Διονύσης Μαράτος: Στο “Montauk” συνυπάρχουν ανάμνηση και λήθη

O Διονύσης Μαράτος είναι ένας λυρικός “Οδυσσέας”. Είναι πολυπράγμων και καταπιάνεται με όποιο μουσικό είδος του κινεί την περιέργεια. Αν τον γνωρίσει κάποιος θα ζαλιστεί από τις γνώσεις του πάνω στη μουσική και θα χαθεί ανάμεσα στις λέξεις και τις νότες του. Προσωπικά, τον γνώρισα λίγα χρόνια πριν, μέσα από το συγκρότημα  Celéne. Πίσω στο 2015 φιλοξενούνταν στο Noise me up festival με κομμάτια που φέτος ηχογραφούνται για την επίσημη (επερχόμενη) κυκλοφορία τους στο πλαίσιο του 3ου πλέον δίσκου τους. Εκτός από τους δίσκους των Celéne το 2015 και το 2018 (Natale Tenebris, Rêves de Novembre d’or), έχει κυκλοφορήσει ακόμα 3 δουλειές. Μάλιστα, τα projects Stellar Serenity (2020) και 2Islander (2021) είναι παιδιά της καραντίνας και αποδεικνύεται πως ο Διονύσης Μαράτος είναι ένα ανήσυχο μουσικό νιάτο.

Επιμέλεια συνέντευξης: Ζαννίνα Μαργαρίτη

• Ξεκινώντας από τα βασικά, σε ποια στοιχεία σου ή της μουσικής σου πορείας εστιάζεις όταν συστήνεσαι σε κάποιον;

Ξεκινώντας από τα βασικά, είμαι πολύ εσωστρεφής οπότε μάλλον με συστήνουν περισσότερο παρά παίρνω εγώ την πρωτοβουλία. Κατόπιν, αναλόγως τον συνομιλητή μου, θα του πω για το μεταπτυχιακό μου αν κινούμαστε σε ακαδημαϊκό πλαίσιο. Αν είναι μουσικού ενδιαφέροντος, θα του πω ότι είμαι μουσικός και έχω πτυχίο κλασικής κιθάρας. Παίζω κιθάρα βασικά, μπάσο γύρω στα 15 χρόνια, τύμπανα 10 χρόνια και ηλεκτρική παράλληλα με την κλασική. Από εκεί και έπειτα, απαντώ και συστήνω το αντίστοιχο project ανάλογα το μουσικό στιλ του ανθρώπου που εξέφρασε ενδιαφέρον για τη δουλειά μου ως μουσικός.

Το βασικό μου σχήμα γενικά είναι οι Celéne. Με αυτό θα συστηνόμουν. Στην εφηβεία μου με γοήτευε το gothic metal. Από κει και πέρα αντελήφθην μία ροπή προς το ατμοσφαιρικό black metal και αυτό εδραιώθηκε. Οπότε ανέμιξα το ατμοσφαιρικό black με το gothic και απ’ αυτό το κράμα βγήκαν οι Celéne. Από κει και πέρα και η ίδια μπάντα ως Celéne εξελίσσεται. Δεν μένει στάσιμη στο 90s gothic/ black από το οποίο ξεκίνησε. Ήδη ο τρίτος δίσκος που γράφεται τώρα δεν έχει καμία σχέση με τους άλλους δυο. Το ύφος αυτού του δίσκου θα είναι gothic post black. Επηρεάστηκε λίγο από το Stellar Serenity και τον αγνό post rock ήχο που ακούμε για να ξεφύγει το κεφάλι μας και να συλλογιστούμε. Και τελικά, εκεί που κανονικά υπάρχουν αντρικά harsh φωνητικά με βρώμικο ήχο (ως μετεξέλιξη του πανκ), συναντάμε και με γυναικεία. Σε αφαιρετικά πλαίσια, βέβαια, μην μπερδευτούμε με το symphonic. Εκεί οι μελωδίες είναι πιο πομπώδεις και πλαισιώνονται από πλήκτρα, βιολιά και αντιστικτική γραφή.

• Τα τρέχοντα project σου είναι 5 και έχουν ρίζες που φτάνουν μέχρι (πίσω) στο 2015. Παρακάμπτοντας τη χρονολογική σειρά, που θα τοποθετούσες κάθε δίσκο σου με βάση την μουσική σου εξέλιξη και ωρίμανση.

