Από το 1941 έως το 1944 κράτησε η γερμανική κατοχή στην Ελλάδα, με τις καταστροφές που άφησε πίσω της να είναι ανυπολόγιστες είτε σε υλικό είτε σε ανθρώπινες απώλειες. Οι ανθρώπινες απώλειες που μετράει η Ελλάδα κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πόλεμου υπολογίζονται από 20.000-35.000 στρατιώτες και περίπου από 300.000-770.000 αμάχους.
Από την πρώτη στιγμή ο, ελληνικός λαός ξεκίνησε την αντίσταση εναντίον του κατακτητή και τον αγώνα για την απελευθέρωση της χώρας του. Οι Γερμανοί, κυνήγησαν την αντίσταση, όσους έπιαναν τους φυλάκιζαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης και τους εκτελούσαν .
Ένα από τα πιο σκληρά στρατόπεδα συγκέντρωσης της Ελλάδος, ήταν το στρατόπεδο του Χαϊδαρίου. Ξημερώματα της 1η Μάιου του 1944, γράφεται μια από τις πιο μαύρες ιστορίες της ελληνικής σύγχρονης ιστορίας και μια από τις πιο μαύρες ιστορίες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. 200 άτομα, πολιτικοί κρατούμενοι από την εποχή του Μεταξά από το στρατόπεδο του Χαϊδαρίου οδηγούνται στο σκοπευτήριο της Καισαριανής και στον θάνατο, ως αντίποινα για την δράση της αντίστασης, την επίθεση κατά του διοικητή της 41ης Μεραρχίας Οχυρών και υποστράτηγου της ναζιστικής Γερμανίας Φραντς Κρεχ και της συνοδείας του ,στην περιοχή των Μολάων Λακωνίας, με αποτέλεσμα το θάνατο αυτού και μελών της συνοδείας του.
Η εφημερίδα ” Καθημερινή”, στις 30 Απριλίου 1944, μετά την επίθεση στους Μολάους δημοσίευσε την εξής ανακοίνωση:
Την 27ην Απριλίου 1944 κομμουνιστικαί συμμορίαι παρά τους Μολάους κατόπιν μιας εξ ενέδρας επιθέσεως εδολοφόνησαν ανάνδρως έναν Γερμανόν Στρατηγόν και τρεις συνοδούς του. Πολλοί Γερμανοί στρατιώται ετραυματίστησαν. Ως αντίποινα διατάχτηκε:
Ο τυφεκισμός 200 Κομμουνιστών την 1.5.1944. Ο τυφεκισμός όλων των ανδρών τους οποίους θα συναντήσουν τα γερμανικά στρατεύματα επί της οδού Μολάοι προς Σπάρτην έξωθεν των χωρίων. Υπό την εντύπωσιν κακουργήματος τούτου Έλληνες εθελονταί εφόνευσαν αυτοβούλως 100 άλλους κομμουνιστάς.
Advertising
Ο Στρατιωτικός Διοικητής Ελλάδος.
Η ελληνική πλευρά, δεν μπορούσε να μείνει άπραγη στην σφαγή, οι οργανώσεις του ΕΑΜ και της Κομματικής Οργάνωσης Αθηνών του ΚΚΕ προσπάθησαν σε συνδικαλιστικό και φοιτητικό επίπεδο να τους διασώσουν, ενώ έγινε προσπάθεια και για ένοπλη επέμβαση από τον ΕΛΑΣ, η οποία όμως δεν πραγματοποιήθηκε. Έγινε συγκέντρωση συγγενών στην Μητρόπολη με τις γυναίκες των μελλοθάνατων να ζητάνε την βοήθεια του τότε Αρχιεπίσκοπου Δαμασκηνού. Ο οποίος προσπάθησε να αποτρέψει την εκτέλεση αλλά δεν μπόρεσε επιτυχώς. Την προηγούμενη νύχτα της εκτέλεσης εμφανίστηκε μπροστά στις απελπισμένες γυναίκες λέγοντας «Δεν μπορώ να κάνω τίποτα και το μόνο που μου απομένει είναι να παρακαλώ το Θεό».
Το πρωί της 1ης Μαΐου 1944, οδηγήθηκαν σκοπευτήριο της Καισαριανής με ψηλά το κεφάλι τραγουδώντας τραγούδια της ελευθερίας. Στο δρόμο προς το σκοπευτήριο έγραφαν σημειώματα και τα πετούσαν στο δρόμο παραλήπτες ήταν οι δικοί τους άνθρωποι, η μάνα, ο πατέρας, τα αδέλφια και οι περαστικοί ήταν οι ταχυδρόμοι που θα μετέφεραν τα τελευταία τους γράμματα.
Έχει διασωθεί η επιστολή του γεωπόνου Νίκου Μαριακάκη, η οποία διαβάζοντας τη ανατριχιάζεις «Καλύτερα να πεθάνει κανείς στον αγώνα για τη λευτεριά παρά να ζει σκλάβος». Μέσα στους 200, ήταν ο Ναπολέοντας Σουκατζίδης, στον οποίον ο Γερμανός διοικητής του στρατοπέδου του Χαϊδαρίου, Καρλ Φίσερ προσέφερε τη ζωή και να πάει άλλος στην θέση του. Η απάντηση του, συγκινεί και αντικατοπτρίζει την αθάνατη ελληνική ψυχή ότι θα δεχόταν να ζήσει μόνο εάν δεν πήγαινε κάποιος άλλος στο εκτελεστικό απόσπασμα, αντί για αυτόν! Οι Γερμανοί δεν δέχτηκαν.
Advertising
Στις 17-5-1944 τμήμα 100 ενόπλων του ΕΛΑΣ κατάθεσε στεφάνι στο χώρο της εκτέλεσης, τιμώντας τους. Στο Σκοπευτήριο, ανεγέρθηκε μνημείο με τα ονόματα των 200 ηρώων. Κάθε χρόνο, 1η Μάιου τα πολιτικά κόμματα της αριστεράς διοργανώνουν εκδηλώσεις για τη μνήμη τους, ενώ ο δήμος Καισαριανής διοργανώνει τους αγώνες δρόμου ΣΟΥΚΑΤΖΙΔΕΙΑ τέλη Απριλίου .
Πολλοί ποιητές, τίμησαν την μνήμη και το θάνατο τους εξυμνώντας τους από τον Γιάννη Ρίτσο «αν η ελευθερία δεν βαδίσει στα χνάρια του αίματός μας ,εδώ θα μας σκοτώνουν κάθε μέρα» έως τον Κώστα Βάρναλη «Δεν ήρθαν μελλοθάνατοι με κλάμα και λαχτάρα, μόν’ ήρθανε μελλόγαμπροι με χορό και τραγούδι. Και πρώτος άρχος του χορού, δυο μπόγια πάνου απ’ όλους κι από το Χάρο τρεις φορές πιο πάνου ο Ναπολέος». Το προηγούμενο έτος, ο σκηνοθέτης Παντελής Βούλγαρης, στην τελευταία του ταινία απόθεση φόρο τιμής στους 200 της Καισαριανής και στον Ναπολέοντα Σουκατζίδη.