Ο συγγραφέας χωρίζει την αφήγησή του τιτλοφορώντας το πρώτο μέρος «Η Δεσποσύνη» και το δεύτερο «Ο Ιππότης».
Θα μπορούσε να υποθέσει κανείς πως αυτό που θα ακολουθήσει θα είναι μια ιστορία δυο ερωτευμένων ανθρώπων, ίσως ιδωμένη από την πλευρά καθενός εξ αυτών.
Ο Joseph Conrad επιθυμώντας να γράψει ένα μυθιστόρημα διαφορετικό σε θέμα και στυλ από τα προηγούμενά του, επέλεξε για κεντρικούς πυλώνες της μυθιστορίας του έναν γυναικείο κι έναν ανδρικό χαρακτήρα. Δυο ανθρώπους που η «τύχη» έφερε κοντά.
Η Φλόρα είναι κόρη του αυτοδημιούργητου τραπεζίτη Ντε Μπαράλ. Την περίοδο της οικονομικής ευρωστίας του, η μεγαλύτερη μερίδα του Τύπου τον χαρακτήριζε «ισχυρό οικονομικό παράγοντα”, ο οποίος συνέβαλλε στην βελτίωση του ανθρώπινου χαρακτήρα. Ο Ντε Μπαράλ προωθούσε την αρετή της εξοικονόμησης εξυμνώντας την ηθική εξέλιξη του ατόμου μέσω αυτής της αρετής.
Όταν η σύζυγός του πεθαίνει, ο εξαρχής απόμακρος Ντε Μπαράλ, αποποιείται όποιας στενής σχέσης με την κόρη του, παραδίδοντας τη φροντίδα της στην «αμφιβόλου ηθικής» γκουβερνάντα.
Η Φλόρα στερείται τη γονεïκή αγάπη και την οικογενειακή θαλπωρή από πολύ μικρή ηλικία. Αυτό το συναισθηματικό έλλειμμα δημιουργεί ανασφάλεια. Παράλληλα, έρχεται αντιμέτωπη με τον χλευασμό. Για όλους είναι η κόρη ενός απατεώνα κατάδικου. Η μοναξιά που βιώνει γεννά την αυξανόμενη ανάγκη για επαφή με τον πατέρα. Μια προσμονή που γιγαντώνεται όταν αυτός καταδικάζεται σε φυλάκιση έπειτα από τη χρεοκοπία του.
Πλήρως εξαρτημένη συναισθηματικά μαζί του η Φλόρα αποξενώνεται, κλείνεται στον εαυτό της, αδημονώντας για τη στιγμή της αποφυλάκισής του.
Ο Πλοίαρχος Άντονι είναι γιος του αυταρχικού, δύσθυμου, ειρωνικού, δεσποτικού ποιητή Κάρλεον Άντονι. Διέξοδός του από το τυραννικό οικογενειακό περιβάλλον, η θάλασσα.
Καθ’ όλα διαφορετικός από τον πατέρα του, ο Πλοίαρχος Άντονι (Ρόντρικ) είναι ευγενικός, ήπιων τόνων, δίκαιος, μοναχικός.
Η αδερφή του, κυρία Φάιν, που υπήρξε φίλη με τη μητέρα της Φλόρας, φιλοξενεί για λίγες μέρες τη νεαρή «σε κάποιο βαθμό» ορφανή κοπέλα.
Οι δυο νέοι θα γνωριστούν και ο Ρόντρικ θα αποφασίσει να παράσχει στη Φλόρα την ασφάλεια που έχει στερηθεί με το γάμο τους.
Σε αυτά τα δυο μέρη της ιστορίας ο αφηγητής Μάρλοου (έχουμε ξανασυναντήσει αυτό το όνομα και στο μυθιστόρημα «Η καρδιά του σκότους»), μέσω της διήγησής του απεικονίζει, συχνά με γλαφυρό τρόπο, τη θέση των δυο φύλων στη Βικτωριανή εποχή.
Η Φλόρα, το διάστημα που ο πατέρας της είναι έγκλειστος στη φυλακή, παραμένει υπό την προστασία συγγενικών προσώπων. Ενίοτε βρίσκει καταφύγιο στην κυρία Φάιν. Υποτελής στις δικές τους επιθυμίες και στη δική τους κρίση για τον τρόπο που θα πορευτεί στη ζωή της. Δέσμια των κοινωνικών προσταγών και κατασκευών, καλείται να απελευθερωθεί από το σύμπλεγμα της Ηλέκτρας, να αποταχθεί την πατριαρχική εξουσία, βρίσκοντας τον εαυτό και τις επιθυμίες της, ορίζοντας τη ζωή και το μέλλον της.
«Μια γυναίκα δεν είναι, κατά τη γνώμη μου, απαραιτήτως ούτε κούκλα ούτε άγγελος.»
Γραμμένο το 1914, απηχεί το γυναικείο ιδεώδες του «αγγέλου στο σπίτι», τη γυναίκα που είναι αφοσιωμένη σύζυγος και μητέρα, υποταγμένη στην πατρική εξουσία (πατέρας-σύζυγος-γιος).
Η διατύπωση «ο άγγελος στο σπίτι» ανήκει στο ομότιτλο ποίημα του Coventry Patmore, στο οποίο ο ποιητής περιγράφει τα χαρακτηριστικά που φέρει η ιδανική σύζυγος, εκφράζοντας τις απόψεις για τη θέση και το ρόλο της γυναίκας στη μεσοαστική οικογένεια της Βικτωριανής Αγγλίας.