Συνηθίζεται να λέμε πως τα νέα album να είναι πιο ώριμα στον ήχο. Ωστόσο, αν και το Natale Tenebris είναι χρονολογικά το παλαιότερο, δεν θα έλεγα πως ισχύει ακριβώς αυτή η λογική. Είναι περισσότερο θέμα standars, του  πόσο ψηλά νομίζεις ότι φτάνει ο πήχης. Το Natale Tenebris το πήγα μέχρι εκεί που μπορούσα και ήθελα να το φθάσω συνθετικά. Και όσο προχωράμε αλλάζουν τα standars και οι απαιτήσεις μας. Ο πιο ακατέργαστος ήχος που έχω να προσφέρω προφανώς είναι οι High Priest’s Incense γιατί είναι αυτό που επιτάσσει το είδος. Θέλει μια ωμότητα και μία λιτότητα. Μετά, θα τοποθετούσα το Stellar Serenity μόνο και μόνο επειδή βασίζεται περισσότερο στη ροή της μουσικής που μου βγαίνει, είναι πιο πολύ πηγαίο. Οι μελωδίες πιο απλές, οι συγχορδίες δεν είναι κάτι τρελό. Συνθετικά είναι απλά μουσική για να ακούς και να ηρεμείς.

Για Hilltops are for Dreamers δεν μπορώ να μιλήσω γιατί δεν είμαι στο συνθετικό κομμάτι – το έχει αναλάβει ο Βασίλης. Είμαι μόνο στο ρυθμικό κομμάτι με τύμπανα και μπάσο.

Από κει και πέρα υπάρχει ένα κονταροχτύπημα μεταξύ Celéne και 2Islander. Είναι στην ίδια βαθμίδα από διαφορετικές διακλαδώσεις, ας πούμε. Στο δεύτερο έχω κάνει μια πιο αφαιρετική προσέγγιση, παρόλο που ξέρω τι μπορώ να κάνω. Υπάρχουν κάποιες πινελιές που δείχνουν μια κάποια μουσική παιδεία, αλλά σε πολύ συγκεκριμένα σημεία. Οι Celéne είναι ο καμβάς για μένα. Θέλω να δείξω πόσο καλά ξέρω να ζωγραφίζω. Μπορείς να ζωγραφίζεις και επιτηδευμένα καλά βέβαια, αλλά αυτό είναι πιο πολύ progressive στοιχείο. Προσωπικά, το οικειοποιούμαι σπάνια σε ένα ή δυο σημεία. Για παράδειγμα, στο Awakening after hibernation (Rêves de Novembre d’or) και στο Descending Disorder (Natale Tenebris) έχω κάνει την υπερβολή – είναι progressive αυτά τα κομμάτια τα δύο. Τα υπόλοιπα είναι τόσο όσο. Προσπαθώ αυτός που το ακούει να το χαίρεται, να μην το θεωρεί φλύαρο.  Ίσως έβαζα πιο πάνω τους Celéne επειδή έχει αυτά τα δυο επιτηδευμένα στοιχεία σε κομβικά σημεία που διανθίζουν το κομμάτι.

• Αν έπρεπε να αντιστοιχήσεις ένα δίσκο με ένα μήνα (όπως έκανες με το Rêves de Novembre d’or), ποιος θα αναλογούσε σε ποιον;

Rêves de Novembre d’or φαίνεται από τον τίτλο, θα ήταν Νοέμβρης. Το Natale Tenebris, όπως καταλαβαίνουμε πάλι από τον τίτλο, θα ήταν Δεκέμβρης. Το Chronicle of a touch από 2Islander είναι Μάιος. Λόγω Πάσχα, το Vanguard of Revolution των High Priest’s Incence είναι Απρίλης. Το Entropia θα το χαρακτήριζα σεπτεμβριανό. Τέλος, τους δίσκους από Stellar Serenity θα τους έλεγα καλοκαιρινούς. Το Release the Pressure θα έλεγα πως είναι Ιούνιος και το Coastal Dreams Αύγουστο. Για μένα φθινόπωρο θεωρείται και ο Αύγουστος,  γιατί είναι ο μήνας που σημαίνει το τέλος της καλοκαιρινής περιόδου.

• Σε ποιο δίσκο φαίνεται περισσότερο ο Διονύσης ως μουσικός και σε ποιο ο Διονύσης ως προσωπικότητα;

Η μουσική για μένα είναι μια διαδικασία ψυχανάλυσης, δεν θα κάτσω να γράψω μουσική για τη μουσική. Θα μεταγράψω πράγματα (μουσικά) τα οποία θα ήθελα να εξωτερικεύσω. Το θέμα είναι με πόση αμεσότητα το κάνεις. Στο δίσκο του 2Islander έγραψα λέξεις με τις λέξεις που πρέπει να είναι όχι αλληγορίες και είναι προσωπικός δίσκος από κάθε άποψη. Αυτό είναι σε αντιπαραβολή με τους Celéne όπου γράφω πάντα με αλληγορίες, που έχουν συνοχή αλλά χρειάζονται οδηγίες χρήσης.

