Ο Ιπποκράτης, γεννήθηκε το 460 π.Χ. στις 27 του Αγριανίου, μήνας που αντιστοιχεί στον σημερινό Απρίλιο στην Κω και πιθανότατα στην παλαιά πρωτεύουσα του νησιού, στην Αστυπάλαια, που βρισκόταν κοντά στην σημερινή Κέφαλο. Οι μεταγενέστεροι συγγραφείς, τον αναφέρουν ως τον “Ιπποκράτη τον Κώο”.
Ηταν γιός του Ηρακλείδη και της Φαιναρέτης, εικοστός απόγονος του Ηρακλή και δέκατος ένατος απόγονος
του Ασκληπιού .Οι πρόγονοί του ιερείς Aσκληπιάδες, άνθρωποι γνώστες της ιατρικής τέχνης του έδωσαν άριστη μόρφωση.Την ιατρική επιστήμη τη διδάχθηκε στις σχολές της Κνίδου και της Κω. Θέλοντας να συμπληρώσει τη μόρφωσή του αλλά και να διαδώσει την πίστη του στον καθαρό αέρα, στο νερό και στον ήλιο έτσι ταξίδεψε σε όλη την Ελλάδα αλλά και σε χώρες μακρινές όπως η Σκυθία και η Αίγυπτος.
Επιστρέφοντας στην Κω από ένα ταξίδι του στην Αίγυπτο, ξεκίνησε «πόλεμο» εναντίον της σχολής της Κνίδου, που είχε επικεφαλής τον γιατρό Ευρυφώντα.Η σχολή αυτή ήταν, μέχρι τότε, ότι ανώτερο υπήρχε και η γνώμη του Ευρυφώντα ήταν σεβαστή σε όλο τον κόσμο. Σύμφωνα με τη ιατρική σχολή της Κνίδου, η ιατρική ασκούνταν μέσα σε ναούς και ιερούς χώρους, ενώ τον ρόλο των γιατρών αναλάμβαναν ιερείς, που κρατούσαν μυστικές τις μεθόδους τους. Οι ασθενείς δεν εξετάζονταν, αλλά κατέγραφαν οι ίδιοι τα συμπτώματα και τις παρατηρήσεις για την υγεία τους σε ειδικά δελτία και πρότειναν μόνοι τους τη θεραπεία.
Ο Ιπποκράτης μελέτησε αυτά τα δελτία και αποκάλυψε τα μυστικά της «ιερατικής» ιατρικής στην αγορά της Κω. Ήταν το πρώτο «χτύπημα» εναντίον της σχολής της Κνίδου. Στην συνέχεια , ίδρυσε την δικιά του ιδιωτική σχολή ιατρικής, στην οποία μπορούσε να μαθητεύσει όποιος ήθελε. Έτσι, απάλλαξε την ιατρική από το μυστικισμό και τις δεισιδαιμονίες και ξεκίνησε την οργανωμένη διδασκαλία της.
Ο Ιπποκράτης ήταν καινοτόμος και πρωτοπόρος σε όλους τους τομείς παρατηρούσε το αντικείμενό του, έκανε έρευνα και κατέγραφετα συμπεράσματά του μεθοδικά. Πίστευε ότι το παν είναι η πρόληψη και όχι η διάγνωση.Εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν ανεπτυγμένες φαρμακευτικές μέθοδοι, άρα το ζήτημα ήταν να προλάβει την εκδήλωση κάποιας ασθένειας. Για την αρρώστια υποστήριζε, ότι υπάρχουν στάδια «γέννηση,εξέλιξη, θάνατος». Εντόπιζε την ασθένεια σαν πρόβλημα ολόκληρου του οργανισμού και όχι σε ένα συγκεκριμένο σημείο. Για αυτό και η εξέταση, κατά τον Ιπποκράτη, έπρεπε να είναι εξονυχιστική.
Τόσο ο ίδιος, όσο και οι μαθητές του, εξέταζαν κάθε σημείο ενός ασθενή. Τα μαλλιά, τα μάτια, τα νύχια, την αναπνοή, τον ύπνο, τη φαγούρα, ακόμα και τα δάκρυα, ήταν αντικείμενα μελέτης για τους «Ιπποκρατικούς» γιατρούς.Θεωρούσε, πως η καλή υγεία ήταν αποτέλεσμα της σωστής αναλογίας των υγρών αυτών. Γι’ αυτό, στις εξετάσεις του δοκίμαζε ακόμα και τα πτύελα και τα ούρα των ασθενών.
Η Ιπποκρατική μεθοδολογία έχει τρεις θεμελιώδεις αρχές: την παρατήρηση, την εμπειρία και τον ορθολογισμό. Στο σώμα ενυπάρχει μία ιδιαίτερη ζωική δύναμη, η φύσις. Από αυτή τη δύναμη εξαρτάται η συντήρηση, η ανάπτυξη, αλλά και η θεραπεία του σώματος και η επαναφορά του από την παθολογική κατάσταση στη φυσιολογική. Για το σκοπό αυτό, ο Ιπποκράτης πίστευε ότι η ανάπαυση είναι κεφαλαιώδους σημασίας. Αυτή είναι και η σημαντικότερη σύλληψη του Ιπποκράτη, ο οποίος δικαιώνεται σήμερα από τις σύγχρονες απόψεις περί υγείας και ισορροπίας του βιο-ενεργειακού δυναμικού του οργανισμού. Άλλωστε, ο Ιπποκράτης δεν εντοπίζει τη νόσο στα όργανα. Θεωρεί πως ο άρρωστος αποτελεί ενιαία ψυχοσωματική οντότητα και ότι ή αρρώστια διέπεται από φυσικούς νόμους. Ο ιατρός, λοιπόν, υποβοηθεί τη θεραπευτική δύναμη της φύσης και έτσι ο ασθενής αντιμετωπίζεται με μία εντελώς διαφορετική οπτική.
Σύμφωνα μ’ αυτό το δόγμα, το σώμα περιέχει τέσσερις χυμούς: το αίμα, το φλέγμα, την κίτρινη και τη μαύρη χολή. Η ισορροπία της αναλογίας των χυμών συντηρεί την υγεία («ευκρασία»), ενώ η διαταραχή της («δυσκρασία») προκαλεί τις αρρώστιες. Η σωστή αναλογία των χυμών χαρακτηρίζεται με τον όρο «κράσις».
ΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΙΠΠΟΚΡΑΤΗ
Ουκ έστιν ο θεός αίτιος
(= Ο θεός δεν είναι υπεύθυνος για κανένα κακό.)
Ωφελέειν ή μη βλάπτειν
. (= Να είσαι πάντα επωφελής ή να μην προκαλείς βλάβη.)
Φύσιν δε πάντων θεοί διεκόσμησαν
(= Τη φύση όλων των πραγμάτων έχουν ρυθμίσει οι θεοί.)
Ο ιητρός υπηρέτης της τέχνης
(= Ο ιατρός είναι υπηρέτης της τέχνης του.)
Ειδέναι τι εστιν άνθρωπος
(= Να γνωρίσουμε τι είναι ο άνθρωπος.)
Ψυχης περίπατος, φροντίς ανθρώποισιν
(= Άσκηση της ψυχής είναι να σκέπτεται ο άνθρωπος.)
Advertising
