον τρόμο για το τι είμαστε ικανοί εμείς οι ίδιοι να κάνουμε.
Πληροφορίες για το βιβλίο
Η ζωή για άλλα έμοιαζε να προορίζει τον Γιοάνες, έναν πολλά υποσχόμενο, όταν ξεκινούσε την καριέρα του, μηχανικό. Σήμερα, όμως, αρκετά χρόνια αργότερα, η σταδιοδρομία του μοιάζει να βαδίζει επικίνδυνα προς ένα άδοξα πρόωρο τέλος. Τα πράγματα κάνει ακόμα χειρότερα η οικονομική εξάρτηση από τον πληθωρικό και καταπιεστικό πεθερό του. Και κάπως έτσι ο ίδιος και η οικογένειά του θα βρεθούν στο Μεξικό για να παραστούν στον τραγελαφικό γάμο του τελευταίου με την αναπόφευκτη νεαρά ύπαρξη. Ένας τροπικός τυφώνας και ένα αυτοκινητιστικό δυστύχημα με θύμα έναν μυστηριώδη χιμπατζή θα αναγκάσουν τον Γιοάνες να χωριστεί προσωρινά από την οικογένειά του και να αναζητήσει μόνος του καταφύγιο απ’ τον τυφώνα. Στον δρόμο θα έχει μια αναπάντεχη συνάντηση: Έναν παλιό του καθηγητή τον οποίο ο Γιοάνες, δίκαια ή άδικα, θεωρεί υπεύθυνο για την απογοητευτική πορεία της ζωής του, καθώς, στα χρόνια που μεσολάβησαν:
Ο καθηγητής μετατράπηκε σε ένα δοχείο, στο οποίο άδειαζε τον θυμό και τη μνησικακία του. Κι όσο το δοχείο σιγά σιγά γέμιζε και το περιεχόμενό του πύκνωνε μέχρι που στο τέλος πέτρωσε, ο καθηγητής έπαψε να είναι ένα συναισθηματικό τρικ, μια αυτοαπαλλακτική φαντασίωση, και μετατράπηκε στον μοναδικό και αληθινό ένοχο για ό,τι κακό συνέβαινε στη ζωή του Γιοάνες.
Με τον τυφώνα στο κατόπι τους, έγκλειστοι στο πνιγηρό τους καταφύγιο, τα πράγματα που θα ειπωθούν και θα γίνουν, θα επιβεβαιώσουν το εύστοχο παράθεμα από τον Τρίτο Άνθρωπο του Γκράχαμ Γκριν, στην προμετωπίδα του βιβλίου: Ένας άνθρωπος δεν αλλάζει επειδή ανακαλύπτεις καινούργια πράγματα για αυτόν. Συνεχίζει να είναι ο ίδιος.
Ενώ η τραγική λύση του δράματος θα καταστήσει σαφές ότι ο άνθρωπος εξακολουθεί να είναι το ανηλεέστερο αρπακτικό στον κόσμο των θηλαστικών.
Το μυθιστόρημα απέσπασε το βραβείο Otras Voces, Otros Ámbitos 2012.
[πηγή: εκδόσεις Carnivora]