• Τόσο στο Rêves de Novembre d’or όσο και στα Release the Pressure/Coastal Dreams υπάρχουν σημεία που αναφέρονται στον ύπνο και στα όνειρα. Θα χαρακτήριζες τον εαυτό σου ονειροπόλο; Πόσο συχνά χάνεις τον ύπνο σου στο κυνήγι των ονείρων;

Συχνά αφήνω τον ύπνο για να κυνηγήσω τα όνειρα μου. Μπορώ να ασχολούμαι με κάτι μέχρι να έρθω σε φάση πλήρους εξάντλησης. Αυτό βέβαια δρα και ως θεραπεία, αν δουλεύεις και είσαι κουρασμένος κοιμάσαι καλύτερα.

• Ένα ακόμα στοιχείο που επαναλαμβάνεται στη δουλειά σου και κατά κάποιο τρόπο συνδέει Celéne και 2Islander είναι τα Χριστούγεννα (Natale Tenebris/Christmas Postcard). Ποια είναι η σχέση σου με τα Χριστούγεννα και πως σε εμπνέουν;

Πάντα μ’ άρεσε ως γιορτή, γούσταρα το χριστουγεννιάτικο δέντρο, το στήσιμο και όλα αυτά. Κάθομαι την παραμονή κάτω από το δέντρο και παίζω στην κιθάρα τα χριστουγεννιάτικα, σαν τελετουργία ας πούμε. Πολλοί λένε πως τα Χριστούγεννα είναι η εποχή που υποκρινόμαστε ότι είμαστε καλοί. Εγώ, ωστόσο, έχω την εντύπωση ότι τα Χριστούγεννα νιώθουμε ότι μπορούμε να χαλαρώσουμε λίγο τις άμυνες μας και να είμαστε όντως καλοί. Να δείχνουμε όντως την καλή μας πλευρά με βάση μια πιο αισιόδοξη θεώρηση για τον κόσμο. Λόγω της ιδιαίτερης αίγλης αυτής της εποχής νομίζω πως γινόμαστε πιο δεκτικοί και σε άλλα ερεθίσματα.

Για να το πάμε πιο ειδικά, έχω αφιερώσει σε αυτήν τη γιορτή το Natale Tenebris. Είναι ένα χριστουγεννιάτικο ορατόριο. Διηγείται μια ιστορία με αρχή, μέση και τέλος. Θα ήθελα να συνοδεύεται ιδανικά από μια χορωδία, δυο βιολιά, ένα πιάνο – ήταν φτιαγμένο να παρουσιαστεί έτσι – αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει τύχει. Το Christmas Postcard είναι ένα πιο αφαιρετικό κομμάτι και λιγότερα πλάγιο. Και πάλι είναι σε μια εποχή που χαλαρώνουμε άμυνες, νιώθουμε και δεν φοβόμαστε να το πούμε.

Αφορά, λοιπόν, 2 ιστορίες που εκτυλίσσονται στον ίδιο χώρο. Έχουμε δυο αντισυμβατικά ζευγάρια που γνωρίζονται και θέλουν να πορευθούν μαζί. Στην μία έχουμε ένα σκιάχτρο που απέκτησε καρδιά, περιπλανήθηκε και γνώρισε κάποια που μπορούσε να τον καταλάβει. Ωστόσο, οι υπόλοιποι της κωμόπολης θεώρησαν αυτή την επαφή αποτρόπαιη. Έτσι, εκείνα τα Χριστούγεννα τους έκλεισαν μέσα σε μια εκκλησία και έκαψαν τους ικέτες ζωντανούς μέσα σε αυτήν.