Τον όρο αυτό θα χρησιμοποιήσει και η Virginia Woolf στην ομιλία της «Επαγγέλματα γυναικών» μιλώντας για την ανάγκη να «σκοτώσουμε τον άγγελο στο σπίτι».
Τέλη 19ου με αρχές 20ου αιώνα εμφανίζεται ο φεμινισμός πρώτου κύματος που μαχόταν για τη νομοθετική κατοχύρωση στοιχειωδών δικαιωμάτων για τις γυναίκες, με κύριο αίτημα το δικαίωμα ψήφου.
Η πλοκή και οι χαρακτήρες είναι δομημένοι ώστε να μεταφέρουν τις αντικρουόμενες, αντιφατικές, συγκεχυμένες απόψεις μιας εποχής που ο φεμινισμός διαμορφωνόταν. Εισάγει τον πρώιμο άντρα φεμινιστή.
Το αναπόδραστο από την κοινωνική πραγματικότητα που κρατούσε τις γυναίκες εγκλωβισμένες, ανελεύθερες να εκφραστούν, η “τύχη” όπως είχε επιβληθεί από την πατριαρχική εξουσία, θα ανατραπεί εκ των έσω καθώς προαπαιτεί την αλλαγή στις απόψεις του ανδρικού φύλου. Η σύμπραξη των δυο φύλων θα καταρρίψει τις έμφυλες ανισότητες.
Ταυτόχρονα, σχηματίζεται και μια ακόμα διάσταση της “τύχης” ως Θεία Πρόνοια – η θεïκή παρέμβαση στην ανθρώπινη πορεία. Μια ακόμη κοινωνική κατασκευή (;) που τίθεται προς διερεύνηση καθώς συγκρούεται με την έννοια της ελεύθερης βούλησης.
“Δε σκόπευα να αφήσω τίποτα στη Θεία Πρόνοια. Φαίνεται πως υπάρχουν άνθρωποι για τους οποίους η Θεία Πρόνοια αδυνατεί να κάνει οτιδήποτε.”
Στο μεταίχμιο των δυο αιώνων των κοινωνικών ζυμώσεων, των αναθεωρήσεων, των μεταβολών, κατά τη μετάβαση στον υπαρξισμό, ο Joseph Conrad χρησιμοποιώντας προσχηματικά το ρομαντικό μυθιστόρημα μας παραδίδει ένα κοινωνικοπολιτικό έργο.
Ο Joseph Conrad (κατά κόσμον Josef Teodor Konrad Nalecz Korzeniowski) γεννήθηκε το 1857 στην Ουκρανία η οποία βρισκόταν τότε υπό ρωσική κυριαρχία. Οι γονείς του, ένθερμοι Πολωνοί πατριώτες, αγωνιστές κι εξόριστοι λόγω αντικαθεστωτικής δράσης, πέθαναν όταν ο Conrad ήταν ακόμα μικρός. Για τα επόμενα εικοσιπέντε χρόνια, την κηδεμονία του ανέλαβε ανεπίσημα ο θείος του και αδερφός της μητέρας του Tadeusz Bobrowski, ο οποίος στα 1874 έδωσε τη συγκατάθεσή του προκειμένου να γίνει ο ανιψιός του ναυτικός. Ο Conrad ξεκίνησε τη ναυτική του σταδιοδρομία από τη Μασσαλία, όπου πρώτα υπηρέτησε σε γαλλικά εμπορικά πλοία και κατόπιν σ’ ένα αγγλικό, ως δόκιμος. Στα 1886, απέκτησε την αγγλική υπηκοότητα και το δίπλωμα του Πλοιάρχου του Βρετανικού Εμπορικού Ναυτικού. Οκτώ χρόνια αργότερα, εγκατέλειψε τη θάλασσα με σκοπό ν’ αφοσιωθεί ολοκληρωτικά στη συγγραφή και στα 1895 εξέδωσε το πρώτο του μυθιστόρημα με τίτλο “Η τρέλα του Αλμάγιερ”. Στα 1896 παντρεύτηκε τη Jessie George και εγκαταστάθηκε οριστικά στο Κεντ, όπου έγραψε γνωστά αριστουργήματα όπως “Η καρδιά του σκότους”, “Λόρδος Τζιμ”, “Ο μυστικός πράκτορας, Νειάτα”, “Τυφώνας” κ.ά. Κάποια έργα του θεωρούνται “ρομαντικά”, αλλά ο “ρομαντισμός” του είναι εμποτισμένος με έντονη ειρωνεία, προπάντων για την ικανότητα του ατόμου να ξεγελά τον εαυτό του. Πολλοί κριτικοί τον θεωρούν πρόδρομο του μοντερνισμού. Το αφηγηματικό ύφος και οι υπαρξιακοί, αντι-ηρωικοί χαρακτήρες του, έχουν επηρεάσει πολλούς συγγραφείς. Ανάμεσα στους θαυμαστές του ήταν ο Χένρι Τζέιμς και ο Φορντ Μάντοξ Φόρντ με τον οποίο συνεργάστηκε για τη συγγραφή δύο μυθιστορημάτων
Οπισθόφυλλο
Η Φλόρα, ορφανή από μητέρα, μεγαλώνει σε συναισθηματική απομόνωση. Ο πατέρας της, χρεοκοπημένος τραπεζίτης, μπαίνει φυλακή. Ένας καπετάνιος την ερωτεύεται και της προσφέρει την ασφάλεια του γάμου. Οι ατυχίες της δεν σταματούν, αλλά η Φλόρα δεν αφήνει τη ζωή της στην Τύχη και στηρίζεται πλέον στην εσωτερική της δύναμη.
[πηγή: biblionet.gr]