Χρόνια μετά, έρχεται στην ίδια πόλη που πλέον έχει μια κακή αίγλη, γκριζαρισμένη και βρώμικη, ένας ποιητής. Εκεί γνωρίζει την κόρη ενός προεστού. Σκεπτόμενη ως άνθρωπος προσπαθεί να λύσει το μυστήριο του γιατί η πόλη είναι τόσο άσχημη και ζητάει τη βοήθεια του. Ψάχνουν παλαιά έγγραφα και ανακαλύπτουν την προ ετών καταστροφή της εκκλησίας και καταλαβαίνουν πως η κατάρα του σκιάχτρου επισκιάζει την πόλη. Αποφάσισαν γι’ αυτό να φύγουν μαζί από την πόλη. Όμως,  ο πατέρας της εναντιώθηκε και οργάνωσε όλους τους χωριανούς να τους κυνηγήσουν. Αλλά τη στιγμή που τους έφτασαν και ήταν έτοιμοι να βιαιοπραγήσουν, χτυπάνε οι καμπάνες των Χριστουγέννων. Τους έρχεται στο νου η σκηνή με τη βίαιη δολοφονία εκείνου του ζευγαριού και τελικά πετάνε τα όπλα τους στο έδαφος. Τότε λύνεται η κατάρα του σκιάχτρου γιατί τη δεύτερη φορά διάλεξαν τον καλό δρόμο, είχαν την ευκαιρία να είναι καλοί.

• Ακούγοντας Release the Pressure και Chronicle of a touch παρατήρησα πως και τα δύο περιλαμβάνουν το «If you say so, I believe you» και μάλιστα στην ίδια θέση (στο τέλος για φινάλε). Έχω κάποιες σκέψεις επ’ αυτό, αλλά τι θέλει να μας πει ο Διονύσης Μαράτος επί τούτου;

Είναι πολύ συγκεκριμένη η φύση του κομματιού και ο λόγος για τον οποίο γράφτηκε. Συνεπώς δεν μπορούσε να λείπει από το Chronicle of a touch. Παρόλα αυτά είναι με κάπως διαφορετική ηχοληψία από το ένα στο άλλο. Διαφορετικά τύμπανα, λίγο διαφορετικές κιθάρες, δεν είναι ένα πανομοιότυπο κομμάτι. Είναι ένα cover του εαυτού μου. Γιατί οι άνθρωποι αλλάζουν. Ίδιες νότες αλλά παιγμένες εκ νέου.

• Το «Montauk» στο Coastal Dreams φαντάζομαι είναι επηρεασμένο από την ταινία «Eternal sunshine of a spotless mind». Τελικά η μουσική σε βοηθάει να θυμάσαι ή να ξεχνιέσαι;

Και τα δυο. Όταν καλείσαι να ξεχάσεις, προσπαθείς να εναρμονιστείς και να το θυμάσαι με όσο το δυνατόν υγιέστερο τρόπο. Να είσαι εντάξει μέσα σου, να το αποδεχτείς.  Είναι λίγο αστείο το πάντρεμα της ανάμνησης και της λήθης αλλά είναι ότι καλύτερο μπορούμε να διαθέσουμε . Όσοι έχουν το χάρισμα και μπορούν να ξεχνάνε σχετικά εύκολα είναι ευτυχείς κατ’ εμέ.

• Αν κάποιος αναζητήσει στο διαδίκτυο το όνομα Διονύσης Μαράτος θα δει πως  έχεις γύρω στους 6 δίσκους στο ενεργητικό σου. Θέλω να μου διαλέξεις τα πιο σημαντικά τραγούδια για σένα.

Μου είναι όλα σημαντικά γιατί καταλαβαίνεις, είναι όλα τους παιδιά μου. Πέρα από αυτό, θα ξεκινήσω με ένα κομμάτι που θα έδινα ας πούμε σε όποιον θα ήθελε να με γνωρίσει. Επειδή δεν περιαυτολογώ συνήθως, θα παραθέσω ένα κομμάτι που αφορά μια γνωριμία και περικλείει και κάποια ελάχιστα πράγματα από τον εαυτό μου. Αυτό είναι το Vinyls and wine.

Κατόπιν, απαντώντας ως κιθαρίστας, έχω να πω ότι το πιο δύσκολο εκτελεστικά είναι το Friday Man. Παίζεται με μία κιθάρα κλασική και στα πλαίσια αυτού του πεδίου είναι ίσως ότι πιο δύσκολο έχω γράψει. Δεν έχει και 2 ή 3 κιθάρες μέσα, πρέπει να το εκτελέσει ένας. Από την άλλη πλευρά, το πιο δύσκολο φωνητικά ίσως είναι το Christmas postcard. Αν και τα συναισθηματικά κομμάτια και τα δύσκολα ως προς το ύφος τα αποδίδω στην Αναστασία συνήθως. Δεν τολμώ να τα ερμηνεύσω αυτά. Και, τελευταίο, το Awakening after hibernation για όποιους  δεν τρομάζουν με αυτού του είδους τη μουσική (γέλια εδώ).

• Προσωπικά, θεωρώ πως παίζει κάποιο ρόλο και το στην απήχηση ενός δίσκου. Ποια από αυτά που κοσμούν τα σου είναι το αγαπημένο σου;

Φυσικά! Η Σοφία Δέλγα είναι εξαιρετική καλλιτέχνις και πολύ συνεννοήσιμη. Μου έχει κάνει εικονογράφηση για Stellar Serenity. Έχει κάνει τα εξώφυλλα στο Chronicle of a touch και στο Entropia. Και έχει φτιάξει και το booklet για τον δεύτερο δίσκο των Celéne.  Θάφτηκε λόγω κακής συνεννόησης όταν γινόταν το upload αλλά αποτελείται από 9 φανταστικά σκίτσα. Οπότε θα πω ότι αυτό είναι το αγαπημένο μου όσο αντισυμβατικό κι αν ακούγεται. Αν τώρα πρέπει να επιλέξω από αυτά που έχουν καλύψει τις επίσημες κυκλοφορίες θα διαλέξω το εξώφυλλο του Chronicle of a touch. Ίσως είναι ο ενθουσιασμός για τη νέα δουλειά που να του δίνει εξτρά πόντους, δεν ξέρω. Πάντως είναι όλα μαγευτικά!

• Η ποικιλία και η φαντασία σου φαίνεται και στο κομμάτι της φωνητικής. Ως Διονύσης Μαράτος εμφανίζεσαι και στα φωνητικά. Όμως, πέρα από τη δική σου φωνή, λαλούν και άλλες 3 υπέροχες γυναικείες. Τι ξεχωρίζεις σε κάθε μία;

Η πρώτη φωνή μας ήταν η Χρυσούλα Θεοδοσοπούλου στον 1^ο δίσκο με τους Celéne. Πηγαίναμε μαζί στο ωδείο από το γυμνάσιο και μου άρεσε πολύ το ύφος της. Ήταν μια συνεργασία, στην οποία στόχευα καιρό.

Μετά ήρθε κοντά μας η Αναστασία Κυρίτση. Έχουμε τόσο καλή συνεργασία μας και η ίδια τόσο δεκτική που έχει δανείσει τη φωνή της ακόμα και στους High Priest’s Incense. Η χροιά της και η ζεστασιά της φωνής της είναι πράγματα που εκτιμώ βαθύτατα. Θα την ακούσετε και σε πολλά κομμάτια του 2Islander.

Και τέλος, με την Άντια Λότσαρη έχουμε συνεργαστεί τυχαία παλιότερα και μ άρεσε το ηχόχρωμα της. Κάπως έτσι κατέληξε να συμμετάσχει στο 6^ο κομμάτι του Chronicle of a touch. Η γνώμη μου είναι πως κάποιοι στίχοι ερμηνεύονται καλύτερα από γυναικεία φωνή και μπορούν να περάσουν αποτελεσματικότερα το συναίσθημα και το νόημα.

• Επιπλέον, διακρίνουμε πως ο Διονύσης Μαράτος έχει μια αγάπη προς το βιολί μιας και συναντάμε τον ήχο του σε Celene και 2Islander. Ποιο μουσικό όργανο θα ήθελες να μάθεις να παίζεις;

Το βιολί το αγαπώ γιατί είναι χρωματικό όργανο, δεν είναι binary. Βρίσκεις τις νότες με το αυτί δεν έχει ούτε τάστα ούτε πλήκτρα. Και μπορείς να κινείσαι άνετα μεταξύ μορίων των τόνων. Οπότε έχει ένα ακόμα πιο φυσικό χρώμα από άλλα. Αν μπορούσα να μάθω, όμως, ένα ακόμα όργανο θα ήταν πιάνο, ως μουσικό εγχειρίδιο.

• Για το τέλος, πες μας τι να περιμένουμε από σένα στο μέλλον

Σε αυτή τη φάση γίνεται ηχογράφηση του 3^ου δίσκου Celéne που το 75% του υλικού συντέθηκε πριν από το Natale Tenebris. Tο 2015 είχαμε παίξει κάποια κομμάτια live με την μπάντα. Είναι γραμμένο απλώς δεν έγινε ποτέ κυκλοφορία. Αυτό είναι το βασικό. Υπάρχει υλικό για όλα τα project, όλα τα project συνεχίζουν, απλώς πρέπει να οργανωθούν. Διάθεση να υπάρχει!